Το σαντζάκι της Σόφιας (βουλγαρικά : Софийски санджак, τουρκικά : Sofia Sancağı) ήταν διοικητική διαίρεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με διοικητικό κέντρο την πόλη Σόφια. Δημιουργήθηκε το 1393 και το 1878 με την ίδρυση του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας προσαρτήθηκε σε αυτό.

Σαντζάκι της Σόφιας
13931878
ΧώραΟθωμανική Αυτοκρατορία
Διοικητική υπαγωγήΒιλαέτι του Δούναβη και Εγιαλέτι της Νις
ΠρωτεύουσαΣόφια

Ιστορία Επεξεργασία

Το Σαντζάκι της Σόφιας ιδρύθηκε περίπου το 1393[1], αρχικά είχε δύο ναχαγιέ : της Ζνεπόλιε, και της Βισόκ Znepolje και Visok[2]. Πρώτος σαντζάκμπεης ήταν ο "Ίνσε Μπαλαμπάν" που αναφέρεται επίσης ως «κατακτητής της Σόφιας»[3]. Ένας από τους σαντζάκεμπεης ήταν και ο Μακόγκογκλου Αλί Μπέης μέλος γνωστής Οθωμανικής ο οποίος πέθανε το 1514[4].

Λίγο μετά την ίδρυση του σαντζάκιου η Σόφια έγινε η έδρα του Βιαλετίου της Ρωμυλίας[5]. Αν και ο διοικητής του βιλαετίου της Ρωμυλίας σε πρώιμες περιόδους μερικές φορές έμεινε στη Μπίτολα η Σόφια επίσημα παρέμεινε η έδρα και το κέντρο του εγιαλετιού[6]. Δεδομένου ότι ήταν έδρα του εγιαλετίου το Σαντζάκι της Σόφιας είχε το καθεστώς του Πασά Σαντζάκ (τουρκικά : Paşa Sancağı ), δηλαδή το κύριο σαντζάκι του εγιαλετίου[7][8].

Στο Σαντζάκι της Σόφιας καταγράφηκαν 50 τιμαριώτες για φορολογικούς σκοπούς το 1446 και το 1455, καθώς επίσης και το 1488/1489 και το 1491[3][9]. Το 1520 το 6,1% περίπου του συνολικού αριθμού του πληθυσμού (25.910) του ήταν μουσουλμάνοι[10][11]. Στο τέλος του 16ου και αρχές του 17ου αιώνα η Νις ανήκε στο Σαντζάκι της Σόφιας[12].

Στα τέλη του 18ου αιώνα ο αποστάτης Οσμάν Παζβάντογλου έκανε συχνές στο Σαντζάκι[13]. Την περίοδο 1846-1864 στο Σαντζάκι της Σόφιας ανήκε στο Βιλαέτι της Νις[14], ενώ κατά την περίοδο 1864-1878 ανήκε στο Βιλαέτι του Δούναβη[15]. Εκείνη φορά είχε τους εξής καζάδες: Σόφιας, Κουστεντίλ, Σαμάκοβ , Ντούνιτσα, Ράντομιρ, Ζλάτιτσα, Ορχανίε και Ντζουμάια [16].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Godisnjak. Drustvo Istoricara Bosne i Hercegovine, Sarajevo. 1950. σελ. 174. Санџак Софија Овај је санџак основан око г. 1393. 
  2. Études balkaniques. Édition de lA̕cadémie bulgare des sciences. 1998. σελ. 148. 
  3. 3,0 3,1 Gradeva, Rosit︠s︡a (2004). Rumeli under the Ottomans, 15th-18th centuries: institutions and communities. Isis Press. σελ. 34. 
  4. Resimli-haritalı mufassal Osmanlı tarihi: Bir heyet tarafından yazılmıştır. İskit Yayını. 1957. σελ. 734. 
  5. Godisnjak. Drustvo Istoricara Bosne i Hercegovine, Sarajevo. 1950. σελ. 174. Ту је врло рано пренесено сједиште румелиског ејалета 
  6. Godisnjak. Drustvo Istoricara Bosne i Hercegovine, Sarajevo. 1950. σελ. 173. 
  7. Djela. Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Odjeljenje istorijsko-filoloških nauka. 1967. σελ. 188. u Paša-sandžaku (Sofijski sandžak) 
  8. Glasnik Hrvatskih zemaljskih muzeja u Sarajevu. Sarajevo, Independent State of Croatia: Hrvatskih zemaljski muzeji. 1942. σελ. 337. Točno je međutim, da je Paša sandžak Sofijski Sandžak. Sofija je bila sjedište rumelijskoga beglerbega kome su kao paši bila direktno podvrgnuta 52 kadiluka sofijskoga i raznih drugih susjednih sandžaka i sačinjavali tzv. Pašovski sandžak. 
  9. Balkan Studies. The Institute. 1967. σελ. 207. 
  10. Minkov, Anton (2004), Conversion to Islam in the Balkans : Kisve bahası petitions and Ottoman social life, 1670-1730, Ottoman Empire and its heritage, 30, Boston: Brill, σελ. 49, ISBN 9789047402770, OCLC 191947039, http://books.google.rs/books?id=zQsB_AghBKkC&pg=PA49&dq=sancak+sofia&hl=en&sa=X&ei=6XvXUNzTJajk4QTV3IGAAg&redir_esc=y#v=onepage&q=sancak%20sofia&f=false 
  11. Zlatar, Zdenko (2007). The poetics of Slavdom. Peter Lang. σελ. 750. For instance, in the sancak of Sofia, out of 25,910 hearths, 24,341 belonged to the Christians, i.e. 94% and 1,569 or 6% to the Muslims. 
  12. Mirčetić, Dragoljub (1994). Vojna istorija Niša: deo 1. Od najstarijih vremena do prvog srpskog ustanka. deo 2. U sredjem veku (700-1459). deo 3. U razdoblju Turske vlasti (1459-1878). Prosveta. σελ. 139. Крајем XVI и у првој половини XVII века, кадилук Ниш припадао је Софијском санцаку 
  13. The unification of Greece, 1770-1923. Benn. 1972. σελ. 16. By the end of the eighteenth century the over-mighty vassal Ali Pasha had extended his power over Albania and parts of Macedonia and Greece, while another pasha, Pasvanoglou, held sway in and around the sanjak of Sofia 
  14. The three eras of Ottoman history, a political essay on the late reforms of ..., σ. 75, στα Google Books By James Henry Skene
  15. International Journal of Turkish Studies. University of Wisconsin. 2008. σελ. 64. 
  16. Revue Bulgare D'histoire. 10. Publishing House of the Bulgarian Academy of Sciences. 1982. σελ. 82. Sanjak Sofia (the town of Sofia and kaazi: Kjustendil, Samokov, Dupnica, Radomir, Zlatica, Orhanie and Dzumaja)