Πρόσβαση σε δημόσια πληροφόρηση στη Σλοβενία

Η πρόσβαση σε δημόσια πληροφόρηση και η ελευθερία πληροφόρησης αναφέρονται στο δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες που κατέχουν δημόσιοι φορείς γνωστοί και ως «δικαίωμα γνώσης». Η πρόσβαση στις πληροφορίες του κοινού θεωρείται θεμελιώδους σημασίας για την αποτελεσματική λειτουργία των δημοκρατικών συστημάτων, καθώς ενισχύει τη λογοδοσία των κυβερνήσεων και των δημοσίων υπαλλήλων, ενισχύοντας τη συμμετοχή των ανθρώπων και επιτρέποντας την ενημερωμένη συμμετοχή τους στη δημόσια ζωή. Η θεμελιώδης προϋπόθεση του δικαιώματος πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες είναι ότι οι πληροφορίες που κατέχουν κυβερνητικοί οργανισμοί είναι κατ 'αρχήν δημόσιες και μπορούν να αποκρυφθούν μόνο βάσει νόμιμων λόγων που θα πρέπει να αναφέρονται λεπτομερώς στο νόμο.

Στη Σλοβενία, η πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες διασφαλίζεται από το άρθρο 39 του Συντάγματος που προστατεύει την ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες. Το συνταγματικό δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες ενσωματώνεται στον νόμο για την πρόσβαση στην πληροφόρηση του κοινού που εγκρίθηκε το 2004. Στη Σλοβενία ​​ο καθένας έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες δημοσίου χαρακτήρα στην οποία έχει θεμελιωμένο νομικό συμφέρον βάσει του νόμου, με οι μόνες εξαιρέσεις που προβλέπονται από το νόμο. Ο νόμος περί πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες επιτρέπει επίσης σε κάθε πολίτη να απολαμβάνει το δικαίωμα που κατοχυρώνεται από το άρθρο 44 του Συντάγματος να συμμετέχει ενεργά στη διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων.

Νομικό πλαίσιο

Η Σλοβενία ​​διαθέτει ένα καλό νομοθετικό πλαίσιο για την πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες. Ο νόμος περί πρόσβασης στην πληροφόρηση της Σλοβενίας θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους στην Ευρώπη.

Το Σύνταγμα της Σλοβενίας, που εγκρίθηκε το 1991, για πρώτη φορά όρισε το νόμιμο δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες.

Στη Σλοβενία, η πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες ρυθμίζεται από τον Νόμο για την πρόσβαση στην πληροφόρηση του κοινού (2004), το Διάταγμα για την επικοινωνία και την επαναχρησιμοποίηση πληροφοριών δημοσίου χαρακτήρα (2005) και το τροποποιημένο Διάταγμα του (2007), και τον Νόμο περί Επιτρόπου πληροφόρησης (2005). Στόχος του νόμου για τη πρόσβαση στη δημόσια πληροφόρηση της Σλοβενίας είναι να διασφαλιστεί ότι το έργο των δημόσιων φορέων είναι ανοικτό και διαφανές και επιτρέπει στα φυσικά και νομικά πρόσωπα να ασκούν τα δικαιώματά τους για τη λήψη δημόσιας πληροφόρησης από δημόσιες αρχές που διαθέτουν τέτοιες πληροφορίες. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, ο νόμος ορίζει ότι οι δημόσιες αρχές πρέπει να υποχρεούνται να ενημερώνουν το κοινό για το έργο τους στο μέγιστο δυνατό βαθμό.

Ο νόμος ορίζει τις πληροφορίες που πρέπει να θεωρούνται «δημόσιες», ορίζοντας ότι οι δημόσιες πληροφορίες που υπόκεινται σε πρόσβαση στη νομοθεσία πληροφοριών αναφέρονται σε πληροφορίες και δεδομένα που προέρχονται από το πεδίο εργασίας των δημόσιων αρχών, ανεξάρτητα από τη μορφή ή την προέλευσή τους.

Εξαιρέσεις από τον κανόνα δημοσιοποίησης ορίζονται στο άρθρο 6 του νόμου. Λόγοι απόρριψης μπορεί να οφείλονται στον ευαίσθητο χαρακτήρα των πληροφοριών που ζητούνται, για παράδειγμα πληροφορίες που ορίζονται ως ταξινομημένες σύμφωνα με τον Νόμο που διέπει διαβαθμισμένα δεδομένα ή πληροφορίες σχετικά με προσωπικά δεδομένα ή όταν η αποκάλυψη τέτοιων πληροφοριών θα προκαλούσε ζημία στην εφαρμογή δικαστικής ή διοικητικής διαδικασίας.

Οι δημόσιες αρχές υποχρεούνται να παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες τόσο σε Σλοβένους υπηκόους όσο και σε αλλοδαπούς, συμπεριλαμβανομένων των ξένων μέσων ενημέρωσης. Οι σχετικοί φορείς πρέπει να λάβουν απόφαση σχετικά με ένα αίτημα εντός 20 εργάσιμων ημερών, το οποίο μπορεί να παραταθεί σε 30 εργάσιμες ημέρες κατ 'ανώτατο όριο σε περίπτωση αιτημάτων που απαιτούν σύνθετη συλλογή των ζητηθέντων εγγράφων. Σε περίπτωση που δεν δοθεί απάντηση εντός της προβλεπόμενης χρονικής περιόδου η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα και ο αιτών μπορεί να υποβάλει καταγγελία στον Επίτροπο Πληροφοριών.

Το 2005, ο νόμος για τον Επίτροπο Πληροφοριών ίδρυσε τον θεσμό του Επιτρόπου Πληροφοριών, έναν αυτόνομο και ανεξάρτητο φορέα υπεύθυνο για την εποπτεία της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες. Ο Επίτροπος διορίζεται από την Εθνοσυνέλευση μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Στην πράξη

Όταν το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες εισήχθη για πρώτη φορά στο Σύνταγμα, οι περισσότεροι Σλοβένοι δεν γνώριζαν αυτό το δικαίωμα. Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, χρειάστηκε μια δεκαετία για να γίνει το δικαίωμα γνωστό, αποδεκτό και να χρησιμοποιείται από πολίτες της Σλοβενίας.Το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες χρησιμοποιείται ευρύτερα από δημοσιογράφους και τις ΜΚΟ, ενώ οι πολίτες ζητούν δημόσιες πληροφορίες όλο και πιο συχνά.

Με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας για το δικαίωμα γνώσης που εορτάστηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015, ο Επίτροπος Πληροφοριών τόνισε ότι ένα βασικό πρόβλημα που επηρεάζει το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες πληροφορίες στη Σλοβενία ​​είναι η αποτυχία των κρατικών ιδρυμάτων να αποθηκεύουν ορισμένα δεδομένα, κάτι που είναι ιδιαίτερα προβληματικό σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η υγιεινή διατροφή και η προστασία των καταναλωτών.

Δείτε επίσης

• Πρόσβαση σε δημόσια πληροφόρηση στην Ευρώπη
• Ελευθερία ενημέρωσης
• Διαφάνεια της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη
• Μέσα μαζικής ενημέρωσης της Σλοβενίας
• Διαφάνεια της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης στη Σλοβενία