Φαρεσμάνης Α΄ της Ιβηρίας
Ο Φαρεσμάνης Α΄ (γεωργιανά: ფარსმან I, πέθανε το 58 μ.Χ.) ήταν βασιλιάς της Ιβηρίας. Ο Φαρεσμάνης είναι σημαντικό πρόσωπο στην αναφορά του Τάκιτου για τις πολιτικές και τις εκστρατείες στην ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία υπό τέσσερις αυτοκράτορες (Τιβέριος, Καλιγούλας, Κλαύδιος και Νέρων). Σύμφωνα με τον Σάιριλ Τουμάνοφ, ο Φαρεσμάνης ήταν μέλος της τρίτης δυναστείας των Φαρναβαζιδών και βασίλεψε από το 1 έως το 58 μ.Χ. Αναφέρεται στην Στήλη του Βεσπασιανού στο Αρμάζι. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η Ιβηρία εξελίχθηκε στην αυτοκρατορία της Υπερκαυκασίας,[1] η οποία βασίλευε στην Αρμενία και την (Καυκάσια) Αλβανία.[2]
| Φαρεσμάνης Α΄ της Ιβηρίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 0ος αιώνας π.Χ. Μτσχέτα |
| Θάνατος | 58 |
| Τόπος ταφής | Μτσχέτα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Ιβηρίας |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Mithridates I of Iberia Ραδάμιστος Amazasp I of Iberia |
| Γονείς | Kartam of Colchis |
| Οικογένεια | δυναστεία Φαρναβαζιδών |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Βασιλιάς της Ιβηρίας (1–58) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ως σύμμαχοι της Ρώμης, ο αδερφός του, ο Μιθριδάτης, διορίστηκε βασιλιάς της Αρμενίας από τον ρωμαίο αυτοκράτορα Τιβέριο, ο οποίος εισέβαλε στην Αρμενία το 35 μ.Χ. Όταν ο πρίγκιπας των Πάρθων, ο Ορόντης (γιος του Αρτάβανου Γ΄ της Παρθίας) αποπειράθηκε να καθαιρέσει τον Μιθριδάτη από τον θρόνο της Αρμενίας, ο Φαρεσμάνης ηγήθηκε ενός Ιβηρικού στρατού που νίκησε τους Πάρθους (Τάκιτος, Χρονικά. vi. 32-35).[3] Ο Φαρεσμάνης έσπασε το κράνος του Ορόντη με μία γροθιά: Ο Ορόντης έπεσε και οι φήμες για τον θάνατο του Ορόντη έριξαν το ηθικό των Πάρθων.[4]
Περίπου κατά το 52 μ.Χ., ο Φαρεσμάνης υποκίνησε τον γιο του, τον Ραδάμιστο, ο οποίος είχε φιλόδοξο και επιδέξιο χαρακτήρα. Άρχισε να εκδηλώνει ένα αίσθημα δυσαρέσκειας, σε βαθμό που έκανε πόλεμο με τον θείο του Μιθριδάτη. Ο Φαρεσμάνης υποστήριξε τον γιο του.[5]Μετά από μια σύντομη βασιλεία, ο Ραδάμιστος εκδιώχθηκε από τους Πάρθους το 55 μ.Χ. και κατέφυγε στο βασίλειο του πατέρα του. Οι Ρωμαίοι είχαν εκφράσει την δυσαρέσκειά τους με τις κινήσεις του Ραδάμιστου, και για να κερδίσει την εύνοια τους, εκτελέστηκε από τον πατέρα του.[6] Τον Φαρεσμάνη διαδέχθηκε ο Μιρδάτης Α΄ της Ιβηρίας.[7][8]
Οικογένεια Επεξεργασία
Ο Φαρεσμάνης παντρεύτηκε μια άγνωστη αρμένια πριγκίπισσα της δυναστείας των Αρταξιαδών. Δεν είναι γνωστή η ημερομηνία του γάμου τους. Ήταν η κόρη του Τιγράνη Δ΄ και της ετεροθαλής αδελφής και γυναίκας του, Ερατώς. Η αρμένια γυναίκα του έφερε στον κόσμο τρεις γιους: τον Ραδάμιστο, τον Μιρδάτη και τον Αμάζασπο (Αμαζάσπ), ο οποίος είναι γνωστός από το επίγραμμα του Αμάζασπου το οποίο βρέθηκε στη Ρώμη.
Διαρχία Επεξεργασία
Ο Τουμάνοφ έχει συστήσει διστακτικά την ταυτοποίηση του Φαρεσμάνη με τον Αντέρκι (ή Ροκ), ένα πρόσωπο που αναφέρουν τα μεσαιωνικά γεωργιανά χρονικά. Φαίνεται ότι η βασιλιά του Αντέρκι συμπίπτει με την εμφάνιση των πρώτων Χριστιανικών κοινοτήτων στην Ιβηρία και το ταξίδι των Εβραίων από τη Μτσχέτα στην Ιερουσαλήμ, όπου είδαν την σταύρωση του Ιησού και έφεραν τον Άγιο Χιτώνα στην Ιβηρία. Σύμφωνα με τα γεωργιανά χρονικά, η διαίρεση των περιοχών του βασιλείου στους δύο γιους του Αντέρκι, τον Καρτάμ (Καρντζάμ) και τον Μπαρτόμ (Μπρατμάν) ξεκίνησε την περίοδο διαρχίας στην Ιβηρία η οποία διήρκεσε πέντε γενιές. Πολλοί μελετητές αμφισβητούν την ύπαρξη της εν λόγω διαρχίας. Οι σύγχρονες ξένες πηγές κάνουν λόγο για ένα και όχι δύο μονάρχες.[9]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Rayfield, p. 418
- ↑ Rayfield, p. 29
- ↑ Grousset, History of Armenia from its origins to 1071, p.89, 106
- ↑ Rayfield, p. 30
- ↑ Rayfield, p. 31
- ↑ Tacitus, Annales xii. 42-48, xiii. 6, 37.
- ↑ Toumanoff, Cyril (1967). Studies in Christian Caucasian History, p. 101. Georgetown University Press.
- ↑ Rayfield, p. 32
- ↑ Rapp, Stephen H. (2003), Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, pp. 285-287. Peeters Publishers, (ISBN 90-429-1318-5).
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Rayfield, D. (2013) Edge of Empires: A History of Georgia, Reaktion Books, (ISBN 9781780230702)