Πόρτα Φοντινάλις
Η Πύλη των Πηγών (λατιν.: Porta Fontinalis) ήταν μία πύλη στα Σέρβια Τείχη στην αρχαία Ρώμη. Βρισκόταν στη βόρεια πλαγιά του Καπιτωλίνου λόφου, πιθανώς στον βορειοανατολικό ώμο του, επάνω από τον Δρόμο Αργυραμοιβών (Clivus Argentarius).[1] Η Βία Σαλάρια έβγαινε μέσω αυτής, όπως και η Βία Φλαμίνια αρχικά, παρέχοντας απευθείας σύνδεση με την περιοχή Πικηνόν και των Γαλατικών εδαφών.[2] Όταν τα Αυρηλιανά Τείχη κατασκευάστηκαν προς το τέλος του 3ου αι. μ.Χ., το τμήμα της Βία Φλαμίνια που ήταν ανάμεσα στην Πόρτα Φοντινάλις και τη νέα Πόρτα Φλαμίνια ονομαζόταν Ευρεία Οδός (Via Lata).[3]
| Πόρτα Φοντινάλις | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | πύλη της πόλης και αρχαιολογική θέση |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°53′38″N 12°29′3″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Ρώμη |
| Χώρα | Ιταλία |
| δεδομένα (π) | |
_(14768984432).jpg)
Ιστορία Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια μίας ιδιαίτερα δραστήριας περιόδου κατασκευής κτιρίων και θρησκευτικών αφιερωμάτων μετά τον Β΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο, οι αγορανόμοι (aediles) του 193 π.Χ., Mάρκος Αιμίλιος Λέπιδος και Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος, έκτισαν ένα μνημειακό περιστύλιο, που συνέδεε την Πόρτα Φοντινάλις με τον Βωμό του Άρη στο Άρεως Πεδίον.[4] Το περιστύλιο, γνωστό ως Aιμιλιανό, ήταν ένας καλυμμένος διάδρομος για τους τιμητές, οι οποίοι διεξήγαγαν την απογραφή στον Βωμό του Άρη, αλλά είχαν το γραφείο τους ακριβώς μέσα στην Πύλη, εντός των τειχών.[5]
Ο σωζόμενος τάφος του Βιβούλου, που χρονολογείται στο πρώτο μισό του 1ου αι. π.Χ., βρισκόταν ακριβώς έξω από την πύλη.[6] Μία ταφική στήλη του 2ου αι. μ.Χ. διατηρεί το όνομα ενός υποδηματοποιού, του Γαΐου Ιουλίου Ηλίου, που βρισκόταν κάπου γύρω από την πύλη.[7] Ο διαβόητος Γναίος Καλπούρνιος Πίσων, ο υποτιθέμενος δηλητηριαστής τού διαδόχου τού Αυτοκράτορα Τιβέριου, δηλ. του Γερμανικού, είχε κτίσει κατασκευές επάνω από την πύλη, για να συνδέσει τις ιδιωτικές του κατοικίες. Το αποτέλεσμα ήταν η οικία που προέκυψε να επικριθεί, επειδή κυριαρχούσε στον αρχιτεκτονικό ρυθμό του χώρου. Ως μέρος των τιμωρητικών μέτρων κατά των συνεργατών του, της οικογένειας και της μνήμης τού Πίσωνα στον απόηχο της συνωμοσίας, η Σύγκλητος διέταξε την κατεδάφιση αυτών των κατασκευών.[8]
Η Πόρτα Φονταμεντάλις πήρε το όνομά της από τις κοντινές πηγές (fontes),[9] όπως η πηγή που εξακολουθεί να εμφανίζεται στο χαμηλότερο σεπίπεδο του Tυλιάνουμ.[10] Μπορεί να είχε μία θρησκευτική σύνδεση με τον θεό των πηγών και των πηγαδιών γνωστό ως Φόν[το] (Fon[tu]s), που εορταζόταν στα Φοντινάλια.[11]
Ανάμεσα στους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρουν την πύλη, περιλαμβάνονται ο Τίτος Λίβιος και ο Παύλος ο Διάκονος.[12]
Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ Lawrence Richardson, A New Topographical Dictionary of Ancient Rome (Johns Hopkins University Press, 1992), p. 311.
- ↑ Romolo Augusto Staccioli, The Roads of the Romans («L'Erma» di Bretschneider, 2003), pp. 38, 72; Stephen L. Dyson, Rome: A Living Portrait of an Ancient City (Johns Hopkins University Press, 2010), p. 42.
- ↑ Staccioli, The Roads of the Romans, p. 17.
- ↑ Livy 35.10.12; John E. Stambaugh, The Ancient Roman City (Johns Hopkins University Press, 1988), p. 32; Daniel J. Gargola, Lands, Laws, and Gods: Magistrates and Ceremonies in the Regulation of Public Lands in Republican Rome (University of North Carolina Press, 1995), p. 135; Richardson, Topographical Dictionary, p. 303.
- ↑ Richardson, Topographical Dictionary, pp. 41, 303.
- ↑ Amanda Claridge, Rome: An Oxford Archaeological Guide (Oxford University Press, 1998), p. 168.
- ↑ CIL 6.33914; Lauren Hackworth Petersen, "'Clothes Makes the Man': Dressing the Roman Freedman Body," in Bodies and Boundaries in Graeco-Roman Antiquity (de Gruyter, 2009), p. 182.
- ↑ Tacitus, Annales 3.9.3; Greg Rowe, Princes and Political Cultures: The New Tiberian Senatorial Decrees (University of Michigan Press, 2002), p. 15; O.F. Robinson, Penal Practice and Penal Policy in Ancient Rome (Routledge, 2007), p. 72; Werner Eck, "Emperor and Senatorial Aristocracy in Competition for Public Space," in The Emperor and Rome: Space, Representation, and Ritual (Cambridge University Press, 2010), p. 103.
- ↑ Harry B. Evans, Water Distribution in Ancient Rome (University of Michigan, 1994, 1997), p. 77; Richardson, Topographical Dictionary, p. 303.
- ↑ Richardson, Topographical Dictionary, p. 71.
- ↑ William Warde Fowler, The Roman Festivals of the Period of the Republic (London, 1908), p. 240.
- ↑ Livy 35.10.11–12; Paulus ex Festo 75 in the edition of Lindsay; Richardson, Topographical Dictionary, p. 303.