Το τελετουργικό των Μάσγκρεϊβ

διήγημα του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ

Το τελετουργικό των Μάσγκρεϊβ (αγγλικός τίτλος:The Adventure of the Musgrave Ritual) είναι ένα από τα πενήντα έξι διηγήματα του σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ με ήρωα τον ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο βρετανικό περιοδικό The Strand τον Μάιο του 1893 και είναι το έκτο διήγημα της συλλογής Οι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς που εκδόθηκε το 1893 στην Αγγλία. [3]

Το τελετουργικό των Μάσγκρεϊβ
Εικονογράφηση του Σίντνεϊ Πάτζετ, 1893
ΣυγγραφέαςΆρθουρ Κόναν Ντόιλ
ΕικονογράφοςΣίντνεϊ Πάτζετ
ΤίτλοςThe Adventure of the Musgrave Ritual
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1893
Μορφήδιήγημα
ΣειράΟι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς[1]
Εργογραφία του Σέρλοκ Χολμς
LC ClassOL20619374W[2]
ΠροηγούμενοΗ περιπέτεια του «Γκλόρια Σκοτ»
ΕπόμενοThe Adventure of the Reigate Squire
Δημοσιεύθηκε στοΟι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σε αντίθεση με τις περισσότερες ιστορίες του Χολμς, ο κύριος αφηγητής δεν είναι ο γιατρός Γουάτσον, αλλά ο ίδιος ο Σέρλοκ Χολμς. Είναι μια από τις πρώτες καταγεγραμμένες περιπτώσεις που διερεύνησε και καθιερώνει την ικανότητά του στην επίλυση προβλημάτων.[4]

Το διήγημα έχει διασκευαστεί για το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο.[5] [6]

Υπόθεση Επεξεργασία

Ο Χολμς αφηγείται στον δρ. Γουάτσον μια από τις πρώτες του υποθέσεις που προέκυψε μετά την επίσκεψη του παλιού συμφοιτητή του Ρέτζιναλντ Μάσγκρεϊβ, απογόνου μιας από τις πιο παλιές οικογένειες της Αγγλίας, την εποχή που μόλις είχε αρχίσει να ασχολείται επαγγελματικά ως ντετέκτιβ. Ο Μάσγκρεϊβ επισκέπτεται τον Χολμς μετά την εξαφάνιση δύο υπηρετών από το αρχοντικό του στο Σάσσεξ, της καμαριέρας Ρέιτσελ Χάουελς και του μπάτλερ Ρίτσαρντ Μπράντον. Το ζευγάρι εξαφανίστηκε αφού ο Μάσγκρεϊβ απέλυσε τον Μπράντον όταν τον βρήκε να διαβάζει κρυφά ένα οικογενειακό έγγραφο, το Τελετουργικό των Μάσγκρεϊβ. Το έγγραφο, που χρονολογούνταν από τον 17ο αιώνα, είναι ένας γρίφος σε μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων:[7]

«Σε ποιόν ανήκε;»

 
Ο Μπράντον μελετά το τελετουργικό, εικονογράφηση του 1893 του WH Hyde

«Σ'αυτόν που έφυγε.»

«Ποιος θα το πάρει;»

«Αυτός που θα έρθει.»

«Πού ήταν ο ήλιος;»

«Πάνω από τη βελανιδιά.»

«Πού ήταν η σκιά;»

«Κάτω από τη φτελιά».

«Πώς μετρήθηκε σε βήματα;»

«Βόρεια, με δέκα προς δέκα, ανατολικά με πέντε προς πέντε, νότια με δύο προς δύο, δυτικά με ένα προς ένα, και το ίδιο σε βάθος.»

«Τι θα προσφέρουμε για αυτό;»

«Όλα όσα μας ανήκουν.»

«Γιατί να το δώσουμε;»

«Από πίστη και μόνο.»[8]

Ο Μάσγκρεϊβ συνέλαβε τον Μπράντον στη βιβλιοθήκη στις δύο η ώρα ένα πρωί να διαβάζει το τελετουργικό και είχε επίσης κάτι που έμοιαζε με γράφημα ή χάρτη, που έβαλε αμέσως στην τσέπη του μόλις είδε τον εργοδότη του να τον παρακολουθεί. Ο Μάσγκρεϊβ τον απέλυσε αμέσως αλλά μετά από παράκληση του μπάτλερ, του επέτρεψε να παραμείνει ακόμη μια εβδομάδα, αν και αυτός ζητούσε ένα μήνα ώστε να φανεί ότι έφευγε από μόνος του. Η ιστορία αργότερα αποκαλύπτει ότι ο μπάτλερ ήθελε τον χρόνο για κάτι άλλο.

Λίγες μέρες αργότερα, ο Μπράντον εξαφανίστηκε αφήνοντας πίσω τα υπάρχοντά του, το κρεβάτι του ήταν άθικτο και δεν βρέθηκε κανένα ίχνος του. Η καμαριέρα Ρέιτσελ Χάουελς, η οποία συνδεόταν με τον Μπράντον μέχρι που αυτός διέλυσε τον αρραβώνα τους για μια άλλη γυναίκα, έπαθε υστερική κρίση όταν ρωτήθηκε για τον Μπράντον, επαναλαμβάνοντας συνεχώς ότι είχε φύγει. Ήταν σε τέτοια κατάσταση που έβαλαν μια νοσοκόμα να την προσέχει. Όμως, ένα βράδυ η νοσοκόμα αποκοιμήθηκε και η Ρέιτσελ έφυγε από το παράθυρο. Τα ίχνη της οδηγούσαν στην άκρη μιας λιμνούλας την οποία έψαξαν και στον βυθό βρήκαν μόνο έναν σάκο που περιείχε λίγα σκουριασμένα μεταλλικά αντικείμενα και μερικές χρωματιστές πέτρες. Η Ρέιτσελ Χάουελς εξαφανίστηκε.

 
Ο Χολμς στο σωστό σημείο, εικονογράφηση του 1893 από τον Σίντνεϊ Πάτζετ

Ο Χολμς εξέτασε την υπόθεση ως ένα μυστήριο. Για τον Μάσγκρεϊβ, και προφανώς για όλους τους προγόνους του για περισσότερο από δύο αιώνες, το τελετουργικό ήταν μια ανούσια, παράλογη παράδοση που διάβαζαν όταν ενηλικιώνονταν αλλά ο Χολμς – και ο Μπράντον, επίσης, υποψιαζόταν ο Χολμς– το είδαν ως κάτι πολύ διαφορετικό. Γρήγορα συνειδητοποίησε ότι ήταν ένα κρυπτογραφημένο σύνολο οδηγιών για να βρει κάτι. Εξακριβώνοντας το ύψος της βελανιδιάς, που υπήρχε ακόμη, και τη θέση της φτελιάς, που δεν υπήρχε πια, ο Χολμς έκανε μερικούς υπολογισμούς και βρήκε το επίμαχο σημείο, με τον Μάσγκρεϊβ να τον ακολουθεί ανυπόμονα. Για τον Χολμς ήταν αποκαλυπτικό ότι ο Μπράντον είχε ρωτήσει πρόσφατα για το ύψος της φτελιάς και ότι ήταν πολύ έξυπνος.

Τα σημεία οδήγησαν τους δύο άνδρες στο υπόγειο του αρχοντικού, όπου είδαν μια πέτρινη πλάκα με ένα σιδερένιο χαλκά που πάνω του ήταν δεμένο το κασκόλ του Μπράντον. Ο Χολμς θεώρησε σωστό να ειδοποιήσει την αστυνομία σ' αυτό το σημείο. Ο ίδιος και ένας εύσωμος αστυνομικός κατάφεραν να σηκώσουν την πλάκα και μέσα στην κρύπτη βρήκαν ένα άδειο, παμπάλαιο σεντούκι και τον Μπράντον, ο οποίος ήταν νεκρός εδώ και αρκετές μέρες.[9]

 
Η Ρέιτσελ στο υπόγειο, εικονογράφηση του 1893 από τον WH Hyde

Ο Χολμς συμπεραίνει ότι ο Μπράντον κατάλαβε το νόημα του τελετουργικού, τουλάχιστον στο βαθμό που οδηγούσε σε κάτι πολύτιμο. Έτσι, κατάφερε να βρει την κρύπτη στο υπόγειο, αλλά μετά το βρήκε αδύνατο να σηκώσει μόνος του την πέτρινη πλάκα, οπότε αναγκάστηκε να εμπλέξει και κάποιον άλλο στο κυνήγι του θησαυρού του. Επέλεξε αστόχαστα τη Ρέιτσελ Χάουελς, η οποία είχε λόγους να τον μισεί, και οι δυο τους σήκωσαν την πλάκα, ο Μπράντον κατέβηκε, έβαλε τα αντικείμενα που βρήκε σε έναν σάκο και της τον έδωσε. Στη συνέχεια, η Ρέιτσελ έκλεισε την πλάκα ενταφιάζοντας ζωντανό τον Μπράντον μέσα στην κρύπτη. Έτσι εξηγούνται τα ταραγμένα νεύρα και η εξαφάνισή της.

Όσον αφορά τα αντικείμενα που βρέθηκαν στον σάκο που ανασύρθηκε από τη λίμνη, ο Χολμς τα εξέτασε και διαπίστωσε ότι τα μεταλλικά μέρη ήταν χρυσά και οι πέτρες ήταν πολύτιμοι λίθοι. Πίστευε ότι ήταν το χαμένο μεσαιωνικό στέμμα του Αγίου Εδουάρδου του βασιλιά Καρόλου Α' [10](«Αυτός που έφυγε»), που φυλάχθηκε κρυφά για τον νόμιμο διάδοχό του - τον γιο του Κάρολο Β' («Αυτός που θα έρθει»), ο οποίος στέφθηκε 11 χρόνια μετά την εκτέλεση του πατέρα του. Το τελετουργικό ήταν ένας οδηγός για την ανάκτηση αυτού του σημαντικού συμβόλου και ο Ρέτζιναλντ επιβεβαιώνει ότι ένας από τους προγόνους του, ο σερ Ραλφ Μάσγκρεϊβ, ήταν ιππότης και άνθρωπος του βασιλιά. Ο Χολμς θεώρησε ότι αυτός που έκρυψε το στέμμα είχε πεθάνει πριν εξηγήσει στον γιο του τη σημασία του κρυπτογραφήματος που δημιούργησε. Έτσι, είχε μείνει ως ένα γραφικό τελετουργικό για περισσότερα από 200 χρόνια.[11]

Σχόλια Επεξεργασία

  • Το τελετουργικό του Μάσγκρεϊβ είναι η τρίτη υπόθεση που ανέλαβε ο νεαρός Χολμς μετά το άνοιγμα του γραφείου του και ο δρ Γουάτσον περιορίζεται στη μεταγραφή της περιπέτειας, όπως του την διηγείται ο ντετέκτιβ χρόνια αργότερα. Ο γιατρός περιγράφει τον Χολμς ως «έναν από τους πιο παράξενους και ακατάστατους ανθρώπους που θα μπορούσε να βρει για συγκάτοικο». Μεταξύ αυτών που αναφέρει: ο Χολμς κρατούσε τα πούρα του στη θήκη για τα κάρβουνα, ο χώρος ήταν καλυμμένος με άπειρα έγγραφά του ακατάστατα αφημένα παντού και διασκέδαζε την πλήξη του ασκούμενος στη σκοποβολή στον τοίχο.
  • Ο Κόναν Ντόιλ, αστειευόμενος, τοποθετεί την πρώτη διεύθυνση του Σέρλοκ Χολμς στο Λονδίνο στην οδό Montague, ακριβώς στη γωνία του Βρετανικού Μουσείου, που είναι η διεύθυνση όπου έζησε ο ίδιος ο συγγραφέας όταν έφτασε στο Λονδίνο, όπου περνούσε τον άφθονο ελεύθερο χρόνο του - στην περίπτωση του Ντόιλ γράφοντας- ο Σέρλοκ Χολμς περιμένοντας πελάτες που εκείνη την εποχή ήταν ακόμη σπάνιοι.
  • Η αποκρυπτογράφηση του χειρογράφου θυμίζει ξεκάθαρα μία από τις επιρροές του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, τον Έντγκαρ Άλαν Πόε, και πιο συγκεκριμένα την ιστορία του Ο χρυσός σκαραβαίος (1843). Επίσης ο ενταφιασμός του μπάτλερ φέρει επιρροές από Το βαρέλι του Αμοντιλάδο (1846).

Μετάφραση στα ελληνικά Επεξεργασία

  • Το τελετουργικό των Μάσγκρεϊβ, στα Άπαντα του Σέρλοκ Χολμς, μετάφραση: Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος, εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2005, στον Γ' τόμο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία