Τιβέριος της Νάπολης
Ο Τιβέριος (λατινικά : Tiberius), (πέθανε μεταξύ 28 και 31 Μαρτίου 838), ήταν επίσκοπος της Νεαπόλεως από το 818 έως το 838[1][2]. Τιμάτε ως άγιος, (Μακάριος - beato) από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.
| Τιβέριος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Tiberius (Λατινικά) |
| Θάνατος | Μάρτιος 838 Νάπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιερέας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | επίσκοπος (818–838) Άγιος |
Βιογραφία Επεξεργασία
Μετά τον θάνατο το 810 του επισκόπου Νεαπολεως Παύλου Γ' του Νεότερου, υπήρξε σοβαρή διαφωνία μεταξύ των Ναπολιαντών για το ποιος θα ήταν ο διάδοχός του. Μετά από πολλές συζητήσεις, ο Διάκονος Τιβέριος, ένας πολύ ευσεβής και σεβαστός άνθρωπος, εξελέγη νέος επίσκοπος. Ωστόσο, ο δούκας Άνθιμος δεν υποστήριξε την υποψηφιότητά του, ο οποίος πέτυχε από τον Πάπα Λέοντα Γ' την ακύρωση της εκλογής του Τιβέριου με το πρόσχημα της διάπραξης πολυάριθμων αδικημάτων ανάξια του ιεράρχη. Με τη βοήθεια των υποστηρικτών του μεταξύ του κλήρου, το 811 ο Άνθιμος επέλεξε τον Όρσο Β' ως νέο επικεφαλής της επισκοπής της Νάπολης, ο οποίος κράτησε την επισκοπική έδρα μέχρι τον θάνατο του δούκα το 818. Όταν ο Θεοκτίστος έγινε ο νέος ηγεμόνας της Νάπολης, οι εχθροί του Άνθιμου στράφηκαν στον Πάπα Πασχάλη Α' με αίτημα να στερήσουν τον Όρσο Β' από τον επισκοπικό βαθμό. Ο πάπας, επιθυμώντας να προσφέρει υπηρεσία στον νέο δούκα, αναγνώρισε την εκλογή του Όρσου Β' ως μη κανονικού επισκόπου, του στέρησε το αξιωμά του και αποφάσισε να επιστρέψει τον Τιβέριο στη Ναπολιτάνικη έδρα[3][4][1].
Κατά τη διάρκεια της διοίκησης της επισκοπής Νεάπολης, ο Τιβέριος έκανε πολλά για την ευημερία της. Μεταξύ άλλων, διέταξε τον στολισμό του καθεδρικού ναού, καθώς και καθαγίασε το μοναστήρι των Αγίων Μαρκελλίνου και Πέτρου, που αναστηλώθηκε με δικά του έξοδα από τη Θεοδενάντα, χήρα του Δούκα Άνθιμου. Διόρισε εδώ ηγουμένη την ανιψιά της Ευπραξία και διόρισε την ίδια τη Θεοδενάνδα ηγουμένη της μονής της Αγίας Μαρίας[3][4].
Ωστόσο, το 831, η επισκοπή της Νάπολης υπέστη μεγάλη ατυχία: κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της πόλης από τους πρίγκιπες του Μπενεβέντο, ο πρίγκιπας Σίκο έκλεψε από τις κατακόμβες και μετέφερε στην πρωτεύουσά του τα λείψανα του Αγίου Τζενάρο, ενός από τους προστάτες αγίους της Νάπολης. Υποτίθεται ότι η δυσαρέσκεια των Ναπολιτάνων για την ήττα σε έναν άλλο πόλεμο με τους πρίγκιπες του Μπενεβέντο ήταν η αιτία για τη δολοφονία τον Ιούνιο του 832 του δούκα Στεφάνου Γ'. Πέθανε ακριβώς στα σκαλιά της Βασιλικής του St. Restituta, που ήταν τότε ο καθεδρικός ναός της Νάπολης, όταν επρόκειτο να ανακοινώσει στους κατοίκους της πόλης τους όρους της συνθήκης ειρήνης με τον πρίγκιπα Σίκο[4][5].
Ο Τιβέριος, που ήταν ένας από τους κύριους συμβούλους του νεκρού, προσπάθησε, υπό τον νέο ηγεμόνα της Νάπολης, Μπόνο, να παρέμβει στη διαχείριση του δουκάτου. Η επιδείνωση της σύγκρουσης μεταξύ του επισκόπου και του δούκα διευκολύνθηκε επίσης από το γεγονός ότι ο Τιβέριος κατηγόρησε επανειλημμένα τον Μπόνο για τη συμμαχία με τους Σαρακηνούς, την οποία ο δούκας αναγκάστηκε να συνάψει για να πολεμήσει τον πρίγκιπα του Μπενεβέντο Σικάρδο. Ωστόσο, ο δούκας, που είχε πολλούς υποστηρικτές μεταξύ του ναπολιτάνικου κλήρου, αντί να μετανοήσει και να αρνηθεί να συμμαχήσει με τους Μουσουλμάνους, φυλάκισε τον Τιβέριο, όπου ο επίσκοπος αντιμετωπιζόταν σαν εγκληματίας, τρέφονταν μόνο με ψωμί και νερό. Με διαταγή του Μπόνου, ο επίσκοπος Τιβέριος κηρύχθηκε έκπτωτος και η έδρα του ήταν κενή. Νέος αρχηγός της επισκοπής εξελέγη ο Ιωάννης ο γραμματικός, που ήταν κοντά στον δούκα. Ωστόσο, όντας ενάρετος και αξιοπρεπής άνθρωπος, δήλωσε ότι θεωρούσε αδύνατο για τον εαυτό του να αναλάβει την επισκοπική έδρα όσο ζούσε ο νόμιμος ιδιοκτήτης της. Ο Ιωάννης απαίτησε από τον Μπόνο να απελευθερώσει τον Τιβέριο, συμφωνώντας να γίνει μόνο τοποτηρητής του επισκόπου. Ωστόσο, ο δούκας υποσχέθηκε να σκοτώσει τον Τιβέριο και να δημεύσει την εκκλησιαστική περιουσία εάν ο Ιωάννης συνέχιζε να επιμένει. Γνωρίζοντας ότι ο Μπόνος μπορούσε να πραγματοποιήσει τις απειλές του, ο Ιωάννης αναγκάστηκε να αναλάβει τη διοίκηση της επισκοπής Νεάπολης. Μόνο μετά το θάνατο του Μπόνα το 834 και την ανατροπή του γιου του Λέοντος, οι συνθήκες κράτησης του Τιβέριου αμβλύνθηκαν ελαφρώς. Αν και συνέχισε να παραμένει υπό κράτηση, ήταν ήδη βαριά άρρωστος, με τη συγκατάθεση του νέου δούκα του Ανδρέα Β', μεταφέρθηκε από τη φυλακή στους θαλάμους του καθεδρικού ναού του Αγίου Τζενάρο. Υποτίθεται ότι ο Τιβέριος δεν έλαβε ποτέ την ελευθερία επειδή συνέχισε να είναι ένθερμος υποστηρικτής του αρχαίου δικαιώματος των Ναπολιτάνων επισκόπων να συμμετέχουν στη διακυβέρνηση της πόλης και του δουκάτου στο σύνολό του[3][4][5][6][7].
Ο Τιβέριος, νιώθοντας ότι πλησίαζε ο θάνατος το 838, κάλεσε κοντά του τους Ναπολιτάνους κοσμικούς και κληρικούς και τους διέταξε να εκλέξουν τον Ιωάννη ως νέο επίσκοπο. Δύο ημέρες αργότερα - μεταξύ 28 και 31 Μαρτίου - πέθανε, έχοντας προϊστάμενος της επισκοπής Νεάπολης για είκοσι χρόνια, τέσσερις μήνες και έντεκα ημέρες. Τάφηκε στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη, που βρίσκεται στη Βασιλική του Αγίου Τζενάρο[3][4][1][6][7].
Λίγο μετά το θάνατό του, ο Τιβέριος άρχισε να τιμάται από τους Ναπολιτάνους ως άγιος. Στην αγιογραφική γραμματεία αναφέρεται στο πρόσωπο του μακαριστού[3][8].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Cronotassi dei Vescovi, Chiesa di Napoli
- ↑ Francesco Ceva Grimaldi (marchesi di Pietracatella.), Memorie storiche della città di Napoli
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Zigarelli D. M., Biografie dei vescovi e arcivescovi della Chiesa di Napoli, Napoli, Stabilimento tipografico di G. Gioja, 1861, page 32—34
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Schipa M., Il Mezzogiorno d’Italia anteriormente alla monarchiα, Bari, Gius. Laterza & Figli, 1923, page 47—49
- ↑ 5,0 5,1 Bertolini P. di., Bono, Dizionario Biografico degli Italiani, Rome, Istituto dell’Enciclopedia Italiana, 1971, volume 12
- ↑ 6,0 6,1 Flavia De Rubeis, Giovanni Scriba, Dizionario Biografico degli Italiani, volume 56, Rome, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 2001
- ↑ 7,0 7,1 Зайцев Д. В. Иоанн IV Книжник // Православная энциклопедия. — М., 2010. — Т. XXIII : «Иннокентий — Иоанн Влах». — С. 583. — 752 с. — 39 000 экз. — ISBN 978-5-89572-042-4.
- ↑ Acta Sanctorum der Bollandisten. 1. April. S. Ioannes, Episcopus Neapolitanu, Ökumenisches Heiligenlexikon, (Λατινικά)