Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Heiliges Römisches Reich

Σημαία Έμβλημα
Πρωτεύουσα	Υπήρξαν διάφορες έδρες κατά την διάρκεια της ιστορίας της. Βιέννη (Αυτοκρατορική Κατοικία, συνεχόμενα στο διάστημα 1483 - 1806) Ρέγκενσμπουρκ Πράγα (1346–1437, 1583–1611)
Πολίτευμα Αυτοκράτορας	Αιρετή Μοναρχία Όθων Α' (Πρώτος)

Ο αυτοκράτωρ και το βασίλειο. Πίνακας του 17ου αιώνα. Στο κέντρο ο αυτοκράτορας Φερδινάρδος Γ΄ επικεφαλής των δουκών του. Abraham Aubry, Νυρεμβέργη του 1663/64.

Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (λατινικά: Sacrum Romanum Imperium) περιελάμβανε εδάφη της Κεντρικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα υπό την εξουσία ενός Αυτοκράτορα, που είχε την ευλογία της Ρώμης. Η σύνθετη ονομασία αυτή προέκυψε, επειδή οι μεσαιωνικοί αυτοκράτορες ήθελαν να εμφανίζονται συνεχιστές της ένδοξης ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, σε αντίθεση με την Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία η οποία είχε την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη. Θεωρούσαν ακόμα ότι η ουράνια βασιλεία σύμφωνα με την χριστιανική πίστη πρέπει να εφαρμόζεται και στην Γη, υπό την εποπτεία τους.

Αρχικά η έκταση περιελάμβανε και περιοχές της Ιταλίας (και τη Ρώμη), αλλά αργότερα περιορίστηκε στην κεντρική Ευρώπη. Η επίσημη ονομασία, που άλλαξε αρκετές φορές, από τα τέλη του 15ου αιώνα ήταν Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους (λατινικά Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicae, γερμανικά Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation).

Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δημιουργήθηκε όταν στέφθηκε αυτοκράτορας (Kaiser) το 962 ο Όθων Α΄ ο Μέγας, της δυναστεία των Οθώνων, δουκών της Σαξονίας. Ο τελευταίος αυτοκράτορας ήταν ο Φραγκίσκος ο Β΄, ο οποίος υποχρεώθηκε σε παραίτηση από τον Ναπολέοντα το 1806 κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων.

Η εδαφική επικράτεια της αυτοκρατορίας ποίκιλλε καθ' όλη την ιστορία της, αλλά στο απόγειό της ενσωμάτωνε περιοχές της σημερινής Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ελβετίας, του Λίχτενσταϊν, του Λουξεμβούργου, της Δημοκρατίας της Τσεχίας (Βοημίας), της Σλοβενίας, του Βελγίου και της Ολλανδίας καθώς και μεγάλα τμήματα της σημερινής Πολωνίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Σε όλο το διάστημα της ιστορίας της η αυτοκρατορία αποτελούνταν από εκατοντάδες μικρότερα βασίλεια, πριγκιπάτα, δουκάτα, κομητείες, Ελεύθερες Αυτοκρατορικές Πόλεις και άλλα κρατίδια, διαιρούμενα, επανενούμενα, συγχωνευόμενα και πάλι διασπαζόμενα. Παρά το όνομά της, κατά το μεγαλύτερο διάστημα της ύπαρξής της η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δεν περιλάμβανε τη Ρώμη εντός των ορίων της.

Η Reichssturmfahne χρησιμοποιήθηκε ως στρατιωτική σημαία κατά τη διάρκεια του 13ου έως τις αρχές του 14ου αιώνα.

Η επικράτεια της αυτοκρατορίας από το 962 έως το 1806

Πίνακας περιεχομένων

Βλέπε επίσης

• Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Βιβλιογραφία

Γενικές πηγές

• Klaus Herbers, Helmut Neuhaus: Das Heilige Römische Reich – Schauplätze einer tausendjährigen Geschichte (843–1806). Böhlau-Verlag, Köln, Weimar 2005. 343 S., ISBN 3-412-23405-2.
• Ricarda Huch: Deutsche Geschichte, 3 Bde. Artemis Verlag, Berlin und Zürich 1934–1949.
  • Band 1: Römisches Reich Deutscher Nation, Berlin 1934.
  • Band 2: Das Zeitalter der Glaubensspaltung, Berlin 1937.
  • Band 3: Untergang des Römischen Reiches Deutscher Nation, Zürich 1949.
• Καραγεώργος Στυλ. Βασίλειος, Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία , Τόμος 1ος, Ιστορικές Εκδόσεις Στέφανος Βασιλόπουλος, Αθήνα, 1987.
• Julia Haas: Die Reichstheorie in Pufendorfs „Severinus de Monzambano“: Monstrositätsthese und Reichsdebatte im Spiegel der politisch-juristischen Literatur von 1667 bis heute. Duncker & Humblot, Berlin 2006, ISBN 978-3-428-12315-5.
• Christian Raap: Zur rechtlichen Struktur des Heiligen Römischen Reiches. In: Horst Fischer, Ulrike Froissart, Wolff Heintschel von Heinegg, Christian Raap (Hrsg.): Krisensicherung und Humanitärer Schutz – Crisis Management and Humanitarian Protection: Festschrift für Dieter Fleck, Berliner Wissenschafts-Verlag, Berlin 2004, S. 477–487, ISBN 3-8305-0568-X.
• Gerhard Hartmann: Die Kaiser des Heiligen Römischen Reiches. Marix-Verlag, Wiesbaden 2008, ISBN 3-86539-938-X.

Μεσαίωνας

• Heinz Angermeier: Reichsreform 1410–1555. München 1984, ISBN 3-406-30278-5.
• Johannes Fried: Der Weg in die Geschichte. Die Ursprünge Deutschlands bis 1024. Berlin 1998, ISBN 3-548-26517-0.
• Karl-Friedrich Krieger: König, Reich und Reichsreform im Spätmittelalter (Enzyklopädie Deutscher Geschichte, Band 14). München 2005, ISBN 3-486-57670-4.
• Malte Prietzel: Das Heilige Römische Reich im Spätmittelalter. Darmstadt 2004, ISBN 3-534-15131-3.
• Ernst Schubert: König und Reich. Studien zur spätmittelalterlichen deutschen Verfassungsgeschichte (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte 63). Göttingen 1979. (wichtiges Standardwerk)
• Hans K. Schulze: Grundstrukturen der Verfassung im Mittelalter, Bd. 3. Stuttgart u. a. 1998, ISBN 3-17-013053-6. (gutes Überblickswerk)
• Bernd Schneidmüller, Stefan Weinfurter (Hrsg.): Die Deutschen Herrscher des Mittelalters. München 2003, ISBN 3-406-50958-4.
• Bernd Schneidmüller, Stefan Weinfurter (Hrsg.): Heilig – Römisch – Deutsch. Das Reich im mittelalterlichen Europa. Internationale Tagung zur 29. Ausstellung des Europarates und Landesausstellung Sachsen-Anhalt. Dresden 2006.
• Bernd Schneidmüller: Die Kaiser des Mittelalters. Von Karl dem Grossen bis Maximilian I. C. H. Beck, München 2006, ISBN 3-406-53598-4.

Νεώτερη ιστορία

• Karl Otmar von Aretin: Das Alte Reich 1648–1806, 4 Bde. Stuttgart 1993–2000, ISBN 3-608-91043-3.
• Peter Claus Hartmann: Das Heilige Römische Reich deutscher Nation in der Neuzeit 1486–1806. Stuttgart 2005, ISBN 3-15-017045-1. (sehr informativer Kurzüberblick über das Reich und seine Institutionen)
• Axel Gotthard: Das Alte Reich 1495–1806. Darmstadt 2003, ISBN 3-534-15118-6.
• Helmut Neuhaus: Das Reich in der frühen Neuzeit. Enzyklopädie Deutscher Geschichte, Band 42. München 2003, ISBN 3-486-56729-2. (enzyklopädischer Teil und zusätzlich ausführlicher Überblick über die aktuelle Forschung)
• Georg Schmidt: Geschichte des Alten Reiches. Staat und Nation in der Frühen Neuzeit 1495–1806. München 1999, ISBN 3-406-45335-X.
• Anton Schindling, Walter Ziegler (Hrsg.): Die Kaiser der Neuzeit 1519–1806. München 1990, ISBN 3-406-34395-3.
• Barbara Stollberg-Rilinger: Das Heilige Römische Reich Deutscher Nation. Vom Ende des Mittelalters bis 1806. C. H. Beck, München 2006, ISBN 3-406-53599-2.
• Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation 962–1806. Ausstellungskatalog. Band 1: Katalog. Band 2: Essays. Dresden 2006, ISBN 3-937602-64-X.
  • Katalog und Essayband im Schuber, ISBN 3-937602-62-3 (Katalog – Museumsausgabe).
  • ISBN 3-937602-63-1 (Essays – Museumsausgabe).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Karte: Das Heilige Römische Reich deutscher Nation um 1580
• Ausstellung „Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation 962–1806“ 28. August bis 10. Dezember 2006 in Berlin und Magdeburg
• Vorlesung online: Das Alte Reich 1495–1806, eine sehr schöne Seite, mit vielen Quellen und einer ausführlichen Bibliographie.
• Wolfgang Burgdorf: „... und die Welt wird neu geordnet“. Kontinuität und Bruch. Vom Beginn der Revolutionskriege zum Deutschen Bund und zur Neuordnung Europas
• Augsburger Reichs- und Religionsfrieden im Volltext
• Lateinische Texte der Verträge des Westfälischen Friedens und deutsche Übersetzung aus den Jahren 1649, 1720, 1975 und 1984 sowie verschiedene anderssprachige Übersetzungen
• Hauptschluß der außerordentlichen Reichsdeputation
• Erklärung Sr. Maj. des Kaisers Franz II., wodurch er die deutsche Kaiserkrone und das Reichsregiment niederlegt, die Churfürsten, Fürsten und übrigen Stände, wie auch alle Angehörige und Dienerschaft des deutschen Reiches, ihrer bisherigen Pflichten entbindet vom 6. August 1806
• Faksimile der Quellensammlung zur Geschichte der Deutschen Reichsverfassung in Mittelalter und Neuzeit von 1913
• Quellen zur mittelalterlichen Reichsgeschichte*
• Regesta Imperii (http://opac.regesta imperii.de/lang en/)