Ο Οργανισμός Κεντρικής Συνθήκης (CENTO), αρχικά γνωστός ως Σύμφωνο της Βαγδάτης ή Οργανισμός της Συνθήκης της Μέσης Ανατολής (METO), ήταν μια στρατιωτική συμμαχία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Συστάθηκε το 1955 από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ιράν, το Ιράκ, το Πακιστάν και την Τουρκία, και διαλύθηκε το 1979. Θεωρείται σε γενικές γραμμές ως μία από τις λιγότερο επιτυχημένες συμμαχίες του Ψυχρού Πολέμου.[1]

Οργανισμός Κεντρικής Συνθήκης
Σημαία
Τα κράτη-μέλη της CENTO (με πράσινο)
ΣυντομογραφίαCENTO
Ίδρυση24 Φεβρουαρίου 1955
Διάλυση16 Μαρτίου 1979
ΤύποςΔιακυβερνητική στρατιωτική συμμαχία
ΈδραΆγκυρα
Περιοχή δράσηςΔυτική Ασία και Ευρώπη
Μέλη
5 κράτη
Ηνωμένο Βασίλειο
Ιράκ
Ιράν
Πακιστάν
Τουρκία

Οι πιέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και οι υποσχέσεις για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια ήταν καίριας σημασίας στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην επίτευξη της συμφωνίας, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εντάχθηκαν στη συμμαχία. Ο Τζον Φόστερ Ντάλες, ο οποίος συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις ως Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών υπό την προεδρία του Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ισχυρίστηκε ότι αυτό οφειλόταν στο ισραηλινό «λόμπι» και στη δυσκολία να λάβει την έγκριση του Κογκρέσου.[2] Άλλοι ισχυρίστηκαν ότι ο λόγος ήταν καθαρά τεχνικός και αφορούσε τις διαδικασίες προϋπολογισμού. Το 1958, οι Ηνωμένες Πολιτείες εντάχθηκαν στη στρατιωτική επιτροπή της συμμαχίας.[3]

Η έδρα της οργάνωσης βρισκόταν από το 1955 έως το 1958 στη Βαγδάτη του Ιράκ και στη συνέχεια από το 1958 έως το 1979 στην Άγκυρα.[4]

Γενικοί Γραμματείς

Επεξεργασία

Ένας Γενικός Γραμματέας, ο οποίος διοριζόταν με συμφωνία των πέντε κρατών, επέβλεπε τις δραστηριότητες του CENTO για μια περίοδο τριών ετών. Οι διατελέσαντες γενικοί γραμματείς ήταν οι εξής:[5][6]

Όνομα Κράτος Περίοδος
Αουνί Χαλίντι   Ιράκ 1955 – 31 Δεκ. 1958
Οσμάν Αλί Μπαΐγκ   Πακιστάν 1 Ιαν. 1959 – 31 Δεκ. 1961
Αμπάς Αλί Χαλατμπαρί   Ιράν Ιαν. 1962 – Ιαν. 1968
Τουργκούτ Μενεμεντσιόγλου   Τουρκία Ιαν. 1968 – 1 Φεβ. 1972
Νασίρ Ασάρ   Ιράν 1 Φεβ. 1972 – Ιαν. 1975
Ουμίτ Χαλούκ Μπαγιουλκέν   Τουρκία Ιαν. 1975 – 1 Αυγ. 1977
Σιντάρ Χασάν Μαχμούντ   Πακιστάν Αυγ. 1977 – Μαρ. 1978
Καμουράν Γκιουρούν   Τουρκία 31 Μαρ. 1978 – 1979

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Martin, Kevin W. (2008). «Baghdad Pact». Στο: Ruud van Dijk, επιμ. Encyclopedia of the Cold War. New York: Routledge, σσ. 57. ISBN 978-0-415-97515-5. https://books.google.com/books?id=rUdmyzkw9q4C&q=cento+%22least+successful%22+%22baghdad+pact%22&pg=PA57. Ανακτήθηκε στις 2009-01-30. «Thus, the Baghdad Pact is widely considered the least successful of the Cold War schemes engendered by the Anglo-American alliance.». 
  2. Selwyn Lloyd; Suez 1956: A Personal account
  3. Hadley, Guy. CENTO: The Forgotten Alliance ISIO Monographs, University of Sussex, UK (1971): 2.
  4. Dimitrakis, Panagiotis, The Value to CENTO of UK Bases on Cyprus", Middle Eastern Studies, Volume 45, Issue 4, July 2009, pp 611–624
  5. From Encyclopedia Iranica. http://www.iranicaonline.org/articles/central-treaty-organization-cento-a-mutual-defense-and-economic-cooperation-pact-among-persia-turkey-and-pakistan-wi Αρχειοθετήθηκε 2013-11-17 στο Wayback Machine.
  6. Cahoon, Ben. «International Organizations A-L». www.worldstatesmen.org.