Η αριστερή ή δεξιά πλευρά οδήγησης στο οδόστρωμα αποτελεί «βάση» για τα κυκλοφοριακά συστήματα των χωρών, με μεγαλύτερη πλειοψηφία αυτό του κυκλοφοριακού στην δεξιά πλευρά της οδού. Το δεξιό κυκλοφοριακό σύστημα χρησιμοποιείται σε 165 χώρες και περιοχές, ενώ οι υπόλοιπες 75 χρησιμοποιούν το αριστερό κυκλοφοριακό σύστημα.[1] Σήμερα, με το δεξιό κυκλοφοριακό σύστημα λειτουργούν περίπου τα 2/3 παγκοσμίως, ενώ το υπόλοιπο 35% επιλέγουν το αριστερό όπου συνήθως πρόκειται για χώρες που ιστορικά υπήρξαν Βρετανικές αποικίες.[2] Το 1919, 104 περιοχές του κόσμου χρησιμοποιούσαν το αριστερό κυκλοφοριακό σύστημα και ένας ίσος αριθμός το δεξιό. Μεταξύ του 1919 και του 1986, 34 περιοχές με αριστερό κυκλοφοριακό σύστημα άλλαξαν σε δεξιό.[3]

Οι χώρες του κόσμου ως προς την πλευρά οδήγησης
  δεξιό κυκλοφοριακό σύστημα
  αριστερό κυκλοφοριακό σύστημα

Στις χώρες με δεξιό κυκλοφοριακό σύστημα, τα οχήματα οδηγούν στα δεξιά, το τιμόνι βρίσκεται στην αριστερή πλευρά και έτσι ο οδηγός κάθεται στην πλευρά που βρίσκεται πιο κοντά στο κέντρο της οδού, για να βλέπει την απόσταση από τα αντιθέτως ερχόμενα οχήματα. Στις χώρες με αριστερό κυκλοφοριακό σύστημα συμβαίνουν τα αντίστροφα, προκειμένου ο οδηγός να βρίσκεται επίσης πιο κοντά στο κέντρο της οδού.

Στις περισσότερες χώρες η σιδηροδρομική κυκλοφορία ακολουθεί το σύστημα της οδικής, αν και πολλές από τις χώρες που άλλαξαν το κυκλοφοριακό σύστημα από αριστερό σε δεξιό δεν άλλαξαν και τους σιδηροδρόμους. Η κυκλοφορία των σκαφών στα ποτάμια γίνεται πρακτικά στα δεξιά. Τα σκάφη παραδοσιακά πλοηγούνται από την δεξιά πλευρά ώστε να διευκολύνουν την προτεραιότητα του εκ δεξιών. Επίσης, στην ανοικτή θάλασσα η κυκλοφορία γίνεται πάντα στα δεξιά.

Ιστορικά γεγονότα Επεξεργασία

 
Η κατεδάφιση της μεσαιωνικής γέφυρας του Λονδίνου το 1832.

Η πρώτη αναφορά για την λειτουργία του αριστερού κυκλοφοριακού συστήματος έγινε έπειτα από δικαστική απόφαση στην Αγγλία, το 1756 με την εφαρμογή κανόνων κυκλοφορίας στη γέφυρα του Λονδίνου, η οποία κατεδαφίστηκε το 1832.

Κάποιοι ιστορικοί, όπως ο Κύριλλος Πάρκινσον, πίστευε πως η ανθρωπότητα κατά την αρχαιότητα επέλεξε να ταξιδεύουν με άλογο ή με πεζοπορία στην αριστερή πλευρά της οδού. Σε ενδεχόμενο μάχης οι διαγωνιζόμενοι γινόντουσαν νικητές, εάν ο ένας από τους δύο προσπαθήσει να ρίξει τον άλλον προς στην αριστερή μεριά. Ο Πάπας Βονιφάτιος Η΄ το 1300 είχε κατευθύνει τους πιστούς ακόλουθούς του προς στην αριστερή πλευρά επίσης.[4] Αυτό οδήγησε σε μια συνήθεια στον πληθυσμό της Μεγάλης Βρετανίας και παρομοίως ακολούθησε και στις υπόλοιπες χώρες κατοικούμενες κυρίως με πληθυσμό από Βρετανικές οικογενειακές ρίζες.

 
Γερμανός στον ρόλο του καθοδηγητή κατά την επίδειξη μιας μεταφοράς βαρελιών μπύρας σε φεστιβάλ.

Στα τέλη του 18ου αιώνα (1792), οι Η.Π.Α. είχαν αποφασίσει να επιλέξουν τη δεξιά πλευρά, καθώς επηρεάστηκαν από τους καθοδηγητές των αμαξών εκείνη την εποχή. Το 1804 δόθηκε δικαστική απόφαση στη Νέα Υόρκη, στο Νιου Τζέρσεϊ το 1813 και στη Μασσαχουσέτη το 1821.

Στη Γαλλία οι πεζοί κινόντουσαν στη δεξιά πλευρά, ενώ οι άμαξες στην αριστερή. Αυτό άλλαξε κατά τη Γαλλική Επανάσταση, με ολική καθιέρωση στη δεξιά πλευρά, και η αλλαγή αυτή μεταφέρθηκε και σε χώρες Γαλλικών αποικιών (Νέα Γαλλία, Γαλλική Δυτική Αφρική, στο Μαγκρέμπ, στη Γαλλική Ινδοκίνα, στη Γαλλική Γουιάνα κλπ.

 
Προειδοποιητική πινακίδα στην Αυστραλία, που υπενθυμίζει: Οδηγείτε αριστερά στην Αυστραλία.

Οι Άγγλοι πάλι επέβαλαν το αριστερό κυκλοφοριακό στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία, στην Ινδία, στην Ανατολική Ροδεσία, καθώς και στη Ζιμπάμπουε, τη Νότια Αφρική,[5] την Ιρλανδία, την Κύπρο και τη Μάλτα. Αρχικά το είχαν επιβάλει και στον Καναδά, όπου τελικά όμως καθιερώθηκε το δεξιό σύστημα κυκλοφορίας, πιθανώς λόγω των χερσαίων συνόρων τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αν και οι περισσότερες χώρες όπου σήμερα οδηγούν αριστερά ήταν μέλη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, υπάρχουν και μερικές που δεν υπήρξαν, αλλά οδηγούν αριστερά, όπως η Ιαπωνία, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία και το Σουρινάμ. Επίσης, στο παρελθόν οδηγούσαν αριστερά και στη Σουηδία, η οποία όμως στις 3 Σεπτεμβρίου 1967, τη γνωστή ως Dagen H, άλλαξε και επέβαλε το δεξιό σύστημα κυκλοφορίας, λόγω των χερσαίων συνόρων τους με τις γειτονικές χώρες της, και μάλιστα ήταν η τελευταία χώρα στην ηπειρωτική Ευρώπη που άλλαξε το σύστημα κυκλοφορίας της. Ακολούθησε η Ισλανδία την H-dagurinn ή «Δεξιά ημέρα», στις 26 Μαΐου 1968, όταν άλλαξε και αυτή την οδήγηση από τα αριστερά στα δεξιά.

Φωτογραφικό υλικό Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ChartsBin. «Worldwide Driving Orientation by Country». ChartsBin. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. 
  2. «Why do some countries driving on the left». World Standards. 7 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016. 
  3. Watson, Ian. «The rule of the road, 1919–1986: A case study of standards change» (PDF). Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2016. 
  4. «Why Do We Still on the Left?». Owaahhh. 29 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016. 
  5. «Countries that drive on the left». Drivers. 1 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016.