Ευρωζώνη
Η Ευρωζώνη, με επίσημη ονομασία ζώνη του ευρώ[7], είναι μια οικονομική και νομισματική ένωση που αποτελείται από 20 από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες έχουν οικειοθελώς καταργήσει το εθνικό τους νόμισμα και υιοθετήσει το ευρώ (€) ως κοινό νόμισμά τους και μοναδικό νόμιμο χρήμα.
 | |
| Νόμισμα | Ευρώ |
|---|---|
| Τύπος ένωσης | Οικονομικός και νομισματικός |
| Εγκαθιδρύθηκε | 1η Ιανουαρίου 1999 |
| Μέλη | |
| Διακυβέρνηση | |
| Πολιτικός Ελεγκτής | Eurogroup |
| Πρόεδρος γκρουπ | Μάριο Σεντένο |
| Κεντρική Τράπεζα | Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα |
| Πρόεδρος της ΕΚΤ | Κριστίν Λαγκάρντ |
| Συνεργασία με | Ευρωπαϊκή Ένωση |
| Στατιστικά | |
| Πληθυσμός (2017) | 341.008.867[1] |
| Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (2012) | €9,5 τρισεκατομμύρια[2] |
| Επιτόκιο | 0,15%[3] |
| Πληθωρισμός | 1,6%[4] |
| Ανεργία | 10,2%[5] |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | €82 bn surplus[6] |
Η Ευρωζώνη αποτελείται από την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Εσθονία, την Ισπανία, την Ιταλία την Ιρλανδία, την Κροατία, την Κύπρο, τη Λετονία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Ολλανδία, την Πορτογαλία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία, τη Λιθουανία και τη Φινλανδία. Σε διαδικασία προς ένταξη στην Ευρωζώνη είναι η Βουλγαρία. Οι χώρες που επίσημα υιοθετούν το ευρώ χρησιμοποιούν τις δικές τους εθνικές παραστάσεις στην πίσω όψη των κερμάτων ευρώ, ενώ εκδίδουν και συλλεκτικά νομίσματα. Οι 20 χώρες έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τις δικές τους εθνικές παραστάσεις στην εθνική όψη των κερμάτων ευρώ. Τα άλλα κράτη της ΕΕ (εκτός από τη Δανία) είναι υποχρεωμένα να συμμετέχουν μόλις θα πληρούν τα κριτήρια ένταξης.[8]
Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, τέσσερα μικροκράτη της Ευρώπης, το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος, το Βατικανό και η Ανδόρρα έχουν επίσημες συμφωνίες με την ΕΕ για να χρησιμοποιούν το ευρώ ως το επίσημο νόμισμα τους και να εκδίδουν τα δικά τους νομίσματα. Χωρίς συμφωνία με την ΕΕ, το ευρώ χρησιμοποιείται μονομερώς από το Μαυροβούνιο[σ 1] αλλά και από το Κόσοβο[σ 2]
Η νομισματική πολιτική της ευρωζώνης είναι ευθύνη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) η οποία διοικείται από έναν πρόεδρο και το συμβούλιο των επικεφαλής των εθνικών κεντρικών τραπεζών. Το κύριο καθήκον της ΕΚΤ είναι να διατηρεί τον έλεγχο του πληθωρισμού. Αν και δεν υπάρχει κοινή εκπροσώπηση, διακυβέρνηση ή δημοσιονομική πολιτική στη νομισματική ένωση, κάποια συνεργασία λαμβάνει χώρα μέσω του Eurogroup, το οποίο παίρνει πολιτικές αποφάσεις σχετικά με την Ευρωζώνη και το ευρώ. Το Eurogroup αποτελείται από τους υπουργούς οικονομικών των κρατών μελών της Ευρωζώνης, αλλά σε έκτακτες καταστάσεις, οι εθνικοί ηγέτες σχηματίζουν επίσης το Eurogroup.
Από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση 2007-2008, η Ευρωζώνη έχει καθιερώσει και χρησιμοποιήσει μέτρα για τη χορήγηση δανείων έκτακτης ανάγκης σε κράτη μέλη ως αντάλλαγμα για τη θέσπιση οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Η Ευρωζώνη έχει επίσης θεσπίσει κάποια περιορισμένη δημοσιονομική ενοποίηση, όπως για παράδειγμα την αναθεώρηση των του κάθε ένα εθνικού προϋπολογισμού από τους υπόλοιπους. Το θέμα είναι πολιτικό και βρίσκεται σε ρευστή κατάσταση όσον αφορά στις περαιτέρω διατάξεις που θα συμφωνηθούν για την αναμόρφωση της Ευρωζώνης.
Χώρες που χρησιμοποιούν ως επίσημο νόμισμα το ΕυρώΕπεξεργασία
Χώρες - Μέλη της ΕυρωζώνηςΕπεξεργασία
Συνολικά 20 χώρες και εδάφη αυτών χρησιμοποιούν το Ευρώ ως νόμισμα:
Η δημιουργία της Ευρωζώνης θεωρείται σημαντικό βήμα για τη δημιουργία της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς, καθώς πάνω από 300 εκατομμύρια πολίτες χρησιμοποιούν το ίδιο νόμισμα.
Χώρες της Ευρώπης, που έχουν κάνει επίσημες συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση για να χρησιμοποιούν το ευρώ ως το επίσημο νόμισμα τουςΕπεξεργασία
| Κράτος - μέλος της Ευρωζώνης | Ημερομηνία Υιοθέτησης του Ευρώ ως επίσημο νόμισμα | Πληθυσμός | Επίσημο νόμισμα που αντικαταστάθηκε από το Ευρώ |
|---|---|---|---|
 Άγιος Μαρίνος
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 33.386 | Λιρέττα Αγίου Μαρίνου [σ 7] |
 Ανδόρρα
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 80.275 | Κανένα Επίσημο [σ 8] |
 Βατικανό
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 826 | Κανένα Επίσημο [σ 9] |
 Μονακό
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 37.550 | Μονεγασκικό Φράγκο [σ 10] |
Μονομερής χρήση του ΕυρώΕπεξεργασία
Οι συγκεκριμένες χώρες έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως το επίσημο νόμισμα τους, αλλά απαγορεύεται ρητά να έχουν τις εθνικές τους όψεις στα κέρματα τους, επειδή δεν αποτελούν μέλη τόσο στην Ευρωζώνη, άλλα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραβιάζοντας κατάφορα τα Κριτήρια της Κοπεγχάγης, για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που έχει επισημανθεί πολλές φορές στις συγκεκριμένες χώρες:
| Κράτος | Ημερομηνία Υιοθέτησης του Ευρώ ως επίσημο νόμισμα | Πληθυσμός | Επίσημο νόμισμα |
|---|---|---|---|
 Κόσοβο
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 1.798.506 | Κανένα Επίσημο[σ 11] |
 Μαυροβούνιο
|
1 Ιανουαρίου 1999 | 622.387 | Κανένα Επίσημο[σ 12] |
Τρίτες Χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ, ανεπίσημαΕπεξεργασία
Πολλές χώρες και εδάφη παγκοσμίως, χρησιμοποιούν ανεπίσημα ή και παράνομα (ειδικότερα εκτός Ευρώπης) το Ευρώ ως νόμισμα. Αντίστοιχα λόγω ισοτιμίας με το εθνικό τους νόμισμα και το ευρώ, δέχονται στις συναλλαγές τους, εναλλακτικά και το ευρώ, και οι εξής χώρες.
Κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός Ευρωζώνης:
Βουλγαρία (υποψήφια για ένταξη στην Ευρωζώνη)
Δανία (δέχεται στις συναλλαγές και το Ευρώ, ωστόσο η ίδια δεν έχει την υποχρέωση να το υιοθετήσει)
Ουγγαρία (έχει την υποχρέωση να υιοθετήσει το ευρώ)
Πολωνία (έχει την υποχρέωση να υιοθετήσει το ευρώ)
Ρουμανία (έχει την υποχρέωση να υιοθετήσει το ευρώ)
Σουηδία
Τσεχία (έχει την υποχρέωση να υιοθετήσει το ευρώ)
Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Ακτή Ελεφαντοστού
Αλβανία (υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2019)
Βοσνία και Ερζεγοβίνη (υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2022)
Βόρεια Κορέα [σ 13]
Βόρεια Μακεδονία (υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2019)
Γουινέα-Μπισσάου
Γκαμπόν
Δημοκρατία του Κονγκό
Ζιμπάμπουε[σ 14]
Ισημερινή Γουινέα
Ισλανδία (μέλος της ΕΖΕΣ)
Καμερούν
Κομόρες
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Μάλι
Μαρόκο (δέχεται στις συναλλαγές και το Ευρώ, αν και νομικά απαγορεύεται βάσει του νόμου της χώρας)
Μπενίν
Μπουρκίνα Φάσο
Νέα Καληδονία (δεκτό στις συναλλαγές και το Ευρώ, υπό την πολιτική ανοχή της Γαλλίας)
Νήσοι Φερόες (δεκτό στις συναλλαγές και το Ευρώ, υπό την πολιτική ανοχή της Δανίας)
Νίγηρας
Ουκρανία (δεκτό στις συναλλαγές και το Ευρώ, κυρίως για πολιτικούς λόγους, αλλά και λόγω της εισβολής της Ρωσίας)
Πράσινο Ακρωτήριο
Σάο Τομέ και Πρίνσιπε
Σερβία (δεκτό στις συναλλαγές και το Ευρώ, κυρίως για πολιτικούς λόγους)
Σενεγάλη
Τόγκο
Τσαντ
Τουρκία (δεκτό στις συναλλαγές και το Ευρώ, κυρίως για πολιτικούς λόγους)
Έξοδος μιας χώρας από το ΕυρώΕπεξεργασία
Δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη, βάσει της ισχύουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας, για έξοδο κάποιας χώρας από την Ευρωζώνη. Η πιθανότητα εξόδου από την Ευρωζώνη εξετάστηκε το 2012 και ιδιαίτερα το 2015 για την περίπτωση της Ελλάδας, εντούτοις δεν έγινε πράξη. Το δίκαιο της ΕΕ δεν κωδικοποιεί κάποια διαδικασία εξόδου, ούτε και μετά την πιθανότητα του Grexit. Όποια πιθανή έξοδος θα αντιμετωπιστεί ad hoc.
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «Total population as of 1 January». Epp.eurostat.ec.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ «Gross domestic product at market prices». Epp.eurostat.ec.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ Key ECB interest rates, ECB
- ↑ HICP – all items – annual average inflation rate Eurostat
- ↑ Harmonised unemployment rate by gender – total – [teilm020,; Total % (SA) Eurostat
- ↑ For the whole of 2012. Euroindicators 15 February 2013, Eurostat
- ↑ «Countries, languages, currencies». Interinstitutional style guide. the EU Publications Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2009.
The euro area, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα - ↑ «Who can join and when?». European Commission. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ Μετάβαση στο ευρώ Αρχειοθετήθηκε 2016-06-23 στο Wayback Machine., Τράπεζα της Ελλάδος.
ΣημειώσειςΕπεξεργασία
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- «Ευρωζώνη: Οικονομικός γίγαντας ή πολιτικός νάνος;», άρθρο στην εφημερίδα «Η Καθημερινή», 27 Δεκεμβρίου 2010.
- Ευρωζώνη: συνοπτική εικόνα των τελευταίων και των προσεχών συνεδριάσεων και συνόδων, των δελτίων τύπου και των πολιτικών που σχετίζονται με τις εργασίες του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσον αφορά την ευρωζώνη.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
Σφάλμα αναφοράς: Υπάρχουν ετικέτες <ref> για κάποια ομάδα με το όνομα «σ», αλλά δεν βρέθηκε καμία αντίστοιχη ετικέτα <references group="σ"/>, ή λείπει η ετικέτα κλεισίματος </ref>