Σγιουρ Ρέφσνταλ

Νορβηγός αστρονόμος

Ο Σγιουρ Ρέφσνταλ (Sjur Refsdal, 30 Δεκεμβρίου 193529 Ιανουαρίου 2009) ήταν Νορβηγός αστρονόμος, και συγκεκριμένα αστροφυσικός, γεννημένος στο Όσλο. Είναι γνωστός κυρίως για τις πρωτοποριακές του έρευνες στο θέμα των βαρυτικών φακών, όπως των φακών Chang-Refsdal.

Σγιουρ Ρέφσνταλ
Γέννηση30  Δεκεμβρίου 1935
Όσλο
Θάνατος29  Ιανουαρίου 2009
Όσλο
ΥπηκοότηταΝορβηγία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Όσλο
ΒραβεύσειςΒραβείο αριστείας Φρίντγιοφ Νάνσεν, κατηγορία μαθηματικά-φυσική (2001)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςαστροφυσική
Ιδιότητααστρονόμος και καθηγητής πανεπιστημίου

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Το 1970 ο Ρέφσνταλ πήρε το διδακτορικό του από το Ινστιτούτο Θεωρητικής Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου του Όσλο. Αργότερα το ίδιο έτος διορίσθηκε αστροφυσικός στο Αστεροσκοπείο του Αμβούργου[1], θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 2001.

Το 1964 και το 1966 ο Ρέφσνταλ δημοσίευσε μία σειρά εργασιών πάνω στα αποτελέσματα και τις δυνητικές εφαρμογές των βαρυτικών φακών.[2] Ειναι ιδιαιτέρως γνωστός για τη «Μέθοδο Refsdal», που περιγράφει έναν τρόπο υπολογισμού του ρυθμού διαστολής του Σύμπαντος (σταθερά του Χαμπλ) με τη χρήση των μετρούμενων χρονικών καθυστερήσεων στην άφιξη των φωτεινών ακτίνων ενός κβάζαρ που κάμπτονται από την παρουσία ενός βαρυτικού φακού.[3] Αργότερα ο Νορβηγός αστροφυσικός άρχισε έρευνες πάνω στην αστρική εξέλιξη, αλλά επέστρεψε στους βαρυτικούς φακούς λίγο πριν από την πρώτη παρατηρησιακή ανακάλυψη ενός βαρυτικά εστιασμένου σώματος, του Δίδυμου Κβάζαρ.

Ο Ρέφσνταλ ήταν μέλος της Νορβηγικής Ακαδημίας Επιστημών και Γραμμάτων, όπως και ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου του Όσλο.[4] Την 1η Φεβρουαρίου 2005 τιμήθηκε με το χρυσό Βασιλικό Μετάλλιο της Αξίας.

Ο πρώτος βαρυτικά εστιασμένος υπερκαινοφανής αστέρας με πολλαπλά είδωλα που ανακαλύφθηκε ονομάσθηκε ανεπισήμως «Υπερκαινοφανής του Ρέφσνταλ» (SN Refsdal) προς τιμή του Σγιουρ Ρέφσνταλ.[5][6]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Obituary, Hamburg Observatory
  2. P. Schneider, J. Ehlers, E.E. Falco, Gravitational Lenses, Springer-Verlag, Βερολίνο 1999, κεφ. The period 1963-1979 στα Google Books
  3. Sjur Refsdal (1964). «On the possibility of determining Hubble's parameter and the masses of galaxies from the gravitational lens effect». MNRAS 128 (4): 307–310. doi:10.1093/mnras/128.4.307. Bibcode1964MNRAS.128..307R. 
  4. Obituary Αρχειοθετήθηκε 2009-03-03 στο Wayback Machine., Institutt for Teoretisk Astrofysikk, 2. February 2009
  5. Kelly et al.: "Multiple Images of a Highly Magnified Supernova Formed by an Early-Type Cluster Galaxy Lens", arXiv:1411.6009.
  6. Overbye, Dennis (5 Μαρτίου 2015). «Astronomers Observe Supernova and Find They’re Watching Reruns». New York Times. https://www.nytimes.com/2015/03/06/science/astronomers-observe-supernova-and-find-theyre-watching-reruns.html. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2015.