Η οικογένεια Carabidae αποτελεί μια ταξινομική ομάδα εντόμων. Κατατάσσεται στην τάξη των Κολεοπτέρων (Coleoptera) και στην υπόταξη Adephaga.

Carabidae
Διάφορα είδη των Carabidae.
Διάφορα είδη των Carabidae.
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insecta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Υποτάξη: Caraboidea
Οικογένεια: Carabidae
Latreille, 1802

Μερικές ταξινομικές ομάδες, που παραδοσιακά θεωρούνταν υποοικογένειες των Carabidae σήμερα αναβαθμίζονται σε ανεξάρτητες οικογένειες, όπως τα πρώην Cicindelinae που έγιναν Cicindelidae. Στην Ευρώπη αναφέρονται περίπου τριάντα υποοικογένειες.[1] Η οικογένεια πήρε το όνομά της από το γένος Carabus, όνομα που προέρχεται από το ελληνικό "κάραβος" (κερασφόρος κάνθαρος ή κεράμβυξ).[2]

Μορφολογικά χαρακτηριστικά των ακμαίων

Επεξεργασία

Σε μια τέτοια μεγάλη οικογένεια, σε κάθε χαρακτηριστικό, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Τα ακόλουθα χαρακτηριστικά ισχύουν για τη μεγάλη πλειονότητα των ευρωπαϊκών ειδών. Το σώμα είναι πεπλατυσμένο, το κεφάλι με τα στοματικά μόρια μασητικού τύπου δείχνουν προς τα εμπρός. Έχουν τρία ζεύγη στοματικές ακτρίδες, τις χειλικές ακτρίδες (Εικ. 2 δεξιά πράσινο), τις γναθικές ακτρίδες (Εικ. 2 δεξιά σκούρο μπλε) και άλλες δυο γναθικές ακτρίδες. Είναι τα μεταμορφωμένα έξω μέρη των κάτω γνάθων (Εικ. 2 δεξιά ανοιχτό μπλε). Οι κεραίες εκφύονται μπροστά στους σύνθετους οφθαλμούς. Είναι νηματοειδείς και αποτελούνται από ένδεκα μέρη.

Τα έλυτρα είναι καλά σκληρυμένα και πολλές φορές στη ραφή είναι λιωμένα μαζί τους, οι οπίσθιες πτέρυγες μπορούν να λείπουν κατά μέρος ή τελείως.

Ο αριθμός των κοιλιακών στερνιτών είναι έξι, ο πρώτος καλύπτεται στη μέση τελείως από το ισχίο και τον μεγάλο τροχαντήρα των οπίσθιων ποδιών (Εικ. 4). Ο δεύτερος κοιλιακός στερνίτης καλύπτεται κατά μέρος στη μέση από τα ισχία των οπίσθιων ποδιών. Τα πόδια είναι εξειδικευμένα για τρέξιμο. Μια εξαίρεση δείχνει ή εικόνα 17. Η κνήμη των μπροστινών ποδιών πολλές φορές έχει εγκόλπωση με γερές τρίχες (Εικ. 3). Το έντομο σε περίπτωση ανάγκης πλησιάζει το πόδι στον κεφάλι, έτσι ώστε η κεραία να γλιστράει στην εγκόλπωση και μετά την περικλείει με το κινητό άκανθα. Απομακρύνοντας πάλι το πόδι από το κεφάλι τραβάει την κεραία κατά μήκος της βούρτσας και με τέτοιο τρόπο την καθαρίζει. Οι ταρσοί αποτελούνται από πέντε ταρσομερή. Στα αρσενικά οι μπροστινοί ταρσοί πολλές φορές είναι πιο χοντροί παρά στα θηλυκά (Εικ. 6).

   
Εικ.1: Carabus clathratus προνύμφη από πάνω
Α: κεφάλι 1: Άνω γνάθος 2: γναθικές ακτρίδες
3: χειλικές ακτρίδες 4: τρεις απλοί οφθαλμοί
Β: θώρακας 5,6,7: πόδια C: κοιλία 8: ουρομερή 9: κέρκοι
Εικ.2: Elaphrus cupreus κεφάλι
από κάτω πράσινο: χειλική ακτρίδα
σκούρο μπλε: α γναθική ακτρίδα
ανοιχτό μπλε: β γναθική ακτρίδα
       
Εικ.3: Ditominae
αποσμηκτική
εγκόλπωση
Εικ.4: Loricera
1-6: στερνήτες
πράσινο: ισχίο
Εικ.5: Calosoma
sycophanta

πλαγγόνα
Εικ.6: Chlaenius festivus
μπροστινός ταρσός
Α αρσενικό Β θηλυκό

Προνύμφες

Επεξεργασία

Οι προνύμφες είναι στενόμακρες (Εικ. 1). Το κεφάλι δείχνει μπρος τα εμπρός . Η άνω γνάθος είναι καλά αναπτυγμένη και στην μέση της εσωτερικής πλευράς έχει δόντι. Σε κάθε πλευρά του κεφαλιού συναντούμε τρεις απλούς οφθαλμούς. Οι προνύμφες διαθέτουν έξι καλά αναπτυγμένα πόδια με ανά δύο νύχια και μπορούν να κινούνται γρήγορα. Η κοιλιά αποτελείται από εννιά μέρη. Με εξαίρεση το ένατο ουρομερές, σε κάθε κοιλιακό δακτύλιο ανοίγουν, σε κάθε πλευρά από ένα στίγμα του αναπνευστικού συστήματος.

Πλαγγόνα

Επεξεργασία

Η πλαγγόνα δείχνει πια τη μορφή του ακμαίου με τα εξαρτήματά του (Εικ. 5).

Βιολογία

Επεξεργασία

Οι προνύμφες και τα ενήλικα των περισσότερων ειδών είναι αρπακτικά (βίντεο).

Στις εύκρατες ζώνες παρατηρούμε δυο στρατηγικές για την ωοτοκία. Η μια ομάδα πραγματοποιεί την ωοτοκία κατά την άνοιξη, τα άλλα είδη αποθέτουν τα αυγά μετά το καλοκαίρι. Κατά κανόνα παρατηρούνται τρία προνυμφιακά στάδια και μια γενιά κάθε χρόνο. Πολλά είδη ζουν περισσότερα από μια χρονιά.

Μερικά είδη των Carabidae μπορούν να κατασκευάζουν χημικές ουσίες με απωθητική δράση. Αυτά τα είδη πολλές φορές επιδεικνύουν ζωηρά χρώματα (Εικ. 22 και 23).

Διαλεγμένα υποοικογένειες και είδη

Επεξεργασία

Callistinae (Chlaeniinae)

Επεξεργασία

Εικόνες διάφορων ειδών

Επεξεργασία

Αναφέρεται το επιστημονικό όνομα και η υποοικογένεια

  • Heinz Freude, Karl Wilhelm Harde, Gustav Adolf Lohse: Die Käfer Mitteleuropas. Band 2. Adephaga 1., Elsevier, Spektrum, Akad. Verl., München 1976, ISBN 3-87263-025-3.
  • Ekkehard Wachmann, Ralph Platen, Dieter Barndt: Laufkäfer – Beobachtung, Lebensweise. 1. Auflage. Naturbuch-Verlag, Augsburg 1995, ISBN 3-89440-125-7.
  • Edmund Reitter: Fauna Germanica, die Käfer des Deutschen Reiches I. Band, K.G.Lutz’ Verlag, Stuttgart 1908

Αναφορές

Επεξεργασία
  1. «Fauna Europaea, Διανομή και υποοικογένειες των Carabidae». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2012. 
  2. Liddell, Scott, Δημητριάδη, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία