Πληθοπορισμός

περαίωση εργασιών και λήψη υπηρεσιών, ιδεών ή περιεχομένου από μια μεγάλη ομάδα εθελοντών ή μια κοινότητα

Πληθοπορισμός (Crowdsourcing) είναι η πράξη της εξωτερικής ανάθεσης καθηκόντων, που παραδοσιακά εκτελούνταν από υπάλληλο ή εργολάβο, σε μια μεγάλη ομάδα εθελοντών ή μία κοινότητα, μέσω ανοικτής πρόσκλησης.

Οι Estellés-Arolas και González Ladrón-de- Guevara έδωσαν τον εξής ορισμό για τον πληθοπορισμό:

Ο πληθοπορισμός είναι μία μορφή συλλογικής διαδικτυακής δραστηριότητας στην οποία ένα άτομο, ένα ίδρυμα, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός ή μία εταιρεία προτείνει σε μία ομάδα ατόμων με ποίκιλες γνώσεις, ετερογένεια και αριθμό, μέσω μίας ανοιχτής πρόσκλησης, να αναλάβουν εθελοντικά μια εργασία. Η ανάληψη της εργασίας, η οποία ποικίλλει σε πολυπλοκότητα και στο βαθμό στον οποίο είναι χωρισμένη και στην οποία το πλήθος πρέπει να συμμετάσχει με προσωπική εργασία, χρήματα, γνώση, εμπειρία, περιλαμβάνει πάντοτε αμοιβαίο όφελος και για τις δύο πλευρές. Οι χρήστες λαμβάνουν την ικανοποίηση κάποιας ανάγκης τους, είτε αυτή είναι οικονομική, είτε κοινωνική αναγνώριση, προσωπική ικανοποίηση, ανάπτυξη ατομικών ικανοτήτων σε κάποιο τομέα, ενώ ο εκκινητής της πρωτοβουλίας (πληθοποριστής) αποκτά και χρησιμοποιεί προς όφελός του, αυτά που έχει συνεισφέρει ο χρήστης στο εγχείρημα, τα οποία εξαρτώνται από τη δραστηριότητα που έχει αναλάβει ο χρήστης.

— [1]

Ο Jeff Howe, ένας από τους πρώτους που χρησιμοποίησαν τον όρο, καθόρισε πως η έννοια του crowdsourcing εξαρτάται ουσιαστικά από το γεγονός πως εφόσον πρόκειται για ανοικτή πρόσκληση σε ένα άγνωστο πλήθος ατόμων, συγκεντρώνει αυτούς που είναι οι πιο ικανοί για να αναλάβουν καθήκοντα, να λύσουν πολύπλοκα προβλήματα και να συνεισφέρουν με τις πλέον σχετικές και φρέσκες ιδέες.

Για παράδειγμα, το κοινό μπορεί να προσκληθεί να αναπτύξει μια νέα τεχνολογία, να αναλάβει μια εργασία σχεδίασης (γνωστό και ως συνεργατικός σχεδιασμός[2] ή "δημοκρατικός σχεδιασμός" και "κατανεμημένος συνεργατικός σχεδιασμός", να εξειδικεύσει ή να υλοποιήσει τα βήματα ενός αλγορίθμου ("ανθρωπογενής υπολογιστική"), ή να βοηθήσει στην αποτύπωση, συστηματοποίηση ή ανάλυση δεδομένων μεγάλου μεγέθους.

Ο όρος έχει γίνει δημοφιλής στις επιχειρήσεις, συγγραφείς και δημοσιογράφους, ως μια συντόμευση της τάσης για την ανάδειξη της μαζικής συνεργασίας που προσφέρουν οι τεχνολογίες του Web 2.0, προκειμένου να επιτευχθούν συγκεκριμένοι επιχειρηματικοί στόχοι. Πρόσφατα, ο πληθοπορισμός αξιοποιείται από κυβερνήσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς για κοινωφελείς λόγους, διευρύνοντας τη συμμετοχικότητα και ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή.

Ο όρος "crowdsourcing" προέρχεται από την ένωση των λέξεων crowd (πλήθος) και outsourcing (εξωτερική ανάθεση εργασιών) και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Jeff Howe τον Ιούνιο του 2006 στην έκδοση του Wired με τίτλο "The Rise of Crowdsourcing".[3][4]. Ο Howe εξηγεί πως επειδή η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει οδηγήσει σε φθηνότερες καταναλωτικές ηλεκτρονικές συσκευές, η απόσταση μεταξύ επαγγελματιών και ερασιτεχνών έχει ελαχιστοποιηθεί. Οι εταιρείες μπορούν πλέον να αξιοποιήσουν τα ταλέντα του κοινού και ο Howe σημειώνει πως «δεν πρόκειται για outsourcing; είναι crowdsourcing.» Μια λιγότερο εμπορική προσέγγιση δόθηκε από τον Henk van Ess το Σεπτέμβριο του 2010: “Το Crowdsourcing είναι η δρομολόγηση της επιθυμίας των ειδικών να λύσουν ένα πρόβλημα και να μοιραστούν ελεύθερα την απάντησή του με όλους”.

Τα έργα που χρησιμοποιούν τη συλλογική ευφυΐα, όπως το LazyWeb ή το ESP Game του Luis von Ahn, προηγούνται του όρου crowdsourcing για πάρα πολλά χρόνια. Πρόσφατα, το Διαδίκτυο χρησιμοποιείται για τη δημοσίευση και διαχείριση έργων crowdsourcing.

Επισκόπηση

Επεξεργασία

Ο πληθοπορισμός είναι ένα μοντέλο κατανεμημένης επίλυσης προβλημάτων και λειτουργίας. Με την τυπική έννοια του όρου, τα προβλήματα δημοσιεύονται σε ένα άγνωστο πλήθος χρηστών, μέσω μιας ανοικτής πρόσκλησης για την παροχή λύσεων. Οι χρήστες - οι οποίοι αναφέρονται και ως το πλήθος, δηλαδή crowd - σχηματίζουν κοινότητες στο Διαδίκτυο και υποβάλουν λύσεις. Το πλήθος αξιολογεί επίσης τις λύσεις, επιλέγοντας τις καλύτερες. Αυτές οι λύσεις επιλέγονται από την αρχική οντότητα που έθεσε το πρόβλημα, ενώ τα φυσικά πρόσωπα που της πρότειναν, ανταμείβονται κάποιες φορές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η εργασία ανταμείβεται είτε χρηματικά, είτε με βραβεία, είτε με αναγνώριση. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, η ανταμοιβή είναι απλά η φήμη, είτε η διανοητική ικανοποίηση. Ο πληθοπορισμός μπορεί να παράγει λύσεις από ερασιτέχνες ή εθελοντές που δουλεύουν στον ελεύθερο χρόνο τους, ή από ειδικούς και μικρές επιχειρήσεις που είναι άγνωστες στο διοργανωτή.[4] Ο Jeff Howe έχει διακρίνει τέσσερις τύπους στρατηγικών για crowdsourcing:

  • Crowdfunding (συγκέντρωση χρηματικών κεφαλαίων)
  • Crowdcreation (συλλογική δημιουργία)
  • Crowdvoting (συλλογική ψηφοφορία)
  • Crowd wisdom (συλλογική ευφυία)

Τα πλεονεκτήματα του crowdsourcing είναι τα παρακάτω:

  • Τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με συγκριτικά μικρό κόστος και συχνά πολύ γρήγορα.
  • Η ανταμοιβή γίνεται με βάση τα αποτελέσματα ή δεν υπάρχει καν
  • Ο οργανισμός μπορεί να αξιοποιήσει ένα μεγαλύτερο εύρος δεξιοτήτων από αυτό που διαθέτει.[5]
  • Ακούγοντας το πλήθος, οι οργανισμοί αποκτούν άμεση επίγνωση των επιθυμιών των πελατών τους.

Ο πληθοπορισμός έχει δεχθεί κριτική για διάφορους λόγους, όπως για το ότι δεν παράγει πάντα ποιοτικά αποτελέσματα, ή επειδή χρησιμοποιείται για την ανάθεση φθηνής - ή ακόμη δωρεάν - εργασίας. Όταν το Facebook ξεκίνησε το πρόγραμμα προσαρμογής του σε τοπικές γλώσσες το 2008, αντιμετώπισε και τα δύο είδη κριτικής.[6]

Η διαφορά μεταξύ του crowdsourcing και του τυπικού outsourcing είναι πως το πρόβλημα ανατίθεται σε ένα αδιευκρίνιστο κοινό, αντί σε έναν συγκεκριμένο οργανισμό. Η διαφορά μεταξύ του πληθοπορισμού και του ανοικτού λογισμικού είναι πως η παραγωγή ανοικτού λογισμικού είναι μια συνεργατική διαδικασία που εκκινείται και αναλαμβάνεται εθελοντικά από μέλη του κοινού. Στο crowdsourcing η δραστηριότητα ξεκινά από έναν οργανισμό και η δουλειά μπορεί να αναληφθεί από ένα άτομο ή μια ομάδα.[7]

Θεωρητικές προσεγγίσεις 

Επεξεργασία

Η θεωρητική προσέγγιση Crowd Capital εξηγεί πώς και γιατί οι οργανισμοί εμπλέκουν το πλήθος μέσω των ΤΠΕ για να παράγουν ετερογενείς πληροφορίες. Η προσέγγιση Crowd Capital επίσης γενικεύει τις δυναμικές αρκετών σημαντικών ερευνητικών περιοχών που δίνουν έμφαση σε IT-mediated Crowds including; Crowdsourcing, Citizen Science, Prediction Markets, Open Innovation platforms, Crowdfunding και Wikis.[8]

Χτίζοντας στις εργασίες του Friedrich Hayek, η προσέγγιση Crowd Capital προσεγγίζει  την κατανεμημένη γνώση ως μια προηγούμενη κατασκευή της έννοιας που αντιπροσωπεύει πλέον τους πόρους που μπορεί να συγκεντρωθούν από το πλήθος. Τα πλήθη εμπλέκονται και ενεργοποιούνται συνήθως μέσα από την ικανότητα ενός οργανισμού να τα κινητοποιήσει (Crowd Capability).[9]

Η νέα εννοιολόγηση περιλαμβάνει τρεις διαστάσεις: τη δομή, το περιεχόμενο και τη διαδικασία, ως ένα σύνολο που αναπαριστά τα συστατικά ενεργοποίησης του πλήθους. Η προσέγγιση Crowd Capital είναι το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης σύλληψης και αναπαριστά τους δυνητικούς πόρους που παράγονται όταν ένας οργανισμός εμπλέκει πλήθη μέσα από την Ικανότητα Κινητοποίησης Πλήθους (Crowd Capability).

Η προσέγγιση Crowd Capital είναι πάντα μια διαδικασία που διαμεσολαβείται από απο τις ΤΠΕ και χωρίς αυτές δεν είναι δυνατόν να ενεργοποιηθεί. Κατά συνέπεια, η ενεργοποίηση του πλήθους δεν μπορεί να ενεργοποιήσει Κεφάλαιο Πλήθους (Crowd Capital).[10]

Ικανότητα Κινητοποίησης Πλήθους

Η Ικανότητα Κινητοποίησης Πλήθους (Crowd Capability) περιέχει τρεις διαστάσεις: τη δομή, το περιεχόμενο και τη διαδικασία, ως ένα σύνολο που αναπαριστά τα συστατικά ενεργοποίησης του πλήθους. Η δομή αναπαριστά τις ΤΠΕ που χρησιμοποιούνται για να ενεργοποιήσουν ένα πλήθος. Το περιεχόμενο αναπαριστά τον τύπο της εισροής που επιδιώκεται από ένα πλήθος, ενώ η διάσταση της διαδικασίας αποτυπώνει την οργάνωση που αξιοποιείται.[11]  Οι τρεις διαστάσεις πρέπει να εφαρμοστούν ταυτόχρονα από έναν οργανισμό προκειμένου να κινητοποιηθούν ετερογενείς πόροι από κατανεμημένη γνώση.

Υποδομές ΤΠΕ

Η προσέγγιση Crowd Capital αναγνωρίζει μια διάκριση στη διάσταση της δομής, η οποία μπορεί να πάρει δυο μορφές: Τμηματοποιημένη ή Συνεργατική Δομή (Episodic or Collaborative). Οι Τμηματοποιημένες δομές αναφέρονται σε διαδικασίες όπου οι συμμετέχοντες δεν αλληλεπιδρούν μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας ήη δομής ΤΠΕ. Στις συνεργατικές δομές αντίθετα, οι συμμετέχοντες αλληλεπιδρούν μέσω σχετικών δομών. Παραδείγματα Τμηματοποιημένων δομών είναι οι εφαρμογές reCAPTCHA και Foldit, ενώ το Enterprise wikis και η χρήση των κοινωνικών μέσων δικτύωσης αποτελούν Συνεργατικές δομές.[12]

Ιστορικά Παραδείγματα

Επεξεργασία

Παρότι η έννοια του πληθοπορισμού έγινε γνωστή για σχετικές διαδικασίες μέσω διαδικτύου,[13] υπάρχουν πολλές προσπάθειες που αναδρομικά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ώς τέτοιες.   

The Oxford English Dictionary

To Oxford English Dictionary (OED) αποτυπώνει ένα από τα πιο παλιά παραδείγματα πληθοπορισμού. Στα μέσα του 19ου αιώνα, μια ανοικτή πρόσκληση προς εθελοντές δημοσιοποιήθηκε, με σκοπό τη συγκέντρωση όλων των λέξεων στην Αγγλική γλώσσα με συνοδεία παραδείγματων χρήσης.[24] Συνολικά, συγκεντρώθηκαν πάνω από έξι εκατομμύρια στοιχεία σε μια περίοδο διάρκειας 70 ετών. Η δημιουργία του OED περιγράφεται στοThe Surgeon of Crowthorne (το οποίο δημοιεύθηκε στις ΗΠΑ με τον τίτλο "The Professor and the Madman"), από τον Simon Winchester.[14]

Παραδείγματα

Επεξεργασία

Σήμερα, ο πληθοπορισμός έχει μεταφερθεί σε επίπεδο διαδικτύου. Το διαδίκτυο προσφέρει περισσότερες δυνατότητες ανάπτυξης του πληθοπορισμού καθότι τα άτομα είναι περισσότερο πρόθυμα να συμβάλλουν σε διαδικτυακά projects[15].

Σύγχρονα παραδείγματα πληθοπορισμού

Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες που έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στον εμπορικό κόσμο. Κάποιες από τις διαδικτυακές προσπάθειες περιλαμβάνουν: crowdvoting, crowdfunding, microwork, creative crowdsourcing, Crowdsource Workforce Management και inducement prize contests. Παρότι εντοπίζονται κι άλλες μορφές, αυτές αποτελούν ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές κατηγορίες μέσα από τις οποίες το πλήθος επιτελεί δραστηριότητες[16]

Το Amazon Mechanical Turk είναι μία διαδικτυακή αγορά η οποία δίνει την ευκαιρία σε προγραμματιστές να συντονίσουν την ανθρώπινη ευφυΐα ώστε να λύσουν προβλήματα τα οποία δεν μπορούν να λυθούν από υπολογιστή.[17]

Το «2009 DARPA Network challenge» ήταν ένας διαγωνισμός που έγινε στις ΗΠΑ. Ο διαγωνισμός χορηγήθηκε από το Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA). Οι ομάδες που συμμετείχαν στο διαγωνισμό έπρεπε να εντοπίσουν 10 κόκκινα μετεωρολογικά μπαλόνια τα οποία τοποθετήθηκαν σε 10 σημεία στις ΗΠΑ. Οι ομάδες χρησιμοποίησαν τα κοινωνικά δίκτυα για να εντοπίσουν τα μπαλόνια.[18]

Το Johnny Cash Project είναι ένα συλλογικό έργο τέχνης. Οποιοσδήποτε μπορεί να λάβει μέρος σχεδιάζοντας ένα πλαίσιο από ένα video clip του Johnny Cash.[19]

Σύγχρονες μέθοδοι

Στις μέρες μας, ο πληθοπορισμός έχει μεταφερθεί κυρίως σε δραστηριότητες μέσω διαδικτύου (Internet). Το Internet αποτελεί μια καλή δίοδο για τον πληθοπορισμό, δεδομένουν ότι τα άτομα φαίνεται να αισθάνονται καλύτερα στο να συμμετέχουν σε web-based projects. Σε μια διαδικτυακή ατμόσφαιρα, περισσότερη προσοχή δίνεται συνήθως στις ανάγκες της προσπάθειας, παρά στην επικοινωνία με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.[20]

Ο πληθοπορισμός μπορεί να λάβει μια ρητή ή άρρητη μορφή. Αυτό που ρητά ορίζεται ως πληθοπορισμός (explicit crowdsourcing) επιτρέπει στους χρήστες να εργαστούν από κοινού με σκοπό να αξιολογήσουν, να διαμοιραστούν και να χτίσουν διαφορετικά εργασίες, ενώ οι έμμεσες μορφές πληθοπορισμού (implicit crowdsourcing) αφορούν σε περιπτώσεις όπου οι χρήστες λύνουν ένα πρόβλημα ως παράπλευρη δραστηριότητα μιας κάποιας άλλης προσπάθειας. 

Μέσω της ρητής μορφής του πληθοπορισμού, οι χρήστες αξιολογούν ή μοιράζονται αντικείμενα. Οι χρήστες μπορούν επίσης να διαμορφώσουν αντικείμενα προωθώντας πληροφορία και διορθώνοντας διαθέσιμες εργασίες άλλων.[21]

Οι έμμεσες μορφές πληθοπορισμού μπορούν να πάρουν δυο διαστάσεις: οι απομονωμένες (standalone) και οι περισσότερο συνεργατικές (piggyback) που αξιοποιούν διαθέσιμη πληροφορία.[22]

Στο βιβλιο του (2013), Crowdsourcing, ο Daren C. Brabham αποτυπώνει μια τυπολογία για τις μορφές πληθοπορισμού:[23]

  • Ανακάλυψη και Διαχείριση Γνώσης: αφορά σε περιπτώσεις όπου αναζητείται η επίλυση ενός προβλήματος σε έναν οργανισμό μέσω της κινητοποίησης του πλήθους. Ιδανικό για τη δημιουργία συλλογικών αγαθών.
  • Κατανεμημένη Διαχείριση Ανθρώπινης Ευφυίας: αφορά σε περιπτώσεις, όπου ένας οργανισμός έχει ένα σύνολο δεδομένων και κινητοποιεί τα πλήθη για να αναλύσει την πληροφορία. Ιδανικό για την επεξεργασία μεγάλων συνόλων δεδομένων.  
  • Αναγγελίες αναζήτησης: αφορά σε περιπτώσεις προβλημάτων δημιουργίας ιδεών, όπου ένας οργανισμός κινητοποιεί το πλήθος με σκοπό να αποτυπώσει μια αντικειμενική απάντηση. Ιδανικό για την επίλυση επιστημονικών προβλημάτων.
  • Ομότιμα ελεγμένη δημιουργική παραγωγή: αφορά σε περιπτώσεις προβλημάτων όπου ένας οργανισμός κινητοποιεί το πλήθος με σκοπό να παρουσιάσει μια λύση σε ένα πρόβλημα, το οποίο διατηρεί μια υποκειμενική απάντηση ή εξαρτάται από τη δημόσια υποστήριξη. Ιδανικό για περιπτώσεις σχεδιασμού, αισθητικής ή προβλήματα πολιτικής.

Άλλα παραδείγματα

Υπάρχουν κάποιες κοινές κατηγορίες του πληθοπορισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά στην εμπορική και οικονομική δραστηριότητα. Μερικές από αυτές αφορούν σε web-based προσπάθειες πληθοπορισμού και περιλαμβάνουν τα: crowdvoting, crowdfunding, δημιουργικό crowdsourcing, διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού (Crowdsource Workforce Management) κ.α. Παρά το γεγονός ότι τα παραδείγματα αυτά δεν μπορούν να εξαντλήσουν όλες τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, είναι ενδεικτικές κατηγορίες των μεθόδων που μπορούν να επιστρατευθούν για να υλοποιηθούν σήμερα δράσεις πληθοπορισμού. [24]

Ψηφοφορία από το πλήθος (Crowdvoting)

Η ψηφοφορία από το πλήθος λαμβάνει χώρα όταν μια ιστοσελίδα συγκεντρώνει τις απόψεις και την κρίση μια μεγάλη ομάδα για ένα συγκεκριμένο θέμα. Η Αγορά Iowa Electronic είναι μια προνοητική αγορά που συγκεντρώνει απόψεις από το πλήθος για την πολιτική και προσπαθεί να εξασφαλίσει ακρίβεια, έχοντας συμμετέχοντες που διατίθενται να αγοράσουν και να πωλήσουν συμβόλαια που βασίζονται σε πολιτικά αποτελέσματα.[25]

Μερικά από τα πιο γνωστά παραδείγματα που έχουν κάνει χρήση των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης: Domino's Pizza, Coca Cola, Heineken και Sam Adams έχουν αναπτύξει με αυτό τον τρόπο μια νέα πίτσα, το σχεδιασμό ενός νέου μπουκαλιού, μια μπύρα και ένα τραγούδι, αντίστοιχα.[26] Παρομοίως, το Threadless.com επιλέγει τα T-shirts που πωλεί μέσα από την συμμετοχή των χρηστών και την συνεισφορά σχεδίων καθώς και την ψηφοφορία για τα σχέδια που τους αρέσουν, και τα οποία σχέδια στη συνέχεια εκτυπώνονται και είναι διαθέσιμα για αγορά.[27]

Το California Report Card (CRC), είναι ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε από κοινού, τον Ιανουάριο του 2014, με το Center for Information Technology Research in the Interest of Society[28] και τον Κυβερνήτη Gavin Newsom, είναι ένα παράδειγμα της σύγχρονης ψήφου από το πλήθος. Οι συμμετέχοντες έχουν πρόσβαση στο CRC on line, όπου είναι δυνατή η ψηφοφορία επί έξι επίκαιρων θεμάτων. Μέσα από ανάλυση σε κύριες συνιστώσες (principal component analysis), οι χρήστες στη συνέχεια τοποθετούνται σε ένα online "καφέ" στο οποίο μπορούν να παρουσιάσουν τις δικές τους πολιτικές απόψεις και να βαθμολογήσουν τις προτάσεις ποιότητας των άλλων συμμετεχόντων. Το σύστημα αυτό στοχεύει να εμπλέξει αποτελεσματικά το μεγαλύτερο κοινό σε σχετικές πολιτικές συζητήσεις και να τονίσει τα συγκεκριμένα θέματα με τα οποία Καλιφορνέζοι είναι πιο εξοικειωμένοι.

Δημιουργικός πληθοπορισμός (Crowdsourcing creative work)

Ο δημιουργικός πληθοπορισμός εκτείνεται από θέματα δημιουργικών έργων, όπως γραφιστική, αρχιτεκτονική, έως και σχεδιασμό ενδυμάτων, συγγραφή γραφή κ.α.[29][30][31]

Πληθοπορισμός σχετικά με τη συλλογή δεδομένων για τη γλώσσα (Crowdsourcing language-related data collection)

Η έννοια του πληθοπορισμού έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τη γλώσσα. Για εργασίες δημιουργίας λεξικού, χρησιμοποιήθηκε πάνω από εκατό χρόνια πριν, από τους συντάκτες του αγγλικού λεξικού Oxford English Dictionary, χρησιμοποιώντας χαρτί και τα ταχυδρομικά τέλη. Πολύ αργότερα, ένα κάλεσμα για τη συλλογή παραδειγμάτων παροιμιών σε ένα συγκεκριμένο θέμα (θρησκευτικό πλουραλισμό) τυπώθηκε σε ένα περιοδικό.[32] Σήμερα, ο πληθοπορισμός έχει την εγγενή σύνδεση του με ζητήματα διαδικτύου (web-based) και συνεπώς η συλλογή των δεδομένων διεξάγεται στο διαδίκτυο με μεθόδους συμμετοχής του πλήθους. Επί του παρόντος, υπάρχει μια σειρά από εγχειρήματα δημιουργίας λεξικών που διεξάγονται στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα για τις γλώσσες που δεν είναι ιδιαίτερα ακαδημαϊκά τεκμηριωμένες, όπως για την Oromo language.[33] Ειδικά προγράμματα λογισμικού έχουν μάλιστα αναπτυχθεί για λεξικά που δημιουργούνται με πληθοπορισμό, όπως το WeSay.[34] Μια ελαφρώς διαφορετική μορφή του πληθοπορισμού για τα δεδομένα γλώσσας υπήρξε η ηλεκτρονική δημιουργία της επιστημονικής και μαθηματικής ορολογίας για την αμερικανική νοηματική γλώσσα (American Sign Language).[35] Παροιμία συλλογή επίσης υλοποιείται μέσω πληθοπορισμού στο διαδίκτυο για την γλώσσα (Pashto language) του Αφγανιστάν και Πακιστάν.[36][37] Ο πληθοπορισμός έχει χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα για να συλλέγουν υψηλής ποιότητας δεδομένα για τη δημιουργία αυτόματων συστημάτων στην επεξεργασία φυσικής γλώσσας (π.χ. named entity recognition, entity linking).[38]

Διερεύνηση από το πλήθος (Crowdsearching)

Η νεοφυής επιχείρηση crowdfynd, με έδρα το Σικάγο, χρησιμοποιεί μια έκδοση του πληθοπορισμού που μπορεί καλύτερα να ονομαστεί ως διερεύνηση από το πλήθος (crowdsearching), η οποία δεν περιλαμβάνει υποχρέωση πληρωμής για τη συμμετοχή του πλήθους στην αναζήτηση.[39] Η πλατφόρμα της επιχείρησης, μέσω της αναγνώρισης γεωγραφικής θέσης, χτίζει μια εικονική αναζήτηση σε smartphone και χρήστες του διαδικτύου, με σκοπό την αναζήτηση ενός χαμένου αντικειμένου, κατοικίδιου ζώου ή προσώπου, καθώς και την επιστροφή ενός στοιχείου που εντοπίστηκε, κατοικίδιων ζώων ή περιουσιακού στοιχείου.

Χρηματοδότηση από το πλήθος (Crowdfunding)

Η χρηματοδότηση από το πλήθος είναι μια διαδικασία για τη χρηματοδότηση έργων και εγχειρημάτων, μέσα από ένα πλήθος μεμονωμένων ατόμων που συνεισφέρουν ένα μικρό ποσό, προκειμένου να επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος οικονομικός στόχος. Η διαδικασία επιτελείται συνήθως μέσω του Διαδικτύου.[40] Υπάρχουν δύο βασικά μοντέλα χρηματοδότησης από το πλήθος. Το πιο διαδεδομένο μοντέλο είναι αυτό που βασίζεται στις ανταμοιβές (reward-based). Σε αυτήν την περίπτωση, οι συμμετέχοντες μπορούν να προ-αγοράσουν τα προϊόντα, να αγοράσουν εμπειρίες ή απλά να δωρίσουν. Ενώ η χρηματοδότηση αυτή μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να βοηθήσει τις δραστηριότητες μιας επιχείρησης, οι χρηματοδότες δεν επιτρέπεται να επενδύουν και να γίνουν μέτοχοι μέσω του μοντέλου που βασίζεται σε ανταμοιβές.[41]

Τα άτομα, οι επιχειρήσεις, και οι επιχειρηματίες μπορούν να παρουσιάσουν τις επιχειρήσεις και τα εγχειρήματα τους σε ολόκληρο τον κόσμο δημιουργώντας ένα προφίλ, που συνήθως περιλαμβάνει ένα σύντομο βίντεο, εισάγοντας το έργο τους, μια λίστα με τα οφέλη ανά κατηγορία συνδρομής, και αναπαραστάσεις μέσα από εικόνες. Οι χρηματοδότες κάνουν οικονομική συμβολή για πολλούς λόγους:

  1. Έχουν συνδεθεί με τον ευρύτερο σκοπό της εκστρατείας.
  2. Έχουν συνδεθεί με μια υλική πτυχή της εκστρατείας, όπως ανταμοιβές.
  3. Έχουν συνδεθεί με την δημιουργική απεικόνιση της παρουσίασης της εκστρατείας.

Ενδεικτικοί δικτυακοί τόποι χρηματοδότησης από το πλήθος:[41]

  • Kickstarter: αποτελεί ένα νέο τρόπο χρηματοδότησης δημιουργικών εγχειρημάτων.
  • Indiegogo: απευθύνεται και περιλαμβάνει εγχειρήματα σχεδόν κάθε είδους.
  • Crowdrise: αποτελεί μια πλατφόρμα για χορηγίες σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.
  • Quirky: αποτελεί μια πλατφόρμα που βασίζεται στο μοντέλο της ανταμοιβής (rewards-based crowdfunding platform) και εμπλέκει συνήθως διαδικτυακές κοινότητες σε επίπεδο καινοτομίας προϊόντων.
  • Tilt: αποτελεί μια  πλατφόρμα που βασίζεται στο μοντέλο της ανταμοιβής.

Πληθοπορισμός εν κινήσει (Mobile Crowdsourcing)

Ο πληθοπορισμός εν κινήσει περιλαμβάνει δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα σε επίπεδο smartphones ή πλατφόρμες (mobile platforms) που συχνά χαρακτηρίζονται από τεχνολογίες GPS. Το γεγονός αυτό επιτρέπει συλλογή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο (real-time data gathering) και αυτό προσφέρει στα εγχειρήματα περισσότερη δημοσιότητα και στο πλήθος μεγαλύτερη πρόσβαση σε αυτά. Παρολαυτά, ο πληθοπορισμός εν κινήσει μπορεί να οδηγήσει σε ζητήματα αστικής ασφάλειας και ιδιωτικότητας. Μερικά παραδείγματα του μοντέλου είναι τα TaskRabbit, Gigwalk και Uber.[42]

Πληθοπορισμός σε θέματα Πολιτικών (Policy Crowdsourcing)

Σήμερα, πραγματοποιείται εκτεταμένη έρευνα που εστιάζει στη χρήση της πληροφορικής με τη μεσολάβηση του πλήθους για τους σκοπούς της πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης τέτοιων μεθόδων για Εικονικές Αγορές Εργασίας (Virtual Labor Markets), υπό το πρίσμα της αξιολόγησης πολιτικών.[43][44] Επιπλέον, το πρώτο συνέδριο που εστιάζει στο θέμα πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, υπό την αιγίδα του Oxford Internet Institute το 2014.

Ένα παράδειγμα της χρήσης του πληθοπορισμού σε θέματα πολιτικής είναι μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Βόρεια Καρολίνα την περιόδο 2003-2005. Ο Steve Wing καθοδήγησε μια μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία από τη δραστηριότητα μιας μονάδας επεξεργασίας χοιρινού ("hog factory"). Αυτός και η ομάδα του αξιοποίησαν αυτόματους αισθητήρες της ποιότητας του αέρα σε 16 κοινότητες για τη μέτρηση της συγκέντρωσης του υδρόθειου και άλλων υποπροϊόντων. Επίσης, σε αυτές τις κοινότητες, οι πολίτες μπορούσαν να μετρήσουν τα δικά τους στατιστικά στοιχεία για την υγεία, τυχόν ασθένεις, αλλαγές στη διάθεση κ.α. Οι κοινότητες υπέβαλαν τα δεδομένα και η κυβέρνηση τα έλαβε υπόψιν της και τροποποίησε αναλόγως τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής.[45]

Κυβερνήσεις και Μη Κερδοσκοπική Χρήση

Επεξεργασία

Ο πληθοπορισμός προσφέρει επιπλέον τη δυνατότητα να αποτελέσει ένα μηχανισμό επίλυσης προβλημάτων για κυβερνήσεις και μη κερδοσκοπική χρήση. Η διαφορά σε σχέση με την αξιοποίηση του crowdsourcing για επιχειρηματικούς σκοπούς είναι πως ο αρχικός δημιουργός της διαδικασίας επίλυσης του προβλήματος (κυβέρνηση, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί) και οι συμμετέχοντες στη διαδικασία (πολίτες), έχουν αμοιβαία και κοινά οφέλη. Για παράδειγμα, ένα έργο πληθοπορισμού για την καταγραφή των παράνομων διαφημιστικών πινακίδων[46], βοηθά την κυβέρνηση να εντοπίσει το πρόβλημα άμεσα, με μικρό κόστος και να το λύσει. Κατά συνέπεια, οι πολίτες έχουν συνεισφέρει τη συλλογική εθελοντική εργασία τους και ωφελούνται οι ίδιοι βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους, καθώς βοηθούν στην επίλυση του προβλήματος και στην αποφυγή των τροχαίων ατυχημάτων.

Αντίστοιχα, η εθελοντική συνεισφορά και τα εργαλεία του crowdsourcing μπορούν να προσφέρουν άμεσες λύσεις σε περιπτώσεις κρίσεων και φυσικών καταστροφών, σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην περίπτωση του σεισμού της Αϊτής στις 12 Ιανουαρίου 2010, τα σωστικά συνεργεία άλλων χωρών, αντιμετώπισαν δύο πρακτικά και κρίσιμα προβλήματα. Αφενός δεν υπήρχε διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή το οδικό δίκτυο της Αϊτής, αφετέρου δεν υπήρχε τρόπος ενημέρωσης των σωστικών συνεργείων και του γενικού πληθυσμού για τις περιοχές με πόσιμο νερό, στέγη, φαγητό. Τη λύση έδωσαν εθελοντές από όλο τον κόσμο, μέσω της κοινότητας του OpenStreetMap[47].

Γενικότερα, η ανάπτυξη των συνεργατικών υπηρεσιών στο Διαδίκτυο, η κουλτούρα της εθελοντικής συμμετοχής, τα κοινωνικά δίκτυα και τα έργα ανοικτού περιεχομένου και δεδομένων, οδηγούν σε μια νέα συλλογική πραγματικότητα στο Διαδίκτυο. Εθελοντές, αναλαμβάνουν συλλογικά να εκτελέσουν ένα έργο ή να προσφέρουν μια υπηρεσία, μοιράζοντας μεταξύ τους την προσπάθεια και προσφέροντας ελεύθερα τα αποτελέσματά της. Δηλαδή το πλήθος μπορεί να προσφέρει τη συλλογική εμπειρία και ευφυΐα για το κοινό καλό. Αυτή η παγκόσμια δυναμική συμμετοχής και αλληλοβοήθειας, είναι ευκαιρία για να παρακαμφθούν αργοκίνητες και πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες ή/και να αντιμετωπιστεί η έλλειψη πόρων, ώστε να δοθούν άμεσες λύσεις σε σημαντικά προβλήματα, ενισχύοντας παράλληλα την αλληλεγγύη και την κοινωνική συνοχή.

Άλλα παραδείγματα crowdsourcing στην Ελλάδα είναι:

  • Οι εθελοντικές αναδασώσεις και φροντίδα για τις καμένες περιοχές της χώρας[48].
  • Οι Atenistas[49].

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. [E. Estellés-Arolas & F. González Ladrón-de- Guevara. Towards an integrated crowdsourcing definition. Journal of Information Science (JCR: 1,41), 2012 ]
  2. Crowd Sourcing Turns Business On Its Head
  3. David Whitford (22 Μαρτίου 2007). «Hired Guns on the Cheap». Fortune Small Business. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2007. 
  4. 4,0 4,1 Jeff Howe (Ιουνίου 2006). «The Rise of Crowdsourcing». Wired. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2007. 
  5. Noveck, Simone. (2009). Wiki Government: How Technology Can Make Government Better, Democracy Stronger, and Citizens More Powerful, p. 63.
  6. Tomoko A. Hosaka (Απριλίου 2008). «Facebook asks users to translate for free». MSNBC. 
  7. Daren C. Brabham. (2008). "Crowdsourcing as a Model for Problem Solving: An Introduction and Cases", Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies, 14(1), pp. 75-90.
  8. Prpić, J., Jackson, P., & Nguyen, T. (2014). «A Computational Model of Crowds for Collective Intelligence.». Collective Intelligence 2014. MIT Center for Collective Intelligence.. 
  9. Prpić, J & Shukla, P. (2014). «The Contours of Crowd Capability». Proceedings of the 47th Annual Hawaii International Conference on System Sciences, Big Island Hawaii, January 6–9, Computer Society Press, 2014. Best Paper Nomination, |url=http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2324637. 
  10. Prpić, J., Jackson, P., & Nguyen, T. (2014). «Α Computational Model of Crowds for Collective Intelligence.». Collective Intelligence 2014. MIT Center for Collective Intelligence. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2398206. Ανακτήθηκε στις November 8, 2014. 
  11. Prpić, J, Shukla, P., Roth, Y., and Lemoine, J.F. (2015). «A Geography of Participation in IT-Mediated Crowds.». Proceedings of the Hawaii International Conference on Systems Sciences 2015. http://ssrn.com/abstract=2494537%7C. Ανακτήθηκε στις November 8, 2014. [νεκρός σύνδεσμος]
  12. Prpić, J, Shukla, P., Kietzmann, J., and McCarthy, I.P. (2015). «2015. How to Work a Crowd: Developing Crowd Capital Through Crowdsourcing.». Business Horizons.. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0007681314001438. Ανακτήθηκε στις November 8, 2014. 
  13. Brabham, Daren (2008). [doi:10.1177/1354856507084420 «"Crowdsourcing as a Model for Problem Solving: An Introduction and Cases"»]. Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies 14 (1): 75–90,. doi:10.1177/1354856507084420. 
  14. Winchester, Simon (1999). The Professor and the Madman. New York: HarperPerennial. σελ. 256. ISBN 978-0060839789. 
  15. DeVun, Leah (November 19, 2009). «Looking at how crowds produce and present art». Wired News. 
  16. Howe, Jeff (2008). Crowdsourcing: Why the Power of the Crowd is Driving the Future of Business. New York: Crown Business. σελ. 336. ISBN 0307396215. 
  17. «Amazon Mechanical Turk». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2012. 
  18. John C. Tang, Manuel Cebrian, Nicklaus A. Giacobe, Hyun-Woo Kim, Taemie Kim, Douglas "Beaker" Wickert. «Reflecting on the DARPA Red Balloon Challenge». Communications of the ACM. http://cacm.acm.org/magazines/2011/4/106587-reflecting-on-the-darpa-red-balloon-challenge/fulltext. 
  19. «The Johnny Cash Project». 
  20. Lanxon, Nate ((January 31, 2011).). "How the Oxford English Dictionary started out like Wikipedia".. 
  21. DeVun, Leah ((November 19, 2009).). «"Looking at how crowds produce and present art.".». Wired News.. 
  22. Doan, A.; Ramarkrishnan, R.; Halevy, A. (2011). [doi:10.1145/1924421.1924442 «"Crowdsourcing Systems on the World Wide Web"»]. Communications of the ACM 54 (4): 86–96. doi:10.1145/1924421.1924442. 
  23. Brabham, Daren C. (2013). Crowdsourcing. Cambridge: MIT Press. σελ. 168. ISBN 0262518473. 
  24. Howe, Jeff (2008). «Crowdsourcing: Why the Power of the Crowd is Driving the Future of Business"». The International Achievement Institute.. 
  25. Robson, John (24 Φεβρουαριου 2012). «IEM Demonstrates the Political Wisdom of Crowds». Canoe.ca.. 
  26. «4 Great Examples of Crowdsourcing through Social Media». digitalagencymarketing.com. 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2012. 
  27. Brabham, Daren (2008). «Crowdsourcing as a Model for Problem Solving: An Introduction and Cases (PDF)». Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies 14 (1): 75–90, doi:10.1177/1354856507084420. 
  28. Goldberg, Ken; Newsom, Gavin. (2014). «Let's amplify California's collective intelligence.». Citris-uc.org.. 
  29. Ben Schiller (4 Ιουνίου 2013). «A Site That Lets Designers Compete To Create Your Dream Home». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  30. Boston Herald (11 Ιουνίου 2012). «Designers, clients forge ties on web». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  31. Coleman, Alison (3 Δεκεμβρίου 2014). «Disrupting In Style: Italian Startup Takes Interior Design To The Crowd». Forbes.com. 
  32. Stan Nussbaum. (2003). «Proverbial perspectives on pluralism.». Connections: the journal of the WEA Missions Committee October, pp. 30, 31.. 
  33. «Oromo dictionary project». 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  34. «WeSay Language Technology». SIL. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2023. 
  35. «Crowdsourcing site compiles new sign language for math and science». 7 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  36. «Afghan proverbs and sayings». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  37. Zellem, Edward (2019). Mataluna: 151 Afghan Pashto Proverbs. Cultures Direct Press. 
  38. Zhai, Haijun; Lingren, Todd; Deleger, Louise; Li, Qi; Kaiser, Megan; Stoutenborough, Laura; Solti, Imre (2 Απριλίου 2013). «Web 2.0-Based Crowdsourcing for High-Quality Gold Standard Development in Clinical Natural Language Processing». Journal of Medical Internet Research 15 (4): e73. doi:doi:10.2196/jmir.2426. 
  39. Lombard, Amy ((May 5, 2013).). «Crowdfynd: The First Place to Look.». TIME.com.. 
  40. «Forbes». 
  41. 41,0 41,1 «Forbes». 
  42. Thebault-Spieker, Jacob; Terveen, Loren G.; Hecht, Brent (28 Φεβρουαρίου 2015). «Avoiding the South Side and the Suburbs: The Geography of Mobile Crowdsourcing Markets». Proceedings of the 18th ACM Conference on Computer Supported Cooperative Work & Social Computing: 265–275. doi:https://doi.org/10.1145/2675133.2675278. 
  43. Prpić, J., Taeihagh, A., & Melton, J. (2014.). «A Framework for Policy Crowdsourcing.». Oxford Internet Institute, University of Oxford - IPP 2014 - Crowdsourcing for Politics and Policy. 
  44. Prpić, J., Taeihagh, A., & Melton, J. (2014). «Experiments on Crowdsourcing Policy Assessment.». Oxford Internet Institute, University of Oxford - IPP 2014 - Crowdsourcing for Politics and Policy. 
  45. Wing, S; Cole, D; Grant, G (Μαρτίου 2000). «Environmental injustice in North Carolina's hog industry.». Environmental Health Perspectives 108 (3): 225–231. doi:doi:10.1289/ehp.00108225. https://archive.org/details/sim_environmental-health-perspectives_2000-03_108_3/page/225. 
  46. «Χωρίς παράνομες διαφημιστικές πινακίδες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  47. OpenStreetMap
  48. «Αναδάσωση της Πάρνηθας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2011. 
  49. Atenistas, Αθηναίοι στην Πράξη: Ποιοι είμαστε

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία