Σλοβενία

χώρα στη κεντρική Ευρώπη

Συντεταγμένες: 46°09′N 15°03′E / 46.15°N 15.05°E / 46.15; 15.05

Η Σλοβενία, επίσημα Δημοκρατία της Σλοβενίας (σλοβενικά: Republika Slovenija / Ρεπούμπλικα Σλοβένιγια), είναι χώρα των Βαλκανίων σε σταυροδρόμι βασικών Ευρωπαϊκών πολιτιστικών και εμπορικών δρόμων. Συνορεύει με την Αυστρία στα βόρεια, την Ιταλία στα δυτικά, την Ουγγαρία στα βορειοανατολικά, και την Κροατία στα νότια και στα νοτιοανατολικά. Στα δυτικά έχει μια μικρού μήκους ακτογραμμή στην Αδριατική θάλασσα. Έχει συνολική έκταση 20.273 τ.χλμ. και πληθυσμό 2.120.937[1] κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023. Είναι κοινοβουλευτική δημοκρατία και μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Ως προς τη γεωγραφία, την ιστορία, την οικονομία, τον πολιτισμό και τη γλώσσα της είναι χώρα με μεγάλη ποικιλία, διακρινόμενη από ένα μεταβατικό χαρακτήρα. Χαρακτηρίζεται από υψηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι η Λιουμπλιάνα. Η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι Σλοβένοι. Υπάρχουν επίσης μικρότερες μειονότητες Σέρβων, Κροατών, Βόσνιων Μουσουλμάνων, Μουσουλμάνων και Ούγγρων.

Δημοκρατία της Σλοβενίας
Republika Slovenija

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικός ύμνος: 7η στροφή από το Zdravljica
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Η θέση της Σλοβενίας (σκούρο πράσινο)
-στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (πράσινο και σκούρο γκρι)
-στην Ευρωπαϊκή Ένωση (πράσινο)
και μεγαλύτερη πόληΛιουμπλιάνα
46°03′N 14°30′E / 46.05°N 14.5°E / 46.05; 14.5 (Λιουμπλιάνα)
Σλοβενικά
Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Νατάσα Πιρτς Μουσάρ
Ρόμπερτ Γκόλομπ
Ανεξαρτησία από τη Γιουγκοσλαβία
Ισχύον Σύνταγμα
25 Ιουνίου 1991

23 Δεκεμβρίου 1991, αναθεωρήθηκε στις 14 Ιουλίου 1997 και στις 25 Ιουλίου 2000
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή

20.273 km2 (153η)
0,6
1.086 km
46,6 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 6-2023 
 • Απογραφή 2010 
 • Πυκνότητα 

2.120.937[1] (148η) 
2.050.189  
104,6 κατ./km2 (107η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

66,229 δισ. $[2]  
32.084 $[2]  
ΑΕΠ (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

44,009 δισ. $[2]  
21.320 $[2]  
ΔΑΑ (2021)Αύξηση 0,918[3] (23η) – πολύ υψηλός
ΝόμισμαΕυρώ1 (€ EUR)
 • Θερινή ώραCET (UTC +1)
(UTC +2)
ISO 3166-1SI
Internet TLD.si και .eu ως κράτος μέλος της ΕΕ
Οδηγούν σταδεξιά
Κωδικός κλήσης+386
1 Πριν το 2007 το τόλαρ.
Χάρτης της Σλοβενίας

Στο έδαφος της Σλοβενίας συναντώνται τέσσερις μεγάλες Ευρωπαϊκές γεωγραφικές ενότητες: οι Άλπεις, οι Δειναρικές Άλπεις, η Πεδιάδα της Παννονίας και η Μεσόγειος Θάλασσα, με ένα μικρό τμήμα ακτογραμμής κατά μήκος της Αδριατικής Θάλασσας. Το έδαφος έχει μια διάρθρωση ψηφιδωτού με μεγάλη ποικιλία τοπίου και βιοποικιλότητα, αποτέλεσμα των φυσικών χαρακτηριστικών και της μακροχρόνιας παρουσίας των ανθρώπων. Αν και οι καιρικές συνθήκες στο κυρίως λοφώδες έδαφος επηρεάζονται από το ηπειρωτικό κλίμα, τα Σλοβενικά παράλια ευνοούνται από ένα κλίμα υπομεσογειακό, ενώ το Αλπικό κλίμα συναντάται στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας. Η χώρα είναι μία από τις πλουσιότερες σε νερό της Ευρώπης, με πυκνό δίκτυο ποταμών, πλούσιο υδροφορέα και σημαντικά καρστικά υπόγεια υδατορρεύματα. Πάνω από το μισό του εδάφους καλύπτεται από δάση. Η κατοίκηση της Σλοβενίας είναι διεσπαρμένη και άνιση.

Εδώ συναντώνται οι Σλαβικές, Γερμανικές, Ρομανικές και Φινοουγγρικές γλωσσικές και πολιτιστικές ομάδες. Αν και η περιοχή δεν είναι ομοιογενής, επικρατών πληθυσμός είναι ο Σλοβενικός. Η Σλοβενική γλώσσα είναι η μοναδική επίσημη σε όλη τη χώρα, ενώ η Ιταλική και η Ουγγρική είναι τοπικές μειονοτικές γλώσσες. Η Σλοβενία είναι σε μεγάλο βαθμό εκκοσμικευμένη χώρα, αλλά ο πολιτισμός και η ταυτότητά της έχουν επηρεασθεί σημαντικά από τη Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία, καθώς επίσης και από τον Λουθηρανισμό. Η οικονομία της Σλοβενίας είναι μικρή, ανοιχτή, προσανατολισμένη στις εξαγωγές και κατά συνέπεια επηρεάζεται από τις διεθνείς συνθήκες. Έχει πληγεί σοβαρά από την Ευρωπαϊκή οικονομική κρίση, που άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Ο κύριος οικονομικός τομέας είναι οι υπηρεσίες, ακολουθούμενος από τη βιομηχανία και τις κατασκευές. Πολλοί Σλοβένοι πετυχαίνουν κορυφαίες αθλητικές επιδόσεις, ιδιαίτερα στα χειμερινά αθλήματα, στον υγρό στίβο, στον αλπινισμό και σε αθλήματα αντοχής.

Ιστορικά το σημερινό έδαφος της Σλοβενίας αποτέλεσε τμήμα πολλών διαφορετικών κρατικών σχηματισμών, όπως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και στη συνέχεια η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία. Το 1918 οι Σλοβένοι άσκησαν για πρώτη φορά αυτοδιάθεση, συνιδρύοντας το μη αναγνωρισθέν διεθνώς Κράτος των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που συγχωνεύθηκε στη Γιουγκοσλαβία. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Σλοβενία καταλήφθηκε και προσαρτήθηκε στη Γερμανία, την Ιταλία, την Κροατία και την Ουγγαρία. Στη συνέχεια ήταν ιδρυτικό μέλος της Σ.Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας. Τον Ιούνιο του 1991, μετά την εισαγωγή της πολυκομματικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, η Σλοβενία αποσχίσθηκε από τη Γιουγκοσλαβία και έγινε ανεξάρτητο κράτος. Τον Δεκέμβριο του 1991 υιοθετήθηκε ένα νέο σύνταγμα, ακολουθούμενο το 1992 από νόμους για την αποεθνικοποίηση και ιδιωτικοποίηση. Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνώρισαν τη Σλοβενία ως ανεξάρτητο κράτος στις 15 Ιανουαρίου 1992 και τα Ηνωμένα Έθνη τη δέχθηκαν ως μέλος τους στις 22 Μαΐου 1992. Έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ το 2004 και από το 2007 είναι μέλος και της Ευρωζώνης. Ήταν η πρώτη πρώην Κομμουνιστική χώρα που είχε την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το πρώτο εξάμηνο του 2008. Στις 21 Ιουλίου 2010 έγινε μέλος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Ιστορία Επεξεργασία

Από την προϊστορία μέχρι τη Σλαβική αποίκηση Επεξεργασία

Η σημερινή Σλοβενία έχει επί μακρόν κατοικηθεί την προϊστορική εποχή και υπάρχει μαρτυρία ανθρώπινης κατοίκησης πριν από περίπου 250.000 χρόνια. Ένα διάτρητο οστό αρκούδας, χρονολογούμενο από το 43800 - 42400 π.Χ., που βρέθηκε το 1995 στο σπήλαιο Ντίβγιε Μπάμπε κοντά στο Τσέρκνο, είναι πιθανότατα το παλαιότερο μουσικό όργανο, που έχει ανακαλυφθεί στον κόσμο. Τις δεκαετίες του 1920 και 1930, αντικείμενα που ανήκαν στους Κρο-Μανιόν, όπως διάτρητα οστά, οστέινες καρφίτσες και βελόνες έχουν βρεθεί από τον αρχαιολόγο Σρέτσκο Μπρόνταρ στο Σπήλαιο Πότοκ. Το 2002 στα έλη της Λιουμπλιάνας βρέθηκαν απομεινάρια πασσαλόπηκτων σπιτιών, ηλικίας άνω των 4.500 ετών, που σήμερα προστατεύονται ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, μαζί με τον Ξύλινο Τροχό των Ελών της Λιουμπλιάνας, τον αρχαιότερο ξύλινο τροχό του κόσμου. Φαίνεται ότι οι ξύλινοι τροχοί εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα στη Μεσοποταμία και στην Ευρώπη. Στη μεταβατική περίοδο από την Εποχή του ορείχαλκου στην Εποχή του σιδήρου αναπτύχθηκε ο Πολιτισμός των Τεφροδόχων (Urnfield).[4] Έχουν βρεθεί αρχαιολογικά ευρήματα χρονολογούμενα από την περίοδο Χάλστατ, ιδίως στη νοτιοανατολική Σλοβενία, μεταξύ αυτών πολλοί κάδοι στο Νόβo Μέστο, την «Πόλη των Κάδων». Την Εποχή του σιδήρου η σημερινή Σλοβενία κατοικείτο από Ιλλυρικές και Κελτικές φυλές μέχρι τον 1ο αιώνα π.Χ.

Όταν οι Αρχαίοι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή, ίδρυσαν τις επαρχίες της Παννονίας και του Νόρικουμ και η σημερινή δυτική Σλοβενία υπήχθη άμεσα υπό τη Ρωμαϊκή Ιταλία, ως τμήμα της Χ περιοχής «Βενετία και Ίστρια». Οι Ρωμαίοι εγκατέστησαν σταθμούς στην Εμόνα (Λιουμπλιάνα), Παιτόβιο (Πτούι) και Σελέια (Τσέλιε) και κατασκεύασαν εμπορικούς και στρατιωτικούς δρόμους, που διέτρεχαν το έδαφος της Σλοβενίας από την Ιταλία ως την Παννονία. Τον 5ο και 6ο αιώνα η περιοχή υπέστη επιδρομές Ούννων και Γερμανικών φυλών, κατά τις εισβολές τους στην Ιταλία.

Οι πρόγονοι των σημερινών Σλάβων εγκαταστάθηκαν ανατολικά των Άλπεων στα τέλη του 6ου με αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ. Αρχικά υποταγμένοι και ακόλουθοι των Άβαρων θα εγκατασταθούν σε μια περιοχή έκτασης 70.000 τ.χλμ. Ήταν η πρώην ρωμαϊκή επαρχία Νόρικουμ (Noricum) η περιοχή όπου εγκαταστάθηκαν, όχι έρημη από πληθυσμούς, όπως οι Λομβαρδοί, οι Γέπιδες. Η Αβαρική επικυριαρχία υπήρξε χαλαρή επειδή η γεωμορφολογία και η γεωγραφική διαμόρφωση της περιοχής, η οποία αποτελείτο από ορεινά τμήματα των ανατολικών Άλπεων, τις κοιλάδες των ποταμών Σάβου, Δράβου και Μούρα, δημιουργούσε απομονωμένες νησίδες. Στις λατινικές πηγές των 8ου και 9ου αιώνων η περιοχή μνημονεύεται ως Καραντανία. Όταν το Αβαρικό κράτος διασπάστηκε, η Καραντανία ενσωματώθηκε γύρω στα 632 σε μια ένωση Σλαβικών φυλών της Τσεχίας και της Μοραβίας και συνιστά το κράτος του Σάμο.[5]. Μετά τη διάλυσή του το 658 οι πρόγονοι των Σλοβένων που βρίσκονταν στη σημερινή Καρινθία σχημάτισαν το ανεξάρτητο δουκάτο της Καραντανίας. Άλλα τμήματα της σημερινής Σλοβενίας κυβερνήθηκαν πάλι από τους Αβάρους μέχρι που τους νίκησε ο Καρλομάγνος το 803.

Ο Μεσαίωνας ως την Αρχή των Νεότερων Χρόνων Επεξεργασία

Στα μέσα του 8ου αιώνα η Καραντανία έγινε δουκάτο υποτελές στην εξουσία των Βαυαρών, που άρχισαν να διαδίδουν τον Χριστιανισμό. Τρεις δεκαετίες αργότερα οι Καραντανιανοί ενσωματώθηκαν, μαζί με τους Βαυαρούς, στην Καρολιγγιανή αυτοκρατορία. Την ίδια περίοδο η Καρνιόλη πέρασε επίσης στον έλεγχο των Φράγκων και εκχριστιανίστηκε από την Ακυληία. Μετά την αντιφραγκική εξέγερση του Λιούντεβιτ Ποσάφσκι στις αρχές του 9ου αιώνα οι Φράγκοι απομάκρυναν τους Καραντανιανούς πρίγκιπες, αντικαθιστώντας τους με τους δικούς τους δούκες των συνόρων. Έτσι το Φραγκικό φεουδαλικό σύστημα έφτασε στο έδαφος της Σλοβενίας.

Η εισβολή των Μαγυάρων στην Πεδιάδα της Παννονίας στα τέλη του 9ου αιώνα ουσιαστικά απομόνωσε τα εδάφη που κατοικούσαν οι Σλοβένοι από τους δυτικούς Σλάβους. Έτσι οι Σλάβοι της Καραντανίας και της Καρνιόλης άρχισαν να εξελίσσονται σε ανεξάρτητη Σλαβική εθνική ομάδα. Μετά τη νίκη του Οθωνα Α΄ επί των Μαγυάρων το 955 το Σλοβενικό έδαφος διαιρέθηκε σε μεθοριακές περιοχές της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η Καραντανία, όντας η σημαντικότερη προήχθη στο Δουκάτο της Καρινθίας το 976. Τον ύστερο Μεσαίωνα οι ιστορικές επαρχίες της Καρνιόλης, Στυρίας, Καρινθίας, Γκορίτσιας, Τεργέστης και Ίστριας μετεξελίχθηκαν από μεθοριακές περιοχές και ενσωματώθηκαν στο μεσαιωνικό Γερμανικό κράτος. Η ενοποίηση και η δημιουργία αυτών των ιστορικών χωρών έλαβε χώρα σε μια μακρά περίοδο μεταξύ 11ου και 14ου αιώνα υπό την καθοδήγηση ορισμένων σημαντικών οικογενειών ευγενών, όπως οι Δούκες του Σπάνχαϊμ, οι Κόμητες της Γκορίτσιας, οι Κόμητες του Τσέλιε και τελικά ο Οίκος των Αψβούργων. Σε μια παράλληλη διαδικασία, ένας έντονος Γερμανικός αποικισμός περιόρισε σημαντικά την έκταση των Σλοβενόφωνων περιοχών. Το 15ο αιώνα το Σλεβονικό εθνικό έδαφος είχε περιοριστεί στο σημερινό του μέγεθος.

Τον 14o αιώνα το περισσότερο έδαφος της Σλοβενίας το ανέλαβαν οι Αψβούργοι. Οι κόμητες του Τσέλιε, μια οικογένεια φεουδαρχών από την περιοχή αυτή, που το 1436 απέκτησε τον τίτλο των πριγκίπων του κράτους, ήταν οι ισχυροί ανταγωνιστές τους για κάποιο διάστημα. Αυτή η μεγάλη δυναστεία, σημαντική σε Ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο, είχε την έδρα της σε Σλοβενικό έδαφος αλλά εξέλιπε το 1456. Τα πολλά μεγάλα της κτήματα έγιναν στη συνέχεια ιδιοκτησία των Αψβούργων, που διατήρησαν τον έλεγχο της περιοχής δικαιωματικά μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Στο τέλος του Μεσαίωνα τα Σλοβενικά Εδάφη υπέστησαν σοβαρή οικονομική και δημογραφική οπισθοδρόμηση λόγω των Τουρκικών επιδρομών. Το 1515 μία αγροτική εξέγερση εξαπλώθηκε σχεδόν σε όλα τα Σλοβενικά εδάφη. Το 1572-3 η Κροατοσλοβενική αγροτική εξέγερση προκάλεσε χάος σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Τέτοιες εξεγέρσεις, που συνήθως κατέληγαν σε αιματηρές ήττες, συνεχίστηκαν σε όλο το 17ο αιώνα.

Από το 18ο αιώνα ως το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου Επεξεργασία

Τα Σλοβενικά Εδάφη αποτέλεσαν τμήμα των Ιλλυρικών επαρχιών, της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και της Αυστροουγγαρίας (στη Σισλειτανία). Περιελάμβαναν την Καρνιόλη, το νότιο τμήμα της Καρινθίας και της Στυρίας, την Ίστρια, τη Γκορίτσια και Γκράντισκα, την Τεργέστη και το Πρεκμούριγιε. Η εκβιομηχάνιση συνοδεύθηκε από την κατασκευή σιδηροδρόμων για να συνδέσουν πόλεις και αγορές, αλλά η αστικοποίηση ήταν περιορισμένη. Λόγω περιορισμένων ευκαιριών, μεταξύ 1880 και 1910 υπήρξε εκτεταμένη μετανάστευση και γύρω στους 300.000 Σλοβένους (δηλ. ο ένας στους έξι) μετανάστευσαν σε άλλες χώρες, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά επίσης στη Νότια Αμερική, τη Γερμανία, την Αίγυπτο και στις μεγαλύτερες πόλεις της Αυστροουγγαρίας, ιδιαίτερα το Ζάγκρεμπ και τη Βιέννη. Εντούτοις ο Σλοβενικός πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά και έγινε κοινωνικά διαφοροποιημένος όπως και στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο αλφαβητισμός ήταν αρκετά υψηλός, 80 με 90 τοις εκατό.

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία

Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος προκάλεσε βαριές απώλειες στους Σλοβένους, ιδιαίτερα στις δώδεκα Μάχες του Ισόντσο, που έλαβαν χώρα στη δυτική παραμεθόρια περιοχή της σημερινής Σλοβενίας. Εκατοντάδες χιλιάδες Σλοβένοι κληρωτοί στρατεύτηκαν στον Αυστροουγγρικό Στρατό και πάνω από 30.000 από αυτούς πέθαναν. Εκατοντάδες χιλιάδες Σλοβένοι από την Γκορίτσια και Γκράντισκα μετεγκαταστάθηκαν σε στρατόπεδα προσφύγων στην Ιταλία και στην Αυστρία. Ενώ οι πρόσφυγες στην Αυστρία έτυχαν αξιοπρεπούς μεταχείρισης, οι Σλοβένοι πρόσφυγες στα Ιταλικά στρατόπεδα αντιμετωπίστηκαν ως εχθροί του κράτους και αρκετές χιλιάδες πέθαναν από υποσιτισμό και ασθένειες μεταξύ 1915 και 1918. Ολόκληρες περιοχές της παραθαλάσσιας Σλοβενίας καταστράφηκαν.

Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας Επεξεργασία

Το Σλοβενικό Λαϊκό Κόμμα είχε ξεκινήσει ένα κίνημα αυτοδιάθεσης, απαιτώντας τη δημιουργία ενός ημιανεξάρτητου Νότιου Σλαβικού κράτους υπό τη διοίκηση των Αψβούργων. Η πρόταση υιοθετήθηκε από τα περισσότερα Σλοβενικά κόμματα και ακολούθησε μια μαζική κινητοποίηση της Σλοβένικης κοινωνίας των πολιτών, γνωστή ως Κίνημα της Διακήρυξης. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από τις Αυστριακές πολιτικές ελίτ, αλλά μετά τη διάλυση της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας ως συνέπεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 6 Οκτωβρίου 1918 πήρε την εξουσία στο Ζάγκρεμπ ένα Εθνικό Συμβούλιο Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων. Στις 29 Οκτωβρίου ανακηρύχθηκε η ανεξαρτησία από μία εθνική συγκέντρωση στη Λιουμπλιάνα και από το Κροατικό κοινοβούλιο, με τη διακήρυξη της ίδρυσης του νέου Κράτους Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων. Την 1 Δεκεμβρίου 1918 το Κράτος αυτό συνενώθηκε με τη Σερβία, αποτελώντας μέρος του νέου Βασιλείου Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που το 1929 μετονομάστηκε σε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας. Η Σλοβενία, όντας η πιο εκβιομηχανισμένη και εξευρωπαϊσμένη, συγκρινόμενη με άλλα λιγότερο αναπτυγμένα τμήματα της Γιουγκοσλαβίας, έγινε το κύριο κέντρο της βιομηχανικής παραγωγής. Σε σύγκριση με τη Σερβία, για παράδειγμα, η βιομηχανική παραγωγή στη Σλοβενία ήταν τέσσερις φορές μεγαλύτερη και ήταν είκοσι δύο φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία. Η περίοδος του μεσοπολέμου έφερε περαιτέρω εκβιομηχάνιση της Σλοβενίας, με γρήγορη οικονομική ανάπτυξη τη δεκαετία του 1920, ακολουθούμενη από μία σχετικά επιτυχή οικονομική προσαρμογή στην οικονομική κρίση του 1929 και τη Μεγάλη Ύφεση.

Μετά από ένα δημοψήφισμα τον Οκτώβριο του 1920 η Σλοβενόφωνη νότια Καρινθία προσαρτήθηκε στην Αυστρία. Με τη Συνθήκη του Τριανόν στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας παραχωρήθηκε η κατοικούμενη από Σλοβένους περιοχή Πρεκμούργιε, πρώην τμήμα της Αυστροουγγαρίας. Οι Σλοβένοι, που ζούσαν σε εδάφη που υπήχθησαν στη διοίκηση των γειτονικών κρατών Ιταλίας, Αυστρίας και Ουγγαρίας, υπέστησαν πολιτικές βίαιης αφομοίωσης. Στην περίπτωση της Φασιστικής Ιταλίας υπέφεραν βίαιο Φασιστικό εξιταλισμό.

Φασιστικός εξιταλισμός των Σλοβένων των ακτών και αντίσταση (1920-1943) Επεξεργασία

Σε αντάλλαγμα για την προσχώρηση στις Συμμαχικές Δυνάμεις κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Βασίλειο της Ιταλίας, σύμφωνα με τη μυστική Συνθήκη του Λονδίνου (1915) και τη μεταγενέστερη Συνθήκη του Ράπαλο (1920), παραχωρήθηκε η διοίκηση σε μεγάλο μέρος των Σλοβενικών εδαφών. Αυτό περιελάμβανε το ένα τέταρτο του σλοβενικού εδάφους, με περιοχές εθνολογικά αποκλειστικά Σλοβενικές. Ο πληθυσμός των επηρεαζόμενων περιοχών ήταν περίπου 327.000 από το συνολικό πληθυσμό του 1,3 εκατομμυρίου Σλοβένων και υποβλήθηκε σε αναγκαστικό εξιταλισμό. Η Σλοβενική μειονότητα στην Ιταλία (1920-1947) στερήθηκε κάθε μειονοτική προστασία βάσει του διεθνούς ή εσωτερικού δικαίου. Συγκρούσεις μεταξύ αφενός των Ιταλικών αρχών και των Φασιστικών ταγμάτων και αφετέρου του τοπικού Σλοβενικού πληθυσμού άρχισαν ήδη από το 1920 με αποκορύφωμα το κάψιμο του Ναρόντνι ντομ, του Σλοβενικού Εθνικού Κέντρου στην Τεργέστη.

Μετά τη Φασιστική επικράτηση στην Ιταλία το 1922 προωθήθηκε μια πολιτική βίαιου Φασιστικού εξιταλισμού, καθώς οι νέοι κυβερνώντες επεδίωξαν να εξαλείψουν τη Σλοβένικη μεσαία τάξη και διανόηση. Κατάργησαν την εκπαίδευση στα Σλοβενικά το 1923 και μεταξύ 1926 και 1932 επέβαλαν τον εξιταλισμό των Σλοβενικών ονομάτων και επιθέτων. Το 1927 η κυβέρνηση απαγόρευσε όλες τις Σλοβενικές οργανώσεις και κάθε δημόσια χρήση της Σλοβενικής. Η αστυνομία επετίθετο βίαια στους αντιπάλους του Φασιστικού καθεστώτος. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930 περίπου 70.000 Σλοβένοι είχαν εγκαταλείψει την περιοχή, κυρίως προς τη Γιουγκοσλαβία και χώρες της Νότιας Αμερικής. Όταν πια όλες οι Σλοβένικες μειονοτικές οργανώσεις στην Ιταλία είχαν εξοντωθεί, το 1927 συγκροτήθηκε η στρατιωτική αντιφασιστική οργάνωση TIGR για να αντισταθεί στη Φασιστική βία. Το αντιφασιστικό αντάρτικο κίνημα συνεχίστηκε και όλη τη δεκαετία του 1930.

Η Σλοβενία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και μετά Επεξεργασία

Οι Δυνάμεις του Άξονα εισέβαλαν στη Γιουγκοσλαβία στις 6 Απριλίου 1941. Ένα πραξικόπημα στη Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση είχε τερματίσει τη συμμετοχή της Γιουγκοσλαβίας στο Τριμερές Σύμφωνο και εξόργισε τον Αδόλφο Χίτλερ. Γρήγορα τo Γιουγκοσλαβικό έδαφος χωρίστηκε μεταξύ Γερμανικής, Ιταλικής και Ουγγρικής εξουσίας και οι Ναζί προσάρτησαν την Κάτω Στυρία ως Untersteiermark στο «Μείζον Ράιχ». Περίπου 46.000 Σλοβένοι στην περιοχή του Τριγώνου Ραν (Μπρέζιτσε) εκτοπίσθηκαν βίαια στην ανατολική Γερμανία για ενδεχόμενο εκγερμανισμό ή καταναγκαστική εργασία, αρχίζοντας από τον Νοέμβριο του 1941.

Στις 27 Απριλίου 1941 οργανώθηκε στην Επαρχία της Λιουμπλιάνας το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο για να διεξάγει ένα απελευθερωτικό αγώνα, να συγκροτήσει το Σλοβένικο αντάρτικο στρατό και να δημιουργήσει δομές ενός μελλοντικού κράτους στις απελευθερωμένες περιοχές. Η Επαρχία της Λιουμπλιάνας έζησε την εκτόπιση 25.000 ανθρώπων, που ισούνταν με το 7,5% του συνολικού πληθυσμού. Η επιχείρηση, μία από πιο δραστικές στην Ευρώπη, γέμισε πολλά Ιταλικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως σε Ραμπ, Μονίγκο (Τρεβίζο), Ρενίτσι ντ'Ανγκιάρι, Κιεζανουόβα και αλλού.

Σλοβένοι μεταφέρθηκαν σε αρκετά στρατόπεδα στη Σαξονία, όπου αναγκάστηκαν να δουλέψουν σε Γερμανικά αγροκτήματα ή εργοστάσια Γερμανικών βιομηχανιών από το 1941 ως το 1945. Οι καταναγκαστικά εργαζόμενοι δεν κρατούντο πάντα σε κανονικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά πολλές φορές απλώς σε άδεια κτίρια όπου κοιμόντουσαν μέχρι να βγουν από αυτά τα καταλύματα για τη δουλειά της επόμενης μέρας. Προς το τέλος του πολέμου τα στρατόπεδα αυτά απελευθερώθηκαν από Αμερικανικά και Σοβιετικά στρατεύματα. Οι επαναπατρισθέντες πρόσφυγες επέστρεψαν στη Γιουγκοσλαβία για να βρουν τα σπίτια τους κατεστραμμένα.

Αρκετοί Σλοβένοι συνεργάστηκαν με τις κατοχικές δυνάμεις, με την υποστηριζόμενη από τους Γερμανούς Σλοβενική Πολιτοφυλακή να έχει 21.000 μέλη στο μέγιστο της ισχύος της. Πάνω από 30.000 παρτιζάνοι πέθαναν πολεμώντας τις δυνάμεις του Άξονα και τους συνεργάτες τους. Κατά τον Β΄ Π.Π. πέθαναν περίπου το 8 τοις εκατό των Σλοβένων.

Το 1945 η Γιουγκοσλαβία απελευθερώθηκε και λίγο αργότερα έγινε ένα ονομαστικά ομοσπονδιακό Κομμουνιστικό κράτος. Η Σλοβενία, που το δικό της Κομμουνιστικό Κόμμα είχε ιδρυθεί το 1937, συμμετείχε στην ομοσπονδία ως σοσιαλιστική δημοκρατία. Μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του Άξονα η συντριπτική πλειοψηφία του ιθαγενούς Γερμανικού πληθυσμού απελάθηκε ή διέφυγε στην Αυστρία και τη Γερμανία.

Αριθμός υπόπτων από τον κατάλογο Ιταλών εγκληματιών πολέμου, των οποίων η Γιουγκοσλαβία, η Ελλάδα και η Αιθιοπία ζητούσαν την έκδοση, δεν αντιμετώπισε ποτέ το αντίστοιχο της δίκης της Νυρεμβέργης κατά το τέλος του Β΄ Π.Π., γιατί η Βρετανική κυβέρνηση με το ξεκίνημα του Ψυχρού Πολέμου είδε στο πρόσωπο του Πιέτρο Μπαντόλιο, που ήταν επίσης στον κατάλογο, μια εγγύηση για μια αντικομμουνιστική μεταπολεμική Ιταλία. Οι επιζήσαντες δεν πήραν καμία αποζημίωση από το Ιταλικό κράτος μετά τον πόλεμο.

Η σοσιαλιστική περίοδος Επεξεργασία

Μετά την επανίδρυση της Γιουγκοσλαβίας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Σλοβενία έγινε τμήμα της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας. Εγκαθιδρύθηκε σοσιαλιστικό κράτος αλλά λόγω του σχίσματος Τίτο-Στάλιν το 1948 οι οικονομικές και πολιτικές ελευθερίες ήταν ευρύτερες από ότι στο Ανατολικό Μπλοκ. Το 1947 η Ιταλία παραχώρησε το μεγαλύτερο μέρος των Ιουλιανών Συνόρων στη Γιουγκοσλαβία και η Σλοβενία ανέκτησε τα Σλοβενικά Παράλια. Από τη δεκαετία του 1950 η Σλοβενία απολάμβανε σχετικά ευρεία αυτονομία.

Μεταξύ 1945 και 1948 έλαβε χώρα στη Σλοβενία και γενικά στη Γιουγκοσλαβία ένα κύμα πολιτικής καταστολής. Το 1947 όλες οι ιδιωτικές περιουσίες είχαν εθνικοποιηθεί. Μεταξύ 1949 και 1953 επιχειρήθηκε μια αναγκαστική κολεκτιβοποίηση. Μετά την αποτυχία της ακολουθήθηκε μία πολιτική σταδιακής φιλελευθεροποίησης. Άρχισε να εφαρμόζεται μια νέα οικονομική πολιτική, γνωστική ως εργατική αυτοδιαχείριση, υπό την καθοδήγηση και εποπτεία του Σλοβένου Έντβαρντ Καρντέλι, τον κύριο θεωρητικό του γιουγκοσλαβικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Το 1956 ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, μαζί με άλλους ηγέτες, ίδρυσε το Κίνημα των Αδεσμεύτων.

Η οικονομία της Σλοβενίας αναπτύχθηκε γρήγορα, ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1950, όταν η χώρα εκβιομηχανιζόταν έντονα. Παρά την περιοριστική οικονομική και κοινωνική νομοθεσία μέσα στη Γιουγκοσλαβία, η Σλοβενία κατάφερε να διατηρεί υψηλό επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης με ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, εργατική πειθαρχία και οργάνωση. Μετά τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και την περαιτέρω οικονομική αποκέντρωση στη Γιουγκοσλαβία το 1965 και 1966, η Σλοβενία προσέγγιζε οικονομία της αγοράς. Το κατά κεφαλή εγχώριο προϊόν της ήταν 2,5 φορές το μέσο της χώρας, πράγμα που ενίσχυε την εθνική αυτοπεποίθηση μεταξύ των Σλοβένων. Μετά το θάνατο του Τίτο το 1980 η οικονομική και πολιτική κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία έγινε πολύ τεταμένη. Πολιτικές διαφορές γύρω από οικονομικά μέτρα εκφράζονταν στο δημόσιο αίσθημα, καθώς πολλοί Σλοβένοι αισθάνονταν ότι υφίσταντο οικονομική εκμετάλλευση, αναγκασμένοι να στηρίζουν μια δαπανηρή και αναποτελεσματική ομοσπονδιακή διοίκηση.

Σλοβενική Άνοιξη, δημοκρατία και ανεξαρτησία Επεξεργασία

Το 1987 μια ομάδα διανοουμένων ζήτησε τη Σλοβενική ανεξαρτησία στην 57η έκδοση του περιοδικού Nova revija, γεγονός που πυροδότησε τα αιτήματα για εκδημοκρατισμό και αύξηση της Σλοβένικης ανεξαρτησίας. Ένα μαζικό δημοκρατικό κίνημα, συντονιζόμενο από την Επιτροπή Υπεράσπισης των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, πίεσε τους Κομμουνιστές στην κατεύθυνση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.

Τον Σεπτέμβριο του 1989 ψηφίστηκαν πολλές συνταγματικές τροποποιήσεις για να εισαχθεί στη Σλοβενία η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Τον ίδιο χρόνο η Action North συνένωσε τόσο το αντιπολιτευτικό όσο και το εκδημοκρατισμένο κομμουνιστικό κίνημα στη Σλοβενία ως η πρώτη αμυντική δράση έναντι των επιθέσεων από τους υποστηρικτές του Μιλόσεβιτς, οδηγώντας στη Σλοβενική ανεξαρτησία. Στις 7 Μαρτίου η Σλοβενική Συνέλευση άλλαξε το επίσημο όνομα της χώρας σε «Δημοκρατία της Σλοβενίας». Τον Απρίλιο του 1990 έλαβαν χώρα στη Σλοβενία οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές και νικητής αναδείχθηκε το ενωμένο αντιπολιτευτικό κίνημα DEMOS υπό το Γιόζε Πούτσνικ. Αυτά τα επαναστατικά γεγονότα στη Σλοβενία προηγήθηκαν σχεδόν κατά ένα χρόνο των Επαναστάσεων του 1989 στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα από τους διεθνείς αναλυτές. Στις 23 Δεκεμβρίου 1990 πάνω από 88% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ μιας κυρίαρχης και ανεξάρτητης Σλοβενίας. Στις 25 Ιουνίου 1991 η Σλοβενία έγινε ανεξάρτητη με την ψήφιση των απαιτούμενων νομικών διατάξεων. Στις 27 Ιουνίου, νωρίς το πρωί, ο Γιουγκοσλαβικός Λαϊκός Στρατός απέστειλε τις δυνάμεις του για να αποτρέψει περαιτέρω μέτρα για την εγκαθίδρυση του νέου κράτους, γεγονός που οδήγησε στον Πόλεμο των Δέκα Ημερών. Στις 7 Ιουλίου υπογράφηκε η Συμφωνία του Μπριούνι, για ανακωχή και τρίμηνη αναστολή της εφαρμογής της ανεξαρτησίας της Σλοβενίας. Στο τέλος του μήνα εγκατέλειψαν τη Σλοβενία οι τελευταίοι στρατιώτες του Γιουγκοσλαβικού Στρατού.

Τον Δεκέμβριο του 1991 υιοθετήθηκε ένα νέο σύνταγμα, ακολουθούμενο το 1992 από νόμους για την αποεθνικοποίηση και ιδιωτικοποίηση. Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνώρισαν τη Σλοβενία ως ανεξάρτητο κράτος στις 15 Ιανουαρίου 1992 και τα Ηνωμένα Έθνη τη δέχθηκαν ως μέλος τους στις 22 Μαΐου 1992.

Η Σλοβενία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1 Μαΐου 2004. Η Σλοβενία έχει έναν Επίτροπο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επτά Σλοβένοι βουλευτές εξελέγησαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις εκλογές στις 13 Ιουνίου 2004. Το 2004 η Σλοβενία εντάχθηκε επίσης στο ΝΑΤΟ. Η Σλοβενία στη συνέχεια κατάφερε να εκπληρώσει τα κριτήρια του Μάαστριχτ και εντάχθηκε στην Ευρωζώνη (η πρώτη χώρα σε μετάβαση που το έκανε) την 1 Ιανουαρίου 2007. Ήταν η πρώτη πρώην Κομμουνιστική χώρα που είχε την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το πρώτο εξάμηνο του 2008. Στις 21 Ιουλίου 2010 έγινε μέλος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2009 η χώρα συμφώνησε με την Κροατία να αρθούν τα εμπόδια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις του Ζάγκρεμπ και οι δύο χώρες θα συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις για την επίλυση των συνοριακών διαφορών με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[6] Η συμφωνία επιτεύχθηκε σε συνάντηση των πρωθυπουργών των δύο κρατών, στη Λιουμπλιάνα.

Η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Αλένκα Μπράτουσεκ έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης με 50 υπέρ και 31 κατά στις 15 Νοεμβρίου 2013.[7] Το 2014 νέος πρωθυπουργός έγινε ο Μίρο Τσεράρ.

Σλοβενική απογοήτευση από τις κοινωνικοοικονομικές ελίτ Επεξεργασία

Η απογοήτευση από τις εγχώριες κοινωνικοοικονομικές ελίτ σε δημοτικό και κρατικό επίπεδο εκφράστηκε στις Σλοβενικές διαδηλώσεις το 2012-2013 σε ευρύτερη κλίμακα από ότι στις μικρότερες διαδηλώσεις στις 15 Οκτωβρίου 2011 η Σλοβενική απογοήτευση από τις ελίτ και τα οικονομικά όργανα σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Σχετικά με την ανταπόκριση των πολιτικών ηγετών σε αιτιάσεις της επίσημης Επιτροπής Πρόληψης της Διαφθοράς στη Δημοκρατία της Σλοβενίας, νομικοί εμπειρογνώμονες εξέφρασαν την ανάγκη αλλαγών στο σύστημα για τον περιορισμό της πολιτικής αυθαιρεσίας.

Δημογραφία Επεξεργασία

Ο πληθυσμός της Σλοβενίας είναι 2.120.937 κάτοικοι σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023. Η μεγαλύτερη πόλη της είναι η Λιουμπλιάνα με 293.218 κατοίκους (2022). Ακολουθούν το Μάριμπορ με 113.004, το Κραν (Kranj) με 56.639, το Κόπερ (Koper, ελλ. Καποδίστριας, ιταλ. Capodistria) με 53.462, το Τσέλιε (Celje) με 49.540, το Νόβο Μέστο (Novo Mesto) με 37.615, το Βελένιε (Velenje) με 33.548 και η Νόβα Γκόριτσα (Nova Gorica) με 31.824.[8]

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 81,3 χρόνια (78,6 χρόνια οι άνδρες και 84,1 οι γυναίκες).[9]

Οικονομία Επεξεργασία

Η Σλοβενία είναι το πλουσιότερο κράτος της πρώην ανατολικής Ευρώπης, με 89,6% του μέσου ΑΕΠ της ΕΕ των 28. Λόγω της γεωγραφικής και πολιτισμικής εγγύτητας με τη Δυτική Ευρώπη και ειδικά την Αυστρία, η σύντομη σύγκλιση της Σλοβενίας με την ανεπτυγμένη Δύση θεωρείται βέβαιη. Από την 1 Ιανουαρίου 2007 η Σλοβενία είναι μέλος της Ευρωζώνης.

Τουρισμός Επεξεργασία

Η Κεντροευρωπαϊκή χώρα της Σλοβενίας προσφέρει στους τουρίστες μια μεγάλη ποικιλία τοπίων σε μικρή έκταση. Αλπικό στα βορειοδυτικά, Μεσογειακό στα νοτιοδυτικά, Παννονιακό στα βορειοανατολικά και Δειναρικό στα νοτιοανατολικά. Αυτά αντιστοιχούν χονδρικά στις παραδοσιακές περιοχές της Σλοβενίας, με βάση τις πρώην τέσσερις χώρες του στέμματος των Αψβούργων (Καρνιόλη, Καρινθία, Στυρία και τα Παράλια). Κάθε μία διαθέτει τις δικές της φυσικές, γεωγραφικές, αρχιτεκτονικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες.

Η πρωτεύουσα της χώρας Λιουμπλιάνα έχει πολλά σημαντικά κτίρια Μπαρόκ και Αρ Νουβό, με αρκετά σημαντικά έργα του γηγενούς αρχιτέκτονα Γιόζε Πλέτσνικ. Άλλα αξιοθέατα περιλαμβάνουν τις ιουλιανές Άλπεις με τη γραφική Λίμνη Μπλεντ και την Κοιλάδα του Σότσα, καθώς και την ψηλότερη κορυφή της χώρας, το Όρος Τρίγκλαβ. Ίσως ακόμη διασημότερο είναι το καρστ της Σλοβενίας, που πήρε το όνομά του από το Οροπέδιο Καρστ στα Σλοβένικα Παράλια. Πάνω από 28 εκατομμύρια επισκέπτες έχουν επισκεφθεί το Σπήλαιο Ποστόινα, ενώ 15 λεπτά με το αυτοκίνητο από εκεί είναι τα Σπήλαια Σκότσιαν, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Αρκετά άλλα σπήλαια είναι ανοιχτά στο κοινό, όπως το Σπήλαιο Βιλένιτσα.

Παρακάτω στην ίδια κατεύθυνση είναι η Αδριατική ακτή, όπου το σημαντικότερο ιστορικό μνημείο είναι η Βενετική Γοτθική Μεσογειακή πόλη του Πιράν. Η γειτονική πόλη του Πορτορόζ είναι δημοφιλές σύγχρονο τουριστικό θέρετρο, προσφέροντας διασκέδαση με τυχερά παιχνίδια. Το πρώην χωριό ψαράδων της Ιζολα έχει επίσης μεταμορφωθεί σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Πολλοί τουρίστες εκτιμούν επίσης το παλιό Μεσαιωνικό κέντρο του λιμανιού Κόπερ, που είναι πάντως λιγότερο δημοφιλές μεταξύ των τουριστών από τις άλλες δύο Σλοβενικές παραλιακές πόλεις.

Η Στυρία είναι γνωστή για το λευκό κρασί της, ιδιαίτερα το Λιούτομερ Ρίσλίγκ, το χιονοδρομικό κέντρο Ποχόριε, καλοκαιρινά πολιτιστικά φεστιβάλ στο Μάριμπορ και το σπορέλαιο κολοκύθας. Είναι επίσης γνωστή ως περιοχή καλλιέργειας λυκίσκου, παράγοντας το Styrian Goldings, ποικιλία του Αγγλικού αρώματος λυκίσκου Fuggles.

Η βορειοανατολική περιοχή Πρεκμούριε είναι γνωστή για την ξεχωριστή κουζίνα της. Από τα παραδοσιακά πιάτα το γνωστότερο είναι χοιρινό στην κατσαρόλα με γογγύλια και κεχρί ονόματι μπούιτα ρέπα (σλοβενικά: bujta repa) και ένα γλυκό με στρώσεις ονόματι πρεκμούρσκα γκιμπάνιτσα (σλοβενικά: prekmurska gibanica). Mία σημαντική λουτρόπολη στην περιοχή είναι το Μοράβσκε Τόπλιτσε, που προσελκύει πολλούς Γερμανούς, αυστριακούς, Ιταλούς και Ρώσους επισκέπτες.

Ο αγροτουρισμός είναι σημαντικός σε όλη τη χώρα και ιδιαίτερα αναπτυγμένος στην περιοχή Κρας, σε τμήματα της Εσωτερικής και της Κάτω Καρνιόλης και της βόρειας Ίστριας και στην περιοχή γύρω από το Πόντσετρτεκ και το Κόζιε στην ανατολική Στυρία. Η ιππασία, η ποδηλασία, και η πεζοπορία-ορειβασία είναι από τις σημαντικότερες τουριστικές δραστηριότητες στις περιοχές αυτές.

Το Εθνικό Πάρκο Τρίγκλαβ (Σλοβένικα Triglavski narodni park) στη Σλοβενία πήρε το όνομά του από το όρος Τρίγκλαβ, εθνικό σύμβολο της χώρας. Το Τρίγκλαβ βρίσκεται στο μέσον σχεδόν του εθνικού πάρκου. Από αυτό απλώνονται ακτινωτά οι κοιλάδες, εφοδιάζοντας με νερό δύο μεγάλα ποτάμια συστήματα, που έχουν τις πηγές τους στις Ιουλιανές Άλπεις, του Σότσα και του Σάβα. που κυλούν προς την Αδριατική και τη Μαύρη Θάλασσα αντίστοιχα.

Η οροσειρά Καραβάνκε και οι Άλπεις Κάμνικ είναι επίσης σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί, όπως και τα βουνά Ποχόριε. Σε αντίθεση όμως με τις Ιουλιανές Άλπεις οι περιοχές αυτές φαίνεται να προσελκύουν κυρίως επισκέπτες Σλοβένους και από τις γειτονικές περιοχές της Αυστρίας και παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστες σε τουρίστες από άλλες χώρες. Τη μεγαλύτερη εξαίρεση αποτελεί η Κοιλάδα Λόγκαρ, που έχει διαφημιστεί έντονα από τη δεκαετία του 1980.

Η Σλοβενία έχει αρκετές μικρότερες Μεσαιωνικές πόλεις, που λειτουργούν ως σημαντικά τουριστικά αξιοθέατα. Ανάμεσά τους διασημότερες είναι το Πτούι, η Σκόφια Λόκα και το Πίραν. Σημαντικός τουριστικός προορισμός έχουν γίνει επίσης οχυρωμένα χωριά στη δυτική Σλοβενία (Στάνιελ, Βιπάβσκι Κριζ, Σμάρτνο), ιδιαίτερα χάρη στις πολιτιστικές εκδηλώσεις που οργανώνονται στο γραφικό τους περιβάλλον.

Διακυβέρνηση Επεξεργασία

Το πολίτευμα του κράτους είναι Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Κατ' εξαίρεση μπορούν να ψηφίσουν και τα άτομα ηλικίας 16 και 17 ετών, αν εργάζονται.[10]

Εκλογές Επεξεργασία

Μεταφορές Επεξεργασία

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Επίσημη εκτίμηση
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Σλοβενία». ΔΝΤ. Απρίλιος 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  3. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. Livet, Georges· Mousnier, Roland (1990). Γενική ιστορία της Ευρώπης (στα Γαλλικά). Α´. Ε. Λούβρου, Γ. Ξενάριος (μετάφραση). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση. σελ. 49. 
  5. Γιάννα Κατσόβσκα Μαλιγκούδη,«Σλοβένοι, Σλοβενία», στο: Οι Σλάβοι των Βαλκανίων. Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, εκδ.Gutenberg, Αθήνα, 2004, σελ.28-29
  6. AΠE-MΠE Αρχειοθετήθηκε 2011-09-27 στο Wayback Machine. Η Σλοβενία θα άρει τα εμπόδια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κροατίας με την Ε.Ε. μετά από συμφωνία των πρωθυπουργών των δύο χωρών, 11 Σεπτεμβρίου 2009.
  7. Ρόιτερς Αρχειοθετήθηκε 2013-11-30 στο Wayback Machine., Slovenian PM wins confidence vote, but bailout risk remains, 15-11-2013.
  8. Επίσημα στατιστικά στοιχεία
  9. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής και υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα
  10. «CIA World Fact Book». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2009. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Γιάννα Κατσόβσκα-Μαλιγκούδη,«Σλοβένοι, Σλοβενία», στο: Οι Σλάβοι των Βαλκανίων. Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, εκδ.Gutenberg, Αθήνα, 2004, σελ.27-53
  • Μαρία Νυσταζοπούλου Πελεκίδου, Οι Βαλκανικοί λαοί κατά τους μέσους χρόνους,εκδ. Βάνιας, Θεσσ/ίκη, 1992

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία