Στέγη Προσφύγων και Μεταναστών Νοταρά

Η Στέγη Προσφύγων & Μεταναστών Νοταρά είναι ένας αυτοδιαχειριζόμενος χώρος που δημιουργήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2015 με σκοπό να στεγάσει πρόσφυγες και μετανάστες τα χρόνια του μεταναστευτικού ζητήματος στην Ελλάδα (2015-σήμερα).Βρίσκεται στην οδό Νοταρά 26 στα Εξαρχεια στο εξαώροφο κτήριο του πρώην ΕΤΕΑΜ.

Δομή-Λειτουργία Επεξεργασία

Η Στέγη Προσφύγων & Μεταναστών Νοταρά λειτουργεί αποκλειστικά με εθελοντές που προσφέρουν  εθελοντική εργασία στον χώρο. Δεν υπάρχει καμία κρατική ή άλλη επίσημα θεσμοθετημένη χρηματοδότηση. Οι εθελοντές και οι μετανάστες που διαμένουν στο χώρο της Στέγης συναποφασίζουν για θέματα λειτουργίας του χώρου χωρίς να υπάρχει καμία ιεραρχία ή κάθετη οργάνωση[1]. Η Στέγη ξεκίνησε με 39 κλίνες το 2015 και το 2016 έφτασε να φιλοξενεί 130 κλίνες[2]. Από την αρχή της λειτουργίας της, οι εθελοντές κάλεσαν ιατρούς, κοινωνικούς λειτουργούς, νοσοκόμους και μεταφραστές να προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, αναρτώντας καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις ανάγκες της Στέγης[3]. Ήδη από το 2015 που άρχισε να λειτουργεί η Στέγη, αυτός ο τρόπος δικτύωσης οδήγησε στη δημιουργία ιατρείου-φαρμακείου[4], παιδότοπου[5], φροντιστηρίου εκμάθησης ελληνικής γλώσσας[6] και υπηρεσιών μετάφρασης[7] που παρέχονται σε εθελοντική βάση.

Εμπρηστική Επίθεση Επεξεργασία

Στις 24 Αυγούστου του 2016, η Στέγη Προσφύγων & Μεταναστών δέχτηκε εμπρηστική επίθεση από τους «εθνικοσοσιαλιστές μοναχολυκους». Με την εργασία των εθελοντών οι υλικές ζημιές γρήγορα αποκαταστάθηκαν[7].

Ιδιοκτησιακό καθεστώς Επεξεργασία

Το κτήριο στην οδό Νοταρά 26 άρχισε να λειτουργεί ως Στέγη Προσφύγων & Μεταναστών αφού πάρθηκε η απόφαση να τεθεί υπό κατάληψη τον Δεκέμβριο του 2015 για τον σκοπό της στέγασης προσφύγων. Πρόκειται για δημόσιο οίκημα (πρώην ΕΤΕΑΜ) το οποίο και είχε εγκαταλειφθεί. Η κατάληψη στην οδό Νοταρά αποτελεί μια από τις πολλές καταλήψεις δημοσίων κτηρίων που συνέβησαν ταυτόχρονα το 2015 στο κέντρο της Αθήνας προκειμένου να στεγάσουν τα κύματα μεταναστών και προσφύγων[8]. Αν και οι εισαγγελικές αρχές το 2017 έκριναν παράνομη την πράξη κατάληψης της οδού Νοταρα 26, διατάζοντας την εκκένωση του κτηρίου από την ΕΛ.ΑΣ[9] , η εντολή εκκένωσης αναστάλθηκε και η Στέγη Προσφύγων & Μεταναστών Νοταρά συνεχίζει να λειτουργεί στο πρώην κτήριο του ΕΤΕΑΜ.

Τα «οικιστικά κοινά» Επεξεργασία

Οι καταλήψεις δημοσίων κτηρίων το 2015 έδωσαν λύση στο πρόβλημα στέγασης χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων που κατέκλυσαν την Ελλάδα το 2015. Λειτουργώντας άμεσα και γρηγορότερα από τον κρατικό μηχανισμό, οι εθελοντές της Στέγης Προσφύγων & Μεταναστών Νοταρά κατάφεραν να περιθάλψουν σημαντικό μέρος ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων. Σύμφωνα με τον Bollier[10], το κράτος θα πρέπει να αναγνωρίσει και θεσμικά αυτές τις αυθόρμητες πρωτοβουλίες που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει μετακύλιση των ευθυνών του κράτους προς τις κοινότητες[11] Τα «αστικά κοινά» όπως ονομάζονται οι αυθόρμητες πρωτοβουλίες των κοινοτήτων, λειτουργούν συμπληρωματικά με το κράτος και την αγορά[12]. Οι ίδιοι οι κοινωνοί των εγχειρημάτων θέτουν τους κανόνες χωρίς ιεραρχική δομή μεταξύ τους και χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων[13]. Ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ ορίζει ως «κοινά» οποιονδήποτε δημόσιο χώρο οι πολίτες αναλάβουν δράση προσπαθώντας να επιλύσουν υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα[14]. Τα «οικιστικά κοινά» που δημιουργήθηκαν από καταλήψεις δημοσίων χωρών έρχονται να απαντήσουν σε ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα, αυτό της στέγασης. Οι διοργανωτές αυτών των πρωτοβουλιών συμμετέχουν ενεργά, αναλαμβάνοντας ουσιαστικές ευθύνες[15] και περιφρουρώντας τον χώρο με την διαρκή παρουσία τους. Άλλη περίπτωση «οικιστικού κοινού» τα χρόνια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015 είναι τα προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Νοταρά 26: Με πυξίδα την αυτοοργάνωση και προορισμό την ελευθερία». Νόστιμον ήμαρ. 17 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  2. «Εξάρχεια: κυψέλες αλληλεγγύης στη γη του πυρός». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  3. «Σε Αυτήν την Κατάληψη στα Εξάρχεια Φιλοξενούνται Πρόσφυγες». www.vice.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  4. «Το σπίτι των προσφύγων στα Εξάρχεια: Η κατάληψη στην Νοταρά». InExarchia. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  5. «Στο «σπίτι της αλληλεγγύης» τα παιδιά-πρόσφυγες ζωγραφίζουν τη φρίκη του πολέμου και την ομορφιά της ζωής (Photos)». topontiki.gr (στα Αγγλικά). 10 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  6. «Με καταλήψεις δημόσιων κτιρίων στεγάζουν πρόσφυγες και μετανάστες». Newpost.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  7. 7,0 7,1 «Οδός Νοταρά 26». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  8. Καρακασίδης, Στράτος. «Ξεφυτρώνουν διαρκώς καταλήψεις «αλληλέγγυων» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  9. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (22 Ιουνίου 2017). «Προβληματισμός στην ΕΛ.ΑΣ. για τα υπό κατάληψη κτίρια -Υπάρχει σχεδιασμός εκκένωσης, αλλά δεν δίνεται πολιτική εντολή | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  10. «The Commons as a Template for Transformation». Great Transition Initiative (στα Αγγλικά). 14 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  11. Bollier, David (2016). Κοινά. Μια σύντομη εισαγωγή. Αθήνα: Magnus Novus. σελ. 218. 
  12. «Αστικά κοινά». Βικιπαίδεια. 2021-05-05. https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%91%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%AC&oldid=8828238. 
  13. «What makes urban commons different from other commons?». Dr. Mary Dellenbaugh-Losse (στα Αγγλικά). 18 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 
  14. Harvey, David (2013). Εξεγερμένες Πόλεις. Από το δικαίωμα στην πόλη στην επανάσταση της πόλης. Αθήνα: ΚΨΜ. σελ. 146. 
  15. Bollier, David (2016). Κοινά. Μια σύντομη εισαγωγή. Αθήνα: Magnus Novus. σελ. 193.