Χετούμ ο ιστορικός

Ο Χετούμ/Χαϋτόν o ιστορικός, αρμεν. Հեթում Պատմիչ, αγγλ. Het'own patmιč (π. 1240 - π. 1310/20) από τον Οίκο των Χετουμιδών ήταν ευγενής της Μικράς Αρμενίας (Κιλικίας), κύριος του Κόρυκος, μοναχός και ιστοριογράφος.

Χετούμ ο ιστορικός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1235 (περίπου)
Θάνατος	1308 Πουατιέ
Θρησκευτικό τάγμα	Premonstratensians
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός κυβερνητικός υπάλληλος στρατιωτικός
Οικογένεια
Τέκνα	Οσίν του Κόρυκος Kostandin of Korikos
Οικογένεια	Οίκος των Χετουμιδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Σπαραπέτ
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Ήταν γιος του Οσίν Α΄ κυρίου του Κόρυκος (γιου του Κωνσταντίνου κυρίου του Μπαμπερόν) και της Αλίκης των Χετουμιδών, κόρης του Χετούμ Γ΄ κυρίου του Λαμπρόν (δισεγγονού του Οσίν Α΄ κυρίου του Λαμπρόν).

Είναι ο συγγραφέας του έργου Flos historiarum terre Orientis (Το άνθος των Ιστοριών της Ανατολής) ένα ιστοριογραφικό έργο με ιστορίες από την Ασία, ειδικά για τις Μουσουλμανικές κατακτήσεις και τη Μογγολική εισβολή. Γράφτηκε κατά παραγγελία τού πάπα Κλήμη Ε΄ το 1307, όταν ο Χετούμ βρισκόταν στο Πουατιέ. Το αρχικό κείμενο γράφτηκε σε παλαιά Γαλλικά και μεταφράστηκε στα Λατινικά από τον Νικολά Φωλκόν. Το έργο διαδόθηκε ευρέως κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και επηρέασε τη διαμόρφωση της άποψης των Δυτικοευρωπαίων για την Ανατολή.

Το έργο αποτελείται από τέσσερα βιβλία (κεφάλαια), άνισης έκτασης: το 1ο κεφάλαιο περιγράφει τη γεωγραφία και την ιστορία της Ασίας. Το 2ο επιγράφεται Η επικράτεια των Σαρακηνών και αναφέρεται στην Μουσουλμανική εξάπλωση από τον 7ο αι. ως τα διάδοχα χαλιφάτα. Το 3ο, η Ιστορία των Τατάρων, περιέχει την ιστορία των Μογγόλων και των εισβολών τους· είναι το κυριότερο και μερικές φορές όλο το έργο έχει τον τίλο του βιβλίου αυτού. Το 4ο προτείνει συμμαχία της Χριστιανοσύνης με τη Μογγολική αυτοκρατορία για μία νέα Σταυροφορία στους Αγίους τόπους.

Ως πηγές του αναφέρει για τους Μογγόλους μία Ιστορία των Τατάρων ως τη βασιλεία του Μόνγκε χάνου των Μογγόλων (δεκαετία του 1250). Για πιο νέα γεγονότα επικαλείται τον θείο του Χετούμ Α΄ της Αρμενίας και δικές του εμπειρίες. Είναι ενήμερος δυτικών πηγών για την Ιστορία των Σταυροφοριών και μάλλον άντλησε πληροφορίες από τον Τζοβάννι ντα Πιαν ντελ Σάρπινς και του Μάρκο Πόλο.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε την Ισαβέλλα του Ιμπελέν, κόρη του Γκυ (γιου του Βαλδουίνου σενεσάλη της Κύπρου) και της Μαρίας των Χετουμιδών, κόρης του Χετούμ Α΄ της Αρμενίας. Είχε τέκνα:

• Ισαβέλλα, παντρεύτηκε τον Οσίν των Χετουμιδών της Αρμενίας.
• Κωνσταντίνος Β΄ απεβ. 1329, κύριος του Κόρυκος.
• Οσίν Β΄ απεβ. 1329, αντιβασιλιάς της Αρμενίας, κύριος του Κόρυκος.

Πηγές

• Demurger, Alain (2009). The last Templar : the tragedy of Jacques de Molay. London: Profile. ISBN 978-1846682247.
• Jackson, Peter (2005). The Mongols and the West: 1221-1410. Longman. ISBN 978-0-582-36896-5.
• Grousset, René (1935). Histoire des Croisades III, 1188-1291 (in French). Editions Perrin. ISBN 2-262-02569-X.
• Mutafian, Claude (2001) [1993]. Le Royaume Armenien de Cilicie (in French). CNRS Editions. ISBN 2-271-05105-3.
• Richard, Jean (1999). The Crusades: c. 1071-c. 1291. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62566-1.
• Runciman, Steven (1987) [First published in 1952-1954]. A History of the Crusades 3. Penguin Books. ISBN 978-0-14-013705-7.
• Stewart, Angus Donal (2001). The Armenian Kingdom and the Mamluks: War and diplomacy during the reigns of Het'um II (1289-1307). BRILL. ISBN 90-04-12292-3.