Παγκολίνος

Για την ομώνυμη τάξη των ερπετών, δείτε Φολιδωτά.

Ο παγκολίνος είναι θηλαστικό στη τάξη των Φολιδωτών (Pholidota). Η μόνη οικογένεια που σώζεται μέχρι σήμερα, οι Μανίδες, έχει ένα γένος, το Μάνις, το οποίο αποτελείται από οχτώ είδη. Αυτά τα είδη έχουν διαστάσεις από 30 μέχρι 100 εκατοστά μήκος. Είναι γνωστά επίσης και κάποια εξαφανισμένα είδη παγκολίνων. Το όνομα παγκολίνος προέρχεται από τη μαλαισιανή γλώσσα «πενγκουλίν», που σημαίνει «κάτι που κυλάει». Βρίσκεται σε τροπικές περιοχές της Αφρικής και της Ασίας.

Παγκολίνος
Μαλαϊκός παγκολίνος (Manis javanica)
Κατάσταση διατήρησης
Κινδυνεύει άμεσα με αφανισμό (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Υπερσυνομοταξία: Δευτεροστόμια (Deuterostomia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia) Τάξη: Φολιδωτά (Pholidota) Weber, 1904 Οικογένεια: Μανίδες (Manidae) Gray, 1821 Γένος: Manis Linnaeus, 1758

Ινδικό παγκολίνο που αμύνεται σε ασιατικά λιοντάρια

Οι παγκολίνοι έχουν μεγάλες προστατευτικές κεράτινες φολίδες που καλύπτουν το δέρμα τους. Είναι τα μόνα γνωστά θηλαστικά με αυτή την προσαρμογή. Ζουν σε κουφάλες δέντρων ή λαγούμια, ανάλογα με το είδος. Είναι νυκτόβια ζώα και η δίαιτά τους περιλαμβάνει κυρίως μυρμήγκια και τερμίτες, τα οποία τρώνε με τη μακριά τους γλώσσα. Συνήθως είναι μοναχικά ζώα, τα οποία συναντώνται μόνο για να αναπαραχθούν. Γεννούν από ένα μέχρι τρία μικρά κάθε φορά, τα οποία μεγαλώνουν μέσα σε δύο χρόνια. Οι παγκολίνοι κινδυνεύουν από το κυνήγι (για το κρέας και τις φολίδες τους) και από την αποψίλωση του ενδιαιτήματός τους. Είναι το θηλαστικό το οποίο γίνεται περισσότερες φορές θύμα παράνομου εμπορίου ζώων. Και τα οχτώ είδη παγκολίνων θεωρούνται ότι κινδυνεύουν με εξαφάνιση σύμφωνα με την κόκκινη λίστα της IUCN.

Περιγραφή

Η φυσική εμφάνιση ενός παγκολίνου χαρακτηρίζεται από μεγάλα, ανθεκτικά, επικαλυπτόμενα πλακοειδή λέπια. Τα λέπια είναι μαλακά στα νεογέννητα παγκολίνο, αλλά σκληραίνουν καθώς το ζώο ωριμάζει και είναι κατασκευασμένα από κερατίνη, το ίδιο υλικό από το οποίο είναι τα ανθρώπινα νύχια. Το σώμα με τα λέπια του μοιάζουν με ένα κουκουνάρι ή αγκινάρα. Μπορεί να κουρνιάσει σαν μια μπάλα όταν απειλείται, γιατί τα επικαλυπτόμενα λέπια του δρουν ως πανοπλία και το πρόσωπό του το κρύβει κάτω από την ουρά του. Τα λέπια του είναι απότομα, παρέχοντας μια επιπλέον άμυνα.