Η χρυσόκολλα (αγγλ. chrysocolla) είναι ένυδρο πυριτικό ορυκτό[2] του χαλκού και του αργιλίου. Το όνομά της προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «χρυσός» και «κόλλα», λόγω της ομοιότητάς της με το υλικό που ήταν, κατά την αρχαιότητα, σε χρήση για τις συγκολλήσεις χρυσού. Είναι γνωστή από την αρχαιότητα (την αναφέρει ο Θεόφραστος ήδη από το 315 π.Χ.) και τη χρησιμοποιούσαν ως υλικό κατασκευής κοσμημάτων και διακοσμητικών αντικειμένων, αν και εμφανίζει μειωμένη αντοχή, λόγω της χαμηλής της σκληρότητας.

Χρυσόκολλα
Γενικά
Χημικός τύπος(Cu,Al)2H2Si2O5(OH)4 . νH2O
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα1,9 - 2,4 gr/cm3
ΧρώμαΓαλάζιο, γαλαζοπράσινο, πράσινο. Καστανό έως μέλαν με προσμίξεις
Σύστημα κρυστάλλωσηςΡομβικό, άμορφη[1]
ΚρύσταλλοιΒελονοειδείς πολύ μικροί (5 mm) σε ακτινωτά συμπλέγματα. Κρυπτοκρυσταλλική δομή
ΥφήΣυνηθέστερα βοτρυοειδής αλλά και ινώδης, γαιώδης
ΔιδυμίαΌχι
Σκληρότητα2 - 4 (αναλόγως σύστασης)
ΣχισμόςΔεν παρατηρείται
ΘραύσηΚογχώδης
ΛάμψηΥαλώδης, πορσελανώδης. Ενίοτε γαιώδης
Γραμμή κόνεωςΛευκή
ΠλεοχρωισμόςΌχι
ΔιαφάνειαΑδιαφανής

Αποτελεί δευτερογενές ορυκτό του χαλκού, προερχόμενο από οξείδωση πρωτογενών ορυκτών του, και συνήθως συνδέεται με άλλα δευτερογενή ορυκτά του (όπως ο μαλαχίτης και ο τενορίτης), ανευρισκόμενη σε υαλώδους υφής βοτρυοειδή συσσωματώματα ή ως πομφολυγοειδείς επιφλοιώσεις. Απαντά επίσης σε πολύ μικρούς βελονοειδείς κρυστάλλους ινώδους υφής. Συχνά συγχέεται με αλλοφανή (Al2O3)(SiO2)1,3-2 . 2,5-3H2O, που είναι επίσης άμορφος και έχει παρόμοιο χρώμα και ίδιο τρόπο σχηματισμού.

Απαντά σε πολλές περιοχές της Γης. Κυριότερες εμφανίσεις της είναι στα Ουράλια όρη (περιοχή Nizhni Tagil) της Ρωσίας, τη Σλοβακία, τη Βρετανία, το Ισραήλ, την περιοχή Κατάνγκα του Ζαΐρ, την Αυστραλία, τη Χιλή, το Μεξικό και τις Πολιτείες Αριζόνα και Γιούτα των ΗΠΑ.

Στην Ελλάδα απαντάται στα μεταλλεία Λαυρίου (Ιλάριον, Χριστιάνα, Ζαν Μπατίστ, Σερπιέρη και Αδάμη Νο 2), στη Νάξο, τη Σέριφο και στη Λιβάδιστα Αλιστράτης του Νομού Σερρών.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
  • Collector's Encyclopedia of Rocks and Minerals, ed. A.F.L. Deeson, David & Charles, London, 1973
  • Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
  • Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης την αναφέρει άμορφη, όπως και η Collector's Encyclopedia
  2. Στον ιστοχώρο Galleries.com αναφέρεται ως ψευδοορυκτό, λόγω του άμορφου σχηματισμού της