Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών ήταν ο πρώτος δημόσιος ραδιοφωνικός σταθμός στην Ελλάδα, ο πρώτος στην περιοχή της Αττικής και ο δεύτερος σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Ιδρύθηκε το 1938 από την κυβέρνηση Μεταξά και ξεκίνησε να εκπέμπει την ίδια χρονιά στην Αθήνα. Ουσιαστικά ήταν ο προπομπός του ΕΙΡ. Το 1952 μετεξελίχθηκε στο Πρώτο Πρόγραμμα.
| Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών | |
|---|---|
| Έναρξη λειτουργίας: | 25 Μαρτίου 1938 |
| Τέλος λειτουργίας: | 1952 |
| Τοποθεσία: | Ζάππειο, Αθήνα |
| Γλώσσα: | Ελληνικά (1938-1941, 1944-1952), Γερμανικά (1941-1944) |
| Περιοχή εκπομπής: | Αττική |
| Συχνότητα: | 729 kHz (AM) |
Ιστορικό Επεξεργασία
Δείτε επίσης: Ραδιόφωνο στην Ελλάδα
Το 1920 είχαν αρχίσει ήδη οι προσπάθειες αναπτύξης ραδιοφωνικού σταθμού στην Ελλάδα, όμως δεν είχαν συνέχεια. Το φθινόπωρο του 1928 ο Χρίστος Τσιγγιρίδης, πωλητής ραδιοφώνων, ξεκινάει τον πρώτο ραδιοφωνικό σταθμό στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, με έδρα την Θεσσαλονίκη και εξέπεμπε στη Βόρεια Ελλάδα[1]. Το 1929 ξεκίνησαν και οι προσπάθειες δημιουργίας δημόσιου ραδιοφωνικού σταθμού, που όμως δεν καρποφόρησαν.
Με την έλευση της Αυγουστινιανής δικτατορίας κατά το 1936, εντείνονται οι προσπάθειες δημιουργίας ραδιοφωνικού σταθμού. Τον Σεπτέμβριο της χρονιάς εκείνης, ιδρύθηκε η Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών.[2] Η προσπάθεια της 4ης Αυγούστου είχε ως πρότυπο την Ναζιστική Γερμανία, η οποία είχε επενδύσει στο ραδιόφωνο σαν μέσο προπαγάνδας[3], αλλά και την Φασιστική Ιταλία, η οποία είχε ιδρύσει το 1924, την Ιταλική Ραδιοφωνία (σημερινή RAI).
Εκκίνηση εκπομπών Επεξεργασία
Στις 25 Μαρτίου 1938 ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Β΄ εγκαινιάζει τον πομπό των 14KW στο κέντρο εκπομπής στα Νέα Λιόσια ο οποίος στήθηκε με την συνεργασία Ελλήνων τεχνικών και Γερμανών απεσταλμένων της Telefunken. Την ίδια ημέρα ξεκινάει τις πρώτες του εκπομπές, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών, ενώ έβγαλε πλήρες πρόγραμμα μετά από περίπου δύο μήνες (21 Μαΐου).[4] Πρώτη εκφωνήτρια ήταν η Αφροδίτη Λαουτάρη[5] ενώ θρυλικό έγινε το σήμα του σταθμού, η βουκολική μελωδία, ο Τσοπανάκος, που έμεινε γνωστό ως τις ημέρες μας.[6]
Ελληνοϊταλικός Πόλεμος Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πόλεμου το ραδιόφωνο μετέδιδε πληροφορίες για τις συγκρούσεις και χρησιμοποιήθηκε για την κινητοποίηση της ελληνικής πλευράς. Λίγο πριν από την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων στην Αθήνα, σε μια δραματική έκκληση ο εκφωνητής κάλεσε τους ακροατές να μην πιστεύουν το σταθμό που σε λίγο θα μετέδιδε ψέματα. Μετά την γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, ο ΡΣΑ μετέδιδε τη γερμανική προπαγάνδα,[7] αν και το προσωπικό προσπαθούσε με κάθε τρόπο να το διακόπτει, προσποιούμενο τεχνικές δυσκολίες.
Μεταπολεμικά Επεξεργασία
Οι Γερμανοί, λίγο πριν αποχωρήσουν από την Αθήνα τον Οκτώβριο του 1944, προσπάθησαν να ανατινάξουν τους πομπούς του σταθμού στα Νέα Λιόσια, ωστόσο κατέστρεψαν μόνο έναν στους τρεις.[8] Αυτό δεν εμπόδισε τον σταθμό να εκπέμψει πρόγραμμα την ημέρα της απελευθέρωσης, που ξεκίνησε με τον Εθνικό ύμνο. Ο Αυστριακός Έμπερχαρτ Βίχενμπαχ ήταν ένα από τα πρόσωπα που συνέβαλαν στη διάσωση του σταθμού.[9] Το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) που ιδρύθηκε στις 16 Ιουλίου 1945 και αντικατέστησε την κατοχική ΑΕΡΕ (Ανώνυμη Εταιρεία Ραδιοφωνικών Εκπομπών), λειτουργούσε πλέον τον σταθμό. Το 1952, στο πλαίσιο αναδιοργάνωσης του ραδιοφώνου, μετονομάστηκε σε Πρώτο Πρόγραμμα.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Γιαΐτσης & Μπαρμπούτης 2001, σελ. 60
- ↑ «Αναγκαστικός Νόμος 95 (ΦΕΚ A 391/1936)». Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 7 Σεπτεμβρίου 1936. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ Χαιρετάκης 2014, σελίδες 118-119
- ↑ Γιαΐτσης & Μπαρμπούτης 2001, σελ. 64 · Ρήγου 2010, σελ. 41
- ↑ Κάρτερ 2004, σελ. 97 και 110-124
- ↑ Γιαΐτσης & Μπαρμπούτης 2001, σελίδες 63-64 · Κάρτερ 2004, σελίδες 98-9
- ↑ Κάρτερ 2004, σελίδες 99-100
- ↑ Γιαΐτσης & Μπαρμπούτης 2001, σελ. 66 · Κλειαμάκη & Ζώντου 2006, σελ. 29
- ↑ fani (11 Οκτωβρίου 2015). «Η ιστορία του στρατιώτη Έβερχαρντ Βίκενμπαχ που έσωσε τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών από τα εκρηκτικά των Γερμανών στην αποχώρηση. Αποκάλυψε το μυστικό στους έλληνες τεχνικούς και τον φυγάδευσαν». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2024.