Στογιάννης Δήμου
Ο Στογιάννης ή Στογιάννος ή Στόγιος Δήμου[1] ήταν οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 από τη Νάουσα Ημαθίας.
| Στογιάννος Δήμου | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Στόγιος Δήμου 1789 Νάουσα |
| Θάνατος | 1862 Αθήνα |
| Κατοικία | Νάουσα |
| Εθνικότητα | Ελληνική |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελληνική |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Έλληνας οπλαρχηγός |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Ελληνική Επανάσταση του 1821 |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Στογιάννος Δήμου γεννήθηκε το έτος 1789 στη Νάουσα Ημαθίας. Ήταν ο νεώτερος γιος του κλεφταρματωλού Δημήτριου Δήμου ή Καπετάν Δεληδήμου[2]. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Στογιάννου ήταν ο Αναστάσιος (Τάσης) Δήμου, και σκοτώθηκε κατά το Ολοκαύτωμα της Νάουσας[3] πολεμώντας με το σώμα του Ζαφειράκη Θεοδοσίου Λογοθέτη.
Πρώιμη δράση Επεξεργασία
Η παλαιότερη αναφορά στην πολεμική δράση του Στογιάννου Δήμου είναι του Σεπτεμβρίου του έτους 1803, όταν σε νεαρή ηλικία, μαζί με τον μεγάλο γιό του Τάσου Καρατάσου, Γιαννάκη, τον Αγγελή Γκοντύλη και άλλους 150 νέους της Νάουσας, υπό τις διαταγές του Ζαφειράκη Θεοδοσίου Λογοθέτη και τη συναρχηγία του Αγγελή Γάτσου, ενεδρεύει κατά του Βελή, γιού του Αλή Πασά στο Σέλι του Βερμίου και συνεπλέκεται σε μάχη. Αιτία αυτής της ενέδρας ήταν η προσπάθεια αναχαίτισης του Βελή και του Αλή Πασά από την ευρύτερη περιοχή της Νάουσας, δράττοντας ως αφορμή προσβλητική στάση του Βελή στον Ζαφειράκη και στην πόλη της Νάουσας[4].
Ελληνική Επανάσταση του 1821 Επεξεργασία
Συμμετείχε στις επιχειρήσεις της επανάστασης της Νάουσας, το 1822, επικεφαλής δύναμης 110 ανδρών. Κλήθηκε κατά την πολιορκία της Νάουσας από τα οθωμανικά στρατεύματα να φυλάξει την περιοχή από βορρά, στα περάσματα του Λουδία, στην Πράχνιανη (Άσπρο Πέλλας) και στα Μπάνια (Λουτροχώρι Πέλλας), με τους υπαρχηγούς του, Δεληγιάννη και Μιχαήλ Πιτσιάβα. Κατά το Ολοκαύτωμα της Νάουσας η σύζυγος του Στογιάννου Δήμου, Ελένη, σκοτώθηκε, ενώ τα παιδιά του Κώστας και Μαρία πουλήθηκαν σκλάβοι στη Σερβία. Μετά την καταστροφή της Νάουσας, ακολούθησε το απόσπασμα του Δημήτριου Τσάμη Καρατάσου στη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη νότια Ελλάδα[5] και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες καθ' όλη τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης [6]. Αγνοώντας ότι τα παιδιά του Κώστας και Μαρία δεν σκοτώθηκαν κατά το Ολοκαύτωμα της Νάουσας, αλλά επιβίωσαν των συνθηκών και αργότερα επέστρεψαν ελεύθερα στην πατρίδα τους, ο Στογιάννος Δήμου έκανε δεύτερη οικογένεια στο Μεσολόγγι, την οποία έχασε επίσης[7], κατά τη διάρκεια της Εξόδου, με μοναδική επιζήσασα την Ελευθερία Δήμου, από τον δεύτερό του γάμο[8].
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ «Οι εις τα μητρώα των αγωνιστών του 1821, αναγραφόμενοι Μακεδόνες, Γεώργιος Χ. Χιονίδης, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη (Στη σελ. 41 / Αρ. 22, αναφέρει: Δήμου Στόλιος (σελ. 107, άριθμ. 1.036). Μακεδονία. Ύπηρέτησεν ώς άξιωματικός καθ' όλον τον άγώνα. Συν. 415. Τάξις Έκτη.)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2011.
- ↑ Νάουσα, Νιάουστα, από την ίδρυση μέχρι και το ολοκαύτωμά της, Θωμάς Στεργίου Μπλιάτκας, Νάουσα 2009, σελ. 129
- ↑ Βασδραβέλλης, Ιωάννης (1967). Οι Μακεδόνες κατά την Επανάστασιν του 1821. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 287.
Κατάλογος σφαγιασθέντων κατοίκων της Νάουσας το 1822
- ↑ Στουγιαννάκης, Ευστάθιος Ι. (1924). Ιστορία της Πόλεως Ναούσης (κατά ανέκδοτον σχεδίασμα Δ. Πλαταρίδου). Έδεσσα: Έκδοσις Γ. & Ε. Στουγιαννάκη. σελ. 88 - 88.
- ↑ Λουκάτος, Σπύρος Δημήτριος (1994). «Ο Μακεδονικός και Θεσσαλικός Ελληνισμός στον Επαναστατικό κατά το 1821 Ελληνικό Νότο, Ανάτυπον εκ του Λζ' Τόμου (1994) του Περιοδικού "Παρνασσός", σελ. 366.». Παρνασσός. «Γ.Α.Κ., Γενικόν Φροντιστήριον. Φάκ. 25 Α, υποφάκ. 10-11 Δεκεμβρίου 1828. Κατάλογος των 10 Ολυμπίων εκατονταρχών διοικηθεισών παρά του αρχηγού Τόλιου Λάζου κατά την καταμέτρησιν της 6 Δεκεμβρίου. Αη εκατονταρχία Μπήνου Κωσταντή: από 17 Απριλίου σχηματισθείσι. "7. Στόγιος Δήμου, καταγώμενος από τη Νιάουστα, εικοσιπένταρχος".».
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Papyros - Larousse - Britannica
- ↑ Στασινόπουλος, Χρήστος Α. (1976). Λεξικό της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821. Αθήνα: Δεδεμάδης. σελ. 496.
- ↑ «Φάκελος Στόγιου Δήμου». 1865, σελ. Έγγραφο υπ' αρίθμ. 5.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με έναν Αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης (1821) χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |