Χριστούγεννα στη Ρωσία

Χριστουγεννιάτικοι εορτασμοί και παραδόσεις στη Ρωσία

Τα Χριστούγεννα στη Ρωσία (ρωσικά: Рождество Христово‎‎ Ρόζντεστβο Χρίστοβο, γνωστά στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία με τον όρο Еже по плоти Рождество Господа Бога и Спаса нашего Иисуса Христа) εορτάζουν τη γέννηση του Ιησού Χριστού, τα οποία εορτάζονται στις 25 Δεκεμβρίου στο Ιουλιανό ημερολόγιο που χρησιμοποιείται από την εκκλησία, δηλαδή στις 7 Ιανουαρίου στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο. Τα Χριστούγεννα είναι μια από τις 12 Μεγάλες Εορτές της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και μια από τις 4 γιορτές τις οποίες προηγείται περίοδος νηστείας.

Ο εορτασμός των Χριστουγέννων κοντά στον Καθεδρικό Ναό του Χριστού του Σωτήρα στη Μόσχα, 2003

Ιστορία Επεξεργασία

Στη Ρωσία, τα Χριστούγεννα έγιναν εθνική αργία με τον εκχριστιανισμό των Ρως που διέταξε ο Πρίγκιπας Βλαδίμηρος στα τέλη του 10ου αιώνα. Ωστόσο, λόγω της μακράς ιστορίας της χριστιανικής κοινότητας των Ρως του Κιέβου, ο εορτασμός ίσως ξεκίνησε ακόμη πιο νωρίτερα.

Στις πρώτες δεκαετίες της Σοβιετικής Ένωσης, οι θρησκευτικοί εορτασμοί αποθαρρύνονταν από τον κρατικό αθεϊσμό το 1936, ωστόσο τα Χριστούγεννα εορτάζονταν στη Σοβιετική Ένωση στις 25 Δεκεμβρίου. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο, η επίσκεψη από τον Ντεντ Μορόζ, (Дед Мороз "Παππούς του ψύχους") και τη Σνεγκούροτσκα (Снегурочка), οι οποίοι έφεραν τα δώρα, και οι σχετικοί εορτασμοί, ήταν οι εορτές για τα Χριστούγεννα στη Σοβιετική Ρωσία.

Θρησκευτικές υπηρεσίες Επεξεργασία

Στην παραμονή των Χριστουγέννων, στις 6 Ιανουαρίου, υπάρχουν αρκετές λειτουργίες μεγάλης διαρκείας, όπως οι Βασιλικές Ώρες και ο Εσπερινός, σε συνδυασμό με τη Θεία Λειτουργία. Η οικογένεια στη συνέχεια θα επιστρέψει στο σπίτι για το παραδοσιακό "Άγιο Δείπνο" των Χριστουγέννων, το οποίο αποτελείται από 12 πιάτα, όπου το κάθε ένα τιμά έναν από τους Δώδεκα Αποστόλους. Οι πιο θρησκευόμενες οικογένειες επιστρέφουν στην εκκλησία για την Ολονύχτια αγρυπνία. Στη συνέχεια, την ημέρα των Χριστουγέννων, επιστρέφουν για να παρακολουθήσουν την Πρωινή Θεία Λειτουργία της Γέννησης. Από το 1992 και μετά τα Χριστούγεννα είναι εθνική αργία στη Ρωσία, ως μέρος των δεκαήμερων διακοπών στην αρχή του έτους.

Παραδοσιακή εορταστική κουζίνα Επεξεργασία

Τα κύρια πιάτα στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι στη Ρωσία περιλαμβάνουν μια ποικιλία από χοιρινό κρέας (ψητό γουρούνι), γεμιστό κεφάλι χοίρου, ψητά κομμάτια κρέατος, ζελέ (χόλοντετς) και πηχτό. Το χριστουγεννιάτικο δείπνο περιλάμβανε και άλλα είδη κρεάτων, π.χ. χήνες με μήλα, λαγό με κρέμα γάλακτος, ελαφιού, αρνιού, ολόκληρα ψάρια κ.ά. Η αφθονία τηγανιτών και ψητών κρεάτων, του ψητού κοτόπουλου και ψαριών στο εορταστικό τραπέζι συνδεόταν με τα χαρακτηριστικά του ρωσικού φούρνου, κάτι που επέτρεψε την προετοιμασία μεγάλων μερίδων.[1]

Το ψιλοκομμένο κρέας και χοιρινό μαγειρεύεται σε γλάστρες με ημιπαραδοσιακό κουρκούτι. Οι πίτες ήταν απαραίτητα πιάτα για τα Χριστούγεννα και τις λοιπές αργίες, ενώ συμπεριλάμβανε τόσο κλειστά όσο και ανοιχτά είδη πιρόγκι (πιροσκί, βατρούσκα, κουλεμπιάκ, κουρνίκ, σαέτσκι, σανγκί κ.ά.), καλάτσι, μαγειρευτά κατσαρόλας, και μπλινί. Στο τραπέζι υπήρχαν γεμίσεις κάθε γεύσεις (βότανα, λαχανικά, φρούτα, μανιτάρια, κρέατα, ψάρια, τυριά, μικτά).[2]

Τα γλυκά πιάτα που σερβίρονται στο ρωσικό Χριστουγεννιάτικο τραπέζι περιλαμβάνουν: μούρα, φρούτα, γλυκά, κέικ, φτερά αγγέλου, μπισκότα και μέλι. Στα ποτά συμπεριλαμβάνονται οι πόσιμοι ζωμοί (κόμποτ και γλυκές σούπες, σμπιτέν), κίσελ, και από τις αρχές του 18ου αιώνα, Κινεζικό τσάι.[3]

Καταγγελίες για το καθεστώς εθνικής αργίας Επεξεργασία

Το 1999, ο αθεϊστής Μ.Β. Αγκμπούνοφ ζήτησε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας να ελέγξει τη συνταγματικότητα των διαταγμάτων για την αναγνώριση της 7ης Ιανουαρίου ως ομοσπονδιακή αργία. Το αίτημα αυτό απορρίφθηκε από το δικαστήριο με βάση το επιχείρημα ότι "στο νόμο για τις δημόσιες αργίες ισχύουν συγκεκριμένες καταστατικές διατάξεις... και δεν υπάρχουν διατάξεις που να πιστοποιούν την παραβίαση συνταγματικών δικαιωμάτων και ελευθεριών που αναφέρει ο καταγγέλλων. (Άρθρα 14, 19, 28 και 29 (μέρος 2) του Συντάγματος της Ρωσίας)".

Το 2008, μια νεοπαγανιστική ομάδα υπέβαλε μια παρόμοια καταγγελία. Η ομάδα ισχυρίστηκε ότι το γεγονός ότι τα Χριστούγεννα των Ορθοδόξων ήταν αντίθετα με το Σύνταγμα της Ρωσίας, σύμφωνα με το οποίο "καμία θρησκεία δεν μπορεί να καθιερωθεί ως κρατική και υποχρεωτική". Αφού εξέτασε την καταγγελία, το δικαστήριο την απέρριψε με την αιτιολογία ότι οι αποφάσεις σχετικά με τις δημόσιες αργίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Ρωσικού Κοινοβουλίου και δεν είναι συνταγματικό θέμα.[4]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Энциклопедия обрядов и обычаев, — СПб.: Респекс, 1996, С. 11–55, 80–88 (ISBN 5-7345-0063-1)
  2. Энциклопедия обрядов и обычаев, — СПб.: Респекс, 1996, С. 11–55, 80–88 (ISBN 5-7345-0063-1)
  3. Энциклопедия обрядов и обычаев, — СПб.: Респекс, 1996, С. 11–55, 80–88 (ISBN 5-7345-0063-1)
  4. «В суд на Рождество». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2013.