Πτολεμαίος Α΄ του Τούσκουλου

Ο Πτολεμαίος Α΄, λατινικά: Ptolemaeus‎‎, ιταλικά: Tolomeo‎‎, (απεβ. το 1126) ήταν κόμης του Τούσκουλου στο πρώτο τέταρτο του 12ου αι.. Ήταν γιος του Γρηγορίου Γ΄. Ο Πέτρος Πιζάνος, στη Vita Paschalis II αναφέρεται στον Πτολεμαίο Α΄ και τον ηγούμενο της Φάρφας ως σύμμαχους του βασιλιά με τον ίδιο τρόπο, που οι Άγιοι Πέτρος και Παύλος ήταν σύμμαχοι του πάπα.

Πτολεμαίος Α΄ του Τούσκουλου
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	11ος αιώνας
Θάνατος	1126
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Τέκνα	Πτολεμαίος Β΄ του Τούσκουλου
Γονείς	Γρηγόριος Γ΄ του Τούσκουλου
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Ύπατος στην αρχαία Ρώμη

Υποστήριξε τον πάπα Πασχάλη Β΄ και, το 1108, όταν ο πάπας έφυγε για το Μπενεβέντο, του δόθηκε η διοίκηση της Καμπανίας. Σύντομα, ο Πτολεμαίος Α΄, μαζί με τον Μπέραλντ της Φάρφας (ηγούμενο της Φάρφα) και τον Πέτρο Κολόννα, επαναστάτησαν ενάντια στην παπική εξουσία. Ο πάπας επέστρεψε με στρατεύματα από τον Ριχάρδο Β΄ της Γκαέτας και οι επαναστάτες δεν μπόρεσαν να πάρουν τον έλεγχο της Ρώμης.

Το 1111, ο βασιλιάς Ερρίκος Ε΄ της Γερμανίας φυλάκισε τον πάπα και μερικούς από τους καρδιναλίους του στη Ρώμη και ο Ροβέρτος Α΄ της Κάπουα έστειλε 300 άνδρες, για να σώσουν την παπική ακολουθία. Ωστόσο, ο Πτολεμαίος Α΄ συνάντησε τα στρατεύματα των Καπουανών στο Φερεντίνο και τους γύρισε πίσω.

Τον Μάρτιο του 1116 ο έπαρχος της Ρώμης Πέτρος απεβίωσε και ο Πασχάλης διόρισε έναν γιο του Πιέρ Λεόνι ως αντικαταστάτη του. Ο λαός εξεγέρθηκε και διόρισε αντ' αυτού τον Πέτρο, μικρανιανιψιό του Πτολεμαίου Α΄. Ο πάπας αναγκάστηκε να καταφύγει στο Aλμπάνo, αλλά όχι πριν επιχειρήσει να αγοράσει την πίστη του Πτολεμαίου Α΄ με την επιχορήγηση της Aριτσία. Στη συνέχεια, ο πάπας στράφηκε στη Ρώμη και, τον Μάιο, ανέλαβε το Τραστέβερε και το φρούριο Φουμόνε. Οι άνδρες του συνέλαβαν τον έπαρχο Πέτρο. Με τον συγγενή του φυλακισμένο, ο Πτολεμαίος Α΄ επιτέθηκε ξανά στον πάπα και νίκησε την πολιτοφυλακή του στο Αλγκίδντιο και απελευθέρωσε τον ανιψιό του. Αυτό ήταν ο καταλύτης για μια ευρύτερη εξέγερση στην Καμπανία και στα Παπικά Κράτη.

Το Πάσχα του 1117 έφτασε ο βασιλιάς και ο πάπας τράπηκε σε φυγή. Ο Πτολεμαίος Α΄ υπέβαλε γρήγορα φόρο τιμής στον κοσμικό δεσπότη. Επιβεβαιώθηκε σε όλες τις κτήσεις τού παππού του υπάτου Γρηγορίου. Η δύναμή του επεκτάθηκε μέχρι τη Σαμπίνα. Κατείχε το λιμάνι της Αστούρα, αφού αποσπάστηκε από τη Ρωμαϊκή Εκκλησία. Ονομάστηκε δούκας και ύπατος Ρωμαίων (dux et consul Romanorum) και επίσημα πρίγκιπας του Λατίου. Σε αυτό το σημείο, ο γιος του ονομάστηκε επίσης κόμης και αυτός ο νεότερος Πτολεμαίος Β΄ δόθηκε σε γάμο με τη Μπέρτα, νόθη κόρη του Ερρίκου Ε΄.

Στις 5 Φεβρουαρίου 1105, μετά από πολέμους με τη Γαέτα, ο Πτολεμαίος Α΄ είχε επιβεβαιώσει με συνθήκη την ασφάλεια των εμπόρων της Γκαέτας στις περιοχές του. Τώρα, οι πόλεμοι με τη Γκαέτα ξεκίνησαν (προσωρινά).

Ο Πτολεμαίος Α΄ και ο ανιψιός του ο έπαρχος κρατούσαν το Καστέλ Σαντ'Άντζελο. Ο Πέτρος Κολόννα και ο Ράιναλντ Σαναμπάλντι στράφηκαν στο πλευρό τού πάπα και, αμέσως μετά τα Χριστούγεννα, ο Πτολεμαίος Α΄ και οι υπόλοιποι που ήταν υπέρ του βασιλιά στη Ρώμη αναγκάστηκαν να φύγουν από τον πάπα. Ο Πασχάλιος Β΄ σύντομα απεβίωσε.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε και είχε τέκνο:

• Πτολεμαίος Β΄ απεβ. 1153, κόμης του Τούσκουλου.

Πηγές

• Γρηγορόβιος, Φερδινάνδος . Η Ρώμη στο Μεσαίωνα Τόμ. IV Μέρος 1 . 1905.
• Lexikon des Mittelalters: Ptolemaeus (Tolomeo) I. Graf von Tusculum .