Ο Σμπατ Δ΄, αρμενικά: Սմբատ Դ Բագրատունի‎‎ Smbat IV Bagratuni) από τον Οίκο των Βαγρατιδών ήταν ένας Αρμένιος πρίγκιπας, που υπηρέτησε πρώτα στον Ρωμαϊκό στρατό, πριν μεταστραφεί περί το 595 στη Σασανιδική Αυτοκρατορία, όπου είχε μία διακεκριμένη στρατιωτική σταδιοδρομία και κέρδισε υψηλές τιμές μέχρι το τέλος του το 616/7. Τον διαδέχθηκε ο γιος του, Βαραζτιρότς.

Σεμπάδ Δ΄ ο Βαγρατίδης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση6ος αιώνας[1]
Θάνατος616[2] ή 617[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηγεμόνας
Οικογένεια
ΤέκναΒαραζτιρότς Β΄ Βαγρατιδών
ΓονείςManuel Bagratuni
ΟικογένειαΔυναστεία των Μπαγκρατουνί

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Σμπατ Δ΄ ήταν γιος του Μανουήλ Βαγρατιδών (Manwel Bagratuni). Αναφέρεται για πρώτη φορά κάποια στιγμή στη δεκαετία του 580, όταν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Μαυρίκιος (βασ. 582–602) ζήτησε από τους Αρμένιους ευγενείς να συγκεντρώσουν ιππικό για υπηρεσία στους πολέμους του κατά των Αβάρων. Ο Σμπατ Δ΄ και ο Σαχάκ Μαμικονιάν οδήγησαν μία μονάδα 1.000 ανδρών ο καθένας στην Κωνσταντινούπολη, όπου ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα και στάλθηκαν στην πατρίδα τους. Ο Σεβεός προσθέτει επίσης ότι ο Mαυρίκιος υποτίθεται, ότι υιοθέτησε τον Σμπατ Δ΄ σε αυτή την περίσταση. [3] Το 589 όμως ο Σμπατ Δ΄ ηγήθηκε της εξέγερσης κατά των Ρωμαίων, αιχμαλωτίστηκε και στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου καταδικάστηκε σε θάνατο και κρατήθηκε, για να τον κατασπαράξουν τα θηρία στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης. Του δόθηκε χάρη την τελευταία στιγμή από τον Μαυρίκιο, ο οποίος στη συνέχεια τον εξόρισε σε κάποια «μακρινά νησιά» και αργότερα στην Αφρική. [3]

Ο Σμπατ Δ΄ επέστρεψε από την εξορία λίγο καιρό αργότερα και μπήκε στην υπηρεσία τού Σασανίδη σάχη Χοσρόη Β΄, ο οποίος το 595 τον διόρισε στρατιωτικό κυβερνήτη (marzban) της Υρκανίας (στις νότιες ακτές της Κασπίας Θάλασσας). [3] Ο Σμπατ Δ΄ υπηρέτησε σε αυτή τη θέση μέχρι το 602, αλλά αρχικά εργάστηκε για την καταστολή της εξέγερσης του Βιστάμ στο Χορασάν, προτού ανακληθεί να διαμένει στη βασιλική αυλή στην Κτησιφώντα. Εκεί έλαβε περαιτέρω τιμές και διορίστηκε επίσης μικρός υπουργός Οικονομικών. [3]

Περί το 607 («το 18ο έτος της βασιλείας του Χοσρόη») στάλθηκε πίσω στην Αρμενία με εκτεταμένες εξουσίες ως «διοικητής του στρατού των αρχόντων των οίκων». Η θητεία του στην Αρμενία ήταν σύντομη, αλλά παραγωγική: όπως γράφει ο Ν. Γκαρσοϊάν, «οι εξαιρετικές δυνάμεις του Σμπατ Δ΄ του επέτρεψαν να επιβεβαιώσει την εξουσία του Περσικού στέμματος στην Περσαρμενία, να αποκαταστήσει το κύρος της εξασθενημένης Αρμενικής Εκκλησίας συγκαλώντας ένα συμβούλιο, που εξέλεξε νέον καθολικό τον Αβραάμ Α΄ μετά από κενή θέση τριών ετών, και να ανοικοδομήσει τον καθεδρικό ναό της Αρμενικής διοικητικής πρωτεύουσας Ντβιν, παρακάμπτοντας τις αντιρρήσεις των τοπικών Περσικών αρχών». Τον επόμενο χρόνο, ο Σμπατ Δ΄ έλαβε τον τιμητικό τίτλο "η χαρά (ή η ικανοποίηση) του Χοσρόη (Khosrow Shun) και περίπου αυτή τη φορά οδήγησε μία εκστρατεία εκ μέρους του Χοσρόη εναντίον των Εφθαλιτών, τους οποίους νίκησε, σκοτώνοντας πιθανώς τον βασιλιά τους σε μονομαχία. [3]

Μετά από αυτό αποσύρθηκε στη βασιλική αυλή, όπου έζησε ανάμεσα στις τιμές, που του έκανε ο Χοσρόης Β΄ μέχρι το τέλος εκείνου το 616/7. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Βαραζ-Τιρότς Β΄. [3]

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 26  Νοεμβρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 Πρότυπο:Ref-Grousset-Arménie. σελ. 264.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Martindale, John R.· Jones, A.H.M. (1992). «Symbatius 1». The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume III, AD 527–641. Cambridge University Press. σελίδες 1209–1211. ISBN 0-521-20160-8. 
Προκάτοχος
Μποουτμάχ
στρατιωτικός διοικητής (marzban) της Περσικής Αρμενίας Διάδοχος
Σαχραγιενπέτ