Σάντα Μαρία Αντίκα
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Συντεταγμένες: 41°53′28″N 12°29′8″E / 41.89111°N 12.48556°E
H Παλαιά εκκλησία της Αγίας Μαρίας, ιταλ. chiesa di Santa Maria Antiqua, είναι μία Καθολική εκκλησία της Παναγίας στη Ρώμη, που κτίστηκε τον 5ο αι. στη Ρωμαϊκή Αγορά (Forum). Για πολλά χρόνια ήταν η μνημειακή είσοδος στα αυτοκρατορικά παλάτια του Παλατίνου λόφου.
| Σάντα Μαρία Αντίκα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | πρώην εκκλησία |
| Αρχιτεκτονική | βυζαντινή αρχιτεκτονική |
| Διεύθυνση | largo Salaria Vecchia - Roma[1] και largo Salaria Vecchia, 6 - Roma[1] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°53′28″N 12°29′8″E |
| Θρήσκευμα | Καθολικισμός[2] |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Επισκοπή της Ρώμης |
| Διοικητική υπαγωγή | Ρώμη[1] |
| Τοποθεσία | Ρωμαϊκό Φόρουμ |
| Χώρα | Ιταλία[1] |
| Έναρξη κατασκευής | 5ος αιώνας |
| Προστασία | ιταλικό πολιτισμικό αγαθό[1] |
| Ιστότοπος | |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΚτισμένη στα μέσα του 5ου αι. στη βορειο-δυτική πλαγιά του Παλατίνου λόφου, η Σάντα Μαρία Αντίκα είναι το πρωιμότερο και πιο σημαντικό Χριστιανικό μνημείο της Ρωμαϊκής Αγοράς. Η εκκλησία περιέχει ένα μοναδικό σύνολο από νωπογραφίες από τον 6ο ως τα τέλη του 8ου αι. Η ανακάλυψη αυτών των τοιχογραφιών έγιναν αφορμή να αναπτυχθούν πολλές θεωρίες για την ανάπτυξη της πρώιμης μεσαιωνικής ζωγραφικής και έδωσαν διακεκριμένες απόψεις στην αρχαιολογία. Η εκκλησία εγκαταλείφθηκε τον 9ο αι., έπειτα από έναν σεισμό που έθαψε τα κτήρια. Έμεινε σφραγισμένη για πάνω από 1000 έτη, ώσπου ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20 αι. Έτσι η Σάντα Μαρία Αντίκα αναπαριστά ένα στοιχείο-κλειδί για την κατανόηση της πολιτιστικής και αστικής ανάπτυξης της Ρωμαϊκής Αγοράς από την Αρχαιότητα ως τους πρώτους αιώνες της Χριστιανικής περιόδου. Από το 1980 ως το 2012 το μνημείο ήταν κλειστό γενικά στο κοινό και ανοικτό περιορισμένα σε μελετητές, που έκαναν ειδική επίσκεψη. Ακολουθώντας ένα πρόγραμμα συντήρησης, που εκτελέστηκε από την Εφορία της Ιστορικής Κληρονομίας σε συνεργασία με τη Χορηγία Παγκοσμίων Μνημείων, η εκκλησία είναι τώρα ανοικτή για ξεναγήσεις.
Βυζαντινές νωπογραφίες
ΕπεξεργασίαΟι με πολλές επιστρώσεις τοίχοι της Σάντα Μαρία Αντίκα φέρουν πολλές νωπογραφίες από ποικίλα καλλιτεχνικά στυλ και μιμήσεις κατά τη διάρκεια της έντονης διακόσμησής τους από τον 6ο ως τον 9ο αι. Κάθε εσοχή, τοίχος και βωμός μπορεί να αποδοθεί σε διαφορετικές περιόδους και τάσεις στο στυλ, αντιπροσωπευτικά των καλλιτεχνών και των προστατών τους, όπως ο Πάπας Μαρτίνος Α΄ (649-653), ο Πάπας Ιωάννης Ζ΄ (705-707), ο Πάπας Ζαχαρίας (741-752) και ο Πάπας Παύλος Α΄ (757-767). Το μέγεθος της διάβρωσης και φθοράς κάνει δύσκολο το να αποκτήσουμε μία ακριβή καταγραφή των στυλ. Χρησιμοποιώντας τα σπαράγματα των νωπογραφιών, οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί έχουν συνθέσει μία χονδρική χρονολόγηση του διάκοσμου. Οι ιστορικοί συνήθως στηρίζονται σε σύγχρονα ενός μνημείου κτίσματα για να βοηθηθούν στη χρονολόγηση των στυλ και των επιρροών, αλλά στην περίπτωση της Σάντα Μαρία αντίκα αυτό δεν επιτυγχάνεται, καθώς δεν υπάρχουν άλλες εκκλησίες της Ύστερης Αρχαιότητας που να έχουν το ίδιο σύνολο και την ίδια εξέλιξη των στυλ της εποχής αυτής. Οι τεχνοτροπίες στη Σάντα Μαρία αντίκα αναγνωρίζονται από τις επιστρώσεις, άλλης τάσης η καθεμία.
Πηγές
Επεξεργασία- Lucey, Stephen J. (2007). "Art and Socia-Cultural Identity in Early Medieval Rome - The Patrons of Santa Maria Antiqua". In O'carragain, Eamonn; Neuman de Vegvar, Carol L. (eds.). Roma Felix: formation and reflections of medieval Rome. Aldershot: Ashgate Publishing Ltd. pp. 139–158. ISBN 978-0-7546-6096-5.
- Osborne, J.; Brandt, G.; Morganti, eds. (2005). Santa Maria Antiqua al Foro Romano cento anni dopo. Campisano Editore. ISBN 88-88168-21-4.