Χρήστος Αρφάνης
Ο Χρήστος Αρφάνης (1926 – 27 Μαΐου 1996) ήταν Έλληνας επιχειρηματίας και εργολάβος. Αποτέλεσε έναν από τους ισχυρότερους οικονομικούς παράγοντες της Ελλάδας από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 μέχρι τον θάνατό του. Δημιούργησε μια οικονομική αυτοκρατορία η οποία, με επίκεντρο τις κατασκευές και ισχυρό όπλο τις πολιτικές διασυνδέσεις με υπουργούς του Ανδρέα Παπανδρέου, είχε δραστηριότητα και σε τομείς όπως το εμπόριο πετρελαίου, η βιομηχανία και οι υπηρεσίες στην Ελλάδα, τον Αραβικό κόσμο και τη Ρωσία.
| Χρήστος Αρφάνης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1926 Αγία Βαρβάρα Αχαΐας |
| Θάνατος | 27 Μαΐου 1996 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | εργολάβος καινοτόμος επιχειρηματίας |
Βιογραφικό Επεξεργασία
Γεννήθηκε το 1926 στην Αγία Βαρβάρα Αιγιαλείας Αχαΐας, και μεγάλωσε στο Αίγιο.[1] Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε αρχικά στην Αθήνα και έπειτα στη Σαουδική Αραβία, όπου δούλεψε ως εργοδηγός στα μεγάλα έργα υποδομής που εκτελούσε στον Αραβικό κόσμο η κραταιά τότε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία ΕΔΟΚ–ΕΤΕΡ.[2] Εκεί γνωρίστηκε με τον επίσης Έλληνα εργοδηγό Νίκο Χιώνη, με ρίζες από την Ηλεία, και ξεκίνησαν τη μετέπειτα διάσημη συνεργασία τους στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Κύριο μοχλό επιχειρηματικής επέκτασης του διδύμου Αρφάνης–Χιώνης (όπως επικράτησε να λέγονται) αποτέλεσε η εταιρεία ΜΕΤΩΝ–ΕΤΕΠ, η οποία εκτελούσε έργα στη Σαουδική Αραβία μέχρι το 1983 οπότε και αποχώρησε.
Οι αρχές της δεκαετίας του 1980 σημαδεύτηκαν από την κατάρρευση των μεγάλων ελληνικών κατασκευαστικών ομίλων (όπως η ΕΔΟΚ – ΕΤΕΡ, ο Σκαπανέας, η Ελληνική Τεχνική κ.ά.). Τότε οι Αρφάνης και Χιώνης κατάφεραν να αποσπάσουν, έναντι ιδιαιτέρως χαμηλού τιμήματος, το μεγαλύτερο τμήμα της ακίνητης περιουσίας της καταρρέουσας ΕΔΟΚ–ΕΤΕΡ, εν μέρει χάρις στις εξαιρετικές φιλικές σχέσεις του Χρήστου Αρφάνη με τους συντοπίτες του Αχαιούς υπουργούς Μένιο Κουτσόγιωργα και Γιώργο Κατσιφάρα.[2] Ο Αρφάνης παραχώρησε δύο παραλιακές βίλλες της ΕΔΟΚ–ΕΤΕΡ στη λεωφόρο Σουνίου στους Κουτσόγιωργα και Κατσιφάρα, προκαλώντας διαμαρτυρίες της ΝΔ.
Την ίδια περίπου περίοδο, εκμεταλλευόμενοι τις καλές σχέσεις που είχαν αναπτύξει με χώρες του Αραβικού κόσμου, αλλά και τις εξαιρετικές σχέσεις με πολιτικούς του τότε ΠΑΣΟΚ που ήταν φιλικά διακείμενοι προς το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι, οι Αρφάνης – Χιώνης επεκτάθηκαν στη Λιβύη. Η έντονη κατασκευαστική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη χώρα, ειδικά την περίοδο 1983–90, εξασφάλισε στον Όμιλο ΜΕΤΩΝ–ΕΤΕΠ κυρίαρχη θέση μεταξύ των ελληνικών κατασκευαστικών εταιρειών. Ταυτόχρονα, η εμπορία πετρελαιοειδών κατά την περίοδο 1985–92, υπήρξε σημαντική πηγή συναλλάγματος, με αποτέλεσμα τη γιγάντωση των οικονομικών του μεγεθών. Ο Όμιλος είχε συμφωνήσει να κάνει δημόσια έργα στη Λιβύη και να πληρώνεται σε πετρέλαιο. Η εμπορική διάθεση εκείνων των ποσοτήτων πετρελαίου απέφερε άμεσα κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων. [2]
Η δραστηριότητα του Χρήστου Αρφάνη επεκτάθηκε και σε άλλους κλάδους, όπως η βιομηχανία παραγωγής εμφιαλωμένου νερού (Vikos), η κατασκευή προφίλ αλουμινίου (εταιρεία ΑΛΦΙΝ), το ξενοδοχείο και καζίνο Πόρτο Ρίο, οι ασφάλειες (ΕΣΤΙΑ) κ.α. Κατείχε επίσης σημαντικές εκτάσεις στην Ελλάδα, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και υπεράκτιες εταιρείες στο Λιχτενστάιν.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 αποφάσισε να επεκταθεί στην τότε Σοβιετική Ένωση, επενδύοντας δεκάδες εκατομμύρια δολλάρια για την απόκτηση καθετοποιημένης μονάδας ζωεκτροφής, αγροτικών καλλιεργειών καθώς και τσιμεντοβιομηχανίας στην περιοχή του Βόλγκογκραντ. Μάλιστα, εξασφάλισε και δάνειο πολλών εκατομμυρίων δολλαρίων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΒRD) για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων που πραγματοποίησε εκεί μέσω θυγατρικών.[2]
Το εμπάργκο που επιβλήθηκε στη Λιβύη το 1993 και η στάση πληρωμών του καθεστώτος προς την ΕΤΕΠ αποτέλεσε την αφορμή για την εμφάνιση των πρώτων προβλημάτων ρευστότητας για τα τεράστια πάγια περιουσιακά στοιχεία του Ομίλου ΜΕΤΩΝ–ΕΤΕΠ.[2]
Ο Χρήστος Αρφάνης πέθανε ξαφνικά από ανακοπή καρδιάς στις 27 Μαΐου 1996, σε ηλικία 70 ετών. Η κηδεία του έγινε στο Αίγιο.[3] Επί σειρά ετών ήταν πρόεδρος του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών, ενώ υπήρξε μεγάλος ευεργέτης πολλών χωριών στις περιοχές της Αιγιαλείας και των Καλαβρύτων.[4]
Μετά τον θάνατό του ο Όμιλος είχε σταθερά καθοδική πορεία, η οποία σημαδεύτηκε και από δικαστικές διαμάχες των παιδιών του με τον άλλοτε συναίτερό του Νίκο Χιώνη.[5]