Τιμολόγηση άνθρακα
Η τιμολόγηση άνθρακα είναι η επιβολή οικονομικών κυρώσεων στους ρυπαίνοντες για να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, έτσι ώστε να περιορίσουν τα αέρια του θερμοκηπίου που εκπέμπουν στην ατμόσφαιρα. Οι πιο συνηθισμένες μορφές κυρώσεων είναι ο φόρος άνθρακα και η επιβολή ανώτατου ορίου εκπομπής μέσω συστήματος ποσοστώσεων.[1]
.png)
Οι κυβερνήσεις μπορούν να επιβάλλουν φόρο άνθρακα στη διανομή, πώληση ή χρήση των ορυκτών καυσίμων, με βάση την περιεκτικότητα σε άνθρακα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους αυτών των καυσίμων και των αγαθών ή των υπηρεσιών που δημιουργούνται από αυτές, ενθαρρύνοντας τις επιχειρήσεις και τα άτομα να στραφούν σε χαμηλότερη κατανάλωση άνθρακα. Παράλληλα, μπορούν να επιβάλλουν ένα σύστημα ποσοστώσεων που ονομάζεται cap-and-trade (σ.σ. όριο και εμπορία). Σε αυτό το μοντέλο, οι συνολικές επιτρεπόμενες εκπομπές σε μια χώρα ή περιοχή καθορίζονται εκ των προτέρων (ανώτατο όριο). Οι άδειες εκπομπής δημιουργούνται για τον επιτρεπόμενο όριο εκπομπών και είτε κατανέμονται είτε δημοπρατούνται σε εταιρείες. Οι εταιρείες μπορούν να ανταλλάσσουν άδειες μεταξύ τους, εισάγοντας μια αγορά εκπομπών (σύστημα εμπορίας εκπομπών ή ETS) που θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η εξοικονόμηση άνθρακα πραγματοποιείται όσο το δυνατόν φθηνότερα.[1][2]
Ευρωπαϊκό πλαίσιο Επεξεργασία
Η ΕΕ λειτουργεί σήμερα τη μεγαλύτερη αγορά αδειών εκπομπής (ΕΤS). Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2005, απαιτείται σε όλα τα κράτη-μέλη, στην Ισλανδία, στη Νορβηγία και στο Λιχτενστάιν. Το σύστημα αυτό έχει περιορίσει τις εκομπές σε περισσότερα από 11.000 εργοστάσια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και εμπορικές πτήσεις που λειτουργούν μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Συλλογικά ελέγχει περίπου το 45% όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ.[3] Το σύστημα αυτό συνέβαλε καθοριστικά στη μείωση των εκπομπών κατά 21% μεταξύ 1990 και 2013.[4] Από το 2021, ο αριθμός των αδειών μειώνεται ετήσια κατά 2.2% και με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνεται η ενεργειακή μετάβαση των εταιρειών σε πιο αποδοτικές και βιώσιμες μορφές ενέργειας. Επίσης, αυτή η μείωση συνεισφέρει στο αυξημένο εμπόριο αδειών στην αγορά μεταξύ των εταιρειών και στην αυξημένη αξία απόκτησης της άδειας.[5] Τέλος, κάποιες άδειες χορηγούνται απευθείας, ενώ κάποιες άλλες δημοπρατούνται σε τιμές αγοράς. Οι τιμές κυμαίνονται από € 3 με 25 t−1 CO2e.[6]
Την ίδια στιγμή, οι έγκυρες αντισταθμίσεις του άνθρακα στην ΕΕ περιλαμβάνουν έναν μηχανισμό μέσω του οποίου άτομα ή οργανώσεις αντισταθμίζουν τις ίδιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ή μέρος αυτών πληρώνοντας για μια ισοδύναμη μείωση των εκπομπών σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου[7] (διευκολύνεται από τα κριτήρια του μηχανισμού καθαρής ανάπτυξης (CDM) του Πρωτοκόλλου του Κιότο).[2] Μεταξύ 2008 και 2020, οι αντισταθμίσεις έχουν περιοριστεί στα 1600 Mt CO2e λόγω του ότι το κόστος αντιστάθμισης ήταν σημαντικά χαμηλότερο από τις τιμές διαπραγμάτευσης των αδειών. Έτσι υπονομεύονταν η μείωση των εκπομπών υπέρ της πληρωμής των φθηνότερων αντισταθμίσεων με κανένα άμεσο όφελος να μην αποκομίζουν τα κράτη-μέλη.[8][9]
Σε όσες εγκαταστάσεις υπερβαίνουν τα ετήσια όρια εκπομπών και χωρίς επαρκείς πρόσθετες άδειες, τούς επιβάλλονται πρόστιμα από τον κατάλληλο διοικητικό φορέα. Το κόστος του προστίμου (περίπου € 100 t− 1 CO2e) υπερβαίνει την τιμή αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η υπέρβαση της ποσόστωσης.[10] Τουλάχιστον το 50% των εσόδων που προκύπτουν από πλειστηριασμούς αδειών και πρόστιμα εκπομπών επενδύεται σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, έργα πράσινης ενέργειας, έργα προστασίας περιβάλλοντος και βιώσιμες καινοτομίες στα κράτη-μέλη.[11]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «What is a carbon price and why do we need one?». Grantham Research Institute on climate change and the environment (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 Keenor, Sam G.; Rodrigues, Aline F.; Mao, Li; Latawiec, Agnieszka E.; Harwood, Amii R.; Reid, Brian J. (2021-04). «Capturing a soil carbon economy» (στα αγγλικά). Royal Society Open Science 8 (4): rsos.202305, 202305. doi:. ISSN 2054-5703. PMID 33996128. PMC PMC8059520. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsos.202305.
- ↑ «EU ETS Handbook» (PDF). ec.europa.eu. European Union. 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2021.
- ↑ Vollebergh, Herman R. J.; Brink, Corjan (2020) (στα αγγλικά). What Can We Learn from EU ETS?. Rochester, NY: Social Science Research Network. https://papers.ssrn.com/abstract=3584087.
- ↑ «Cap-and-trade and emissions clustering: A spatial-temporal analysis of the European Union Emissions Trading Scheme» (στα αγγλικά). Journal of Environmental Management 249: 109352. 2019-11-01. doi:. ISSN 0301-4797. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479719310618.
- ↑ «Carbon pricing in the EU: Evaluation of different EU ETS reform options» (στα αγγλικά). Energy Policy 97: 603–617. 2016-10-01. doi:. ISSN 0301-4215. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421516303755.
- ↑ «Με ποιον τρόπο υπολογίζουν, περιορίζουν και αντισταθμίζουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ τα αέρια θερμοκηπίου που εκπέμπουν;» (PDF). www.eca.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2021.
- ↑ Naegele, Helene (2018). «Offset Credits in the EU ETS: A Quantile Estimation of Firm-Level Transaction Costs» (στα αγγλικά). Environmental & Resource Economics 70 (1): 77–106. https://ideas.repec.org/a/kap/enreec/v70y2018i1d10.1007_s10640-017-0111-1.html.
- ↑ «Ex-ante evaluation of EU ETS during 2013–2030: EU-internal abatement» (στα αγγλικά). Energy Policy 77: 152–163. 2015-02-01. doi:. ISSN 0301-4215. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421514006314.
- ↑ «Allowance price drivers in the first phase of the EU ETS» (στα αγγλικά). Journal of Environmental Economics and Management 59 (1): 43–56. 2010-01-01. doi:. ISSN 0095-0696. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0095069609000862.
- ↑ Velten, Eike Karola; Duwe, Matthias; Evans, Nick (2016-12-13) (στα English). Smart Cash for the Climate: Maximising Auctioning Revenues from the EU Emissions Trading System. https://www.ecologic.eu/14426.