Το Σχέδιο Νίσκο ήταν επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε το 1939 από τη Ναζιστική Γερμανία για την απέλαση των Εβραίων από την Ευρώπη στην περιοχή Λούμπλιν, που βρισκόταν στο Γενικό Κυβερνείο, στην κατεχόμενη Πολωνία. Η επιχείρηση ακυρώθηκε στις αρχές του 1940.

Η ιδέα της εκδίωξης των Εβραίων από την Ευρώπη και της επανεγκατάστασής τους[1] στα σύνορα του Γενικού Κυβερνείου στην κατεχόμενη Πολωνία, κοντά στις πόλεις Λούμπλιν και Νίσκο, εξετάστηκε από τον Αδόλφο Χίτλερ και αναπτύχθηκε από τα Σούτσσταφφελ (SS). Η επιχείρηση μελετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1939, μετά την εισβολή στην Πολωνία, και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε από τον Οκτώβριο του 1939 έως τον Απρίλιο του 1940, σε αντίθεση με άλλα σχέδια που φαντάζονταν οι Ναζί για τη βίαιη μετεγκατάσταση Εβραίων, πριν από την εισβολή στην Πολωνία (Σχέδιο Μαδαγασκάρη).[2]

Ο Χίτλερ εξέτασε αυτήν την ιδέα με τη βοήθεια των Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, Χάινριχ Χίμλερ, Άντολφ Άιχμαν, Χάινριχ Μύλερ, Χανς Φρανκ και Άρτουρ Ζάις-Ίνκβαρτ. Αυτή η «αποστολή» ανατέθηκε στον Gruppenführer Οντίλο Γκλομπότσνικ, πρώην Gauleiter της Βιέννης, που προήχθη σε αρχηγό της αστυνομίας και των SS στη περιοχή του Λούμπλιν. Κατά την εκτέλεση του σχεδίου, οι Ναζί καθιέρωσαν ένα σύστημα γκέτο όπου συγκεντρώνονταν Εβραίους πολίτες για να εκμεταλλευτούν την εργασία τους. Τα πρώτα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας άνοιξαν προς όφελος του έργου Burggraben, που συνίστατο στην οχύρωση της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των Σοβιετικών και των Ναζί, και για να εξυπηρετήσουν τις τοπικές μονάδες των SS στο Λούμπλιν.[3]

Συνολικά, περίπου 95.000 Εβραίοι απελάθηκαν στην περιοχή του Λούμπλιν. Αρχικά, το μεγαλύτερο από τα στρατόπεδα σε αυτό το δίκτυο ήταν στο Μπέλζεκ (πριν την δημιουργία των κέντρων εξόντωσης ), όπου οι Εβραίοι κρατούμενοι εκτελούσαν καταναγκαστική εργασία. Το Μάρτιο του 1942,το Μπέλζεκ έγινε το πρώτο στρατόπεδο εξόντωσης των Ναζί ως μέρος της Επιχείρησης ΡάινχαρντΚρίστιαν Βιρτ έχτισε εκεί θαλάμους αερίων οι οποίοι εξωτερικά έμοιαζαν με ντουζιέρες.[4] Δύο άλλα στρατόπεδα εξόντωσης, στο Σομπίμπουρ και στο Μαϊντάνεκ, ιδρύθηκαν στη συνέχεια στην περιοχή Λούμπλιν. Το σχέδιο Νίσκο τελικά εγκαταλείφθηκε για πρακτικούς λόγους. Ωστόσο, τα Zwangsarbeitslagers (γερμανικά: στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας) που είχαν ήδη ανοίξει για την Deutsche Ausrüstungswerke έγιναν το βιομηχανικό μοντέλο για άλλα έργα των SS. Αρκετά στρατόπεδα λειτουργούσαν μέχρι την Επιχείρηση Φεστιβάλ Συγκομιδής.[5]  

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Naimark, Norman M. (19 Σεπτεμβρίου 2002). Fires of Hatred: Ethnic Cleansing in Twentieth-Century Europe. Harvard University Press. σελ. 71. ISBN 978-0-674-00994-3. 
  2. Browning, Christopher R. (30 Ιουνίου 1995). The Path to Genocide: Essays on Launching the Final Solution. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55878-5. 
  3. Cymet, David (10 Ιουλίου 2012). History vs. Apologetics: The Holocaust, the Third Reich, and the Catholic Church. Lexington Books. ISBN 978-0-7391-3295-1. 
  4. «Aktion Reinhard and the Emergence of "The Final Solution"». www.deathcamps.org. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2024. 
  5. Frei, Norbert· Steinbacher, Sybille (20 Απριλίου 2011). Ausbeutung, Vernichtung, Öffentlichkeit: Neue Studien zur nationalsozialistischen Lagerpolitik. Walter de Gruyter. σελίδες 54–56. ISBN 978-3-11-095685-6.