Amstrad CPC
Οι Amstrad CPC (Colour Personal Computer) ήταν μια σειρά ηλεκτρονικών υπολογιστών 8-bit που παρουσιάστηκαν από την εταιρεία Amstrad από το 1984 ώς το 1990. Είχαν σχεδιαστεί για να ανταγωνιστούν τα Commodore 64 και ZX Spectrum. Κυριότερο πλεονέκτημα ήταν ότι το αποθηκευτικό μέσο δεδομένων, κασετόφωνο ή αργότερα οδηγό δισκέτας (Floppy Disk Drive), και η οθόνη, έγχρωμη ή μονόχρωμη, συμπεριλαμβάνονταν στο σύστημα (πρωτοτυπία για την εποχή). Οι πωλήσεις συνολικά έφτασαν τα 3.000.000 τεμάχια.
| |
| AMSTRAD CPC | |
|---|---|
| Τύπος | Προσωπικός υπολογιστής |
| Κυκλοφόρησε από | Ιούνιο 1984 (CPC 464) Μάιο 1985 (CPC 664) Δεκέμβριο 1985 (CPC 6128) |
| Κυκλοφόρησε μέχρι | 1990 |
| Επεξεργαστής | Zilog Z80 @ 4 MHz |
| Μνήμη | 64KB-128KB |
| Λειτουργικό σύστημα | AMSDOS και Locomotive BASIC στο 464 και CP/M 2.2 ή αργότερα 3.0 στα 664/6128 |
Εκδόσεις
ΕπεξεργασίαΚυκλοφόρησαν συνολικά 7 εκδόσεις και δύο κλώνοι με τον κάτωθι εξοπλισμό :
- CPC 464 ΜΕ 64Κb RAM, κασετόφωνο και μονόχρωμη ή έγχρωμη οθόνη.
- CPC 664 ΜΕ 64Kb RAM, Floppy Disk Drive 3 ιντσών και μονόχρωμη ή έγχρωμη οθόνη.
- CPC 6128 ME 128Kb RAM, Floppy Disk Drive 3 ιντσών και μονόχρωμη ή έγχρωμη οθόνη.
- CPC 464 PLUS με βελτιωμένη εμφάνιση και καλύτερο πληκτρολόγιο.
- CPC 6128 PLUS με βελτιωμένη εμφάνιση και καλύτερο πληκτρολόγιο.
- GX 4000 προσαρμοσμένη έκδοση του υπολογιστή σε καθαρή παιχνιδομηχανή.
- Schneider CPC. Ολα τα CPC με την άδεια της AMSTRAD για τη γερμανόφωνη αγορά (Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία) από τη γερμανική εταιρεία Schneider με μικρές αλλαγές αισθητικού τύπου.
- CPC 472 με 72Kb μνήμη, έκδοση του CPC-464 που κυκλοφόρησε μόνο στην Ισπανία από τον τοπικό διανεμητή της AMSTRAD.
- KC Compact με 64Kb μνήμη, κλώνος κατασκευασμένος στην Ανατολική Γερμανία το 1989
Παρεχόμενο υλικό (Hardware)
Επεξεργασία
Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (CPU) ήταν ο Z80 της Zilog με συχνότητα λειτουργίας τα 4MHz. Η κεντρική RAM (μνήμη τυχαίας προσπέλασης) ήταν από 64Kb έως 128Kb με δυνατότητα επέκτασης στα 512KB. Υπήρχε η δυνατότητα να φτάσει μέχρι τα 4Mb με εμπειρικές μεθόδους ερασιτεχνών της εποχής. Σε κάθε περίπτωση όμως ο Z80 δεν μπορούσε να διαχειριστεί πάνω από 64Kb και στα μηχανήματα με τα 128kb ή σε αυτά με τις επεκτάσεις μνήμης απαιτούνταν ειδικές τεχνικές διαχείρισης (σελιδοποίηση ή paging).
Η έξοδος RGB προς την οθόνη μπορούσε να οδηγήσει μια τηλεόραση μέσω βύσματος SCART, το βύσμα εξόδου όμως (τύπου DIN[1]) δεν ήταν σχεδιασμένο με βάση κάποιο δημοφιλές πρότυπο, ενώ η οθόνη παρείχε την τροφοδοσία για τη λειτουργία της κεντρικής μονάδας. Έτσι η σειρά CPC δεν μπορούσε, τουλάχιστον εύκολα, να συνδεθεί με οθόνες άλλων κατασκευαστών ή με τηλεόραση. Οι αναλύσεις εικονοστοιχείων (Pixels) που υποστήριζε το σύστημα γραφικών ήταν τρεις: 160x200 με 16 χρώματα και 20 στήλες χαρακτήρων, 320x200 με 4 χρώματα και 40 στήλες χαρακτήρων και 640x200 με 2 χρώματα και 80 στήλες χαρακτήρων. Ο μέγιστος αριθμός της παλέτας χρωμάτων έφτανε στα 4096. Στο μοντέλο GX-4000 υπήρχε έξοδος RF σήματος τηλεόρασης.
Για τον ήχο η σειρά CPC χρησιμοποιούσε το chip ΑΥ-3-8912 που παρείχε 3 κανάλια. Υπήρχαν ενσωματωμένα ηχεία, ενισχυτής και ακουστικά με έλεγχο έντασης και στερεοφωνική απόδοση. Στα CPC 664 και 6128 υπήρχε για πρώτη φορά σε προσωπικό υπολογιστή FDD (Floppy Disk Drive) 3 ιντσών με δισκέτες σκληρού περιβλήματος, επιλογή πρωτοποριακή, με σημαντικό πλεονέκτημα την ταχύτητα και μειονέκτημα την έλλειψη οποιασδήποτε συμβατότητας με άλλα συστήματα της εποχής.
Για την επικοινωνία της με άλλες συσκευές η σειρά CPC διέθετε στο βασικό πακέτο θύρα εκτυπωτή 7bit, θύρα για χειριστήριο, θύρα για Floppy Disk Drive, DIN σύνδεση για Amstrad οθόνες και στερεοφωνική έξοδο ήχου για καρφί 3,5mm. Τέλος παρείχε και γενική θύρα επέκτασης πλήρους εύρους διαύλου, που έδινε τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των 65536[2] θυρών εισόδου/εξόδου του Z80, πάνω στην οποία συνδέονταν περιφερειακές συσκευές, επεκτάσεις μνήμης κλπ.
Παρεχόμενο λογισμικό (Software)
ΕπεξεργασίαΗ σειρά CPC δινόταν με λειτουργικό σύστημα εκκίνησης από δίσκο, το CP/M (Control Program for Microcomputers), πρόδρομο του MS-DOS[3], στα μοντέλα που υποστήριζαν δισκέτα και με το AMSDOS της Amstrad που μαζί με τη Locomotive BASIC ήταν φορτωμένα στη μνήμη ROM του μηχανήματος. Η Locomotive BASIC ήταν μία ακόμη έκδοση της δημοφιλέστατης τότε γλώσσας προγραμματισμού BASIC, μια βελτιωμένη έκδοση της Z80 BASIC για τον προσωπικό υπολογιστή BBC και εκτελούσε τον κώδικα με μετάφραση (μέσω διερμηνέα ή interpeter) και όχι με συμπαγή κώδικα μηχανής που φτιάχνεται με μεταγλωττιστή (compiler). Αξίζει να αναφερθεί πως η BASIC παρείχε τις χαμηλού επιπέδου εντολές "PEEK" (διάβασμα θέσης μνήμης) και "POKE" (γράψιμο σε θέση μνήμης), με τις οποίες γινόταν δυνατή η επέμβαση σε χαμηλό επίπεδο και δινόταν έτσι η δυνατότητα για απ' ευθείας έλεγχο του υλικού (hardware), για «σπάσιμο» των παιχνιδιών που εκτελούνταν σε γλώσσα μηχανής (assembly), ακόμα και για «κλειδώματα» των προγραμμάτων φτιάχνοντας π.χ. αόρατες γραμμές εντολών στη BASIC. Μαζί με το CP/M δινόταν και η γλώσσα προγραμματισμού DR. LOGO, έκδοση της Logo που ήταν τότε διαδεδομένη γλώσσα, κυρίως για διαχείριση γραφικών από το χρήστη.
Διαθέσιμα περιφερειακά και προγράμματα
ΕπεξεργασίαΛόγω της υψηλής ενσωμάτωσης Υλικού στο παρεχόμενο πακέτο της σειράς CPC κυκλοφόρησαν σχετικά λίγες συσκευές όπως: διεπαφή (interface) για σύνδεση εξωτερικού Floppy Disk Drive στο 464 μαζί με σειριακή θύρα (RS-232), διεπαφή για διαχείριση επιπλέον ROM συσκευών που συνήθως εμπεριείχαν προγράμματα, εκτυπωτές παράλληλης διεπαφής 7-bit (που παρ'όλα αυτά ήταν δυνατό να εναλλάσσουν λατινική και ελληνική γραφή σε κατάσταση κειμένου) και επεκτάσεις μνήμης. Υπήρχε διαθέσιμο και ποντίκι, το AMX mouse.
Λόγω της μεγάλης εμπορικής επιτυχίας των CPC υπήρξε αντίστοιχη υποστήριξη από τους κατασκευαστές προγραμμάτων όπως αναφέρονται συνοπτικά κάτωθι:
- Παιχνίδια (2000 τίτλοι τουλάχιστον) όλων των τύπων και ειδών (στρατηγικής, δράσης, αθλημάτων κ.λπ.) όπως Arkanoid, Shinobi, Chuckie Egg, Ace of Aces, Hunt for Red October: The Movie, Top Gun, Master Chess, Double Dragon και GBA Championship Basketball: Two-on-Two
- Όλες οι εφαρμογές για το λειτουργικό σύστημα CP/M όπως επεξεργαστές κειμένου, λογιστικά φύλλα και πολλά άλλα.
- Γλώσσες προγραμματισμού όπως η C, η Pascal και ένας μεταγλωττιστής για τη Locomotive Basic.
- Σημαντικά πακέτα assembler / dissassembler / disk sector editor, όπως το PYRADEV, που βοηθούσαν στο γράψιμο προγραμμάτων σε γλώσσα μηχανής αλλά και στο σπάσιμο των παιχνιδιών και του κλειδωμένου λογισμικού.
Τέλος έχουν κυκλοφορήσει εξομοιωτές για όλα τα διάσημα λειτουργικά συστήματα όπως Windows, Linux, Mac OS, DOS, Android και παιχνιδομηχανές όπως Nintendo DS, Nintendo Wii και Sony PSP.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ [1]
- ↑ Επίσημα ο Z80 υποστήριζε 256 θύρες εισόδου/εξόδου αλλά το υλικό μπορούσε να χρησιμοποιήσει μέχρι 65.536, βλ. Z80 Undocumented Features (in software behaviour).
- ↑ Mary Bellis. «Inventors of the Modern Computer - The History of the MS-DOS Operating Systems, Microsoft, Tim Paterson, and Gary Kildall». about.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- CPC-Wiki (CPC specific Wiki containing further information) (αγγλικά)
- Unofficial Amstrad WWW Resource Αρχειοθετήθηκε 2020-01-22 στο Wayback Machine. (αγγλικά)
- Amstrad systems στο Curlie (αγγλικά)