Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ

Τουρκάλα ακτιβίστρια, πολιτικός, συγγραφέας

Η Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ (τουρκικά: Halide Edib Adıvar, 11 Ιουνίου 1884 - 9 Ιανουαρίου 1964) ήταν Τουρκάλα συγγραφέας, εθνικίστρια και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναiκών. Τα βιβλία της έθιγαν κυρίως τη θέση που είχαν οι γυναίκες στη Τουρκία, αλλά επίσης και τη φαινομενική αδιαφορία των γυναικών για να αλλάξει η κατάσταση. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, σε εύπορη οικογένεια,[10] και ο πατέρας της ήταν γραμματέας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄.[11] Η εκπαίδευσή της ήρθε κυρίως με ιδιαίτερα μαθήματα, μαθαίνοντας ευρωπαϊκή και οθωμανική φιλοσοφία, θρησκεία, κοινωνιολογία, πιάνο καθώς και αγγλικά, γαλλικά και αραβικά, ενώ ήξερε και λίγα ελληνικά, καθώς φοίτησε για ένα διάστημα σε ελληνικό σχολείο. Μετά παρακολούθησε μαθήματα στην Αμερικανική Ακαδημία του Σκουταρίου.

Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Ιουνίου 1884[1][2][3]
Κωνσταντινούπολη[4][5]
Θάνατος9  Ιανουαρίου 1964[6][5][7]
Κωνσταντινούπολη
Αιτία θανάτουνεφρική ανεπάρκεια
Τόπος ταφήςνεκροταφείο του Μερκεζεφέντι
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία[5]
Τουρκία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαοθωμανικά Τουρκικά
τουρκικά
Ομιλούμενες γλώσσεςοθωμανικά Τουρκικά
τουρκικά[8][5]
Αγγλικά
Γαλλικά
Αραβικά
Ελληνικά
ΣπουδέςΑμερικανική ακαδημία του Ουσκουντάρ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[5]
μυθιστοριογράφος[5]
συγγραφέας[5]
καθηγήτρια πανεπιστημίου[5]
στρατιωτικός[9]
δημοσιογράφος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης
Περίοδος ακμής1909 - 1963
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΔημοκρατικό Κόμμα (Τουρκία)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέλος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μετά την αποφοίτηση παντρεύτηκε τον μαθηματικό Σαλίχ Ζέκι, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, με τον γάμο να μην διαρκεί πολλά χρόνια. Περί το 1910 το σπίτι της είχε γίνει σημείο συνάντησης Τούρκων διανοούμενων και το 1912 έγινε η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε στην οργάνωση Τουρκική Εστία. Εκείνη την περίοδο ίδρυσε και την οργάνωση Taali-i Nisvan.[12] Το 1917 παντρεύεται ξανά, τον Δρ. Αντναν Αντιβάρ και εκείνη την περίοδο ξεκίνησε να δουλεύει ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης. Μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων και κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Εντίμπ διεύθυνε το ορφανοτροφείο Antoura για τα ορφανά αρμενόπουλα, όπου αναμίχθηκε προσωπικά στον εκτουρκισμό των παιδιών.[13][14][15] Τον Οκτώβριο του 1918, έγραψε άρθρο στην Vakit, για τις σφαγές της χώρας της εις βάρος των Αρμενίων.[16][17][18]

Το 1919 εναντιώθηκε στην ελληνική κατοχή της Σμύρνης, με αποτέλεσμα να εξοριστεί από τους Βρετανούς στη Μάλτα, από όπου δραπέτευσε. Επιστρέφοντας στην Τουρκία, ανέπτυξε δράση κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου. Το 1926 αυτοεξορίστηκε λόγω κατηγορίας περί προδοσίας,[19] ζώντας μέχρι το 1939 στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. 1950 εξελέγη στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, όπου παρέμεινε έως το 1954. Ως συγγραφέας έγραψε περί τα 20 βιβλία. Πέθανε το 1964 στην Κωνσταντινούπολη.[20]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121362278. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Διεθνές Πρότυπο Aναγνωριστικό Ονόματος. 0000000118387993. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 muse.jhu.edu/journals/journal_for_early_modern_cultural_studies/v006/6.2andrea02.html.
  4. connection.ebscohost.com/c/articles/87977037/inside-india-outside-kemalism-analysis-halide-edibs-writings-anti-colonialism.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 18. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
  6. www.turkishculture.org/literature/literature/turkish-authors/halide-edip-adivar-246.htm?type=1.
  7. (Αγγλικά) SNAC. w6br9z2d. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121362278. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  10. Britannica, Istanbul Αρχειοθετήθηκε 2007-12-18 στο Wayback Machine.:When the Republic of Turkey was founded in 1923, the capital was moved to Ankara, and Constantinople was officially renamed Istanbul in 1930.
  11. Meyer, pages 161-162
  12. Erol, page ix.
  13. Selim Deringil, « “Your Religion is Worn and Outdated” », Études arméniennes contemporaines (online), 12 | 2019. DOI : https://doi.org/10.4000/eac.2090
  14. Fisher, page 164.
  15. Kévorkian, page 843.
  16. Dadrian, Vahakn N.· Akçam, Taner (2011). Judgment at Istanbul the Armenian genocide trials (English-language έκδοση). New York: Berghahn Books. σελ. 28. ISBN 085745286X. 
  17. Insel, Ahmet. «"This Conduct Was a Crime Against Humanity": An Evaluation of the Initiative to Apologize to the Armenians». Birikim. http://www.birikimdergisi.com/articles/7409/this-conduct-was-a-crime-against-humanity-an-evaluation-of-the-initiative-to-apologize-to-the-armenians. 
  18. «Eye Witnesses Tell The Story». Greek America (Cosmos Communications Group) 4 (1–7): 36. 1998. https://books.google.com/books?id=8PUMAQAAMAAJ&q. 
  19. Marcosson, pages 174–175.
  20. «Halide Edip Adıvar» (στα Τουρκικά). Yazar Mezar. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία