Το φωσφολάνιο[2] (αγγλικά phospholane) είναι οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο και φωσφόρο, με μοριακό τύπο C4H9P. Είναι μια ετεροκυκλική φωσφίνη. Το μόριό του αποτελείται από έναν πενταμελή δακτύλιο, με τέσσερα (4) άτομα άνθρακα και ένα (1) άτομο φωσφόρου, στα οποία συνδέονται, επίσης, συνολικά εννέα (9) άτομα υδρογόνου. Εκτός από τη «μητρική» ένωση, ο όρος φωσφολάνιο μπορεί, επίσης, να αναφέρεται (γενικότερα) σε μια σειρά «θυγατρικών» ή «υποκατεστημένων» παραγώγων ενώσεων, αρκεί να περιέχουν έναν (τουλάχιστον) φωσφολανικό δακτύλιο, δηλαδή πενταμελή δακτύλιο με τέσσερα (4) άτομα άνθρακα, ένα (1) άτομο φωσφόρου και κανένα διπλό δεσμό.

Φωσφολάνιο
Γενικά
Όνομα IUPAC Φωσφολάνιο
Άλλες ονομασίες Φωσφακυκλοπεντάνιο
1,4-επιφωσφαβουτάνιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C4H9P
Μοριακή μάζα 88,088 amu[1]
SMILES C1CCPC1
InChI 1S/C4H9P/c1-2-4-5-3-1/h5H,1-4H2
ChemSpider ID 69459
Δομή
Ισομέρεια
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο βρασμού 110,5 ± 7,0 °C
Τάση ατμών 27,8 ± 0,2 mmHg
Χημικές ιδιότητες
Ελάχιστη θερμοκρασία
ανάφλεξης
20,6 ± 18,2 °C
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Πηγές πληροφόρησης Επεξεργασία

  1. Παπαγεωργίου, Β.Π., Εφαρμοσμένη Οργανική Χημεία, Εκδόσεις «Παρατηρητής», Θεσσαλονίκη 2005, ISBN 960-260-342-7
  2. SCHAUM'S OUTLINE SERIES, «ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ», Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  3. «Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας» Ν. Α. Πετάση 1982
  4. Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  5. Καραγκιοζίδη Σ. Πολυχρόνη, «Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων στα Ελληνικά & Αγγλικά», Β΄ Έκδοση, Θεσσαλονίκη 1991
  6. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, «Γενική Οργανική Χημεία», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
  7. Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη, «Ειδικά Μαθήματα Οργανικής Χημείας», ΑΠΘ, θεσσαλονίκη 1983
  8. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986
  9. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη: «Χημεία Ετεροκυκλικών Ενώσεων», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
  10. Διαδικτυακοί τόποι που αναφέρονται στις «Αναφορές και παρατηρήσεις».

Παραπομπές και σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Διαδικτυακός τόπος Chemspider
  2. Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.