Ωρολόγιον (λειτουργικό βιβλίο)

Το Ωρολόγιον είναι λειτουργικό βιβλίο της Ορθοδόξου Εκκλησίας και περιέχει τις ακολουθίες τού ημερονυκτίου: Εσπερινός, Απόδειπνο, Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες Α΄, Γ΄, ΣΤ΄, Θ΄.

Ωρολόγιον το Μέγα υπό Βαρθολομαίου τού Ιμβρίου. Ζ΄ έκδοσις, Βενετία 1851 εκ της Ελληνικής τυπογραφίας τού Φοίνικος.

Ιστορία

Σύμφωνα με το Τυπικό της Εκκλησίας το Ωρολόγιον καθορίζει τις ακολουθίες τού ημερήσιου κύκλου· το Ψαλτήριον, η Παρακλητική και το Θεοτοκάριον αυτές τού εβδομαδιαίου κύκλου, ενώ τα Μηναία, το Τριώδιο και το Πεντηκοστάριο τον ετήσιο κύκλο.

Τα παλαιά Ωρολόγια τυπωνόταν στη Βενετία με διακοσμητικές ξυλογραφίες. Η μορφή του παγιώθηκε το 1832 από τον ιερομόναχο Βαρθλομαίο τον Ίμβριο και εγκρίθηκε από τη Μεγάλη τού Χριστού Εκκλησία. Από το 1952 η Εκκλησία της Ελλάδας τυπώνει και εκείνη Ωρολόγια (εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας). Το Α΄ μέρος περιέχει τις ακολουθίες από τον Εσπερινό ως τις Ώρες, το Β΄ μέρος περιλαμβάνει στοιχεία από τα Μηναία, το Τριώδιο και το Πεντηκοστάριο, ενώ το Γ΄ μέρος τον Ακάθιστο Ύμνο, τον μικρό και μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα, την ακολουθία της Θ. Μεταλήψεως και Κανόνες στον Ι. Χριστό, τους Αγγέλους και τον Σταυρό.

Πηγές

• Ωρολόγιον το Μέγα, περιέχον άπασαν την ανήκουσαν αυτώ ακολουθίαν· κατά την τάξιν της Ανατολικής τού Χριστού Εκκλησίας και εξαιρέτως των υποκειμένων αυτή ευαγών μοναστηρίων. Διορθωθέν και εις τρία μέρη διαιρεθέν, υπό Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού τού Ιμβρίου. Εν Αθήναις 1898, βιβλιοπωλείον Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρου.