Βικιπαίδεια

Σερβική εξέγερση του 1596–1597

Η Σερβική εξέγερση του 1596-1597 [a], επίσης γνωστή ως η Εξέγερση Ερζεγοβίνης του 1596-1597, ήταν μια εξέγερση που οργανώθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη Jovan Kantul (1592-1614) και καθοδήγησε από τον Grdan, βοεβόδα (ή «δούκα») του Νίκσιτς κατά των Οθωμανών στο σαντζάκι της Ερζεγοβίνης και στο βιλαέτι Μαυροβούνιο, κατά τη διάρκεια του μακρού τουρκικού πολέμου (1593-1606). Η εξέγερση ξέσπασε μετά την αποτυχημένη Εξέγερση του Βανάτου το 1594 και την καύση των λειψάνων του Αγίου Σάββα στις 27 Απριλίου 1595 από τους Τούρκους. Συμμετείχαν οι φυλές των Bjelopavlići, Drobnjaci, Nikšić και Piva . Οι αντάρτες, που ηττήθηκαν στην πεδιάδα Gacko ( Gatačko Polje ) το 1597, αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν λόγω έλλειψης εξωτερικής υποστήριξης.

Ιστορικό Επεξεργασία

 
Το κάψιμο των λειψάνων του Αγίου Σάββα μετά την Εξέγερση του Βανάτου προκάλεσε τους Σέρβους σε άλλες περιοχές να εξεγερθούν κατά των Οθωμανών. [1]

Στις αρχές του 1594, οι Σέρβοι του Βανάτου εξεγέρθηκαν κατά των Οθωμανών . [2] Οι αντάρτες κρατούσαν σημαίες με την εικόνα του Αγίου Σάββα, δίνοντας στον πόλεμο ιερό χαρακτήρα . [3] Οι σημαίες του πολέμου ευλογήθηκαν από τον Πατριάρχη Jovan Kantul, [4] και η εξέγερση βοηθήθηκε από τους Σέρβους Ορθόδοξουςς μητροπολίτες Ρουφήμ Νιέγκους του Cetinje και Βησσαρίωνα τουTrebinje (1590-1602). [5] Σε απάντηση, ο Οθωμανός Μεγάλος Βεζίρης Κόκα Σινάν Πασάς ζήτησε να μεταφερθεί από τη Δαμασκό η πράσινη σημαία του Προφήτη Μωάμεθ για να αντιμετωπίσει τη Σερβική σημαία και διέταξε την απομάκρυνση της σαρκοφάγου που περιείχε τα λείψανα του Αγίου Σάββα από τη μονή Μιλέσεβα και μεταφορά της στο Βελιγράδι. Κατά τη μεταφορά, η οθωμανική στρατιωτική συνοδεία σκότωσε όλους τους ανθρώπους που συνάντησε στην πορεία της ως προειδοποίηση στους αντάρτες. Οι Οθωμανοί έκαψαν δημόσια τα λείψανα του Αγίου Σάββα σε πυρά πάνω στο οροπέδιο Vračar στις 27 Απριλίου 1595 και διασκόρπισαν τη στάχτη.

Η καύση των λειψάνων του Αγ. Σάβα προκάλεσε τους Σέρβους και ενδυνάμωσε το Σερβικό απελευθερωτικό κίνημα. Από το 1596, το κέντρο της αντιοθωμανικής δραστηριότητας στην Ερζεγοβίνη ήταν η Μονή Tvrdoš στο Trebinje, όπου και η έδρα του Μητροπολίτη Βησσαρίωνα. Πολλοί από τους ορθόδοξους επισκόπους απευθύνθηκαν στο Αρχιδουκάτο της Αυστρίας για βοήθεια για να απελευθερώσουν τα εδάφη τους. Οι Uskoks, άτακτοι στρατιώτες στην Κροατία των Αψβούργων, με μια τολμηρή επιδρομή στις 8 Απριλίου 1596, κατάφεραν να καταλάβουν το φρούριο του Klis, αν και δεν κατάφεραν να το κρατήσουν. Οι Αυστριακοί δεν είχαν αρκετές δυνάμεις να αντιταχθούν στους Οθωμανούς. [6]

Εξέγερση Επεξεργασία

Το 1596, το απελευθερωτικό κίνημα εξαπλώθηκε στο Οθωμανικό Μαυροβούνιο και στις γειτονικές φυλές στην Ερζεγοβίνη, ιδιαίτερα εκείνες που ήταν υπό την επιρροή του Μητροπολίτη Βησσαρίωνα. [5][7] Ένα έγγραφο της Ραγούσας από τις αρχές του 1596 ισχυρίζεται ότι ο μητροπολίτης και πολλοί οπλαρχηγοί της Ερζεγοβίνης συγκεντρώθηκαν στη Μονή Trebinje όπου ορκίστηκαν να προσφέρουν 20.000 ήρωες στους αυστριακούς αυτοκράτορες. [8] Οι αντάρτες ζήτησαν βοήθεια από τους Αυστριακούς και ζήτησαν να τους παραδοθεί μια αυστριακή σημαία για να δείξουν στους Οθωμανούς ότι είχαν τουλάχιστον συμβολική υποστήριξη από την Αυστρία. Λίγο αργότερα, στις 8 Απριλίου 1596, το Κλις κατελήφθη από τους Uskoks, προκαλώντας ένα κύμα ενθουσιασμού μεταξύ των χριστιανών από τη Λίκα έως την Ερζεγοβίνη. Στα τέλη του 1596, μετά την εκδήλωση της Επανάστασης της Χιμάρας, οι Σέρβοι άρχισαν να επαναστατούν ενάντια στους Οθωμανούς. [6] Η εξέγερση, με επικεφαλής τον Grdan, ξέσπασε στο Bjelopavlići, στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε Drobnjaci, Nikšić, Piva και Gacko . Εκτός από τους Brđani, οι φυλές του Μαυροβουνίου δεν συμμετείχαν στην εξέγερση. [9] Την εποχή εκείνη, ο Dervish Bey, σαντζάκ-μπέης του Μαυροβουνίου, απείλησε τους Μαυροβούνιους μέσω του Προβλέπτη («επιτηρητής») του Κότορ .

Δύο Σέρβοι μοναχοί, ο Δαμιανός Λιουμπιμπράτιτς και ο Παύλος, απεστάλησαν από τον Πατριάρχη Jovan Kantul στον Πάπα Κλήμεντα Η' το 1597. [7] Ο πατριάρχης Γιοβάν διαβεβαίωσε τον πάπα για την «πίστη και την υπακοή» του στην Εκκλησία της Ρώμης και ζήτησε βοήθεια «να απελευθερώσει τους Σέρβους από τους Οθωμανούς». [7] Οι μοναχοί παρουσίασαν στην παπική Curia την σερβική ιστορία και, μεταξύ άλλων, ζήτησαν από τον Πάπα να στείλει στρατό στο Herceg Novi προς βοήθεια του βοεβόδα Grdan.[6] Οι φυλές Zupci, Nikšić, Piva, Banjani, Drobnjaci και Gacko θα ξεσηκώνονταν. [5] Από εκεί, θα πήγαιναν στο Onogošt (Nikšić), όπου θα συγκεντρώνονταν όλοι οι οπλαρχηγοί όλου του Μαυροβουνίου, του Dukađin και των κοντινών περιοχών. Θα μπορούσαν να υπολογίζουν σε 100.000 μαχητές.

Ο Αρχιεπίσκοπος της Οχρίδας Αθανάσιος, μετά την αποτυχία του κινήματός του στην Αλβανία, ήταν τώρα στη Ρώμη. [6] Η σερβική εξέγερση δεν είχε καλύτερη τύχη. Οι φυλές της Ερζεγοβίνης Drobnjaci, Nikšić και Piva άρχισαν να μάχονται, αλλά νικήθηκαν στο πεδίο Gacko ( Gatačko Polje ) από τον Ντερβίς Μπέη κάποια στιγμή το 1597. [b][10] [11]

Όταν οι συνομιλίες μεταξύ των ανταρτών και του πάπα δεν οδήγησαν σε τίποτα και δεν έφτασε καμία εξωτερική υποστήριξη, οι αντάρτες αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν με τους Οθωμανούς. [12] [7] Ο Αχμέτ πασάς Ντούγκαλιτς, ο μπεηλέρμπεης («κυβερνήτης») της Βοσνίας, έδωσε αμνηστία στον Grdan, [11] και δεν τον απομάκρυνε καν από τα εδάφη του στην Nikšić. [13]

Τα επακόλουθα και η κληρονομιά Επεξεργασία

Μετά την αποτυχία της εξέγερσης, πολλοί από την Ερζεγοβίνη μετακόμισαν στον κόλπο του Κότορ και της Δαλματίας . [14] Ο Grdan και ο Πατριάρχης Jovan συνέχισαν να σχεδιάζουν επαναστάσεις κατά των Οθωμανών και τα επόμενα χρόνια. [5] Ο Jovan επικοινωνησε πάλι με τον Πάπα το 1599, χωρίς επιτυχία. Σέρβοι, Έλληνες, Βούλγαροι και Αλβανοί μοναχοί επισκέφθηκαν τις ευρωπαϊκές αυλές για να ζητήσουν βοήθεια. [15] Η πρώτη δεκαετία του 17ου αιώνα είδε μερικές επιτυχημένες μάχες του Μαυροβουνίου ενάντια στους Οθωμανούς κάτω από τον Μητροπολίτη Ρουφήμ. Η φυλή του Drobnjaci νίκησε τους Οθωμανούς στην Gornja Bukovica στις 6 Μαΐου 1605. Ωστόσο, οι Οθωμανοί ανταπέδωσαν το ίδιο καλοκαίρι και συνέλαβαν τον δούκα Ιβάν Kaluđerović, ο οποίος τελικά εκτελέστηκε. [16] Από τη συνέλευση στο μοναστήρι Kosijerevo, στις 18 Φεβρουαρίου 1608, Σέρβοι ηγέτες προέτρεψαν την Αυλή της Ισπανίας και της Νάπολης για μια ενεργητική δράση. Η Ισπανία δεν μπορούσε να κάνει πολλά στην Ανατολική Ευρώπη. Ωστόσο, ο ισπανικός στόλος έπληξε το Δυρράχιο το 1606. Τέλος, στις 13 Δεκεμβρίου 1608, ο πατριάρχης Jovan Kantul οργάνωσε μια συνέλευση στη Μονή Morača συγκεντρώνοντας όλους τους ηγέτες ανταρτών του Μαυροβουνίου και της Ερζεγοβίνης. Η συνέλευση διαπραγματεύθηκε επισήμως με τον Εμμανουήλ Α για να στείλει μια δύναμη για την απελευθέρωση των Βαλκανίων, σε αντάλλαγμα για το «Στέμμα της Μακεδονίας», ζητώντας παράλληλα από τον Πάπα Παύλο να παραχωρήσει στην Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία ειδικά προνόμια. Ο Γιόβαν τον διαβεβαίωσε ότι ένας στρατός 20.000 ανδρών, 25 πυροβόλα και όπλα για 25.000 ακόμα άτομα στα Βαλκάνια θα μπορούσε να συντρίψει τον σουλτάνο. [6] Μετά από χρόνια σχεδιασμού, δεν προέκυψε τίποτα συγκεκριμένο, επειδή μια τέτοια επιχείρηση «απαιτούσε ισπανική ναυτική και εφοδιαστική υποστήριξη». Η στάση έσβησε αργά έως το τέλος του 1610. Η εξέγερση του 1596-1597 θα σταθεί ως πρότυπο για πολλές αντι-οθωμανικές εξεγέρσεις στη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη κατά τους επόμενους αιώνες. [1]

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ^ It has been called the Herzegovina Uprising (херцеговачки устанак) and Uprising in Herzegovina (Устанак у Xерцеговини). Other names include Patriarch Jovan's Uprising (устанак патријарха Јована) Grdan's Uprising (Грданов устанак) and Grdan's Rebellion (Грданова буна).
  2. ^ The timespan of the revolt was from the late or end of 1596 until sometime in 1597. In 1599, Lazzaro Soranzo claimed that the rebels rose up during the Siege of Eger,[11] which lasted from September 20 to October 12, 1596. One of Jovan Kantul's petitions to the Pope was presented by his emissaries on April 10, 1597.[17][18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 Bataković 1996.
  2. ↑ Veselinović 1966.
  3. ↑ Nikolaj Velimirović (Ιανουαρίου 1989). The Life of St. Sava. St. Vladimir's Seminary Press. σελ. 159. ISBN 978-0-88141-065-5. 
  4. ↑ Mitja Velikonja (5 Φεβρουαρίου 2003). Religious Separation and Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina. Texas A&M University Press. σελίδες 75–. ISBN 978-1-58544-226-3. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Editions speciales. Naučno delo. 1971. Дошло ]е до похреаа Срба у Ба- нату, ко]и су помагали тадаппьи црногоски владика, Херувим и тре- бюьски, Висарион. До покрета и борбе против Ту рака дошло ]е 1596. године и у Цр- иэ] Гори и сус]едним племенима у Харцеговгаш, нарочито под утица- ]ем поменутог владике Висариона. Идупе, 1597. године, [...] Али, а\адика Висарион и во]вода Грдан радили су и дал>е на организован>у борбе, па су придобили и тадапньег пеЬког патри^арха 1ована. Ова] ]е папи Клименту VIII послао писмо, у коме каже да би се, у случа^у када би папа организовао напад на Нови, дигла на оруж]е и херцего- вачка племена: Зупци, Никшипи, Пивл>ани, Банъани, Дробшаци, Рудине и Гацко. Пошто ]е папа одговорио само уви]еним рщ'ечнма, патри- ]арх тован му се поново обрайао 1599. године, али без успеха. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ćorović 2001
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Samardžić 1993.
  8. ↑ Istorisko društvo Bosne i Hercegovine (1959). Annuaire de la Société historique de Bosnie et Herzégovine. Istorisko društvo Bosne i Hercegovine. из Дубровника из почетка 1596 тврди да су се многи херцего- вачки главари са митрополитом састали у требшьском манастиру и заклели »да Ье се дати и поклонити светлости импературови су 20 тисуЪа ]унака«. Устаници траже помоЬ или бар симболично аустриску заставу као доказ везе са Аустри]ом. Ускоро ^е дошло до ускочког осва^ан>а Клиса (8 IV 1596) што ]е изазвало силно узбзфеиье од Лике до Херцеговине. Ускоци су ако развили сво^е походе; на бедемима дубровачким ста^але су отсечене главе цоги- нулих харамбаша"). Шпанско-папска флота била ^е у Месини и очекивала наре1>еNoе за удар против турских обала3"). На новом збору у Требин>у владиха Висарион и главари упутали су Доминика да оде у Грац и Праг. Избавили су да чекану »заповест за устанак«; тада ]е Клис ]ош био ускочки. Из Граца ]е стигао агент Михо ЗлатариЬ те ... 
  9. ↑ Историски записи. с.н. 1959. У покрету против Турака крајем XVI века не учествуЈу Црногорци, већ само Брђани. То је било у време када је Дервиш- бег Сарвановић претио которском провидуру Црногорцима. 3) Црном Гором влада у духовним стварима ... 
  10. ↑ Marko Jačov (1997). I Balcani tra impero ottomano e potenze europee (sec. XVI e XVII): il ruolo della diplomazia pontificia. Periferia. sotto il commando di Gardan Vaivoda 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Stanojević & Vasić 1975.
  12. ↑ Trevor W. Harrison· Slobodan Drakulic (31 Αυγούστου 2011). Against Orthodoxy: Studies in Nationalism. UBC Press. σελίδες 99–. ISBN 978-0-7748-2096-7. 
  13. ↑ Kočić 1936.
  14. ↑ Jovan Cvijić (1987). Sabrana dela: Balkansko Poluostrvo. Srpska akademija nauka i umetnosti. σελ. 145. 
  15. ↑ Gregory Hanlon· University Research Professor Gregory Hanlon (22 Φεβρουαρίου 2008). The Twilight Of A Military Tradition: Italian Aristocrats And European Conflicts, 1560-1800. Routledge. σελίδες 86–. ISBN 978-1-135-36143-3. 
  16. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  17. ↑ Miomir Dašić (1986). Vasojevići: od pomena do 1860. godine. Narodna knjiga. Из pannje спомин>ане представке Kojy су 10. априла 1597. године у име пепког патри^арха Дована предала папи Клименту VIII два српска калуфера, види се да се рачунало и на устанак становништва у Горн>ем Полимл^у („Хас ... 
  18. ↑ Историски записи. 39. с.н. 1986. σελ. 36. Будимљанску жупу, односно нахију Будимља. То потврђује и молба од 10. априла 1597. године, који су ерпски калуђери Дамњан и Павле, у име пећког патријарха Јована, никшићког војводе Грдана и осталих српских старјешина, предали папи Клименту VIII у Риму, у којој је тражено да се папа заложи да хришћански владари западних држава пошаљу војну помоћ хришћанима покорених наших зе- маља ради вођења борбе за ослобођење од Турака. Найме, у тој молби се набрајају крајеви и области који су спремни за дизање на устанак, почев од Новог преко Оногошта до Сјенице и Новог 

Πηγές Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σερβική_εξέγερση_του_1596–1597&oldid=9862636"