Ποιμενικό Καστοριάς

εγκαταλελειμμένος οικισμός της Ελλάδας, Δυτική Μακεδονία

Συντεταγμένες: 40°36′37″N 21°20′54″E / 40.61028°N 21.34833°E / 40.61028; 21.34833

Το Ποιμενικό είναι εγκαταλελειμένος οικισμός στη Π.Ε. Καστοριάς.[1] Βρίσκεται βορειο-δυτικά της κορυφής Βέρνου σε απόσταση μικρότερη των 5 χλμ. Απέχει από την πόλη της Καστοριάς 22χλμ. ανατολικά από τον επαρχιακό οδικό άξονα Βυσσινιάς - Αγίου Αντωνίου και σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από την είσοδο του χωριού Αγίου Αντωνίου.

Ποιμενικό
Το Ποιμενικό Καστοριάς σε φωτογραφία έτους 1932
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ποιμενικό
40°39′52″N 21°19′56″E
ΧώραΕλλάδα
Γεωγραφική υπαγωγήΠεριφερειακή Ενότητα Καστοριάς
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

Αναφέρεται ως Μπάμπουρ με 720 χριστιανούς ορθόδοξους από το Γάλλο χαρτογράφο Annet Synvet, καθηγητή γεωγραφίας στο Oθωμανικό Λύκειο της Κωνσταντινούπολης.[2] Αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα το 1918 μαζί με τον οικισμό Καλύβια Βιτσίου, όπου τους θερινούς μήνες μετέφεραν θεσσαλοί κτηνοτρόφοι τα πρόβατά τους.[3] Στα οθωμανικά κατάστιχα στα τέλη του 15ου αι. αναφέρονται 87 οικογένειες. Εγκαταλείφθηκε λόγω του Εμφύλιου Πολέμου (1946-1949), όταν οι κάτοικοι αποχώρησαν ως πολιτικοί πρόσφυγες.[4] Μέχρι το 1955 ο οικισμός ονομαζόταν Βαψώριον όπου άλλαξε το όνομα του σε Ποιμενικόν.[5]

Ναός Αγίου Γεωργίου Επεξεργασία

Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι το μοναδικό κτίσμα που σώζεται στο Ποιμενικό, ο οποίος ήταν κλεισμένος από το 1948, και εσωτερικά βρέθηκε εντελώς κατεστραμμένος, χωρίς θυσιαστήριο, με βανδαλισμούς, όπου η αγία τράπεζα είχε συληθεί, είχαν κατασκάψει τους τοίχους, το δάπεδο του Ναού, είχαν καταστρέψει το τέμπλο, τις κολόνες, και χρειάστηκε εργώδης προσπάθεια για να δοθεί και πάλι στους πιστούς.[6]

Το 2018 ο ναός Αγίου Γεωργίου ανακαινίσθηκε και αποκαταστάθηκε από τις φθορές του χρόνου[7] και τελέσθηκε η πρώτη Θεία λειτουργία μετά από 70 χρόνια από τον Μητροπολίτη Καστορίας Σεραφείμ.[8]

Πληθυσμιακά στοιχεία Επεξεργασία

Απογραφή 1886 1900 1905 1913 1920 1928 1940 1951
Πληθυσμός 1.000[9] 1.080[10] 1.360[11] 1.216 [12] 959[13] 839[14][15] 854[16][17] 0[18]

Από τη σύγκριση των στοιχείων των ετών 1920 και 1928, αν ληφθεί υπόψη η διαφορά μεταξύ γεννήσεων και θανάτων και η μη εγκατάσταση προσφύγων μετά το 1922, συνάγεται να μεταναστεύσανε στη Βουλγαρία οικειοθελώς λιγότεροι από 100 κάτοικοι βάσει του υπογραφέντος Πρωτόκολλου Πολίτη - Καλφώφ στις 29 Σεπτεμβρίου 1924.[19]

Προσωπικότητες Επεξεργασία

Παραπομπές-Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. «Διοικητικά και πληθυσμιακά στοιχεία των οικισμών της Καστοριάς μετά την απελευθέρωση (μέρος 1ο): 1912 - 1950». Ιστορικά Καστοριάς. 5 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  2. A. Synvet, Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Κωνσταντινούπολη, 1878, σελ. 56. (pdf) (Γαλλικά)
  3. ΦΕΚ 259/21.12.1918
  4. Βαψώριον Καστορίας: Έρημο. Διά διατάγματος της 20.9.55 μετωνομάσθη "Ποιμενικόν" (ΦΕΚ 278, τ. Α΄ 1955) [Απογραφή 1951].
  5. «Πανδέκτης: Vapsorion -- Poimenikon». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  6. «Η πρώτη Θεία Λειτουργία μετά από 70 χρόνια (ΦΩΤΟ)». agiosnikanoras.gr. 29 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  7. «Ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Ποιμενικού». OlaDeka. 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  8. «Ποιμενικό: Η πρώτη Θεία Λειτουργία μετά από 70 χρόνια (ρεπορτάζ - σειρά φωτογραφιών)». Φούιτ.gr. 30 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  9. Βαψώριον Καστορίας: «Χωρίου έχοντος 1.000 χριστιανούς, εκκλησίαν, σχολείον αρρένων, 2 χάνια και κρήνας» [Σχινάς 1886]
  10. Бабчоръ / Костурска каза, 1.080 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].
  11. D.M.Brankoff, Γραμματέας του βουλγαρικού εξαρχάτου (ως συνάγεται τα στοιχεία είναι διογκωμένα σε σχέση με το 1900). «Εξαρχικό χωριό», αν και το 1902 [πριν από την ένοπλη φάση του Μακεδονικού αγώνα 1904-1908] οι 70 από τις 177 οικογένειες ήταν πατριαρχικές [Γούναρης]
  12. Απαρίθμηση
  13. Ελληνική απογραφή 1920, σελ. ξ' Πίνακας 2*
  14. Ελληνική απογραφή 1928, σελ. 287
  15. Ομοδημότες 839, ετεροδημότες 5, δημότες που απογράφτηκαν αλλού 54, ήτοι σύνολο 898. Κανένας πρόσφυγας του έτους 1922
  16. Ελληνική απογραφή 1940, σελ. 51
  17. Νόμιμος πληθυσμός 918 κάτοικοι έναντι των 854 απογραφέντων
  18. Ελληνική απογραφή 1951, σελ. 271
  19. Τούντα-Φεργάδη, Αρετή (1982). ΕΛΛΗΝΟ-ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΠΟΛΙΤΗ-ΚΑΛΦΩΦ. ΜΕΛΕΤΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΕ ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ. Πάντειος Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών (ΠΑΣΠΕ). http://hdl.handle.net/10442/hedi/3617. 
  20. Κολιόπουλος, Ιωάννης. Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι (1903 -1913) (PDF). Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 88. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία