Ο Πολύδωρος Δανιηλίδης (17 Απριλίου 1899 - 1989) ήταν Έλληνας πολιτικός, στέλεχος του ΚΚΕ. Συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση και στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Ήταν από τους ιδρυτές του ΚΚΕ (μ-λ).

Πολύδωρος Δανιηλίδης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση17  Απριλίου 1899
Κωνσταντινούπολη
Θάνατος1989
Πληροφορίες ασχολίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (μαρξιστικό-λενινιστικό)

Νεανικά χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην κωμόπολη Κουρί (σημερινό Koru στην επαρχία Γιάλοβας της Τουρκίας) της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις 17 Απριλίου 1899. Δεν τελείωσε το Δημοτικό αφού λόγω της φτώχειας της πολύτεκνης οικογένειάς του, αναγκάστηκε να δουλέψει από την ηλικία των 12 ετών σε μπακάλικο. Λόγω του φόβου διώξεων από τους Τούρκους το 1914 ο πατέρας του τον έστειλε σε συγγενείς στη Ρουμανία και από εκεί πέρασε στην Ελλάδα. Σε ηλικία 17 ετών στήριξε το Κίνημα Εθνικής Αμύνης των βενιζελικών. Κατατάχθηκε εθελοντής στον στρατό το 1918, όπου έγινε δεκανέας και αργότερα λοχίας. Πήρε μέρος στις μάχες του Σκρα και της Δοϊράνης, πολεμώντας στην πρώτη γραμμή. Αρνήθηκε να λάβει μέρος στην Εκστρατεία της Κριμαίας ενάντια στην ΕΣΣΔ. Από το 1919 άρχισε να έχει ιδεολογικές επαφές με το αριστερό κίνημα και από το 1920 στήριζε το ΣΕΚΕ το οποίο είχε κατέβει στις εκλογές, καθώς έγινε και μέλος του κόμματος. Για τη δράση του (αντιπολεμική προπαγάνδα) καταδικάστηκε από στρατοδικείο σε 18 μήνες φυλακή στην Αδριανούπολη.

Μαζί με την οικογένειά του που ήρθε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε στα Φιλιατρά, όπου συμμετείχε δραστήρια στην Ένωση Παλαιών Πολεμιστών και στο Εργατικό Κέντρο Καλαμάτας, υπηρετώντας ως γραμματέας του, ενώ παράλληλα δούλευε ως αγρότης. Για τη δράση του εξορίστηκε στη Σκόπελο και κατόπιν στη Φολέγανδρο το 1926, όπου και γνωρίστηκε με τα ανώτατα στελέχη του ΚΚΕ. Την ίδια χρονιά μαζί με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε στον Βόλο, όπου και γνωρίστηκε με τον μετέπειτα γενικό γραμματέα του ΚΚΕ, Νίκο Ζαχαριάδη. Μετά τη φυλάκιση του τελευταίου το 1928 πήρε τη θέση του ως πρώτος γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Θεσσαλίας και διορίστηκε μέλος της Κ.Ε. (Κεντρικής Επιτροπής) του κόμματος.

Στέλεχος του ΚΚΕ

Επεξεργασία

Μετέπειτα με εντολή του κόμματος έδρασε σε διάφορες πόλεις της Μακεδονίας, μέχρι που φυλακίστηκε και εξορίστηκε διαδοχικά στη Σκιάθο και στον Άη Στράτη το 1930 με 1932. Σπούδασε στο ΚΟΥΤΒ το 1933, όπου έκανε κριτική στον τρόπο διδασκαλίας και στο αποτέλεσμα της αγροτικής παραγωγής, με αποτέλεσμα να κληθεί να κάνει αυτοκριτική, κάτι που αρνήθηκε επανειλημμένα[1]. Όταν επέστρεψε δούλεψε στην εφημερίδα του κόμματος, Ριζοσπάστη. Πιάστηκε από το δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου στις 17 Φλεβάρη του 1937, και εκτοπίστηκε στις φυλακές της Ακροναυπλίας με εκατοντάδες άλλους κομμουνιστές. Λίγες μέρες πριν από την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου το καθεστώς τον εξόρισε στη Γαύδο, όπου λίγο πριν την κατάληψη του νησιού από τους Γερμανούς απέδρασε μαζί με άλλα στελέχη του κόμματος, όπως ο Μάρκος Βαφειάδης, φτάνοντας με τη βοήθεια των ντόπιων στην Αθήνα.

Στον ΕΛΑΣ

Επεξεργασία

Στην Αθήνα έφτασε τον Νοέμβριο του 1941 και απέκτησε άμεσα κομματική επαφή. Λόγω της πολεμικής του εμπειρίας συμμετείχε μαζί με τους αξιωματικούς Θεόδωρο Μακρίδη και Νίκο Παπασταματιάδη στην "Επιτροπή της Στρατιωτικής Οργάνωσης" (ονομάστηκε ΕΛΑΣ τον Φεβρουάριο του 1942), όπου είχε κυρίως ως ευθύνη τη στρατολόγηση αξιωματικών και τις σχέσεις με άλλες στρατιωτικές οργανώσεις. Μαζί με τους δυο αυτούς αξιωματικούς υπόβαλε υπόμνημα στο Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ με κριτική για τις θέσεις σε προκήρυξη του κόμματος όπου αναφερόταν ότι "πολύ γρήγορα θα ΄ρθουν οι σύμμαχοί μας Άγγλοι να μας ελευθερώσουν". Γενικότερα ταυτίστηκε με τις απόψεις των στρατιωτικών συμβούλων του ΕΛΑΣ [2]. Συμμετείχε στην έκδοση της εφημερίδας της Κ.Ε. του ΕΛΑΣ, "Απελευθερωτής", αν και γενικά με την ίδρυση του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ με τους Σαράφη, Βελουχιώτη, Τζήμα, η Κ.Ε. του ΕΛΑΣ περιορίστηκε στον έλεγχο των αντάρτικων σωμάτων του ΕΛΑΣ στην Αττική και στην Πελοπόννησο. Συμμετείχε στην επιχείρηση του ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση των φυλακισμένων στο νοσοκομείο "Σωτηρία". Τέλη του 1943 πέρασε στην οργάνωση της 3ης Μεραρχίας Πελοποννήσου (στρατιωτικός διοικητής ο συνταγματάρχης Αλέξανδρος Κασσάνδρας, καπετάνιος ο Δημήτριος Μίχος) ως πολιτικός καθοδηγητής με το ψευδώνυμο Αχιλλέας. Μετά την κάθοδο του Βελουχιώτη στην περιοχή πέρασε στην Εθνική Πολιτοφυλακή, όπου και ονομάστηκε λοχαγός από την Π.Ε.Ε.Α. Οι μεταθέσεις αυτές θεωρήθηκαν ως υποβιβάσεις[3].

Εμφύλιος και ήττα

Επεξεργασία

Το διάστημα της Απελευθέρωσης συμμετείχε στην έκδοση του Ριζοσπάστη και πέρασε στην παρανομία στο τέλος του 1947. Στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ) ανέλαβε υπεύθυνος φρούρησης του Γενικού Αρχηγείου. Μετά την ήττα του ΔΣΕ εγκαταστάθηκε στη Ρουμανία. Μαζί με τους Θεόδωρο Μακρίδη, Μιλτιάδη Πορφυρογένη δεν ψήφισε τη διαγραφή από μέλος του ΚΚΕ του Ζαχαριάδη. Συνδέθηκε με τους οπαδούς του Ζαχαριάδη καθώς και με υποστηρικτές του Μάο Τσετούνγκ και ήταν ιδρυτικό στέλεχος του ΚΚΕ (μ-λ). Μετά το 1975 επέστρεψε στην Ελλάδα. Συμμετείχε στην πορεία του Πολυτεχνείου του 1980 που κατέληξε σε σύγκρουση με τις δυνάμεις ασφαλείας[4]. Πέθανε το 1989.

Οικογενειακή κατάσταση

Επεξεργασία

Ήταν παντρεμένος με τη Μαγδαληνή (καταδικασμένη δις εις θάνατον από στρατοδικείο επί εμφυλίου) και είχε δύο παιδιά.

Πολύδωρος Δανιηλίδης, Ο Πολύδωρος θυμάται, Ιστορικές Εκδόσεις, Αθήνα 1990 & Εκδόσεις Εκτός των Τειχών, Αθήνα 2017

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Β.Α. ΝΕΦΕΛΟΥΔΗ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ 1906-1938 Εκδόσεις Ωκεανίδα 1984 σελ. 196-197
  2. 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ 10-14/10/1950 Εκδόσεις ΓΛΑΡΟΣ Τα άγνωστα πρακτικά μιας σκηνοθετημένης δίκης εναντίον των πρώτων κομμουνιστών της αμφισβήτησης σελ. 204-205
  3. 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ ό. π σελ. 209
  4. «Βαθύ Κόκκινο | "Ο Πολύδωρος θυμάται…"». Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2020.