Ο Φρανσίσκο Μασίας Νγκέμα (Francisco Macías Nguema, 1 Ιανουαρίου 1924 - 29 Σεπτεμβρίου 1979) ήταν στρατιωτικός και πολιτικός, πρώτος πρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας, από το 1968 ως την ανατροπή του από τον ανεψιό του, το 1979. Κυβέρνησε απολυταρχικά και επέβαλε δικτατορικό καθεστώς, που χαρακτηρίστηκε από συστηματικούς διωγμούς των πολιτικών αντιπάλων του και εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επί των ημερών του, η διπλωματική απομόνωση και η οικονομική κρίση χαρακτήρισαν τη χώρα. Έπειτα από την ανατροπή του σε πραξικόπημα, συνελήφθη, δικάστηκε και εκτελέστηκε.

Φρανσίσκο Μασίας Νγκουέμα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Francisco Macías Nguema Biyogo (Ισπανικά) και Masie Nguema Biyogo Ñegue Ndong (Πολλαπλές γλώσσες)
Γέννηση1  Ιανουαρίου 1924[1][2]
Μονγκόμο[1]
Θάνατος29  Σεπτεμβρίου 1979[3][2]
Black Beach
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Τόπος ταφήςMalabo cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΙσημερινή Γουινέα[4][1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαFang
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά
Fang
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[1]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαUnited National Workers' Party, Popular Idea of Equatorial Guinea, Movimiento Nacional de Liberación de Guinea Ecuatorial και Εθνικό Ενωτικό Κίνημα της Ισημερινής Γουινέας
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςδολοφονία
γενοκτονία
υπεξαίρεση
Οικογένεια
ΤέκναMónica Macías
Filiberto Ntutumu Nguema
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας (1968–1979)[1]
ΒραβεύσειςCollar of the Spanish Order of the Civil Merit (1968)[5]
Order of Independence
National Order of Equatorial Guinea
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Γεννήθηκε την 1η Ιανουαρίου του 1924 ως Μεζ-μ Νγκουέμε. Η κάθοδός του στην πολιτική ξεκίνησε από την αποικιοκρατική περίοδο, όταν έγινε δήμαρχος του Μονγκόμο. Στη συνέχεια υπηρέτησε στο αξίωμα του βουλευτή του Κοινοβουλίου του εδάφους. Εξελέγη πρόεδρος σε δύο γύρους προτού η Ισημερινή Γουινέα γίνει ανεξάρτητη, το 1968.

Προεδρία Επεξεργασία

Στη διάρκεια της διακυβέρνησής του, η χώρα του προσέλαβε το προσωνύμιο "Νταχάου της Αφρικής" (Άνταμ Ρόμπερτς. Το πραξικόπημα Βόνγκα, σελ. 24) και απέκτησε άσχημη φήμη για τις εκτελέσεις πολιτικών και τους ένθερμους ραδιοφωνικούς λόγους κατά των Ισπανών. Ο πρωθυπουργός πριν την ανεξαρτησία της χώρας, Μπονιφάσιο Οντό Έδου πέθανε στη φυλακή, από άγνωστα αίτια, το 1969 και ο θάνατός του αποδόθηκε σε "αυτοκτονία". Ίδια ήταν η τύχη και άλλων αξιωματούχων, μεταξύ των οποίων και ενός άλλοτε αντιπροέδρου.

Οι καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επί καθεστώτος του Μασίας Νγκέμα προκάλεσαν τη φυγή περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ισημερινής Γουινέας σε άλλα κράτη.[6] Τρεις βασικοί πυλώνες του καθεστώτος του ήταν το Ενωμένο Εθνικό Κόμμα των Εργατών (PUNT, το οποίο συστάθηκε με σκοπό να αντικαταστήσει τα κόμματα που ήταν πριν από την ανεξαρτησία), την παραστρατιωτική και νεανική ομάδα Χουβεντούδ εν Μάρτσα κον Μασίας και η φυλή Εσανγούι του Ρίο Μούνι. Τα όργανα καταστολής του καθεστώτος (στρατός, προεδρική φρουρά) ήτα υπό τον καθολικό έλεγχο των συγγενών του Μασίας Νγκέμα και των εκπροσώπων της φυλής του. Ανάμεσα στις παρανοϊκές πράξεις του δικτάτορα ήταν η απαγόρευση να χρησιμοποιείται η λέξη "διανοούμενος" και επίσης η καταστροφή πλοίων[7] (απαγορεύτηκε και η αλιεία).[8] Επίσης "εξαφρικάνισε" το όνομά του σε Μασίε Νγκουέμα Μπιγιόγκο Νιέγουε Ντονγκ το 1976 και απαίτησε από τους υπόλοιπους κατοίκους της αφρικανικής χώρας να πράξουν το ίδιο.

Ο Μασίας υπήρξε μονομανής και έδωσε στον εαυτό του τίτλους όπως το "Μοναδικό Θαύμα" και ο "Μέγας Άρχων της Παιδείας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού". Το νησί Φερνάντο Πό μετονομάστηκε σε Νησί Μασίε Νγουέμε Μπιγιόγκο. Μετά την ανατροπή του το 1979 ονομάστηκε Μπιόκο.

Διεύρυνση εξουσιών Επεξεργασία

Στις 7 Μαΐου του 1971 με το Διάταγμα 415 ανακλήθηκαν μέρη του Συντάγματος του 1968 και του παραχωρήθηκαν όλες οι απευθείας εξουσίες της κυβέρνησης και των θεσμών, συμπεριλαμβανομένης της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας, όπως και ο διορισμός του υπουργικού συμβουλίου. Στις 18 Οκτωβρίου του 1971 εκδόθηκε ο Νόμος 1 , βάσει του οποίου τιμωρούνταν με θάνατο όποιος απειλούσε τον Πρόεδρο ή την κυβέρνηση, ενώ η παρενόχληση ή δυσφήμηση του Πρόέδρου ή του υπουργικού συμβουλίου τιμωρούνταν με φυλάκιση 30 ετών. Ο Μασίας ανακηρύχθηκε ισόβιος Πρόεδρος στις 14 Ιουλίου του 1972, με το Συνταγματικό Διάταγμα αρ.1. Εισήγαγε νέο Σύνταγμα στις 29 Ιουλίου του 1973, που του έδωσε απόλυτη εξουσία. Στις 18 Μαρτίου του 197απαγόρευσε εντελώς την ιδιωτική εκπαίδευση[9].

Πραξικόπημα Επεξεργασία

Ο ανεψιός του Μασίας και πρώην στρατιωτικός κυβερνήτης του Μπιόκο, Τεοδόρο Ομπιάνγκ Νγκέμα Μπασόνγκο ηγήθηκε στρατιωτικού πραξικοπήματος στις 3 Αυγούστου του 1979 και ο Μασίας ανατράπηκε έπειτα από αρχική αντίσταση, με τη βοήθεια των πιστών σε αυτόν στρατιωτικών δυνάμεων. Οι πιστοί στρατιώτες σε αυτόν τελικά τον εγκατέλειψαν και ο άλλοτε δικτάτορας συνελήφθη σε δάσος στις 18 Αυγούστου.[10].

Δίκη και εκτέλεση Επεξεργασία

Το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο ξεκίνησε την εξέταση μαρτύρων και τη συλλογή μαρτυριών για τις πράξεις του καθεστώτος του Μασίας. Στη συνέχεια συστάθηκε στρατιωτικό δικαστήριο, στο οποίο παραπέμφθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου ο θείος του Ομπιάνγκ για να δικαστεί, μαζί με άλλα μέλη του καθεστώτος. Οι 10 κατηγορούμενοι βαρύνονταν με κατηγορίες , όπως γενοκτονία, μαζικές δολοφονίες και διασπάθιση δημοσίου χρήματος, εκτός από εσχάτη προδοσία και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων[11].

Ο Γενικός Εισαγγελέας πρότεινε την επιβολή της θανατικής ποινής στο Μασίας και κάθειρξη 30 ετών για 5 κατηγορουμένους και ενός έτους για τους υπόλοιπους 4. Η υπεράσπιση του άλλοτε δικτάτορα ζήτησε την αθώωσή του, τονίζοντας ότι οι συγκατηγορούμενοί του ήταν υπεύθυνοι για συγκεκριμένα αδικήματα. Ο ίδιος σε ομιλία του στο δικαστήριο υπερασπίστηκε τον εαυτό του και υπογράμμισε τα εξαιρετικά κατορθώματά του για τη χώρα. Το μεσημέρι, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1979 το Δικαστήριο εξέδωσε τις αποφάσεις του, οι οποίες ήταν αυστηρότερες από εκείνες που είχε ζητήσει ο εισαγγελέας. Ο Μασίας Νγκέμα και 6 από τους συγκατηγορουμένους του καταδικάστηκαν σε θάνατο και σε δήμευση της περιουσίας τους. Σε 14χρονη φυλάκιση καταδικάστηκαν δύο εκ των κατηγορουμένων και άλλοι δύο σε κάθειρξη 4 ετών.[12].

Καθώς δεν υπήρχε ανώτερο δικαστήριο για να εφεσιβάλουν τις αποφάσεις, το Ειδικό Στρατιωτικό Δικαστήριο είχε λάβει τελεσίδικη απόφαση. Οι καταδικασθέντες εκτελέστηκαν με τουφεκισμό, από εκτελεστικό απόσπασμα Μαροκινών, στη διαβόητη φυλακή της Μαύρης Ακτής στις 6 το απόγευμα της ίδιας ημέρας[13][14] [15].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Dictionary of African Biography». (Αγγλικά) Dictionary of African Biography. Oxford University Press. Νέα Υόρκη. 2012. ISBN-13 978-0-19-538207-5.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000012230. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12268600m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. www.nytimes.com/2013/10/12/world/asia/fond-recollections-of-dictators-colored-later-by-the-lessons-of-history.html.
  5. BOE-A-1968-49206.
  6. «Despot's Fall». TIME Magazine. 20 Αυγούστου 1979. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2008. 
  7. Gardner, Dan (6 Νοεμβρίου 2005). «The Pariah President: Teodoro Obiang is a brutal dictator responsible for thousands of deaths. So why is he treated like an elder statesman on the world stage?». The Ottawa Citizen (ανατύπωση: dangardner.ca). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2008. 
  8. «Equatorial Guinea Background Info». Lonely Planet. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2008. 
  9. Alejandro Artucio. The Trial of Macias in Equatorial Guinea. International Commission of Jurists. σελίδες 6–8. 
  10. Alejandro Artucio. The Trial of Macias in Equatorial Guinea. International Commission of Jurists. σελ. 20. 
  11. Alejandro Artucio. The Trial of Macias in Equatorial Guinea. International Commission of Jurists. σελίδες 20–27. 
  12. Alejandro Artucio. The Trial of Macias in Equatorial Guinea. International Commission of Jurists. σελίδες 52–55. 
  13. Alejandro Artucio. The Trial of Macias in Equatorial Guinea. International Commission of Jurists. σελίδες 54–55. 
  14. John B. Quigley (2006) The Genocide Convention: An International Law Analysis, Ashgate Publishing, Ltd, ISBN 0-7546-4730-7. p.31,32
  15. Max Liniger-Goumaz (1988) Small is Not Always Beautiful: The Story of Equatorial Guinea, C. Hurst and Company, ISBN 1-85065-023-3. p.64

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία