Χρονολόγιο δράσεων της ΕΟΚΑ Επεξεργασία

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ διαρκησε απο το 1955 εως το 1959. Ο κύριος τρόπος δράσης της ήταν τα σαμποτάζ και οι ρίψεις βομβών.

Προετοιμασία Επεξεργασία

  • Χειμώνας 1952-53: Ο Γρίβας στην Κύπρο για εξερευνητικούς σκοπούς.[1]
  • 10 Μαρτίου 1953: Συνάντηση Μακαρίου-Γρίβα στην Αθήνα για συνεννόηση για την μορφή του ένοπλου αγώνα.[2]
  • Φεβρουάριος 1954: Τοποθέτηση Ρόπερτ Αρμιτέιζ ως κυβερνήτη της Κύπρου.[3]
  • 15 Φεβρουαρίου 1954: Νέα συνάντηση Μακαρίου-Γρίβα στην Αθήνα.[4]
  • 1η Μαρτίου 1954. Πολεμικό υλικό από την οργάνωση Χ, μαύρη αγορά και ελληνικές στρατιωτικές αποθήκες φορτώνεται στο καϊκι «Σειρήνα» και αναχωρεί για την Κύπρο.[5]
  • Φθινόπωρο 1954: Εναρξη στρατολόγησης νέων από Γρίβα στην Κύπρο.[5]
  • 20 Νοεμβρίου 1954: Και αλλο καϊκι με πολεμοφοδια αναχωρεί απο Ελλάδα.[6]
  • 13 Ιανουαρίου 1955: Το καϊκι Αγιος Γεωργιος αναχχωρεί απο Ελλάδα με πολεμοφόδια και προκυρήξεις.[6]
  • 25 Ιανουαρίου 1955: Οι Άγγλοι συλλάβανε το καϊκι Άγιος Γεώργιος και το πλήρωμα του που μετέφερε λαθραία όπλα για την ΕΟΚΑ στην Κύπρο. [7]
  • 17 Μαρτίου 1955: Εναρξη δίκης συλληφθέντων απο το Αγιος Γεώγριος. Μαθητική διαδήλωση έξω απο το δικαστήριο.[6]
  • 30 Μαρτίου 1955: Συνάντηση Γρίβα με τομεάρχες για οργανωτικούς λόγους.[8]

Από την 1η Απριλιου 1955 εώς τον Μάρτιο του 1956 Επεξεργασία

  • 1η Απριλίου 1955 :Εναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ με σαμποτάζ σε υποδομές σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Αμμόχωστο. Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν ως την 9η Απριλίου. Οι άγγλοι ανακάλυψαν μια γιάφκα με όπλα στην λεμεσό.[9] Θανατος του Μόδεστου Παντελή από ηλεκτροπληξία.
  • 25 Μαΐου 1955: τοποθέτηση ωρολογιακή βόμβας στο κινηματοθέατρο «Παλλάς» της Λευ­κωσίας, κάτω από το κάθισμα του Κυβερνήτη Άρμιτεϊτζ, εξεράγει αφού ο κυβερνήτης εξήλθε του κινηματογράφου.[10]
  • 19 Ιουνίου εως 28 Ιουνίου 1955: Νεος γυρος επιθέσεων, σε υποδομές, αστυνομικούς σταθμους και σε σπίτια αστυνομικών και στρατιωτών.[9]
  • 21 Ιουνίου 1955: Βομβιστική επίθεση σε αστυνομικό σταθμό, σκοτώνεται 1 ελληνοκύπριος περαστικός.12 τουρκοκύπριοι τραυματίες.[11][12]
  • 18 Ιουνίου 1955: ριψη χειροβομβίδας σε αγγλικό μπαρ, χωρίς θύματα.[12]
  • 22 Ιουνίου 1955: Βομβιστική επίθεση σε αστυνομικό σταθμό, σκοτώνεται 1 ελληνοκύπριος αστυνομικός.[11]
  • 30 Ιουνίου εως 31 Αυγουστου 1955 : 5 δολοφονικές απόπειρες κατά αστυφυλάκων με αποτέλεσμα 1 ελληνοκύπριο αστυφύλακα νεκρό και δυο τραυματίες.[11]
  • 6 Ιουλίου 1955: Ο Γρίβας εγκαταλείπει τον Στρόβολο (τον πλησίασε η αστυνομία) για να μετεγκατασταθεί στο ορεινο χωριό της Κακοπετριάς.[13]
  • 28 Αυγουστου 1955: Δημόσια δολοφονία του αστυνομικού Ηρόδοτου Πουλλή. Για την απόπειρα αυτή, συνελήφθη ο Μιχαλάκης Καραολής και καταδικάστηκε σε θάνατο.[14]
  • 29 Αυγούστου εως 7 Σεπτεμβρίου 1955: Τριμερής Διάσκεψη του Λονδίνου.[15]
  • 6 Σεπτεμβρίου 1955: Απόπειρα δολοφονίας κατά αστυνομικού Επιθεωρητή Πασχάλη Σαββίδη.[16]
  • 17 Σεπτεμβρίου 1955: Εμπρησμός και καταστροφή της βιβλιοθήκης του Βρετανικού Ινστιτούτου- η μεγαλύτερη του νησιού-από έφηβους της ΕΟΚΑ.[17]
  • 23 Σεπτεμβρίου 2013: Αγωνιστές της ΕΟΚΑ δραπετεύουν απο το κάστρο της Κερύνειας.[18]

Άφιξη Τζον Χαρντιγκ Επεξεργασία

  • 3 Οκτωμβρίου 1955: Αφιξη Χάρτινγκ, αντικατέστησε τον Αρμιτέιζ ως κυβερνήτης του νησιού.[19]
  • 4 Οκτώβρη 1955: Επιδρομές σε αστυνομικούς σταθμους στο Λευκόνικο, Γιαλούσα, Αγιος Θεράπων και Ριζοκάρπασο.[20][21]
  • 20 Οκτωβρίου 1955: Απαλλωτρίωση πυρομαχηκών από στρατιωτική αποθήκη.[22]
  • 28 Οκτωβρίου 1955: Επεισόδια κατά τους εορτασμούς του ΟΧΙ.[23]
  • 18 Νοεμβρίου 1955: Εναρξη επιχείρησης «Προς την Νίκη» της ΕΟΚΑ με 50 βομβιστικές επιθέσεις.[23] [24]
  • 23 Νοεμβρίου 1955: Ο Αντρέας Δημητρίου προσπαθεί να δολοφονήσει Άγγλο πολίτη στην Αμμόχωστο. Ο δράστης συνελήφθη.[25]
  • 23 Νοεμβρίου 1955: Ενέδρα απο αντάρτες σε στρατιωτικό τζιπ στον δρόμο Χάνδριάς-Κυπερούντας.[26]
  • 26 Νοεμβρίου 1955: Βομβιστική επίθεση σε γκαλά που οργάνωναν βρεττανοί, στο ξενοδοχείο «Λήδρα Πάλλας»[27]
  • 28 Νοεμβρίου 1955: Απόπειρα δολοφονίας της μαίας Αριάδνης Κωνσταντίνου.(για οικονομικό σκάνδαλο)[28]
  • Αρχές Δεκεμβρίου 1955: Δολοφονία ξενοδοχου Σάββα Ποράκου ως προδότη.[29]
  • 4 Δεκεμβρίου 1955: Εμπρησμός ταχυδρομίου Λευκονοίκου.[30]
  • 12 Δεκεμβρίου 1955: Μάχη στα Σπήλια μετά απο καταδίωξη του Γρίβα.[31]
  • 15 Δεκεμβρίου 1955: Ενέδρα κατά στρατιωτικου τζιπ στη Λεύκα. Ενας βρετανός στρατιώτης και ενας αντάρτης της ΕΟΚΑ νεκροί. 3 αντάρτες τραυματίες.[31]
  • 4 Ιανουαρίου 1956: Νέα απόπειρα δολοφονίας της μαίας Αριάδνης Κωνσταντίνου, στο νοσοκομείο. Πάλι αποτυχημένη.[28]
  • 11 Ιανουαρίου 1956: Δολοφονία τουρκοκύπριου αστυνομικού Αλή Ρίζα πλησίον της οικείας του στην Πάφο. Ακολούθησαν δικοινοτηκές ταραχές.[32]
  • 12 Ιανουαρίου 1956: Βομβιστική επίθεση σε οικεία αγγλου στρατιώτη, τραυματήστηκε η συζηγος του.[28]
  • Γενάρης 1956: Επιθέσεις σε αστυνομικούς σταθμούς για απαλλοτρίωση κυνηγετικού οπλισμού.[33]
  • Γενάρης-Φλεβάρης 1956: Μαθητικές διαδηλώσεις.[20]
  • 11 Φεβρουαρίου 1956: Δολοφονία ηγούμενου Επιφάνιου Γεωργιάδη της μονής Χρυσορρογιάτισσας (ως προδότης-δεν ήταν όμως)[28]
  • 4 Μαρτίου 1956: Τοποθέτηση βόμβας σε επιβατικό αεροπλάνο, η απόπειρα απέτυχε χωρις θυματα.[34]
  • 14 Μαρτίου 1956: Δολοφονία λοχία Τζέραλντ Ρούνεϋ.[35]

Από την Εξορία του Μακαρίου (Μάρτιος 1956) εώς θάνατο Αυξεντίου (Μαρτιος 1957) Επεξεργασία

  • 9 Μαρτίου 1956: Εξορία Μακαρίου στις Σεϋχέλλες. [36]
  • 20 Μαρτίου 1956: Τοποθέτηση βόμβας στο Κυβερνείο, κάτω από το κρεβάτι του Χάρτιγκ.[37]
  • 18 Μαρτίου 1956:Ο Μανόλης Πιερίδης δολοφονήθηκε στις , καθώς έψελνε στην εκκλησία του Αγίου Γεώργιου στην Κυθρέα, κατά την διάρκεια λειτουργίας. 2 απο τα 4 παιδια του ήταν μαρτυρες της δολοφονίας. Μετά την γενική κατακραυγή για την εκτέλεση η ΕΟΚΑ πήρε αποστάσεις αποδιδοντας την αλλού.[38]
  • Απρίλιος 1956: Δολοφονία αγγλου πολίτη Τζ. Σ. Κουκ.[38]
  • 15 Απριλίου 1956: Δολοφονία αστυνομικού επιθεωρητή Κυριάκου Αριστοτέλους στο μαιευτηριο οταν ειχε επισκευτεί την λεχώνα γυναίκα του.[38]
  • Τέλη Απριλίου 1956: Δολοφονία τουρκοκύπριου αστυνομικού. Αιματηρές δικοινοτικές ταραχές ακολούθησαν.[39]
  • 10 Μαϊου 1956: Απαγχονισμός Μιχαλάκη Καραολή και Αντρέα Δημητρίου.[25]
  • 11 Μαϊου 1956: Ο Γρίβας ανακοίνωσε πως εκτέλεσε 2 βρετανοί στρατιώτες ως αντίποινα. Ηταν λιποτάκτες του βρετανικού στρατου και είχαν αιχμαλωτιστεί απο αντάρτες της ΕΟΚΑ μήνες προηγουμένως.[40]
  • 16 Μαϊου 1956:Επίθεση σε βρετανούς ελεκτές εναέριας κυκλοφορίας. 1 αγγλος νεκρός, συνελήθφηκαν 3 νεαροί: Μιχαήλ Κουτσόφτας, Ανδρέας Γρηγορίου (καταδικάστηκαν σε θανατο) και Γεωργίου Χοιροπούλης.
  • 23 Μαϊου 1956: Δολοφονία τουρκοκύπριου αστυνομικού σε καφενείο στην Πόλη Χρυσοχούς. Ακολούθησαν δικοινοτικές ταραχές.[41]
  • 27 Μαϊου 1956: Αιματηρές διακοινοτικες συγκρουσεις στην Αφάνεια.[42]
  • Τέλη Μαϊου 1956: Δολοφονία 2 τουρκοκύπριων αστυνομικών. Ακολούθησαν αιματηρά επεισόδια.[43]
  • 3 Ιουνίου 1956: Δολοφονίκή αποπειρα κατα 2 στρατιωτών και ενος εφήβου στον δρόμο τους για μπάνιο σε θάλασσα.[43]
  • 7-23 Ιουνίου 1956: Επιχείρηση βρετανων Τυχερός Αλφόνσος[44]
  • 16 Ιουνίου 1956: Ρίψη βόμβας σε εστιατόριο, νεκρός αμερικάνος υποπρόξενος. [45]
  • 25 Ιουνίου 1956: Δολοφονία μαλτέζου μέλους ειδικής αστυνομίας.[43]
  • 8 Ιουλίου 1956: Δολοφονία τελωνιακού υπάλληλου και της συζήγου του, σε ωρα αναψυχής σε παραλία.[43]
  • 9 Αυγούστου 1956: Εκτέλεση Ανδρέα Ζάκου, Χαρίλαου Μιχαήλ και Ιάκωβου Πατάτσου.[46]
  • 20 Αυγούστου 1956: Τα ημερολόγια του Γρίβα πέφτουν στα χέρια των Βρετανικών αρχών.[47]
  • 29 Αυγούστου 1956: Έκκρηξη βόμβας στην Λάρνακα.[48]
  • 30 Αυγούστου 1956: Δραπετεύει ο Γεωργκατζης με την άφιξη του ως ασθενούς στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.[49]
  • 7 Σεπτεμβρίου 1956: Αρπαγή όπλων από αστυνομικό σταθμό στην Λευκωσία.[50]
  • 20 Σεπτεμβρίου 1956: Εκτέλεση Μιχαήλ Κουστόφτα, Στέλιου Μαυρομάτη, Ανδρέα Παναγίδη. [51]
  • 28 Σεπτεμβρίου 1956: Ενέδρα σε στρατιωτικό τζίπ.[51]
  • 28 Σεπτεμβρίου 1956: Επίθεση σε 3 αστυνομικους με πολιτικά αποτην ΕΟΚΑ στην Λήδρας (Λευκωσία). Δύο νεκροί. [52]
  • 23 Οκτωμβρίου 1956: Βόμβα που τοποθέτησαν αντρες της ΕΟΚΑ εκρήγνυται και σκοτώνει 2 βρετανούς στρατιώτες εν ώρα αναψυχής.[53]
  • Νοέμβρης 1956: Πλεον πολύνεκρος μηνας, με νεο οπλο απο την ΕΟΚΑ: νάρκες με εξ αποστάσεως πυροδότηση. [53]
  • 8 Νοεμβρίου 1956: Πισώπλατη δολοφονία βρεταννου ιατρου καθώς εξέταζε ελληνοκύπριο ασθενή. [54]
  • 19 Ιανουαρίου 1957: Ο Μάρκος Δράκος σκοτώθηκε μετά απο ανταλλαγή πυρών με βρετανούς στρατιώτες.[55]
  • 20 Ιανουαρίου 1957: Εξάρθρωση ομαδας Κυριακου Ματση.[55]
  • 7 Φεβρουαρίου 1957: Επίθεση 2 ανταρτων σε αυτοκινητοπομπή βρετανικών στρατιωτικων οχημάτων, εχασαν την ζωή τους και οι 2 αντάρτες.[55]
  • 17 Φεβρουαρίου 1957: Χάνει την ζωη του ο Στυλιανος Λενας μετά απο ανταλλαγή πυρών με βρετανους στρατιωτες. [56]
  • 3 Μαρτίου Μαρτίου 1957: Θάνατος Γρηγορη Αυξεντίου μετά απο μάχη, αφού είχε περικυκλωθεί στο κρυσφύγετο του πλησίον της μονής Μαχαιρά.[57]

1958 Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ρίχτερ 2011, σελ. 137.
  2. Ρίχτερ 2011, σελ. 140.
  3. Ρίχτερ 2011, σελ. 150.
  4. Ρίχτερ 2011, σελ. 207.
  5. 5,0 5,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 208.
  6. 6,0 6,1 6,2 Ρίχτερ 2011, σελ. 216.
  7. French 2015, σελ. 51.
  8. Ρίχτερ 2011, σελ. 247.
  9. 9,0 9,1 French 2015, σελίδες 71-72.
  10. Ρίχτερ 2011, σελ. 255.
  11. 11,0 11,1 11,2 French 2015, σελ. 73.
  12. 12,0 12,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 257.
  13. Ρίχτερ 2011, σελ. 338.
  14. Ρίχτερ 2011, σελ. 340.
  15. Ρίχτερ 2011, σελ. 299.
  16. Ρίχτερ 2011, σελ. 341.
  17. Ρίχτερ 2011, σελ. 343.
  18. Ρίχτερ 2011, σελ. 344.
  19. Ρίχτερ 2011, σελ. 349.
  20. 20,0 20,1 French 2015, σελ. 86.
  21. Ρίχτερ 2011, σελ. 375.
  22. Ρίχτερ 2011, σελίδες 370-371.
  23. 23,0 23,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 376.
  24. French 2015, σελ. 82: O D. French αναφέρει την 9η Οκτωμβρίου 1955 ως ημερομηνία εναρξης της επιχείρησης.
  25. 25,0 25,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 438.
  26. Ρίχτερ 2011, σελ. 377.
  27. Ρίχτερ 2011, σελ. 378.
  28. 28,0 28,1 28,2 28,3 Ρίχτερ 2011, σελ. 482.
  29. Ρίχτερ 2011, σελ. 481.
  30. Ρίχτερ 2011, σελ. 384.
  31. 31,0 31,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 386.
  32. Ρίχτερ 2011, σελ. 491-492.
  33. Ρίχτερ 2011, σελ. 477.
  34. Ρίχτερ 2011, σελ. 487.
  35. Ρίχτερ 2011, σελ. 488.
  36. Ρίχτερ 2011, σελ. 420-422.
  37. Ρίχτερ 2011, σελίδες 488-489.
  38. 38,0 38,1 38,2 Ρίχτερ 2011, σελ. 489.
  39. Ρίχτερ 2011, σελ. 492.
  40. Ρίχτερ 2011, σελ. 440.
  41. Ρίχτερ 2011, σελ. 494.
  42. Ρίχτερ 2011, σελ. 495.
  43. 43,0 43,1 43,2 43,3 Ρίχτερ 2011, σελ. 493.
  44. Ρίχτερ 2011, σελίδες 504-512.
  45. Ρίχτερ 2011, σελ. 496.
  46. Ρίχτερ 2011, σελ. 495-496.
  47. Ρίχτερ 2011, σελ. 525.
  48. Ρίχτερ 2011, σελ. 565.
  49. Ρίχτερ 2011, σελίδες 567-568.
  50. Ρίχτερ 2011, σελ. 570.
  51. 51,0 51,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 571.
  52. Ρίχτερ 2011, σελ. 573.
  53. 53,0 53,1 Ρίχτερ 2011, σελ. 577.
  54. Ρίχτερ 2011, σελ. 582.
  55. 55,0 55,1 55,2 Ρίχτερ 2011, σελ. 591.
  56. Ρίχτερ 2011, σελ. 592.
  57. Ρίχτερ 2011, σελίδες 591-595.
  58. French 2013, σελ. 167.

Πηγές Επεξεργασία