Συμφωνία Νο. 8 (Σιμπέλιους)

Η Συμφωνία Νο. 8 του Γιαν Σιμπέλιους (Jean Sibelius, 1865-1957) ήταν το τελευταίο του μεγάλο έργο σύνθεσης, απασχολώντας τον ακατάπαυστα από τα μέσα του 1920 μέχρι και περίπου το 1938, παρ'όλο που δεν εκδόθηκε ποτέ. Αυτή τη περίοδο ο Σιμπέλιους ήταν στο απόγειο της φήμης του, οι συμπατριώτες του στη Φινλανδία τον θεωρούσαν θεσμό, καθώς και συνθέτη διεθνούς υπόστασης. Πόση από την Όγδοη Συμφωνία ολοκληρώθηκε, είναι άγνωστο. Ο Σιμπέλιους επανειλημμένα αρνήθηκε να επιτρέψει την παρουσίαση του, παρ' όλο που συνέχιζε να υποστηρίζει ότι εργαζότανε σε αυτή ακόμα κι αφού, σύμφωνα με μαρτυρίες της οικογένειας του, είχε κάψει το βασικό θέμα και το όλο συσχετιζόμενο υλικό στα 1945. 

Ένας χαρούμενος κύριος που κρατάει πούρο στο ένα χέρι και κρασί στο άλλο και γελάει.
Ο Γιάν Σιμπέλιους, φωτογραφημένος στα 1939. Μέχρι τότε είχε εγκαταλείψει όση δουλειά είχε κάνει στην Όγδοη Συμφωνία, παρ'όλο που συνέχιζε να επιμένει για πολλά χρόνια ότι παρέμενε ένα βιώσιμο έργο.

Μεγάλο μέρος της φήμης του Σιμπέλιους, κατά τη διάρκεια της ζωής του και κατόπιν, πηγάζει από την εργασία του ως συμφωνιστής. Η Έβδομη Συμφωνία του στα 1924, έχει αναγνωριστεί ως ορόσημο στην ανάπτυξη της συμφωνικής φόρμας, και εκείνη τη περίοδο δεν υπήρχε λόγος για να υποθέσουμε ότι θα ανακοπτόταν η δημιουργική ροή των ορχηστρικών έργων. Παρ' όλ' αυτά, μετά το συμφωνικό ποίημα Ταπιόλα (Tapiola), που ολοκληρώθηκε το 1926 μ.Χ., ο αντίκτυπος του περιορίστηκε σε σχετικά μικρά κομμάτια και επανεκδόσεις παλαιότερων εργασιών του. Τη πρεμιέρα της Όγδοης Συμφωνίας του την είχαν υποσχεθεί στον Σερτζ Κουζεβίντζκι (Serge Koussevitzky) και τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης (The Boston Symphony Orchestra) σε αρκετές περιστάσεις, αλλά κάθε φορά που πλησίαζε η κάθε προγραμματισμένη ημερομηνία ο Σιμπέλιους αρνιόνταν, υποστηρίζοντας ότι το έργο δεν ήταν έτοιμο για να παρουσιαστεί. Παρόμοιες υποσχέσεις δώθησαν προς τον διευθυντή ορχήστρας Μπάζιλ Κάμερον (Basil Cameron) και τον Φινλανδό Γκέοργκ Σνέεβοϊγκτ (Georg Schnéevoigt), αλλά χωρίς αντίκρυσμα.

Μετά το θάνατο του Σιμπέλιους το 1957, κοινοποιήθηκαν νέα σχετικά με τη καταστροφή της Όγδοης Συμφωνίας, και πολλοί υπέθεταν ότι το έργο είχε εξαφανιστεί για πάντα. Μόνο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90, ενώ πολλά σημειωματάρια και προσχέδια του συνθέτη καταμετρώνταν, οι μελετητές έγειραν τη πιθανότητα ότι μέρος της μουσικής από τη χαμένη συμφωνία μπορεί και να έχει επιζήσει. Πρόσφατη έρευνα οδήγησε στην επίπονη ταυτοποίηση πολλών μικρών χειρόγραφων προσχεδίων που σχετίζονταν με την Όγδοη, τρεις εκ των οποίων (που περιλάμβαναν λιγότερα από τρία λεπτά μουσικής) είχαν ηχογραφηθεί από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ελσίνκι (The Helsinki Philarmonic Orchestra) το 2011. Παρ'όλο που αρκετοί μουσικολόγοι έχουν υποθέσει ότι, εάν μπορέσουν να ανατρέξουν σε περισσότερα αποσπάσματα, μπορεί να είναι πιθανό να ανοικοδομήσουν ολόκληρη την εργασία, πολλοί έχουν προτείνει ότι είναι μάλλον ασαφώς δοσμένη η έκταση του όλου υλικού. Επίσης αμφισβητείται η ορθότητα της άποψης του Σιμπέλιους για τη μη αποδεκτή παρουσίαση της μουσικής του δημόσια.

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Αϊνόλα, το σπίτι του Σιμπέλιους από το 1904 μέχρι και το θάνατο του.

Ο Γιαν Σιμπέλιους γεννήθηκε στα 1865 στη Φινλανδία, που αποτελούσε ένα αυτόνομο μεγάλο δουκάτο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από τις αρχές του 1809, ενώ ήταν υπό Σουηδική κατοχή επί πολλούς αιώνες.[1] Η χώρα παρέμενε διχασμένη μεταξύ μιας μειονότητας σουηδόφωνων που κυριαρχούσαν πολιτισμικά, στην οποία ανήκε και η οικογένεια του Σιμπέλιους, και μιας πλειοψηφίας που μίλαγε Φινλανδικά και σκέφτονταν πιό εθνικιστικά, γνωστοί ως πλειοψηφία των «Φέννομαν» (Fennoman majority).[2] Περίπου γύρω στα 1889μ.Χ. ο Σιμπέλιους γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγο του, Αϊνό Γιάρνεφελτ (Aino Järnefelt), που προερχόταν από μια πιστή οικογένεια Φέννομαν.[3] Η σύνδεση του Σιμπέλιους με τους Γιάρνεφελτ βοήθησε να αφυπνιστούν και να εκδηλωθούν και τα δικά του συναισθήματα περί εθνικισμού. Στα 1892, το έτος του έγιναν οι γάμοι του με την Αϊνό (πλέον Αϊνό Σιμπέλιους), ολοκλήρωσε το πρώτο του εμφανώς εθνικιστικό έργο, τη συμφωνική σουίτα Κούλλερβο (Kullervo).[4] Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890, καθώς η κυριαρχία των Ρώσων πάνω στο δουκάτο φάνταζε όλο και πιό καταπιεστική, ο Σιμπέλιους παρήγαγε μια σειρά από έργα που αντικατόπτριζαν την αντίσταση των Φινλανδών απέναντι στο ξένο δυνάστη, κλιμακώνοντας το όλο ύφος στο τονικό ποίημα με τίτλο Φινλανδία.[5]

Το εθνικό ανάστημα του Σιμπέλιους αναγνωρίστηκε στα 1897μ.Χ., όταν του απονεμήθηκε κρατική σύνταξη για να έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο στην ευχέρεια του για να συνθέτει μουσική.[6] Στα 1904, εκείνος και η Αϊνό εγκαταστάθηκαν στην Αϊνόλα, μια επαρχιακή κατοικία που έχτισε στις όχθες της λίμνης Τουουσούλα στη περιοχή Γιάρβενπάα, όπου έζησαν για όλα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής τους.[7] Παρ' όλο που η ζωή στην Αϊνόλα δεν ήταν πάντα ήρεμη και ξέγνοιαστη, καθώς πολλές φορές ο Σιμπέλιους βρέθηκε χρεωμένος και πιωμένος, κατάφερε τα επόμενα 20 χρόνια να παράγει ένα σημαντικό όγκο ορχηστρικών έργων, έργων μουσικής δωματίου, έργα για πιάνο, και τραγούδια, αλλά και ελαφρύτερη μουσική.[8] Η δημοτικότητα του εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ευρώπη, έως και τις Η.Π.Α., όπου τον επιβράβευσαν με ένα τιμητικό ντοκτορά από το Πανεπιστήμιο του Γέιλ.[9] Πίσω στα πάτρια εδάφη, το διαμέτρημα του ήταν τέτοιο πλέον που τα 50α του γενέθλια το 1915 ήταν εθνικό γεγονός, που περιλάμβανε ως αποκορύφωμα του τη πρεμιέρα στο Ελσίνκι της Πέμπτης Συμφωνίας του.[10]

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1920μ.Χ., ο Σιμπέλιους είχε πλεόν αποκτήσει το βάρος ενός ζωντανού εθνικού μνημείου και ήταν ο βασικός πολιτιστικός πρεσβευτής της χώρας του, δρώντας ανεξάρτητος από το 1917.[11] Σύμφωνα με τον βιογράφο του, Γκυ Ρίκαρντς (Guy Rickards), επένδυσε «το μέγιστο της κυριότερης έμπνευσης του» στις επτά συμφωνίες που συνέθεσε μεταξύ των ετών 1898 και 1924μ.Χ.[12] Ο μελετητής του Σιμπέλιους Τζέημς Χεποκόσκι (James Hepokoski) θεωρεί την Έβδομη Συμφωνία, που είναι συμπαγής και βασίζεται σε μία κίνηση, και την οποία ολοκλήρωσε ο Σιμπέλιους στα 1924, ως το πλέον σημαντικό συμφωνικό επίτευγμα του συνθέτη, «την ολοκληρωμένη πραγμάτωση του ύστερου ύφους του που επαναπροσδιόρισε τη φόρμα».[10] Στα 1926 ακολούθησε η Ταπιόλα (Tapiola), ένα τονικό ποίημα στο οποίο, όπως λέει κι ο Ρίκαρντς, ο Σιμπέλιους «ώθησε τους ορχηστρικούς πόρους σε αναζήτηση νέων περιοχών... Η Ταπιόλα προπορεύτηκε της εποχής της κατά 30 ή 40 χρόνια».[13]

Σύνθεση Επεξεργασία

Αρχές Επεξεργασία

Η πρώτη αναφορά στην Ογδοη Συμφωνία έγινε στο ημερολόγιο του Σιμπέλιους με καταχώρηση 12 Σεπτεμβρίου 1926: «άρχισα να δουλεύω το καινούργιο».[14] Παρ' όλ 'αυτά, κάποιες από τις αρχικές ιδέες για τη νέα συμφωνία υπήρχαν σχεδόν σίγουρα σε παλαιότερες αναφορές, αφού ήταν μία από τις συνήθειες του Σιμπέλιους όσον αφορά τη σύνθεση να αφήνει στην άκρη θέματα και μοτίβα που θα χρησιμοποιούσε τελικά σε μελλοντικά έργα. Κατ'αυτό το τρόπο, ένα από τα πλέον εκτενή σχέδια του για την Έβδομη Συμφωνία, με την οποία καταπιάστηκε από το 1923 έως και το 1924, περιλαμβάνει ένα κουδουνιστό μοτίβο που έχει σημειωθεί ως « VIII ». [15] Μέχρι το φθινόπωρο του 1927, ο Σιμπέλιους ήταν σε θέση να ενημερώσει το κριτικό της εφημερίδας New York Times σε θέματα μουσικής, Όλιν Ντόουνς (Olin Downes), που ήταν κι ένας από τους μεγαλύτερους θαυμαστές του, ότι είχε ορίσει σε χαρτί ήδη δύο κινήσεις κι είχε συνθέσει το υπόλοιπο στο κεφάλι του.[16]

Νωρίς στα 1928 ο Σιμπέλιους πραγματοποίησε μία από τις καθιερωμένες του επισκέψεις στο Βερολίνο, για να εντρυφήσει στη μουσική ζωή της πόλης και για να συνθέσει. Έστειλε θετικές αναφορές στην Αϊνό για μια εργασία εν εξελίξει: η συμφωνία, έλεγε, θα είναι «θαυμάσια».[16] Πίσω στην Αϊνόλα, το Σεπτέμβριο είπε στην αδελφή του ότι: «γράφω ένα νέο έργο, που θα το στείλω στην Αμερική. Θα χρειαστεί λίγο χρόνο ακόμα. Αλλά θα ολοκληρωθεί μια χαρά.»[17] Το Δεκέμβριο του 1928 όμως, όταν ο Δανός εκδότης του Βίλχελμ Χάνσεν (Wilhelm Hansen) τον ρώτησε πώς πάει η δουλειά που ήξερε ότι ήταν ήδη εν εξελίξει, ο Σιμπέλιους δεν ήταν τόσο εκδηλωτικός. Η συμφωνία υπήρχε, είπε, μόνο στο μυαλό του. Κατ'επέκταση, οι αναφορές του Σιμπέλιους για τη πρόοδο της συμφωνίας έδειχναν ανισομερής, μερικές φορές αλληλόαντικρουόμενες, κι έμοιαζε δύσκολο για κάποιον να τις ακολουθήσει.[16]

Πρόοδος και υπεκφυγές Επεξεργασία

 
Ο διευθυντής ορχήστρας Σέρτζ Κουζεβίντζκυ, στον οποίο υποσχέθηκε τη πρεμιέρα της Όγδοης Συμφωνίας πολλές φορές

Πιθανότατα κατά προτροπή του Ντόουνς, ο Σιμπέλιους υποσχέθηκε τη παγκόσμια πρώτη της νέας του συμφωνίας στον Σερτζ Κουζεβίντζκυ και τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστόνης.[18] Για αρκετά χρόνια, μέσω μιας παρατεταμένης συμφωνίας με τον διευθυντή ορχήστρας και τον Ντόουνς, ο Σιμπέλιους δίσταζε και κωλυσιεργούσε. Τον Ιανουάριο του 1930 είπε ότι η συμφωνία «δεν είναι έτοιμη και δεν ξέρω πότε θα μπορούσε να είναι έτοιμη», αλλά τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς είπε στον Κουζεβίντσκυ ότι θα μπορούσε να γίνει η παρουσίαση της την Άνοιξη του '31. Χωρίς αποτέλεσμα τελικά όμως.[19] Το καλοκαίρι του 1931 ο Σιμπέλιους είπε στον Ντόουνς όχι μόνο ότι η Όγδοη Συμφωνία ήταν σχεδόν έτοιμη για το τυπογραφείο, αλλά ότι επίσης είχε αρκετές άλλες δουλειές που εκκρεμούσαν.[20] Μετά από αυτή τη παρότρυνση, το Δεκέμβριο του 1931 ο Κουζεβίντσυ διαμέσου της εφημερίδας Boston Evening Transcript ανακοίνωσε τη δουλειά της ορχήστρας για τη σεζόν 1931-'32. Αυτή η κίνηση προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Σιμπέλιους με ένα τηλεγράφημα, τονίζοντας ότι η συμφωνία τελικώς δεν θα ήταν έτοιμη για εκείνη τη σεζόν. [19]

Ο Κουζεβίντσκυ τότε αποφάσισε να παρουσιάσει όλες τις συμφωνίες του Σιμπέλιους με τη Συμφωνική της Βοστόνης για τη σεζόν 1932-'33, με τη παγκόσμια πρώτη της Όγδοης ως το αποκορύφωμα. Τον Ιούνιο του 1932 ο Σιμπέλιους έγραψε στον Κουζεβίντσκυ, προτίνοντας του η Όγδοη να προγραμματιστεί για το τέλος του Οκτωβρίου. Μια βδομάδα αργότερα υπαναχώρησε: «Είμαι πολύ στεναχωρημένος με όλο αυτό. Σας παρακαλώ, μην ανακοινώσετε την παράσταση».[19] Παρακάτω κι άλλες υποσχέσεις. Τον Δεκέμβριο του 1932 και τον Ιανουάριο του 1933, δεν παρουσίασε έργα. Ο Κουζεβίντσκυ είχε πλέον αρχίσει να χάνει κάθε ελπίδα, αλλά την ανάκτισε γι'άλλη μια φορά, το καλοκαίρι του 1933. Ο Σιμπέλιους ήταν όλο υπεκφυγές, χωρίς να δίνει σίγουρες υποσχέσεις για το πότε θα παραδώσει, αλλά λέγοντας απλά ότι «θα επιστρέψω στο όλο θέμα κάποια άλλη στιγμή». Σε ό,τι αφορούσε τον Κουζεβίντσκυ και τη Συμφωνική της Βοστόνης, το θέμα θεωρήθηκε λήξαν εκεί.[16] Ο Σιμπέλιους έκανε συμφωνίες με άλλους διευθυντές ορχήστρας, είχε υποσχεθεί την ευρωπαϊκή πρώτη στον Μπάζιλ Κάμερον (Basil Cameron) και τη Βασιλική Φιλαρμονική Εταιρεία (The Royal Philharmonic Society),[17] καθώς και τη πρεμιέρα της Φινλανδίας στον Γκέοργκ Σνέεβοϊγκτ, ο οποίος είχε μόλις αναλάβει τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Ελσίνκι.[21] Τέτοιου είδους συμφωνίες όμως ήταν υπόλογες της αινιγματικής πρεμιέρας της Βοστώνης, κι άρα θνησιγενής.[17]  Αργότερα μέσα στη δεκαετία, ο Ευγένιος Ορμάντυ, ένας ένθερμος θαυμαστής του Σιμπέλιους που σκηνοθέτησε την Ορχήστρα της Φιλαδέλφεια (The Philadelphia Orchestra) από το 1936 και μετά, θεωρείται να έχει υποστηρίξει με διάφορα μέσα, και μέσω των δημοσίων σχέσεων, το δικαίωμα του για να παρουσιάσει τη πρεμιέρα, εάν κι εφόσον ολοκληρωνόταν η συμφωνία.[22]

Κατά τη περίοδο όλων των αναβολών του με τον Κουζεβίντσκυ, ο Σιμπέλιους συνέχισε να εργάζεται επί της συμφωνίας. Στα 1931 πέρασε λίγο ακόμα χρόνο στο Βερολίνο, γράφοντας στην Αϊνό το Μάιο του 1931 ότι «η συμφωνία προχωρά με βήμα ταχύ». Η πρόοδος αυτή διακόπηκε από μία ασθένεια, αλλά προς το τέλος του έτους ο Σιμπέλιους επέμενε κάθετα ότι: «γράφω την όγδοη συμφωνία μου και είμαι απολύτως υγιής. Πώς εξηγείται αυτό;»[23] Τον Μάιο του 1933,ενώ συνέχιζε να αρνείται στον Κουζεβίντσκυ, ο Σιμπέλιους έγραψε στο ημερολόγιο του ότι ασχολιόταν απόλυτα με τη σύνθεση: «Είναι λες και γύριζα σπίτι ... Ολα τα βλέπω με άλλο μάτι πλέον, εκ βαθέων. Υπάρχει ένας τσιγγάνος μέσα μου. Ρομαντικό.»[23] Αργότερα εκείνο το καλοκαίρι  ενημέρωσε έναν δημοσιογράφο ότι η νέα του συμφωνία είχε σχεδόν ολοκληρωθεί: «θα είναι ο απολογισμός μιας ολόκληρης ύπαρξης —εξήντα οκτώ χρόνια. Πιθανότατα θα είναι η τελευταία μου. Οκτώ συμφωνίες και εκατοντάδες τραγούδια. Μάλλον είναι αρκετά.»[17]

Κάποια στιγμή εκείνο το καλοκαίρι ξεκίνησε η επίσημη καταγραφή της συμφωνίας. Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1933, ο Πωλ Βόιγκτ (Paul Voigt), ο επί πολλά χρόνια αντιγραφέας του Σιμπέλιους, έστειλε τη χρέωση για το πρώτο άρτιο αντίγραφο της πρώτης κίνησης —23 σελίδες μουσικής. Ο Σιμπέλιους τον ενημέρωσε —βάσει του σχετικού σημειώματος που υπάρχει— ότι το τελικό χειρόγραφο θα ήταν περίπου οκτώ φορές πολλαπλάσιο σε έκταση του αρχικού δείγματος, υπονοώντας ότι η συμφωνία αυτή θα είναι σε άλλη κλίμακα σε σχέση με τις προηγούμενες επτά.[20] Η Αϊνό Σιμπέλιους αργότερα ανακαλούσε στη μνήμη της επισκέψεις στον Βόιγκτ εκείνο το φθινόπωρο κατά τις οποίες ο Σιμπέλιους, του οποίου τη διάθεση τη περιγράφει ως ζοφερή και  κατηφή, παρείχε κι άλλο όγκο χειρογράφων στον αντιγραφέα. [16]

Μεσοδιάστημα Επεξεργασία

"Εγώ κι η μητέρα μου μιλάμε συχνά για σένα, και με ρώτησε ξανά για την Όγδοη Συμφωνία. [Μου είπε] «Πες στον κο Σιμπέλιους ότι δεν με νοιάζει τόσο η Όγδοη Συμφωνία του που ξέρω ότι θα την ολοκληρώσει μόλις μπορέσει, όσο για την Ένατη. Θα πρέπει να στέψει όλη αυτή τη δουλειά που'χει κάνει τόσα χρόνια με μια ένατη συμφωνία, αντιπροσωπευτική του συνόλου και του μόχθου ολόκληρου του επιτεύγματος του.»
Ο Όλιν Ντόουνς γράφει στον Σιμπέλιους στα 1937

Ο Όλιν Ντόουνς γράφει στον Σιμπέλιους στα 1937.[24]

Διάφορες αναφορές άφηναν την εντύπωση ότι είχε επιβεβαιωθεί η άμεση δημοσίευση της συμφωνίας. Ο Φινλανδός συνθέτης Λεβί Μαντετόχα (Leevi Madetoja) ανέφερε το 1934 ότι η εργασία είχε ουσιαστικά ολοκληρωθεί.[25]  Ενα άρθρο από τον Σουηδό δημοσιογράφο Κουρτ Νόρντφος (Kurt Nordfors) υποδείκνυε ότι δύο κινήσεις είχαν ολοκληρωθεί και το υπόλοιπο υπήρχε σε πρωτόλειο.[16] Καθώς η πίεση για να παραχθεί επιτέλους η συμφωνία αυξανόταν, ο Σιμπέλιους όλο και αποτραβιόνταν κι έδειχνε απρόθυμος να συζητήσει τη πρόοδο του. Τον Δεκέμβριο του 1935μ.Χ., κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης του που σχετιζόταν με τα εβδομηκοστά του γενέθλια, άφησε να εννοηθεί ότι είχε αποποιηθεί εργασία ενός ολόκληρου χρόνου, που υποδείκνυε ότι η Όγδοη θα υπόκειται σε εκτενή διόρθωση.[26] Παρ' όλ' αυτά, όταν ο ανταποκριτής της εφημερίδας The Times ρώτησε λεπτομέρειες για τη πρόοδο της εργασίας, ο Σιμπέλιους εκνευρίστηκε. Έδειξε έξαλλος όταν ο Ντόουνς συνέχισε να επιμένει για πληροφορίες, φωνάζοντας κάποια στιγμή «Ich kann nicht!» («Δεν μπορώ!»).[18][27]

Μια απόδειξη που βρέθηκε ανάμεσα στα έγγραφα του Σιμπέλιους αναφέρεται σε μία «Συμφωνία» που τέθηκε ενέχυρο από τη φίρμα Βέιλιν και Γκόους (Weilin & Göös) τον Αύγουστο του 1938. Αν και δεν έχει τεκμηριωθεί ότι αυτή η δοσοληψία σχετίζεται με την Όγδοη, ο μελετητής του Σιμπέλιους Κάρι Κίλπελάινεν (Kari Kilpeläinen) υποδεικνύει ότι κανένα από τα προηγούμενα συμφωνικά θέματα περιέχει τον γενικευμένο και  μη αριθμημένο τίτλο «Συμφωνία», και ρωτάει:

«Θα μπορούσε ίσως εσκεμμένα να μην έχει συμπεριλάβει τον αριθμό ώστε να αποφύγει να διαδοθούν τα νέα της ολοκληρωμένης πλέον Ογδόης; 'Η μήπως ποτέ δεν της έδωσε αριθμό, γιατί απλούστατα ήταν ικανοποιημένος ως είχε;»[16]

Η κόρη του συνθέτη, η Καταρίνα (Katarina), μίλησε για τις κρίσεις αμφιβολίας που επηρέασαν τον πατέρα της εκείνη τη περίοδο, που επιδεινώθηκε από τις συνεχής απαιτήσεις και πιέσεις που περιέβαλαν την Όγδοη Συμφωνία. «Ήθελε να είναι καλύτερη από τις άλλες συμφωνίες. Τελικά έγινε ένα φορτίο, παρ' όλο που μεγάλο μέρος της είχε ήδη γραφτεί. Στο τέλος δεν ξέρω εάν πραγματικά θα είχε αποδεχθεί ό,τι είχε γράψει.»[26]

Ο Σιμπέλιους παρέμεινε στη Φινλανδία κατά το Ρωσόφινλανδικό Πόλεμο του Χειμώνα της περιόδου 1939 -'40, παρ΄όλο που του προτάθηκε άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οταν ο πόλεμος τελείωσε το Μάρτιο του 1940 μετακόμισε με την οικογένεια του σε ένα διαμέρισμα στο Καμιοκάτου (που αργότερα μετονομάστηκε Σιμπέλιουκσενκάτου ή "Οδός Σιμπέλιους" προς τιμήν του) στη περιοχή του Τόουλου, ένα προάστιο του Ελσίνκι, όπου παρέμεινε για ένα χρόνο. Εκείνη τη περίοδο τους επισκέφθηκε ο πιανίστας Μαρτίι Παάβολα (Martti Paavola), ο οποίος ήταν σε θέση να εξετάσει το περιεχόμενο του θησαυροφυλακίου του Σιμπέλιους. Αργότερα ο Παάβολα ανέφερε στο μαθητή του, Έιναρ Ενγκλουντ (Einar Englund), ότι ανάμεσα στα μουσικά έργα που είδε ότι φυλάσονταν εκεί ήταν και μία συμφωνία, που «μάλλον ήταν η Ογδόη».[28]

Καταστροφή Επεξεργασία

Πίσω στην Αϊνόλα, ο Σιμπέλιους απασχολούσε τον εαυτό του με το να δοκιμάζει νέες συνθέσεις σε παλιά τραγούδια. Παρ' όλ' αυτά, το μυαλό του επέστρεφε συχνά στη πλέον θνήσκουσα συμφωνία. Τον Φεβρουάριο του 1943, είπε στη γραμματέα του ότι ήλπιζε να ολοκληρώσει ένα "σπουδαίο έργο" πριν πεθάνει, αλλά επέμενε ότι έφταιγε ο πόλεμος που δεν μπορούσε να προοδεύσει: «Δεν μπορώ να κοιμηθώ τις νύχτες όταν το σκέφτομαι.»[28] Τον Ιούνιο συζήτησε τη συμφωνία με τον μέλλοντα γαμπρό του Γιούσι Γιάλας (Jussi Jalas) και του παρείχε έναν διαφορετικό λόγο για τη μη ολοκλήρωση της: «Για κάθε συμφωνία μου έχω αναπτύξει μια ιδιαίτερη τεχνική. Δεν μπορεί να είναι κάτι επιφανειακό, πρέπει να είναι κάτι που  το βιώνεις. Στη νέα μου δουλειά μ'αυτά τα θέματα καταπιάνομαι.» Ο Σιμπέλιους είπε επίσης στον Γιάλας ότι όλα τα προσχέδια και σκαριφήματα θα καίγονταν μετά το θάνατο του, δεν ήθελε κάποιος να χαρακτηρίσει αυτά τα παραπεταμένα χαρτιά ως «Sibelius sic Gedanken» (οι τελευταίες σκέψεις του Σιμπέλιους).

Κάποια στιγμή στα μέσα του 1940, πιθανώς περίπου στα 1945, ο Σιμπέλιους και η Αϊνό έκαψαν ένα μεγάλο όγκο από τα χειρόγραφα του συνθέτη στη ξυλόσομπα της τραπεζαρίας στην Αϊνόλα. Δεν υπάρχει κάποιο πειστήριο του τί κάηκε. Αν και οι περισσότεροι σχολιαστές υποθέτουν ότι και η Όγδοη Συμφωνία ήταν μέσα στα έργα που κάηκαν, ο Κιλπελάινεν παρατηρεί ότι υπήρχαν τουλάχιστον δύο χειρόγραφα του έργου —το πρωτότυπο και το αντίγραφο του Βόιγκτ— καθώς και προσχέδια κι αποσπάσματα παλαιότερων εκδοχών. Είναι πιθανό, αναφέρει ο Κιλπελάινεν, ο Σιμπέλιους να μην τα έκαψε όλα.[16] Η Αϊνό, που έβρισκε την όλη διαδικασία τρομερά επίπονη, ανέφερε αργότερα ότι η καύση φάνηκε να ηρεμεί τις σκέψεις που γυρόφερναν στο μυαλό του Σιμπέλιους: «Μετά από αυτό, ο άντρας μου φάνηκε πιό ήρεμος και η στάση του ήταν πιό θετική. Ηταν μια ευτυχής στιγμή.»[29] Η πιό θετική ερμηνεία των πράξεων του, κατά τον μουσικόφιλο κριτικό Ντέηβιντ Πάτρικ Στέρνς (David Patrick Stearns) της εφημερίδας The Philadelphia Inquirer, είναι ότι ξεφορτώθηκε παλιά προσχέδια της συμφωνίας για να καθαρίσει το μυαλό του και να ξεκινήσει από την αρχή.[22] Στα 1947, ενώ επισκέφτηκε την Αϊνόλα, ο διευθυντής ορχήστρας Νιλς-Έρικ Φούγκστεντ (Nils-Eric Fougstedt) ισχυρίστηκε να έχει δει ένα αντίγραφο της Ογδόης στο ράφι, με διαχωρισμένα τα χορωδιακά μέρη. Ο μουσικολόγος Έρκυ Σάλμενχάαρα (Erkki Salmenhaara) υποστηρίζει την ιδέα ότι υπήρξαν δύο καταστροφές με φωτιά: αυτή του 1945 όπου καταστράφηκε πρώιμο υλικό και μια άλλη, αφού τελικά ο Σιμπέλιους παραδέχτηκε ότι ποτέ δεν θα ολοκληρωνόταν το έργο έτσι όπως πραγματικά θα ήθελε.[16]

Αν και ο Σιμπέλιους ενημέρωσε τη γραμματέα του ότι η συμφωνία είχε καταστραφεί στη φωτιά, το όλο θέμα παρέμενε ένα ερμητικό μυστικό για το στενό κύκλο του συνθέτη. Κατά τα υπόλοιπα έτη της ζωής του, ο Σιμπέλιους υπονοούσε κατά καιρούς ότι το όλο εγχείρημα της Όγδοης Συμφωνίας υπήρχε ακόμα. Τον Αύγουστο του 1945 έγραψε στον Μπάζιλ Κάμερον: «Ολοκλήρωσα την όγδοη συμφωνία μου πολλές φορές, αλλά ακόμα δεν είμαι ικανοποιημένος. Θα ήμουν πανευτυχής εάν να σου τη παραδώσω όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου.»[16] Στη πραγματικότητα, μετά τη καύση εγκατέλειψε γενικώς την ενασχόληση με τη συγγραφή και σύνθεση μουσικής. Στα 1951, όταν η Βασιλική Φιλαρμονική Εταιρεία (The Royal Philharmonic Society) ζήτησε ένα έργο για να σηματοδοτήσει το Φεστιβάλ της Βρετάνης του 1951, ο Σιμπέλιους αρνήθηκε.[30] Στα τέλη του 1953 είπε στη γραμματέα του, τη Σαντέρι Λευάς (Santeri Levas), ότι τη συμφωνία τη δούλευε «μέσα στο μυαλό του». Μόλις το 1954 παραδέχτηκε, σε ένα γράμμα προς τη χήρα του φίλου του Άντολφ Πωλ (Adolf Paul), ότι δεν επρόκειτο να ολοκληρωθεί ποτέ.[31] Ο Σιμπέλιους πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1957. Την επομένη η κόρη του, Εύα Παλοέιμο (Eva Paloheimo), ανακοίνωσε δημόσια ότι η Όγδοη Συμφωνία δεν υπήρχε. Η κάυση του χειρογράφου έγινε ευρύτερα γνωστή πολύ αργότερα, όταν η Αϊνό αποκάλυψε το γεγονός στον Έρικ Β. Τάβαστζέρνα (Erik W. Tawaststjerna), βιογράφο του συνθέτη.[20]

Κριτικοί και σχολιαστές έχουν αναρωτηθεί τους λόγους γιατί ο Σιμπέλιους τελικά εγκατάλειψε τη συμφωνία. Καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του είχε τάσεις κατάθλιψης[32] και συχνά έπασχε από κρίσεις ηττοπάθειας. Ο Άλεξ Ρος (Alex Ross), στην εφημερίδα The New Yorker, αναφέρει μια καταχώρηση του συνθέτη στο ημερολόγιο του το έτος 1927, όταν η Όγδοη Συμφωνία υποτίθεται ότι ήταν καθ' οδόν: «Η απομόνωση κι η μοναξιά με οδηγούν στην απελπισία ... Είμαι κακοποιημένος, μόνος, κι όλοι οι αληθινοί μου φίλοι είναι νεκροί. Το κύρος μου επί του παρόντος έχει φτάσει σε τέλμα. Αδύνατον να εργαστώ. Ας υπήρχε κάποιος τρόπος διαφυγής.»[33] Διάφοροι συγγραφείς κάνουν λόγο για το τρέμουλο στο χέρι που έκανε το γράψιμο δύσκολο και για τον αλκοολισμό που τον κατέτρεχε σε διάφορες φάσεις της ζωής του.[22] Άλλοι πάλι υποστήριξαν ότι το ανάστημα του Σιμπέλιους ως εθνικού ήρωα ήταν κάτι που τελικά τον αποστόμωσε, κάνοντας τον να φοβάται την όποια σύγκριση που θα τύχαινε στο επόμενο μεγάλο έργο του και τη πιθανή απογοήτευση ενός έθνους που τον λάτρευε.[18] Ο Άντριου Μπαρνέτ (Andrew Barnett), άλλος ένας από τους πολλούς βιογράφους του συνθέτη, τονίζει την αυστηρή αυτο-κριτική του Σιμπέλιους. Θα συγκρατούσε ή θα καταπίεζε οτιδήποτε θα κατέρριπτε τα προσωπικά του κριτήρια: «Αυτό το σκεπτικό ήταν που τελικά επέφερε τη καταστροφή της Όγδοης Συμφωνίας, αλλά αυτή ακριβώς η συμπεριφορά ήταν που τον ανάγκασε να επανεξετάζει τη Πέμπτη Συμφωνία μέχρι τη τελειοποίηση της.»[34] Ο ιστορικός Μαρκ ΜακΚέννα (Mark McKenna) συμφωνεί ότι ο Σιμπέλιους εγκλωβίστηκε μεταξύ ενός συνδυασμού τελειομανίας και σταδιακά αυξανόμενης ηττοπάθειας. Ο μύθος, που διατηρήθηκε για περισσότερα από 15 χρόνια, ότι ο Σιμπέλιους εξακολουθούσε να δουλεύει τη συμφωνία ήταν, όπως λέει ο ΜακΚέννα, ένα στοχευμένο μύθευμα: «Το να παραδεχτεί ότι είχε σταματήσει τελειωτικά ήταν σαν να παραδεχόταν το αδιανόητο —ότι δεν ήταν πλέον συνθέτης».[18]

Ανακαλύψεις Επεξεργασία

Μετά το θάνατο του ο Σιμπέλιους, αν και παρέμενε δημοφιλής με το γενικό κοινό, συχνά αποδοκιμαζόνταν από τους κριτικούς που έβρισκαν τη μουσική του απαρχαιωμένη και πομπώδη.[35] Ο Ρενέ Λέιμποβιτζ (René Leibowitz), ένας υποστηρικτής της μουσικής του Άρνολντ Σένμπεργκ, δημοσίευσε ένα φυλλάδιο όπου περιέγραφε τον Σιμπέλιους ως τον «χειρότερο συνθέτη του κόσμου»,[36] ενώ πολλοί τον απέρριπταν ως άσχετο με ό,τι θεωρείτο για την εποχή ως μία ακαταμάχητη τάση προς την ατονικότητα.[37] Αυτό το κλίμα αποθάρρυνε κάθε αναζήτηση σχετικά με την ύπαρξη υλικού από κάποια πιθανή Όγδοη του Σιμπέλιους, μέχρι αργά στον 20ο αιώνα, όταν αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον για τον συνθέτη από τους κριτικούς. Το 1995 ο Κίλπελαϊνεν, που είχε ήδη δημοσιεύσει μια έρευνα για τα χειρόγραφα του ΣΙμπέλιους για λογαριασμό της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, έγραψε ότι αυτό που σίγουρα θα μπορούσε να συνδεθεί με την Όγδοη Συμφωνία ήταν μία και μοναδική σελίδα από ένα προσχέδιο θέμα και έναν αποσπασματικό δακτύλιο μελωδίας με τη σημείωση « VIII » που βρέθηκε μέσα στα προσχέδια της Έβδομης Συμφωνίας. Πρόσθεσε πάντως ότι, η βιβλιοθήκη περιλάμβανε περισσότερα προσχέδια του Σιμπέλιους από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1930, μερικά εκ των οποίων πλησιάζουν σε μορφή τον αποσπασμαστικό δακτύλιο κι επομένως θα μπορούσαν ίσως να είχαν προοριστεί για την Όγδοη Συμφωνία. Ο Κίλπελαϊνεν αποκάλυψε επίσης ότι «μόλις πρόσφατα διάφορα ντοκουμέντα ήρθαν στο φως που κανείς δεν θα τα φανταζόταν ότι υπήρχαν καν. Ισως υπάρχουν ακόμα κάποια στοιχεία σχετικά με την 8η Συμφωνία κάπου κρυμμένα και απλώς περιμένουν κάποιο μελετητή να τα ανακαλύψει.»[16]

Το 2004, σε ένα άρθρο με τίτλο «Μελέτη πάνω σε κάποια προσχέδια για την Όγδοη Συμφωνία του Σιμπέλιους», ο θεωρητικός της μουσικής Νορς Γιώζεφσον (Nors Josephson) αναγνωρίζει περίπου 20 χειρόγραφα ή αποσπάσματα που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι ως σχετικά με τη συμφωνία και καταλήγει ότι:

«Δεδομένης της πληθώρας από υλικό που διατηρήθηκε από αυτή την εργασία, κάποιος θα ατένιζε με μεγάλη ανυπομονησία μια πολύ προσεκτική και σχολαστική ολοκλήρωση της όλης σύνθεσης.»[25] 

Άλλος ένας μελετητής του Σιμπέλιους, ο Τίμο Βίρτανεν (Timo Virtanen), έχει εξετάσει το ίδιο υλικό και είναι πιό συγκρατημένος, καταλήγοντας ότι παρ'όλο που αρκετά από τα προσχέδια μπορεί να συνδέονται με την Όγδοη Συμφωνία, δεν είναι εύκολο να προσδιορίσεις ακριβώς ποιά, αν όχι κανένα τελικά. Ακόμα και το απόσπασμα με την ένδειξη « VIII », επιμένει, δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να σχετιστεί με τη συμφωνία, αφού ο Σιμπέλιους συχνά χρησιμοποιούσε τόσο τη Λατινική όσο και την Αραβική αρίθμηση για να προσδιορίσει ένα θέμα, μοτίβο ή πέρασμα μέσα σε μια σύνθεση. Ο Βίρτανεν παρέχει μια ακόμα σημείωση που αξίζει να προσέξουμε: «Θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι [τα αποσπάσματα] είναι, στη τελική, προσχέδια. Ατελή όσον αφορά τη μουσική, και αντιπροσωπεύουν μόνο ένα συγκεκριμένο μέρος του σχεδιασμού μιας νέας σύνθεσης.»[38]

Παρά τους δισταγμούς του, τον Οκτώβριο του 2011 ο Βιρτανέν συνεργάστηκε με έναν άλλο μελετητή, τον Βέσα Σιρέν (, για να προετοιμάσει τρία από τα πιό αναπτυγμένα αποσπάσματα για παρουσίαση. Τα προσχέδια αντιγράφησαν και τακτοποιήθηκαν, αλλά τίποτα που να μην είχε γραφτεί από τον Σιμπέλιους δεν προστέθηκε στο υλικό. Εξασφαλίστηκε άδεια από τους Δικαιούχους των Πνευματικών Δικαιωμάτων του Σιμπέλιους, κι ο Τζον Στόργκαρντς, (John Storgårds) αρχιμαέστρος της Φιλαρμονικής του Ελσίνκι (The Helsinki Philharmonic), συμφώνησε να παρουσιάσει και να σημειώσει αυτά τα αποσπάσματα στις πρόβες της ορχήστρας για τη σεζόν στις 30 Οκτωβρίου 2011. Τα μέρη περιλαμβάνουν ένα ανοιχτό τμήμα διάρκειας περίπου ενός λεπτού, κι ένα τελικό υπόλειμμα ορχηστρικής μουσικής που πάλι διαρκεί περίπου ένα λεπτό. Ο Σιρέν περιγράφει τη μουσική ως «περίεργη, δυνατή, και με τολμηρές, πικάντικες αρμονίες —ένα μήνα προς το καινούργιο μετά τη Ταπιόλα και τη μουσική για τη Τρικυμία του Σαίξπηρ.».[39] Ο Στερνς δίνει μια πιό λεπτομερή εξήγηση: «Το πρώτο απόσπασμα είναι ένα κλασικό άκουσμα του Σιμπέλιους μιας πρώτης κίνησης. Υπάρχει ένας ευγενής ορχηστρικός πάταγος που ανοίγει ορθάνοιχτα τη πόρτα σε έναν αρμονικό κόσμο που είναι μονάχα του Σιμπέλιους, αλλά έχει παράξενες ασυνέχειες που δεν είναι όμοιες με κάποια άλλη δουλειά του. Με μια δεύτερη ματιά μοιάζει με την αρχή ενός σκέρτσου, που παραδόξως θυμίζει την Ανοιξη με έναν αλέγκρο σόλο του φλάουτου. Άλλο ένα απόσπασμα έχει ένα κλασικό ήχο του Σιμπέλιους από σόλο φαγκότο, του τύπου που κάνει λόγο για πρωτόγονα πράγματα και πάει προς ένα σκοτεινό, χειμωνιάτικο υπόκοσμο.»[40]

Υποθέσεις Επεξεργασία

Αν και μόνο η πρώτη κίνηση, που αντιγράφηκε από τον Βόιγκτ, είναι πλήρως αποδεκτή ως ολοκληρωμένη, η πλήρης κλίμακα και τα γενικά χαρακτηριστικά της Όγδοης Συμφωνίας μπορούν να τεκμηριωθούν από αρκετές πηγές. Η αλληλογραφία του Σιμπέλιους με τον Βόιγκτ και τους βιβλιοδέτες του, στα 1933 και 1938 αντίστοιχα, υποδεικνύει τη πιθανότητα μιας αξιομνημόνευτης εργασίας σε μεγάλη έκταση.[20] Υπάρχουν περαιτέρω στοιχεία —πέρα από τη μεταπολεμική επίσκεψη του Φούγκεστεντ στην Αϊνόλα όπου κατέγραψε ότι είδε ένα προσχέδιο της συμφωνίας με χορωδιακά μέρη— που δείχνουν ότι μπορεί πράγματι να περιέχει χορωδιακά στοιχεία. Ένα γράμμα στα αρχεία της οικογένειας του Βόιγκτ, που προφανώς έχει γραφτεί από τον Σιμπέλιους, περιέχει την οδηγία «Bitte weder den Titel noch chortext zu schreiben» (Παρακαλώ μη διαγράψετε το χορωδιακό κείμενο ή το τίτλο της εργασίας). Αυτό μπορεί να αναφέρεται στην Όγδοη, ή πιθανώς σε ένα από τα παλαιότερα χορωδιακά έργα του που ίσως τα αναθεώρησε.[41]

Σχετικά με τη φύση της μουσικής, τόσο ο Βιρτανέν όσο κι ο Αντριου Μέλλορ του περιοδικού Gramophone εντοπίζουν ίχνη της Ταπιόλα, ειδικά στο πρώτο από τα τρία αποσπάσματα.[38][42] Ο Κιλπελάϊνεν επισημαίνει ότι οι ύστερες μείζονος σημασίας εργασίες του Σιμπέλιους, και συγκεκριμένα τα «Πέντε Προσχέδια» για πιάνο Αριθμ. 114 (1929), ως αποδεικτικά στοιχεία ότι στα τελευταία του χρόνια ως συνθέτης ο Σιμπέλιους «έτινε προς ένα πιό αφηρημένο ιδίωμα: καθαρές, αιθερικές εικόνες που λίγο τις άγγιζαν τα ανθρώπινα πάθη».[16] Περισσότερη πρωτοτυπία, λέει ο Κιλπελάϊνεν, μπορεί να βρεθεί στη μουσική  για όργανο «Σουρουσουίτο» (Surusoitto), που συνθέθηκε το 1931 για τη κηδεία του φίλου του Σιμπέλιους, Ακσέλι Γκαλλέν-Καλλέλα (Akseli Gallen-Kallela), μια εργασία που η Αϊνό Σιμπέλιους παραδέχεται ότι σε αυτήν βασίστηκε το υλικό για την Όγδοη Συμφωνία: "«Θα μπορούσε η νέα συμφωνία», ρωτάει ο Κιλπενάϊνεν, «να αντιπροσωπεύει κι ένα νέο ήχο ανόμοιο με το προηγούμενο ύφος του, με θολούς, ανοιχτούς τόνους και ημιτελής παραφωνίες;»[16] Μετά την ηχογράφηση των αποσπασμάτων, ο Στοργκάουρντς μπορούσε να αναγνωρίσει το ύστερο ύφος του συνθέτη, προσθέτοντας ότι «οι αρμονίες είναι τόσο άγριες και η μουσική τόσο συναρπαστική που θα μου άρεσε πραγματικά να μάθω πώς τα κατάφερε».[39] Το μόνο συγκρατημένο σχόλιο του Σιμπέλιους πάνω στη μουσική, ως ξέχωρο από τις περιοδικές αναφορές του για τη πρόοδο που σημείωνε, είναι μια παρατήρηση προς τον Σνέεβοϊγκτ τον Δεκέμβριο του 1932: «Δεν έχεις ιδέα πόσο ευφυές είναι».[23]

Οι μελετητές κι οι κριτικοί είναι διχασμένοι ανάμεσα στις απόψεις τους σχετικά με την αξία των ανευρεθέντων αποσπασμάτων. Απ'την άλλη, ο Γιώζεφσον είναι πεπεισμένος ότι υπάρχει επαρκές υλικό για μια ανακατασκευή ολόκληρης της συμφωνίας και εναγωνίως περιμένει να αναλάβει το όλο εγχείρημα. [25] Αυτή η άποψη απηχεί στον Στερνς: "Δεν υπάρχει απολύτως κάποιος λόγος για να αποπειραθούμε μια ολοκλήρωση."[40] Άλλοι πάλι, είναι πιό επιφυλακτικοί: ο Βιρτανέν, επί παραδείγματι, δίνει έμφαση ότι παρ'όλο που η μουσική είναι χωρίς αμφιβολία ύστερος Σιμπέλιους, δεν έχει πιστοποιηθεί πέραν πάσις αμφιβολίας ότι κάτι απ'όλο αυτό ανήκει στην Όγδοη Συμφωνία.[38] Ο Σιρέν, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να οργανωθεί μία παράσταση των αποσπασμάτων, πιστεύει ότι η ολοκλήρωση είναι πιθανή βάσει των υπαρχόντων προσχεδίων,[39] και θα εξαρτιόνταν από μελλοντικές ανακαλύψεις.[42] Επίσης υποθέτει ότι ο Σιμπέλιους, αφού απέρριψε το έργο, δεν θα είχε εντρυφήσει στο να ακούσει να παρουσιάζουν τα έργα, μια άποψη που υποστηρίζει κι ο ΜακΚέννα: «Παρακολουθώντας την παρουσίαση στο YouTube, δεν μπορούσα παρά να αναρωτηθώ πόσο απογοητευμένος πρέπει να υπήρξε ο συνθέτης να ακούει να παρουσιάζουν ένα ημιτελές του έργο.»[18] Επανεξετάζοντας τα καταγεγραμμένα αποσπάσματα του περιοδικού Gramophone, ο Μέλλορ παρατηρεί ότι ακόμα και αν έρθουν στο φως κι άλλα χειρόγραφα, οι Δικαιούχοι των Δικαιωμάτων του Σιμπέλιους θα είχαν πλήρη έλεγχο επί του υλικού και θα αποφάσιζαν εάν μια παράσταση θα ήταν αρεστή. Ο Μελλόρ καταλήγει: «Επρεπε να περιμένουμε περίπου 80 χρόνια για να ακούσουμε λιγότερο από τρία λεπτά μουσικής, και το μυστήριο της Όγδοης ακόμα δεν πρόκειται να αποκαλυφθεί ταχύτερα.»[42]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Hepokoski, James. "1865–89: early years".
  2. Rickards, p. 22
  3. Sirén, Vesa; Hartikainen, Markku; Kilpeläinen, Kari; et al.
  4. Rickards, pp. 50–51
  5. Rickards, pp. 68–69
  6. Barnett, p. 115
  7. Hepokoski, James. "1898–1904: first international successes and local politics."
  8. Hepokoski, James. "1905–11: modern classicism."
  9. Tawaststjerna, Sibelius: 1904–1914, p. 278
  10. 10,0 10,1 Hepokoski, James. "1912–26: late works".
  11. Rickards, p. 12
  12. Rickards, p. 203
  13. Rickards, p. 171
  14. Barnett, p. 322
  15. Barnett, p. 309
  16. 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 Kilpeläinen, Kari (October–December 1995).
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Sirén, Vesa; Hartikainen, Markku; Kilpeläinen, Kari; et al.
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 McKenna, Mark (November 2012).
  19. 19,0 19,1 19,2 Ross 2008, p. 174
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 Hepokoski, James. "1927–57: the silence from Järvenpää".
  21. Jackson and Murtomäki (eds), p. 19
  22. 22,0 22,1 22,2 Stearns, David Patrick (3 January 2012).
  23. 23,0 23,1 23,2 "Jean Sibelius's own comments on his Eighth Symphony" Αρχειοθετήθηκε 2011-11-21 στο Wayback Machine..
  24. Ross 2008, p. 173
  25. 25,0 25,1 25,2 Josephson, Nors (2004).
  26. 26,0 26,1 Sirén, Vesa; Hartikainen, Markku; Kilpeläinen, Kari; et al.
  27. Rickards, p. 185
  28. 28,0 28,1 Sirén, Vesa; Hartikainen, Markku; Kilpeläinen, Kari; et al.
  29. Barnes, Julian (January–February 2012).
  30. Rickards, p. 194
  31. Sirén, Vesa; Hartikainen, Markku; Kilpeläinen, Kari; et al.
  32. Botstein, Leon (14 August 2011).
  33. Ross, Alex (9 July 2007).
  34. Barnett, p. 352
  35. Schonberg, p. 96
  36. Service, Tom (20 September 2007).
  37. Ross 2008, p. 176
  38. 38,0 38,1 38,2 Virtanen, Timo (2011).
  39. 39,0 39,1 39,2 Sirén, Vesa (30 October 2011).
  40. 40,0 40,1 Stearns, David Patrick (16 November 2011).
  41. "Sibelius letters unearthed from document case" Αρχειοθετήθηκε 2013-09-27 στο Wayback Machine..
  42. 42,0 42,1 42,2 Mellor, Andrew (17 November 2011).

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • «Soiko HS.fi:n videolla Sibeliuksen kadonnut sinfonia?». Helsingin Sanomat. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2013.  (Φινλανδική εφημερίδα). Περιέχει βίντεο της παράστασης με τα αποσπάσματα από την Όγδοη Συμφωνία του Σιμπέλιους, από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ελσίνκι.