Συρράκο Ιωαννίνων
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 39°35′40″N 21°6′26″E / 39.59444°N 21.10722°E
Το Συρράκο είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων, που ανήκει διοικητικά στον δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Είναι χτισμένο σε μία πλαγιά του όρους Λάκμος, σε υψόμετρο 1.150 μέτρων. Το Συρράκο στέκεται πάνω από την χαράδρα του ποταμού Χρούσια, παραπόταμου του Αράχθου και απέναντι του αντικρίζει τα Τζουμέρκα. Οι κοντινότερες πόλεις στο Συρράκο είναι τα Ιωάννινα και η Άρτα που απέχουν 40 λεπτά με μία ώρα ορεινής διαδρομής.
| Συρράκο Ιωαννίνων | |
|---|---|
 | |
  Συρράκο Ιωαννίνων | |
 | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Βορείων Τζουμέρκων |
| Γεωγραφική υπαγωγή | Ήπειρος |
| Υψόμετρο | 1.200 μέτρα |
| Πληθυσμός | 270 (2011) |
| Ταχ. κωδ. | 47042 |
| Ζώνη ώρας | UTC+02:00 (επίσημη ώρα) UTC+03:00 (θερινή ώρα) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο οικισμός Επεξεργασία
Το Συρράκο είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός. Διατηρεί αναλλοίωτη την παραδοσιακή Ηπειρώτικη αρχιτεκτονική με τα λιθόκτιστα σπίτια, με στέγες από σχιστόλιθο. Μαζί με τους γειτονικούς Καλαρρύτες είναι τα μόνα χωριά που διατηρούν αυτή την αρχιτεκτονική στα νότια του Νομού Ιωαννίνων, κάτι που είναι πιο συνηθισμένο στα βόρεια του Νομού στην περιοχή των Ζαγοροχωρίων. Πολλά οικήματα είναι μεγάλα και πλούσια, κάτι που μαρτυρά την οικονομική άνθηση του Συρράκου στο παρελθόν. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το παλαιό πέτρινο, τριώροφο Σχολείο, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο κτίσμα του οικισμού.[1]
Στο Συρράκο δεν επιτρέπονται μηχανοκίνητα οχήματα με αποτέλεσμα να διατηρείται άθικτο το παραδοσιακό του χρώμα. Η παρουσία οχημάτων επιτρέπεται μέχρι την είσοδο του οικισμού, όπου μία πέτρινη γέφυρα τον συνδέει με τον σύγχρονο δρόμο. Εντούτοις, υπάρχει περιφερειακός δρόμος, ο οποίος οδηγεί στο εσωτερικό του, χωρίς να αλλοιώνει τον παραδοσιακό χαρακτήρα του.
Από το 2002, το πατρικό σπίτι του ποιητή Κώστα Κρυστάλλη στο Συρράκο λειτουργεί ως λαογραφικό μουσείο (ισόγειο) και βιβλιοθήκη (όροφος). [2]
Ιστορία Επεξεργασία
Το Συρράκο χτίστηκε περίπου τον 15ο αιώνα από βλαχόφωνους, κατά κύριο λόγο, πληθυσμούς. Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας αποτέλεσε πρωτεύουσα της αυτοδιοίκητης ορεινής κοινότητας του Μαλακασίου, η οποία περιλάμβανε ορεινά χωριά στα όρια των σημερινών νομών Ιωαννίνων και Τρικάλων. Την περίοδο αυτή γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη χάρη στην κτηνοτροφία και το εμπόριο και, κυρίως, την αργυροχρυσοχοΐα που διαδόθηκε στο χωριό από τους γειτονικούς Καλαρρύτες.
Το Συρράκο συμμετείχε στην την Ελληνική Επανάσταση του 1821 με αρχηγό τον Ιωάννη Κωλέττη και μαζί με τους γειτονικούς Καλαρρύτες ήταν τα μοναδικά χωριά της Ηπείρου που συμμετείχαν στην επανάσταση κατά τον πρώτο χρόνο της. Η επανάσταση στην περιοχή καταπνίγηκε γρήγορα από δυνάμεις του Χουρσίτ Πασά και το χωριό κάηκε ολοσχερώς. Ανοικοδομήθηκε στο διάστημα 1825-1828 και τα επόμενα χρόνια απέκτησε πάλι οικονομική δύναμη.[3] Το Συρράκο απελευθερώθηκε από τον Ελληνικό Στρατό στις 23 Νοεμβρίου του 1912,[4] κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.
Σημαντικές προσωπικότητες Επεξεργασία
Από το Συρράκο κατάγονταν:
- Ο αγωνιστής του 1821 και πρώτος συνταγματικός πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ιωάννης Κωλέττης
- Η οικογένεια Ζαλοκώστα (ποιητής Γεώργιος Ζαλοκώστας, μεγαλοεπιχειρηματίας και πολιτικός Χρήστος Ζαλοκώστας κ.'α.)
- Ο ποιητής Κώστας Κρυστάλλης
- Ο γιατρός και πανεπιστημιακός Κωνσταντίνος Βουσάκης.
- Το ηγετικό στέλεχος του Κ.Κ.Ε., Γιώργος Γούσιας
Διοικητικές μεταβολές Επεξεργασία
Το Συρράκο, από το 1912 και μετά την ενσωμάτωσή του στο Ελληνικό Κράτος, αποτέλεσε έδρα της ομώνυμης Κοινότητας. To 1997, με την εφαρμογή του Προγράμματος Καποδίστριας για τη συνένωση Κοινοτήτων σε μεγαλύτερους Δήμους, η Κοινότητα Συρράκου, όπως και άλλες ιστορικές Κοινότητες του Νομού (Νήσου Ιωαννίνων, Πάπιγκου, Καλαρρυτών, Βοβούσας, κ.ά.), δεν επηρεάσθηκε[5]. Τελικά, το 2010, μετά την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης, η Κοινότητα Συρράκου καταργήθηκε και ο οικισμός εντάχθηκε στον νεοσυσταθέντα Δήμο Βορείων Τζουμέρκων ως Δημοτική Ενότητα Συρράκου[6].
Κοινότητα Συρράκου - Πρόεδροι
Δήμας Γεώργιος, 1912-?
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Κοινότητα Συρράκου, αρχιτεκτονική». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2011.
- ↑ «Μουσείο Κ. Κρυστάλλη (Συρράκο)». www.voreiatzoumerka.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2023.
- ↑ «Συρράκο, τοποθεσία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2011.
- ↑ Χρίστος Σούλης (επιμ. Σπύρος Εργολάβος), Πολεμικές σελίδες από τον ελληνοτουρκικό πόλεμο 1912-1913. Ιωάννινα, 2006, σελ. 109.
- ↑ «Φ.Ε.Κ. Α΄ 244/1997, Νόμος 2539/1997 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», Εθνικό Τυπογραφείο».
- ↑ «Πρόγραμμα Καλλικράτης» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Κοινότητα Συρράκου Αρχειοθετήθηκε 2008-09-19 στο Wayback Machine.
- Μένουμε Ελλάδα - Στο Συρράκο Ιωαννίνων
- Λεύκωμα φωτογραφιών, εικόνες από το Συρράκο και τους Καλαρρύτες
- Βλαχοι.net, Περιήγηση στο Συρράκο
- Μουσείο Κ. Κρυστάλλη (Συρράκο)
Καλαρρύτες και Συρράκο (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Συρράκο, μέσα στου χρόνου τη πνοή (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
