Βικιπαίδεια

Τσαρλς Φράνσις Άνταμς

Αμερικανός πολιτικός και διπλωμάτης

Ο Τσαρλς Φράνσις Άνταμς ο πρεσβύτερος (αγγλικά: Charles Francis Adams Sr.‎‎, 18 Αυγούστου 1807 – 21 Νοεμβρίου 1886) ήταν Αμερικανός εκδότης ιστορικών άρθρων, συγγραφέας, πολιτικός και διπλωμάτης.[8] Ως πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, ο Άνταμς είχε καθοριστική ρόλο στις προσπάθειες της Ένωσης να αποτρέψει τη βρετανική αναγνώριση των Συνομόσπονδων Πολιτειών της Αμερικής και να διατηρήσει στο μέγιστο βαθμό την ευρωπαϊκή ουδετερότητα. Ο Άνταμς πρωταγωνίστησε επίσης στην εθνική και πολιτειακή πολιτική πριν και μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο.

Τσαρλς Φράνσις Άνταμς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Charles Francis Adams, Sr. (Αγγλικά)
Γέννηση18  Αυγούστου 1807[1][2][3]
Βοστώνη
Θάνατος21  Νοεμβρίου 1886[1][2][3]
Βοστώνη
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Μάουντ Γούλαστον
ΚατοικίαΜασαχουσέτη
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΝομική Σχολή Χάρβαρντ
Λατινική Σχολή της Βοστώνης[4]
Κολέγιο Χάρβαρντ[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
δικηγόρος
διπλωμάτης[4]
συγγραφέας[5]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1869–1881)[4]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα των Ουίγκ, Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, Κόμμα Ελεύθερου Εδάφους, Φιλελεύθερο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, Αντι-Μασονικό Κόμμα και Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆμπιγκεϊλ Μπράουν Μπρουκς (1829–άγνωστη τιμή)[6][7]
ΤέκναΤζον Κουίνσι Άνταμς Β΄[6]
Χένρυ Άνταμς[6]
Τσαρλς Φράνσις Άνταμς ο νεότερος
Μπρουκς Άνταμς
Λουίζα Κάθριν Άνταμς
Άρθουρ Άνταμς
Μαίρη Γκάρντνερ Άνταμς Κουίνσι
ΓονείςΤζον Κουίνσι Άνταμς[6] και Λουίζα Άνταμς[6]
ΑδέλφιαΤζον Άνταμς Β΄
Τζορτζ Ουάσινγκτον Άνταμς
ΟικογένειαΟικογένεια Άνταμς
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ (1859–1861, 3η περιφέρεια του Κογκρέσου της Μασαχουσέτης)
μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Μασαχουσέτης (από 1841)[4]
Πρέσβης των ΗΠΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο (1861–1868)
πολιτειακός γερουσιαστής της Μασαχουσέτης
πληρεξούσιος υπουργός (1861–1868, Αγγλία)[4]
Βραβεύσειςμέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
Δόκτωρ Νομικής (1864)[4]
Δόκτωρ Νομικής (1873)[4]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Άνταμς ήταν πατριάρχης μιας από τις πιο εξέχουσες πολιτικές οικογένειες των Ηνωμένων Πολιτειών: πατέρας και παππούς του ήταν οι πρόεδροι Τζον Κουίνσι Άνταμς και Τζον Άνταμς, για τους οποίους έγραψε μια σημαντική βιογραφία. Είχε επτά παιδιά, μεταξύ των οποίων ο Τζον Κουίνσι Β΄, ο Τσαρλς ο νεότερος, ο Χένρι και ο Μπρουκς.

Ο Άνταμς υπηρέτησε δύο θητείες στη Γερουσία της Πολιτείας της Μασαχουσέτης προτού βοηθήσει στην ίδρυση του αυτονομιστικού Κόμματος του Ελεύθερου Εδάφους το 1848. Ήταν ο υποψήφιος αντιπρόεδρος του κόμματος στις εκλογές του 1848 στο ίδιο ψηφοδέλτιο με τον πρώην πρόεδρο Μάρτιν Βαν Μπιούρεν. Εξελέγη στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών το 1858 ενώ επανεξελέγη το 1860.

Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, ο Άνταμς υπηρέτησε ως πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ηνωμένο Βασίλειο υπό τον Αβραάμ Λίνκολν, όπου διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της ουδετερότητας της βρετανικής κυβέρνησης και στη μη διπλωματική αναγνώριση της Συνομοσπονδίας. Μετά τον Πόλεμο, αποξενώθηκε από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και υπήρξε διαδοχικά Φιλελεύθερος Ρεπουμπλικάνος, Αντι-Μασόνος και Δημοκρατικός. Το 1876, ήταν ο αποτυχών υποψήφιος των Δημοκρατικών για τη θέση του κυβερνήτη της Μασαχουσέτης.

Ο Άνταμς έγινε επόπτης του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και έχτισε την Πέτρινη Βιβλιοθήκη στο Πίσφιλντ, το σπίτι της οικογένειας Άνταμς, το οποίο αποτελεί σήμερα μέρος του Εθνικού Ιστορικού Πάρκου Άνταμς στο Κουίνσι της Μασαχουσέτης, προς τιμήν του πατέρα του.

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Άνταμς γεννήθηκε στη Βοστώνη στις 18 Αυγούστου 1807 και ήταν ένας από τους τρεις γιους και μια κόρη του Τζον Κουίνσι Άνταμς (1767–1848) και της Λουίζα Κάθριν Τζόνσον (1775–1852).[9] Τα μεγαλύτερα αδέλφια του ήταν ο Τζορτζ Ουάσινγκτον Άνταμς (1801–1829) και ο Τζον Άνταμς Β΄ (1803–1834). Η αδελφή του, Λουίζα, γεννήθηκε το 1811 αλλά πέθανε το 1812, ενώ η οικογένεια βρισκόταν στη Ρωσία. Πήρε το όνομά του εν μέρει από τον Φράνσις Ντάνα.

Φοίτησε στη Λατινική Σχολή της Βοστώνης και στο Κολέγιο Χάρβαρντ, από όπου αποφοίτησε το 1825. Στη συνέχεια σπούδασε νομικά με τον Ντάνιελ Γουέμπστερ, έγινε δεκτός ως δικηγόρος και άσκησε το επάγγελμα στη Βοστώνη. Έγραψε πολυάριθμες κριτικές για έργα σχετικά με την αμερικανική και τη βρετανική ιστορία για το North American Review.

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του πατέρα του Τζον Κουίνσι Άνταμς (1825–1829), ο Τσαρλς και τα αδέλφια του Τζον και Τζορτζ ήταν αντίζηλοι για την ίδια γυναίκα, την ξαδέλφη τους Μαίρη Κάθριν Έλεν, η οποία ζούσε με την οικογένεια Άνταμς μετά τον θάνατο των γονέων της. Το 1828, ο Τζον παντρεύτηκε τη Μαίρη σε μια τελετή στον Λευκό Οίκο και τόσο ο Τσαρλς όσο και ο Τζορτζ αρνήθηκαν να παραστούν.. [10]

Σταδιοδρομία Επεξεργασία

 
Αφίσα της εκστρατείας Βαν Μπιούρεν/Άνταμς
 
Ο Άνταμς έζησε στην οδό Mount Vernon, Μπίκον Χιλ, Βοστώνη, 1842–1886.[11]

Το 1840, ο Άνταμς εξελέγη για τρεις ετήσιες θητείες στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Μασαχουσέτης και υπηρέτησε στη Γερουσία της Μασαχουσέτης από το 1843 έως το 1845. Το 1846 αγόρασε και έγινε εκδότης της εφημερίδας Boston Whig. Το 1848, ήταν ο αποτυχών υποψήφιος του Κόμματος του Ελεύθερου Εδάφους για την αντιπροεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, κατεβαίνοντας σε ένα ψηφοδέλτιο με τον πρώην πρόεδρο Μάρτιν Βαν Μπιούρεν ως υποψήφιο πρόεδρο. Την ίδια χρονιά, στις 21 Φεβρουαρίου, ο πατέρας του είχε υποστεί βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο και κατέρρευσε στο βήμα της Βουλής. Πέθανε δύο ημέρες αργότερα στην αίθουσα του Προέδρου του Καπιτωλίου σε ηλικία 80 ετών.

Από τη δεκαετία του 1840, ο Άνταμς έγινε ένας από τους σημαντικότερους συντάκτες ιστορικών άρθρων της εποχής του. Ανέπτυξε την εξειδίκευσή του εν μέρει λόγω του πατέρα του, ο οποίος το 1829 είχε στραφεί από την πολιτική (μετά την ηττηθείσα υποψηφιότητά του για μια δεύτερη προεδρική θητεία το 1828) στην ιστορία και τη βιογραφία. Ο Τζον Κουίνσι Άνταμς ξεκίνησε τη συγγραφή μιας βιογραφίας του πατέρα του, Τζον Άνταμς, αλλά έγραψε μόνο μερικά κεφάλαια πριν συνεχίσει με την πολιτική του σταδιοδρομία το 1830 και την εκλογή του στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ.[12]

Ο νεότερος Άνταμς, που είχε μόλις ολοκληρώσει την έκδοση των επιστολών της γιαγιάς του Άμπιγκεϊλ Άνταμς, Letters of Mrs. Adams, the Wife of John Adams (Επιστολές της κυρίας Άνταμς, συζύγου του Τζον Άνταμς, 1840), ανέλαβε το έργο που ο πατέρας του είχε αφήσει ανολοκλήρωτο και μεταξύ 1850 και 1856 εξέδωσε όχι μόνο τους δύο τόμους της βιογραφίας, αλλά και οκτώ ακόμη τόμους που παρουσίαζαν εκδόσεις του Ημερολογίου και της Αυτοβιογραφίας του Τζον Άνταμς, τα σημαντικότερα πολιτικά του κείμενα και μια επιλογή επιστολών και ομιλιών. Η έκδοση με τίτλο The Works of John Adams, Esq., Second President of the United States, (Τα έργα του Τζον Άνταμς, Δεύτερου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών), ήταν η μόνη έκδοση των γραπτών του Τζον Άνταμς μέχρι που η οικογένεια δώρισε την κρυμμένη συλλογή εγγράφων του Άνταμς στην Ιστορική Εταιρεία της Μασαχουσέτης το 1854 και εξουσιοδότησε τη δημιουργία του έργου Adams Papers. Το σύγχρονο έργο είχε δημοσιεύσει ακριβείς επιστημονικές εκδόσεις του ημερολογίου και της αυτοβιογραφίας του Τζον Άνταμς, αρκετούς τόμους της αλληλογραφίας της οικογένειας Άνταμς, δύο τόμους για τα πορτρέτα του Τζον και της Αμπιγκέιλ Άνταμς και του Τζον Κουίνσι και της Λουίζα Κάθριν Άνταμς, καθώς και τα πρώτα χρόνια του ημερολογίου του Τσαρλς Φράνσις Άνταμς, ο οποίος δημοσίευσε μια αναθεωρημένη έκδοση της βιογραφίας το 1871. Το 1857 εξελέγη μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.[12]

Μέλος του Κογκρέσου και διπλωμάτης Επεξεργασία

Ως Ρεπουμπικάνος, ο Άνταμς εξελέγη στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών το 1858, όπου προήδρευσε της Επιτροπής Βιομηχανιών. Επανεξελέγη το 1860, αλλά παραιτήθηκε για να γίνει υπουργός (πρεσβευτής) των ΗΠΑ στην Αυλή του Σεντ Τζέιμς (Βρετανία), μια θέση που κατείχαν προηγουμένως ο πατέρας και ο παππούς του, από το 1861 έως το 1868. Ο ισχυρός γερουσιαστής της Μασαχουσέτης Τσαρλς Σάμνερ ήθελε τη θέση και έτσι αποξενώθηκε από τον Άνταμς. Η Βρετανία είχε ήδη αναγνωρίσει την εμπόλεμη κατάσταση της Συνομοσπονδίας, αλλά ο Άνταμς συνέβαλε καθοριστικά στη διατήρηση της βρετανικής ουδετερότητας και στην αποτροπή της βρετανικής διπλωματικής αναγνώρισης της Συνομοσπονδίας κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου.[13]

Μέρος των καθηκόντων του περιελάμβανε την αλληλογραφία με Βρετανούς πολίτες, συμπεριλαμβανομένου του Καρλ Μαρξ και της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων.[14] Ο Άνταμς και ο γιος του, Χένρυ Άνταμς, ο οποίος υπηρετούσε ως προσωπικός γραμματέας του, παρακολουθούσαν επίσης τις διπλωματικές μηχανορραφίες της Συνομοσπονδίας και την κατασκευή επαναστατικών εμπορικών καταδρομικών πλοίων (όπως το σκάφος N°290, το οποίο καθελκύστηκε ως Enrica από το Λίβερπουλ[15] αλλά σύντομα μετατράπηκε κοντά στις Αζόρες στο πολεμικό πλοίο CSS Alabama) και πλοίων αποκλεισμού από τα βρετανικά ναυπηγεία.

Η σημαντικότερη επιτυχία του ως διπλωμάτης ήταν η διατήρηση της ουδετερότητας της Βρετανίας. Βοήθησε στην επίλυση της υπόθεσης Τρεντ το 1861, κατά την οποία ένας Αμερικανός αξιωματικός του ναυτικού είχε παραβιάσει τα βρετανικά δικαιώματα. Με τον αποκλεισμό των λιμανιών της Συνομοσπονδίας από την Ένωση να γίνεται όλο και πιο επιτυχημένος, ελάχιστο βαμβάκι έφτανε πλέον στην Ευρώπη παρά μόνο μέσω των ενωσιακών διαύλων. Ένα ισχυρό στοιχείο στη Βρετανία, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Οικονομικών Γουίλιαμ Γκλάντστοουν, ήθελε να παρέμβει για να βοηθήσει τη Συνομοσπονδία. Ο Άνταμς προειδοποίησε ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και την αποκοπή των αμερικανικών εξαγωγών τροφίμων, οι οποίες αποτελούσαν περίπου το ένα τέταρτο των βρετανικών προμηθειών τροφίμων. Το αμερικανικό ναυτικό, που γινόταν όλο και πιο ισχυρό, θα προσπαθούσε να βυθίσει τη βρετανική ναυτιλία.

Η βρετανική κυβέρνηση αποσύρθηκε από τη συζήτηση για πόλεμο όταν η εισβολή των Συνομοσπονδιακών δυνάμεων στο Βορρά ηττήθηκε στο Αντίταμ και ο Λίνκολν ανακοίνωσε ότι θα εξέδιδε τη Διακήρυξη Χειραφέτησης. Ο Άνταμς και το επιτελείο του συγκέντρωσαν λεπτομέρειες σχετικά με το θέμα της ναυπηγικής βιομηχανίας, δείχνοντας πώς τα πολεμικά πλοία και τα πλοία αποκλεισμού που κατασκευάστηκαν για τη Συνομοσπονδία προκάλεσαν εκτεταμένη ζημία στα αμερικανικά συμφέροντα, τα πρώτα εναντίον της αμερικανικής εμπορικής ναυτιλίας και τα δεύτερα εναντίον του στρατού της Ένωσης στο πεδίο της μάχης. Τα στοιχεία αυτά αποτέλεσαν τη βάση για τις μεταπολεμικές αξιώσεις της Αλαμπάμα. Οι διεκδικήσεις οδηγήθηκαν σε διαιτησία, με τον Άνταμς υπεύθυνο της αμερικανικής πλευράς. Ωστόσο, οι Βρετανοί το 1872 συμφώνησαν να καταβάλουν 15 εκατομμύρια δολάρια (~328 εκατομμύρια δολάρια το 2022) ως αποζημίωση μόνο για τις ζημιές που προκλήθηκαν από τα βρετανικής κατασκευής πολεμικά πλοία της Συνομοσπονδίας.[16][17]

Συνάντηση με τον Τζόζεφ Σμιθ Επεξεργασία

Το 1844, ενώ ταξίδευε με τον ξάδελφό του Τζοσάια Κουίνσι, ο Τσαρλς Φράνσις Άνταμς συνάντησε τον Τζόζεφ Σμιθ, τον ιδρυτή της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού και των Αγίων της Εσχάτης Ημέρας, στο Ναουβού του Ιλινόις και έλαβε ένα αντίγραφο του Βιβλίου των Μορμόνων, το οποίο προηγουμένως ανήκε στην πρώτη σύζυγο του Σμιθ, την Έμμα Σμιθ. Το βιβλίο βρίσκεται τώρα στις συλλογές του αρχείου του Εθνικού Ιστορικού Πάρκου Άνταμς. Κατά την επίσκεψη, ο Σμιθ έδειξε στον Άνταμς και τον Κουίνσι τέσσερις αιγυπτιακές μούμιες και αρχαίους παπύρους. Ο Άνταμς δεν εντυπωσιάστηκε από τον Σμιθ και έγραψε στην ημερολογιακή του καταχώρηση εκείνη την ημέρα: «Ένας τέτοιος άνθρωπος αποτελεί σπουδή όχι για τον εαυτό του, αλλά για να δείξει τι στροφές παίρνει μερικές φορές το ανθρώπινο μυαλό. Και αργότερα, αν ζήσω, μπορώ να συγκρίνω τα αποτελέσματα αυτής της πλάνης με την κατάσταση στην οποία την είδα και τον απατεώνα απόστολο της».[18]

Ύστερος βίος Επεξεργασία

Επιστρέφοντας στη Βοστώνη, ο Άνταμς αρνήθηκε την προεδρία του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, αλλά έγινε ένας από τους επόπτες του το 1869. Το 1870 έχτισε την πρώτη προεδρική βιβλιοθήκη στις Ηνωμένες Πολιτείες προς τιμήν του πατέρα του Τζον Κουίνσι Άνταμς. Η Πέτρινη Βιβλιοθήκη περιλαμβάνει πάνω από 14.000 βιβλία γραμμένα σε δώδεκα γλώσσες. Η βιβλιοθήκη βρίσκεται στο Πίσφιλντ (γνωστό και ως "Παλιό Σπίτι"), το οποίο αποτελεί σήμερα μέρος του Εθνικού Ιστορικού Πάρκου Άνταμς στο Κουίνσι της Μασαχουσέτης.

Το 1876, ο Άνταμς έθεσε ανεπιτυχώς υποψηφιότητα για κυβερνήτης της Μασαχουσέτης.[19]

Κατά τη διάρκεια της διαμάχης για το Εκλογικό Σώμα του 1876, ο Άνταμς τάχθηκε υπέρ του Δημοκρατικού Σάμιουελ Τίλντεν έναντι του Ρεπουμπλικάνου Ράδερφορντ Χέιζ για τον Λευκό Οίκο.

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

 
Ο κύριος και η κυρία Άνταμς στη βεράντα στο Πίσφιλντ στο Κουίνσι, φωτογραφημένοι από Μάριον Χούπερ Άνταμς
 
Πορτρέτο του Άνταμς το 1867 από τον Γουίλιαμ Μόρις Άνταμς

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1829 παντρεύτηκε την Άμπιγκεϊλ Μπράουν Μπρουκς (1808–1889), πατέρας της οποίας ήταν ο μεγιστάνας της ναυτιλίας Πίτερ Τσάρντον Μπρουκς (1767–1849).[9] Είχε δύο αδελφές, τη Σαρλότ, η οποία ήταν παντρεμένη με τον Έντουαρντ Έβερετ, πολιτικό της Μασαχουσέτης,[20] και την Ανν, η οποία ήταν παντρεμένη με τον Ναθάνιελ Φρόθινγκχαμ, ιερέα της Ενωτικής Εκκλησίας.[21] Μαζί ήταν οι γονείς των:

Ο Άνταμς πέθανε στη Βοστώνη στις 21 Νοεμβρίου 1886, σε ηλικία 79 ετών, και κηδεύτηκε στο κοιμητήριο Μάουντ Γουόλαστον του Κουίνσι.[22] Ήταν το τελευταίο επιζών παιδί του Τζον Κουίνσι Άνταμς.

Η «υγεία και η διάθεση» της συζύγου του Άμπιγκεϊλ επιδεινώθηκε μετά τον θάνατο του συζύγου της και πέθανε στο Πίσφιλντ στις 6 Ιουνίου 1889.[23]

Παραπομπές Επεξεργασία

Υποσημειώσεις

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Charles-Francis-Adams. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w66q1wgb. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 2842. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 (Αγγλικά) The Biographical Dictionary of America. Βοστώνη. 1906.
  5. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Kindred Britain»
  7. ↑ p32351.htm#i323506. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  8. ↑ Chambers Biographical Dictionary, (ISBN 0-550-18022-2), σελ. 6
  9. ↑ 9,0 9,1 Johnson 1906, σελίδες 36–37
  10. ↑ Nagel, Paul C. (1999). The Adams Women: Abigail and Louisa Adams, Their Sisters and Daughters. Cambridge: Harvard University Press. σελ. 236–238. ISBN 978-0-674-00410-8. 
  11. ↑ State Street Trust Company. Forty of Boston's historic houses. 1912.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Book of Members, 1780–2010: Chapter A» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023. 
  13. ↑ Norman B. Ferris, "An American Diplomatist Confronts Victorian Society, 1861" History Today (1965) 15#8 σσ. 550–558.
  14. ↑ «Address of the International Working Men's Association to Abraham Lincoln, President of the United States of America». marxists.org. 28 Ιανουαρίου 1865. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  15. ↑ Appletons' annual cyclopaedia and register of important events of the year: 1862. New York: D. Appleton & Company. 1863. σελ. 381. 
  16. ↑ Maureen M. Robson, "The Alabama Claims and the Anglo‐American Reconciliation, 1865–71." Canadian Historical Review 42.1 (1961): 1–22.
  17. ↑ Adrian Cook, The Alabama Claims: American Politics and Anglo-American Relations, 1865–1872 (1975).
  18. ↑ «Charles Francis Adams Diary». boap.org. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023. 
  19. ↑ Βλ. τη σατιρική γελοιογραφία του Τόμας Ναστ για την εκστρατεία του Τσαρλς Άνταμς στο https://image.nj.com/home/njo-media/width620/img/njv_editorial_page/photo/10353936-standard.jpg. Επεξήγηση βρίσκεται στο περιοδικό American Heritage, Αύγουστος 1958, τόμος IX, τεύχος 5, σελ. 90.
  20. ↑ Varg, σσ. 23–24
  21. ↑ Frothingham, σελ. 62
  22. ↑ «Charles Francis Adams. The Aged Statement Gone To His Rest. Passing Quietly Away Surrounded By His Family.». The New York Times. 1886-11-21. https://www.nytimes.com/1886/11/22/archives/charles-francis-adams-the-aged-statement-gone-to-his-rest-passing.html. Ανακτήθηκε στις 2023-12-22. «Charles Francis Adams died at 1:57 o'clock this morning, at his residence, No. 57 Mount Vernon-street, in this city. He had not been well for some time and had suffered more or less for the past five years from some brain trouble, the result of overwork.» 
  23. ↑ «Abigail Brooks Adams». History of American Women (στα Αγγλικά). 18 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2023. 

Πηγές

  • Adams Jr., Charles Francis, Charles Francis Adams, Boston and New York: Houghton, Mifflin and Company, 1900.
  • Butterfield, L. H. et al., επιμ., The Adams Papers (1961– ). Πολύτομη έκδοση με επιστολογραφία όλων των επιστολών από και προς τα σημαντικότερα μέλη της οικογένειας Άνταμς, καθώς και των ημερολογίων τους, μη ολοκληρωμένη.
  • Donald, Aida Dipace, Donald, David Herbert, επιμ. , Diary of Charles Francis Adams (2 τόμοι). Harvard University Press, 1964.
  • Duberman, Martin. Charles Francis Adams, 1807–1886. Houghton Mifflin Company, 1961, επανέκδοση από Stanford University Press, 1968.
  • Egerton, Douglas R. Heirs of an Honored Name: The Decline of the Adams Family and the Rise of Modern America. Basic Books, 2019.
  • Frothingham, Paul Revere (1925). Edward Everett: Orator and Statesman. Boston: Houghton Mifflin Company. OCLC 1517736. 
  • Johnson, Rossiter, επιμ. (1906). «Adams, Charles Francis» (στα αγγλικά). Adams, Charles Francis. 1. Boston: American Biographical Society, σσ. 36–37. 
  • Varg, Paul (1992). Edward Everett: The Intellectual in the Turmoil of Politics. Selinsgrove, PA: Susquehanna University Press. ISBN 978-0-945636-25-0. OCLC 24319483. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τσαρλς_Φράνσις_Άνταμς&oldid=10334372"