24 Ώρες του Λε Μαν

αγώνας αντοχής μηχανοκίνητου αθλητισμού στη Γαλλία

Οι 24 Ώρες του Λε Μαν (γαλλικά: 24 Heures du Mans‎‎) είναι ο παλαιότερος ενεργός αγώνας του μηχανοκίνητου αθλητισμού στον κόσμο σε αγώνες αντοχής, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από το 1923 κοντά στην πόλη Λε Μαν της Γαλλίας. [1]

24 Ώρες του Λε Μαν
(24 Heures du Mans)
Η πίστα του Λε Μαν
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αντοχής της FIA
ΤοποθεσίαΛε Μαν, Γαλλία
Συντεταγμένες: 47°56′30″N 0°13′30″E / 47.94167°N 0.22500°E / 47.94167; 0.22500
Πρώτος αγώνας1923
Τελευταίος αγώνας2020
Διάρκεια24 Ώρες
Περισσότερες νίκες (οδηγός)Τομ Κρίστενσεν (9)
Περισσότερες νίκες (ομάδα)Joest Racing (13)
Περισσότερες νίκες (κατασκευαστής)Porsche (19)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Ο αγώνας θεωρείται ένας από τους πιο διάσημους αγώνες αυτοκινήτων στον κόσμο και αποκαλείται ως το «Grand Prix of Endurance and Efficiency»[2]. Ο αγώνας αντιπροσωπεύει το ένα σκέλος του Τριπλού Στέμματος του Μηχανοκίνητου Αθλητισμού (Triple Crown of Motorsport), με τα άλλα γεγονότα να είναι το Ιντιανάπολις 500 (Indianapolis 500) και το Γκραν Πρι του Μονακό (Monaco Grand Prix). Σε αντίθεση με τους αγώνες σταθερής απόστασης τους οποίους ο νικητής καθορίζεται από τον ελάχιστο χρόνο, οι 24 ώρες του Λε Μαν κερδίζονται από το αυτοκίνητο που καλύπτει τη μεγαλύτερη απόσταση σε 24 ώρες. Οι αγωνιστικές ομάδες πρέπει να εξισορροπήσουν τις απαιτήσεις ταχύτητας με την ικανότητα των αυτοκινήτων να τρέχουν για 24 ώρες χωρίς να υποστούν μηχανική βλάβη. Στον αγώνα του 2019, 47 από τα 61 αυτοκίνητα που πήραν μέρος στα προκριματικά έτρεξαν καθ' όλη τη διάρκεια του Λε Μαν.[3]

Ο αγώνας διοργανώνεται από το Automobile Club de l'Ouest (ACO) και πραγματοποιείται στο Circuit de la Sarthe, το οποίο αποτελείται από κλειστούς δημόσιους δρόμους και ειδικά τμήματα αγώνων. Οι 24 Ώρες του Λε Μαν ήταν συχνά μέρος του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Αθλητικών Αυτοκινήτων από το 1953 μέχρι την τελευταία σεζόν της σειράς το 1992. Το 2011, ήταν μέρος του Διηπειρωτικού Κυπέλου Λε Μαν (Intercontinental Le Mans Cup). Από το 2012, ο αγώνας συμμετέχει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αντοχής της FIA.[4] Στη σούπερ σεζόν του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Αντοχής από τον Μάιο του 2018 έως τον Ιούνιο του 2019, οι 24 ώρες του Λε Μαν ήταν ο δεύτερος και ο τελευταίος γύρος της σεζόν.[5]

Παρουσίαση Επεξεργασία

Ο πρώτος αγώνας έγινε στις 26 και 27 Μαΐου 1923 και έκτοτε διεξάγεται κάθε χρόνο τον Ιούνιο, με εξαίρεση το 1956 (τον Ιούλιο), το 1968 (τον Σεπτέμβριο, λόγω της πολιτικής αναταραχής που σημειώθηκε τον Γαλλικό Μάη), το 2020 (19 και 20 Σεπτεμβρίου) και το 2021 (21 και 22 Αυγούστου), οι δύο τελευταίες εκδόσεις αναβλήθηκαν λόγω της πανδημίας COVID-19). Ακυρώθηκε μόνο το 1936 , για οικονομικούς λόγους, και από το 1940 έως το 1948 λόγω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της αμέσως μεταπολεμικής περιόδου.

Παραδοσιακά ο αγώνας ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα του Σαββάτου και ολοκληρώθηκε την ίδια ώρα την Κυριακή. Για μερικά χρόνια ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε στις 3 μ.μ.. Εξαιρέσεις στον κανόνα ήταν ο αγώνας του 1968 που ξεκίνησε στις 2 μ.μ., ο αγώνας του 1984 που ξεκίνησε στις 3 μ.μ. λόγω της σύγκλισης των γενικών εκλογών στη Γαλλία και του αγώνα του 1998, ξανά στις 14:00, λόγω συμπίεσης με το Παγκόσμιο Κύπελλο που διεξήχθη στη Γαλλία.

Ο αγώνας διεξάγεται σε μια ημιμόνιμη πίστα μήκους άνω των 13 χιλιομέτρων, χρησιμοποιώντας ως επί το πλείστον δρόμους ανοιχτούς στην κανονική κυκλοφορία για τον υπόλοιπο χρόνο. Με τα χρόνια πολλά ειδικά κατασκευασμένα τμήματα έχουν αντικαταστήσει τους κανονικούς δρόμους, κυρίως οι καμπύλες της Porsche που παρακάμπτουν το παλιό και επικίνδυνο τμήμα της Maison Blanche. Το Bugatti Circuit είναι το μόνιμο μέρος της πίστας, όπου περιβάλλει την περιοχή εκκίνησης/τερματισμού και χρησιμοποιείται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους για διάφορους αγώνες, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος.

Ιστορικά, αυτοκίνητα διαφόρων τύπων ανταγωνίζονται ταυτόχρονα, χωρισμένα σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες, τα πρωτότυπατης κορυφαίας κατηγορίας που ονομάζεται HYPERCAR όπου συνυπάρχουν αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, υβριδικά κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από τους κατασκευαστές που ονομάζονται LMH, εγκεκριμένα από τη FIA και αυτοκίνητα LMdH κατασκευασμένα με κοινά υβριδικά πλαίσια και κινητήρες, τα τελευταία κατασκευασμένα για αγώνες σύμφωνα με τους κανονισμούς FIA και IMSA. Στην κατηγορία πρωτοτύπων LMP2 υπάρχουν αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης και κοινό πλαίσιο σχεδιασμένα ειδικά για αυτόν τον αγώνα, μέχρι τα τυπικά παράγωγα αυτοκίνητα που ονομάζονται GTam. Κάθε χρόνο στο τελευταίο BOX που ονομάζεται "Garage 56" φιλοξενείται και γίνεται δεκτό στον αγώνα ένα καινοτόμο αυτοκίνητο που δεν αγωνίζεται για τη νίκη, αλλά δέχεται να συμμετάσχει ως τεχνολογική παρουσίαση. Στην διεξαγωγή του 2023 έγινε δεκτό ένα αυτοκίνητο NASCAR ειδικά τροποποιημένο για τον αγώνα. Η συνολική νίκη πηγαίνει στο μονοθέσιο που έχει διανύσει τη μεγαλύτερη απόσταση στο τέλος του γύρου κατά τη διάρκεια του οποίου έληξε η περίοδος συνεχούς αγώνα 24 ωρών.

 
Τα Pits stop κατά την διάρκεια της ημέρας

Τα αυτοκίνητα που συμμετέχουν στο Λε Μαν πρέπει να αγωνίζονται για 24 ώρες χωρίς να υποστούν μηχανική βλάβη. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια καλή διαχειρίση των αναλώσιμων των αυτοκινήτων, κυρίως των καυσίμων, των ελαστικών και των υλικών πέδησης. Ο οδηγός βρίσκεται πάνω από δύο ώρες πίσω από το τιμόνι πριν σταματήσει στα Pits Stop και αντικατασταθεί από τον δεύτερο οδηγό της ομάδας, ο οποίος και αναλαμβάνει να συνεχίσει τον αγώνα. Σήμερα, κάθε αυτοκίνητο έχει πλήρωμα τριών οδηγών. Πριν από το 1970, επιτρέπονταν μόνο δύο οδηγοί ανά αυτοκίνητο, ενώ τις πρώτες μέρες επιτρέπονταν και μόνοι οδηγοί. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, τα περισσότερα αυτοκίνητα οδηγούνταν από δύο οδηγούς. Το 1950, ο Λουί Ροσιέ κέρδισε τον αγώνα μαζί με τον γιο του Ζαν-Λουί που οδήγησε το αυτοκίνητο μόνο για δύο γύρους. Το 1952 , ο Γάλλος Πιέρ Λεβέν αγωνίστηκε μόνος του και ήταν καθ' οδόν για να κερδίσει τον αγώνα όταν έκανε ένα σοβαρό λάθος την τελευταία ώρα του αγώνα, χαρίζοντας τη νίκη σε μια Mercedes-Benz 300SL.

Ο αγώνας 24 Ώρες του Λε Μαν διεξάγεται τον Ιούνιο κάθε έτους, που έχει σαν αποτέλεσμα οι οδηγοί να αγωνίζονται σε πολύ δύσκολες και ζεστές συνθήκες, καθώς ο αγώνας ξεκινά τις μεσημεριανές ώρες. Οι οδηγοί αγωνίζονται καθ' όλη τη διάρκεια του 24ωρου εώς ότου τερματίσουν την ίδια ώρα που ξεκίνησε ο αγώνας την επόμενη μέρα[6] και νικήτρια θα είναι η ομάδα που θα έχει κάνει τους περισσότερους γύρους.

Οι ελεύθερες δοκιμές διάρκειας τεσσάρων ωρών ξεκινούν τρεις μέρες νωρίτερα από την επίσημη έναρξη του Λε Μαν και συνεχίζονται με την πρώτη περίοδο κατατακτήριων δοκιμών την ίδια μέρα στις 23:00. Την επόμενη μέρα ξεκινά η δεύτερη και η τρίτη περίοδος των κατατακτήριων δοκιμών στις 20:00 και 23:00, αντίστοιχα.

Σε επίπεδο οδηγών ο πιο επιτυχημένος είναι ο Δανός Τομ Κρίστενσεν που μετρά εννέα νίκες στο Λε Μαν,[7] στις ομάδες στην κορυφή βρίσκεται η Joest Racing με 13 νίκες ενώ στους κατασκευαστές βρίσκεται η Porsche η οποία είναι και η απόλυτη κυρίαρχος του αγώνα 24 Ώρες του Λε Μαν αφού έχει κερδίσει 19 φορές συνολικά.

Το «ξεκίνημα του Λε Μαν» Επεξεργασία

 
Η έναρξη των 24 ωρών του 1965.

Μέχρι το 1970 ο αγώνας ξεκινούσε τυπικά με αυτό που έγινε γνωστό ως «εκκίνηση του Λε Μαν»: τα αυτοκίνητα παρατάσσονταν στη μία πλευρά της πίστας, οι οδηγοί στην άλλη. Όταν η γαλλική σημαία σηματοδότησε την εκκίνηση στις 16:00, οι οδηγοί διέσχιζαν την πίστα, έμπαιναν στα αυτοκίνητά τους και ξεκινούσαν. Αυτή η διαδικασία έγινε επικίνδυνη μετά την εισαγωγή των ζωνών ασφαλείας, που απαιτούσαν τη σωστή πρόσδεσή τους από μηχανικούς. Έτσι οι οδηγοί αγωνίστηκαν στον πρώτο γύρο, περίπου μία ώρα, χωρίς δεμένες τις ζώνες.

Ένας νεαρός ταλαντούχος οδηγός και πρωταθλητής της Φόρμουλα 1 , ο Jacky Ickx , έδειξε μια δραματική επίδειξη των κινδύνων αυτής της πρακτικής το 1969 , όταν αντί να τρέξει στην πίστα, περπάτησε αργά και μετά μπήκε στο αυτοκίνητό του και έδεσε σωστά τις ζώνες ασφαλείας. Παρά την καθυστέρηση αυτή, κατάφερε να κερδίσει τον αγώνα, αν και με μόλις 120 μέτρα. Δυστυχώς, στον πρώτο γύρο του αγώνα, σκοτώθηκε ένας ιδιώτης, ο Βρετανός Τζον Γουλφ. Ως εκ τούτου, η παραδοσιακή πρακτική διακόπηκε το 1970 , όταν οι οδηγοί έφυγαν ήδη καθισμένοι στα αυτοκίνητα, με τις ζώνες ασφαλείας τους δεμένες καλά.

Η "εκκίνηση του Λε Μαν" είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο οι Porsche συνεχίζουν να έχουν την ανάφλεξη στα αριστερά του ταμπλό του τιμονιού, αντί για το πιο παραδοσιακό δεξιό μέρος. Αυτό επέτρεπε στον οδηγό να εκκινήσει τον κινητήρα με το αριστερό χέρι ενώ ταυτόχρονα το δεξί χέρι έπιανε την πρώτη ταχύτητα, επιτρέποντας έτσι στις Porsche να βγουν πιο γρήγορα από τη γραμμή εκκίνησης.

Ιστορία Επεξεργασία

1924-1939: Αγώνες πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο Επεξεργασία

 
Μια Alfa Romeo 8C 2300.

Στα πρώτα χρόνια του Λε Μαν, η πιο νικηφόρα ομάδα ήταν η Bentley με τα διάφορα πρωτότυπα 3 Liter , 4½ Liter και 6½ L που μεταξύ 1924 και 1930 κέρδισε πέντε νίκες, με ενδιάμεσες δύο επιτυχίες της Lorraine-Dietrich το 1925 και το 1926.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 σημειώθηκε μια σειρά από τέσσερις διαδοχικές νίκες από την Alfa Romeo με διαφορετικές εκδόσεις του μοντέλου 8C. Μεταξύ των οδηγών της ομάδας ήταν ο Τάσιο Νουβολάρι, ο οποίος κέρδισε το 1933 και ο Λουίτζι Τσινέτι που συνέδεσε το όνομά του με αυτό αυτού του αγώνα για χρόνια, αρχικά ως οδηγός και αργότερα ως διευθυντής ομάδας. Τα επόμενα χρόνια, με εξαίρεση το 1936 που ο αγώνας του Λε Μαν δεν πραγματοποιήθηκε λόγω απεργιών των εργαζομένων, έκαναν την εμφάνιση τους και άλλες ιστορικές ομάδες όπως η Lagonda, η Bugatti και η Delahaye.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Weekly auto agenda: Le Mans». The Independent. 11 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2011. 
  2. Hargreaves, Eilidh (2019-06-14). «An insider's guide to the Le Mans 24hours: how to experience the ultimate endurance race in style». The Daily Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/luxury/travel/le-mans-24-hours-attend-style/. 
  3. «FIA WEC 86th 24 Heures du Mans Race – Provisional Classification» (PDF). Automobile Club de l'Ouest. 17 Ιουνίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2018. 
  4. «Past seasons». fiawec.com. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2019. 
  5. «Calendar». fiawec.com. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2019. 
  6. «Schedule». lemans.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2011. 
  7. Richards, Giles (19 Νοεμβρίου 2014). «Nine-times winner of the Le Mans 24 Hours Tom Kristensen retires». theguardian.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία