Ο Φραγκίσκος Φίλελφος (1398-1481) ήταν Ιταλός λόγιος του 15ου αιώνα.

Φραγκίσκος Φίλελφος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25  Ιουλίου 1398[1][2]
Τολεντίνο[1][3][2]
Θάνατος31  Ιουλίου 1481[1]
Φλωρεντία[1][3]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςMarch of Ancona
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[4][5]
Ιταλικά[5]
αρχαία ελληνικά[5]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Πάδοβας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμεταφραστής
διδάσκων πανεπιστημίου
διπλωμάτης[2]
ποιητής[6]
ρήτορας[7][1]
φιλόσοφος[7]
κλασικός φιλόλογος[7][1]
ανθρωπιστής[7][3]
συγγραφέας[7][1]
γραφέας[8]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Μπολόνια (1428)[2]
Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας (1429–1434)[2]
Πανεπιστήμιο της Σιένα (1434–1438)[9][2]
Οικογένεια
ΤέκναGianmario Filelfo
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Exercitatiunculae, 1448

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1398 στην Πικεντία της Ιταλίας. Σπούδασε στην Πάδοβα έχοντας δάσκαλο τον λόγιο δάσκαλο της ρητορικής και ηθικής φιλοσοφίας Γασπαρίνο Βαρζίζα. Πήγε στην Βενετία και δίδαξε επί δύο έτη και απόκτησε τέτοια φήμη, ώστε η δημοκρατία τον τίμησε με τον τίτλο του «civis venetus» και τον απέστειλε στην Κωνσταντινούπολη ως γραμματέα.

Εκεί διετέλεσε επί δύο χρόνια γραμματέας και επί πέντε χρόνια γραμματέας και σύμβουλος του αυτοκράτορα Ιωάννη. Επέστρεψε στην Βενετία φέρνοντας μαζί του πολλά πολύτιμα και σπάνια χειρόγραφα. Στην Κωνσταντινούπολη σπούδασε στον Ιωάννη Χρυσολωρά και αργότερα στον Χρυσοκόκκη, και διακρίθηκε για την καθαρή και δόκιμη Αττική γλώσσα του. Διακρίθηκε για την γνώση της ελληνικής φιλολογίας και διέπρεψε για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας.

Δίδαξε σε πολλές πόλεις της Ιταλίας και στην λοιπή Ευρώπη. Για αυτούς τους λόγους ο βίος του σκιαγραφείται μαζί με τους άλλους Έλληνες λογίους. Ο βίος του γίνεται γνωστός από τις διάφορες επιστολές, στις οποίες αυτοβιογραφείται με πολύ αυταρέσκεια και υπερβολές, τις οποίες οι ιστορικοί και κριτικοί με πολύ δισταγμό αποδέχονται. Ο Διόδοτος στην βιογραφία του Άλδου Μανούτσιου λέει ότι ο περιώνυμος Φραγκίσκος Φίλελφος κατέχει μια μεγάλη θέση στην ιστορία του Ελληνισμού στην Ιταλία.

Το 1454 διακηρύσσει σε επιστολές του προς τον σουλτάνο τις ελπίδες του για τον εκχριστιανισμό του Πορθητή και για την ενδεχόμενη πολιτική συνεργασία της χριστιανικής Δύσης με τη μουσουλμανική Ανατολή. Ωστόσο μια προσεκτική μελέτη της ζωής του και των φιλοτουρκικών του κειμένων δείχνει πως «αποσκοπούσε περισσότερο στην απελευθέρωση συγγενικών του προσώπων παρά στον πραγματικό προσηλυτισμό του Μεχμέτ Β΄»[10] Επίσης προγενέστερα και μεταγενέστερα κείμενά του (επιστολές, λόγοι), καθώς και όλη του η ζωή, δείχνουν πως ήταν ένας σταθερός θιασώτης των αντιτουρκικών σταυροφοριών αλλά και προστάτης των Ελλήνων φυγάδων της Ιταλίας

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 123203544. Ανακτήθηκε στις 23  Ιανουαρίου 2023.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1997. francesco-filelfo. Ανακτήθηκε στις 23  Ιανουαρίου 2023.
  3. 3,0 3,1 3,2 «OPAC SBN» (Ιταλικά) RAVV079152. Ανακτήθηκε στις 23  Ιανουαρίου 2023.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb123203544. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 5,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002159443. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002159443. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  8. (Αγγλικά) Schoenberg Database of Manuscripts.
  9. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  10. Ιωάννης Χασιώτης, «Τάσεις συνεργασίας Ελλήνων και Τούρκων», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. Ι (1974), σελ. 248-249