Ο Σωσίβιος (3ος αι. π.Χ.) ήταν ο κύριος υπουργός τού Πτολεμαίου Δ΄ Φιλοπάτορος (βασ. 221-203 π.Χ.) της Αιγύπτου.

Σωσίβιος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3ος αιώνας π.Χ.
Αλεξάνδρεια
Θάνατος2ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
υπουργός
Οικογένεια
ΤέκναPtolemy
Sosibius
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑντιβασιλέας

Βιογραφία Επεξεργασία

Δεν γνωρίζουμε τους γονείς του· ίσως ήταν γιος τού Σωσιβίου των Ταρεντίνων αρχηγού των Σωματοφυλάκων (Ταρεντίνων) τού Πτολεμαίου Β΄. Δεν γνωρίζουμε πώς ανήλθε στη θέση τού υπουργού. Τον βρίσκουμε αμέσως μετά την άνοδο τού Πτολεμαίου Δ΄ στο θρόνο το 221 π.Χ. να ασκεί την πιο μεγάλη επιρροή επί τού νεαρού βασιλιά και στην πράξη να κρατά την κύρια διεύθυνση των υποθέσεων. Ο ίδιος αποδείχθηκε, όπως αναφέρει ο Πολύβιος, ικανό και επιδέξιο εργαλείο της εξουσίας: επί της υπουργίας του, αν όχι με την παρακίνησή του, ο Πτολεμαίος Δ΄ εκτέλεσε με τη σειρά: τον θείο του Λυσίμαχο, τον αδελφό του Μάγα και τη μητέρα του Βερενίκη Β΄. Σύντομα μετά ο Κλεομένης Γ΄ της Σπάρτης, τον οποίο με τους μισθοφόρους του επωφελήθηκε επιδέξια ο Σωσίβιος, έλαβε την ίδια τύχη.

 
Ο Πτολεμαίος Δ΄, κύριος υπουργός τού οποίου ήταν ο Σωσίβιος, σε χρυσό οκτάδραχμο.

Ενώ ο νεαρός βασιλιάς αφηνόταν στην πολυτέλεια και την κραιπάλη, η όλη διοίκηση τού βασιλείου φαίνεται να έχει αφεθεί στον Σωσίβιο, ο οποίος επέτρεψε τα οικονομικά και τη στρατιωτική άμυνα να πέσουν σε μία κατάσταση μέγιστης παρακμής. Έτσι, όταν ο Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας κήρυξε τον πόλεμο εναντίον τού Πτολεμαίου Δ΄ και εισέβαλε στην Κοίλη Συρία, πέρασε λίγος χρόνος, ώσπου ο φαραώ και οι υπουργοί του μπόρεσαν να συγκεντρώσουν στρατό για να τού αντισταθούν. Ο Σωσίβιος τότε επέδειξε την επιδεξιότητά του: με διαπραγματεύσεις καθυστέρησε τη διαδικασία και έτσι κέρδισε χρόνο για να οργανώσει μισθοφορική δύναμη. Το 218 ο Πτολεμαίος Δ΄ πολέμησε στο πεδίο προσωπικά. Ο Σωσίβιος τον συνόδευσε και ήταν παρών στην αποφασιστική μάχη της Ραφία (Γάζας). Έπειτα από τη λήξη της εκστρατείας βρήκε μία πιο συμπαθή ασχολία, τη διαπραγμάτευση των όρων της συμφωνίας, καθώς ο Πτολεμαίος Δ΄ τού ανέθεσε να διευθετήσει την ειρήνη με τον Αντίοχο.

Κατά το υπόλοιπο της βασιλείας τού Πτολεμαίου Δ΄, ο Σωσίβιος φαίνεται πως κράτησε την ισχύ του, χωρίς αντίθεση, τη μοιράστηκε πάντως ως έναν βαθμό με τον κακόφημο Αγαθοκλή· δεν έχουμε πολλές πληροφορίες για την περίοδο αυτή. Συνέχισε την εξόντωση των συγγενών τού φαραώ· αυτή τη φορά εκτέλεσε την Αρσινόη Γ΄, αδελφή και σύζυγο εκείνου. Όσο όμως μεγάλες και αν ήταν οι τεχνικές του και οι ραδιουργίες του ως αυλικού, δεν ταίριαζε με τον συνάδελφό του Αγαθοκλή. Αν και, έπειτα από το τέλος τού Πτολεμαίου Δ΄ το 203 π.Χ., οι δύο υπουργοί ανέλαβαν στην αρχή μαζί την επιτροπεία τού νεαρού Πτολεμαίου Ε΄ Επιφανούς, ο Σωσίβιος φαίνεται πως σύντομα υποσκελίστηκε από τον επίβουλο ανταγωνιστή του και εκτελέστηκε. Ωστόσο οι λεπτομέρειες των γεγονότων αυτών δεν μας είναι γνωστές.

Πηγές Επεξεργασία

  • Bevan, Edwyn R.; The House of Ptolemy, London, (1927), chapter 7
  • Polybius; Histories, Evelyn S. Shuckburgh (translator); London - New York, (1889)
  • Smith, William (editor); Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, "Sosibius (2)", Boston, (1867)