Πύλη:Κύρια/Επιλεγμένο λήμμα
|
 Οι Ορκάδες (Αγγλικά Orkney, Σκωτικά Γαελικά Arcaibh) είναι ένα αρχιπέλαγος το οποίο βρίσκεται κοντά στις βόρειες ακτές της Σκωτίας, από τις οποίες απέχει μόλις 16 χιλιόμετρα, και νότια από τα νησιά Σέτλαντ. Το αρχιπέλαγος αποτελείται από περίπου 70 νησιά, από τα οποία κατοικούνται τα 19.Η συνολική έκταση των νησιών είναι περίπου 990 τ.χλμ. και ο πληθυσμός τους ανέρχεται στους 19.245 κατοίκους. Το μεγαλύτερο νησί είναι το Μέινλαντ (The Mainland), το οποίο βρίσκεται στο κέντρο του συμπλέγματος και χωρίζει τα υπόλοιπα σε δύο ομάδες, τα βόρεια και τα νότια νησιά. Οι Ορκάδες ανήκουν πολιτικά στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ διοικητικά αποτελούν την ομώνυμη περιφέρεια (Orkney Islands). Το Κέρκγουολ (Kirkwall) (8.686 κάτοικοι το 2006), η μεγαλύτερη πόλη και διοικητικό κέντρο, βρίσκεται στο νησί Μέινλαντ. Το όνομα Ορκάδες μαρτυρείται από τον 1ο π.Χ. αιώνα ή και νωρίτερα, ενώ τα νησιά κατοικούνται εδώ και τουλάχιστον 8.500 χρόνια. Αρχικά κατοικήθηκαν από φυλές της Μεσολιθικής και της Νεολιθικής περιόδου και στη συνέχεια από τους Πίκτους. Το 875 οι Ορκάδες καταλήφθηκαν και προσαρτήθηκαν στη Νορβηγία και εποικίστηκαν από Νορβηγούς. Το 1472 εξαιτίας της αδυναμίας εκπλήρωσης της προικώας συμφωνίας τής Μαργαρίτας της Δανίας προς τον σύζυγό της Ιάκωβο Γ' της Σκωτίας, οι Ορκάδες προσαρτήθηκαν στο Βασίλειο της Σκωτίας. Στις Ορκάδες βρίσκονται μερικοί από τους παλαιότερους και καλύτερα διατηρημένους αρχαιολογικούς χώρους της Ευρώπης. Ο Πυρήνας των Νεολιθικών Ορκάδων (Heart of Neolithic Orkney) στο νησί Μέινλαντ έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. (Διαβάστε το υπόλοιπο λήμμα...) |
 Το χημικό στοιχείο όσμιο (osmium) είναι μέταλλο με ατομικό αριθμό 76 και σχετική ατομική μάζα 190,23. Το χημικό του σύμβολο είναι "Os". Ανήκει στην ομάδα 8, στην περίοδο 6 και στο d-block του περιοδικού πίνακα, στην ομάδα της 3ης κύριας σειράς των στοιχείων μετάπτωσης.. Ανακαλύφθηκε στο Λονδίνο από τον Άγγλο χημικό Τένναντ το 1803 και πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη "οσμή", την οποία αποκτά το μέταλλο επειδή, όταν εκτίθεται στον ατμοσφαιρικό αέρα, επικαλύπτεται από ένα λεπτό στρώμα οξειδίου, το οποίο έχει χαρακτηριστική μυρωδιά. Το όσμιο θεωρείται ευγενές μέταλλο μαζί με το ρουθήνιο, το ρόδιο, το ιρίδιο, τον άργυρο, το παλλάδιο, το λευκόχρυσο και το χρυσό. Για τις συναλλαγές μετράται με την ουγγιά. Είναι σπάνιο ασημόχρωμο μέταλλο με πολύ αμυδρή γαλαζωπή απόχρωση και έντονη μεταλλική λάμψη. Έχει θερμοκρασία τήξης 3033 °C (4ο κατά σειρά χημικό στοιχείο με το μεγαλύτερο σημείο τήξης) και θερμοκρασία βρασμού 5012 °C (4ο κατά σειρά χημικό στοιχείο με το μεγαλύτερο σημείο βρασμού). Είναι το μέταλλο με τα υψηλότερα σημεία τήξης και βρασμού και τη χαμηλότερη τάση ατμών από όλα τα μέταλλα της οικογένειας του λευκόχρυσου. Είναι ακόμα το χημικό στοιχείο με τη μεγαλύτερη πυκνότητα από όλα : Ένα κυβικό μέτρο οσμίου έχει μάζα 22.590 κιλά (22,59 τόννοι). Από άποψη χημικής συμπεριφοράς, ανήκει στην "ομάδα του λευκόχρυσου", PGMs, Platinum Group Metals. (Διαβάστε το υπόλοιπο λήμμα...) |
Ο χρονικός προγραμματισμός γίνεται στην Πύλη:Κύρια/Επιλεγμένο λήμμα/Πρόγραμμα.