Leone Pancaldo (αντιτορπιλικό)
Το Leone Pancaldo ήταν ένα από τα δώδεκα αντιτορπιλικά κλάσης Navigatori που ναυπηγήθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1920 για το Ιταλικό Βασιλικό Ναυτικό (Regia Marina). Λίγο μετά την είσοδο της Ιταλίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Ιούνιο του 1940 βυθίστηκε από βρετανικό αεροσκάφος στην Αουγκούστα στη Σικελία αλλά κατέστη εφικτή η ανέλκυση και επισκευή του. Για σύντομο χρονικό διάστημα αξιοποιήθηκε ως ταχύ μεταγωγικό στρατευμάτων και εφοδίων για τις δυνάμεις του Άξονα στην Τυνησία όμως βυθίστηκε για δεύτερη και τελευταία φορά από συμμαχικά αεροσκάφη τον Απρίλιο του 1943.
 Το αντιτορπιλικό Leone Pancaldo το 1943. | |
| Πληροφορίες | |
|---|---|
| Τύπος και κλάση | Αντιτορπιλικό κλάσης Navigatori. |
| Ονομασίες | Έφερε το όνομα του Γενοβέζου εξερευνητή του 15ου αιώνα Λεόνε Πανκάλντο (Leone Pancaldo). |
| Ναυπηγείο | Cantieri Navali Riuniti, Γένοα |
| Έναρξη ναυπήγησης | 7 Ιουλίου 1927 |
| Καθέλκυση | 5 Φεβρουαρίου 1929 |
| Ένταξη σε υπηρεσία | 30 Νοεμβρίου 1929 |
| Κατάληξη | Βυθίστηκε από αμερικάνικα αεροσκάφη στις 30 Απριλίου 1943. |
| Γενικά χαρακτηριστικά | |
| Εκτόπισμα | κανονικό: 1900 LT (1930 t) πλήρες: 2580 LT (2621 t) |
| Μήκος | 107,3 m |
| Πλάτος | 10,2 m |
| Βύθισμα | 3,5 m |
| Ταχύτητα | 32 kn |
| Αυτονομία | 3800 ναυτικά μίλια με ταχύτητα πλεύσης 18 kn |
| Πλήρωμα | 222-225 αξιωματικοί και ναύτες (την περίοδο του πολέμου) |
| Οπλισμός | τρία δίδυμα πυροβόλα των 120 mm δύο πυροβόλα των 40 mm τέσσερα δίδυμα πολυβόλα των 13,2 mm δύο τρίδυμοι τορπιλοσωλήνες των 533 mm 86–104 νάρκες |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Περιγραφή Επεξεργασία
Τα αντιτορπιλικά της κλάσης Navigatori ναυπηγήθηκαν ως αντιστάθμισμα στα μεγάλα γαλλικά αντιτορπιλικά των κλάσεων Jaguar και Guépard.[1] Είχαν ολικό μήκος 107,3 m, πλάτος 10,2 m και μέσο βύθισμα 3,5 m.[2] Είχαν εκτόπισμα 1930 t (1900 LT) με κανονικό φορτίο και 2621 t (2580 LT) με πλήρες. Το πλήρωμά τους την περίοδο του πολέμου αποτελούνταν από 222–225 αξιωματικούς και ναύτες.[3]
Το σύστημα πρόωσης παρείχε ισχύ έως και 55000 shp[3] και η ταχύτητα πλεύσης σε πραγματικές συνθήκες έφθανε στους 32 kn παρόλο που με περιορισμένο φορτίο τα Navigatori είχαν φθάσει στους 38–41 kn κατά τη διάρκεια των θαλάσσιων δοκιμών.[4] Η ακτίνα δράσης ανερχόταν σε 3800 ναυτικά μίλια με ταχύτητα πλεύσης 18 kn.[3]
Ο κύριος οπλισμός αποτελούνταν από έξι πυροβόλα των 120 mm εγκατεστημένα σε ζεύγη σε τρεις πύργους.[5] Επίσης υπήρχαν δύο αντιαεροπορικά πυροβόλα των 40 mm καθώς και δύο δίδυμα πολυβόλα των 13,2 mm καθώς και δυο τρίδυμοι τορπιλοσωλήνες των 533 mm. Εκτός αυτών τα Navigatori μπορούσαν να μεταφέρουν 86-104 νάρκες.[4]
Επιχειρησιακή ιστορία Επεξεργασία
Η ναυπήγηση του Leone Pancaldo ξεκίνησε την 7η Ιουλίου 1927 στις εγκαταστάσεις της Cantieri Navali Riuniti στη Γένοα, η καθέλκυσή του έλαβε χώρα στις 5 Φεβρουαρίου 1929 και η ολοκλήρωσή του στις 30 Νοεμβρίου 1929. Στο διάστημα Μαΐου-Σεπτεμβρίου 1930 πραγματοποιήθηκαν τροποποιήσεις προκειμένου να βελτιωθεί η αξιοπλοΐα του.[6][7]
Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 το Pancaldo ήταν ως επί το πλείστον μονάδα του κύριου ιταλικού στόλου με τον οποίο έλαβε επίσης μέρος σε ασκήσεις στη Μεσόγειο. Από τον Δεκέμβριο του 1930 μέχρι και τον Ιανουάριο του επόμενου έτους στάλθηκε στον Ατλαντικό μαζί με επτά ακόμη αντιτορπιλικά της ίδιας κλάσης προς υποστήριξη της διατλαντικής πτήσης που πραγματοποίησε ο Ίταλο Μπάλμπο (Italo Balbo) από την Ιταλία προς τη Βραζιλία.[8] Στα 1936-38 έλαβε μέρος στον Ισπανικό Εμφύλιο, στο πλαίσιο της ευρύτατης ναυτικής υποστήριξης που παρείχε η Ιταλία στην πλευρά των Εθνικιστών.[6]
Αρχικά το Pancaldo αναφερόταν ως esploratore[Σημ. 1] σύμφωνα με τη νομενκλατούρα του ιταλικού ναυτικού, όμως επανακατηγοριοποιήθηκε ως αντιτορπιλικό το 1938.[6] Χρησιμοποιήθηκε για σύντομο χρονικό διάστημα ως εκπαιδευτικό και το 1940 πραγματοποιήθηκαν τροποποιήσεις στην πλώρη του.[6][7]
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία
Κατά την είσοδο της Ιταλίας στον Β΄ Παγκόσμιο στις 10 Ιουνίου 1940 το Pancaldo ανήκε στην 14η Μεραρχία Αντιτορπιλικών μαζί με τα αδελφά Ugolino Vivaldi, Antonio da Noli και Lanzerotto Malocello.[6][9] Τον Ιούλιο του 1940 έλαβε μέρος στη ναυμαχία της Καλαβρίας.[10][11] Μετά το τέλος της ναυμαχίας έπλευσε στην Αουγκούστα, όπως και το μεγαλύτερο μέρος του στόλου, για να ανεφοδιασμό σε καύσιμα. Την ιταλική δύναμη εντόπισε βρετανικό αναγνωριστικό και την επομένη αεροσκάφη Swordfish του αεροπλανοφόρου HMS Eagle έπληξαν τον λιμένα της πόλης προσπαθώντας να χτυπήσουν τον ιταλικό στόλο όσο βρισκόταν εκεί. Παρόλα αυτά χάρη στην αποκρυπτογράφηση των βρετανικών μηνυμάτων ήταν εφικτή η έγκαιρη προειδοποίηση του στόλου που είχε ήδη διασπαρεί σε άλλες βάσεις όταν πραγματοποιήθηκε η επίθεση. Μόνο τα αντιτορπιλικά Pancaldo και Vivaldi, που δεν είχαν ολοκληρώσει ακόμη τον ανεφοδιασμό τους, παρέμεναν στην Αουγκούστα. Μία από τις τορπίλες των Swordfish χτύπησε το Pancaldo βυθίζοντας το σε νερά βάθους 30 m.[10][12][6]
Χάρη σε δύτες που επιθεώρησαν το ναυάγιο κρίθηκε ότι μπορούσε να επισκευασθεί και έτσι αποφασίστηκε η ανέλκυσή του.[6] Στις 26 Ιουλίου 1941, ένα χρόνο μετά από τη βύθισή του, το Pancaldo ανελκύστηκε και την 1η Αυγούστου στάλθηκε για δεξαμενισμό. Έπειτα από πρόχειρες επιτόπιες επισκευές άφησε την 27η Οκτωβρίου 1941 την Αουγκούστα για να πλεύσει στη Γένοα όπου πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη ανακατασκευή του στις εγκαταστάσεις της Ansaldo.[6] Οι εργασίες αυτές διήρκεσαν μέχρι τις 17 Νοεμβρίου 1942.[6] Μεταξύ άλλων στο Pancaldo, που επέστρεψε στην ενεργό υπηρεσία στις 12 Δεκεμβρίου 1942, εγκαταστάθηκε και ραντάρ τύπου Gufo.[6]
Ο σχηματισμός στον οποίο εντάχθηκε ήταν η 15η Μεραρχία Αντιτορπιλικών με βάση το Τράπανι, όμως δεν είχε καταστεί πλήρως επιχειρησιακό μέχρι τον Μάρτιο του 1943. Για ένα μήνα αξιοποιήθηκε ως ταχύ μεταγωγικό προς ενίσχυση των γερμανοϊταλικών στρατευμάτων στην Τυνησία μαζί με άλλα αντιτορπιλικά. Στις 29 Απριλίου 1943 απέπλευσε από το Ποτσουόλι μαζί με το γερμανικό ZG3 Hermes[Σημ. 2] πραγματοποιώντας μία ακόμα αποστολή ανεφοδιασμού. Ενώ ήταν εν πλω τα δύο πλοία δέχθηκαν επανειλημμένες επιθέσεις από συμμαχικά αεροσκάφη, με το Pancaldo να βυθίζεται περίπου στις 12:30 στην τρίτη κατά σειρά επίθεση που πραγματοποιήθηκε από 50 αμερικανικά P-40 στα ανοικτά του ακρωτηρίου Μπον (Κάβο Μπον).[13] Από τα 527 άτομα που επέβαιναν (πλήρωμα και στρατιώτες που μεταφέρονταν στην Τυνησία) οι 199 έχασαν τη ζωή τους. Ο κυβερνήτης Τομμάζο Φερρέρι Καπούτι (Tommaso Ferreri Caputi) τραυματίσθηκε σοβαρά αλλά επιβίωσε.[6][14] Το Hermes επίσης υπέστη ζημιές αλλά κατάφερε να φθάσει στην Τύνιδα.
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ Ο όρος esploratore χρησιμοποιούνταν από το Ιταλικό Βασιλικό Ναυτικό για πλοία τα οποία ως προς τις διαστάσεις τους μπορούσαν να θεωρηθούν μεγάλα αντιτορπιλικά ή μικρά ελαφρά καταδρομικά και μπορούσαν να αξιοποιηθούν ως αρχηγίδες στολίσκων ή αναγνωριστικά για την κύρια δύναμη του στόλου. Λίγο πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο τα πλοία αυτά κατηγοριοποιήθηκαν ως αντιτορπιλικά.
- ↑ Πρόκειται για το ελληνικό αντιτορπιλικό Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ το οποίο είχε περάσει σε γερμανικά χέρια όταν κατακτήθηκε η Ελλάδα το 1941.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ando, p. 15
- ↑ Whitley, p. 162
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Ando, p. 16
- ↑ 4,0 4,1 Roberts, p. 299
- ↑ Fraccaroli, p. 49
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 Colombo, Lorenzo (26 Μαρτίου 2014). «Con la pelle appesa a un chiodo: Leone Pancaldo».
- ↑ http://www.marinaiditalia.com/public/uploads/2011_05_13.pdf Πρότυπο:Bare URL PDF
- ↑ «Italian, Greek and Yugoslavian Navies, June 1940». www.naval-history.net.
- ↑ 10,0 10,1 Gianni Rocca, Fucilate gli ammiragli. La tragedia della Marina italiana nella seconda guerra mondiale, p. 28.
- ↑ «Battle of Britain July 1940». www.naval-history.net.
- ↑ «Aircraft carrier warfare, World War 2». www.naval-history.net.
- ↑ Gianni Rocca, Fucilate gli ammiragli. La tragedia della Marina italiana nella seconda guerra mondiale, p. 276.
- ↑ Gianni Rocca, Fucilate gli ammiragli. La tragedia della Marina italiana nella seconda guerra mondiale, p. 277.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Ando, Elio (1978). «The Italian Navigatori Class, 1928». Στο: Preston, Antony. Super Destroyers. Warship Special. 2. London: Conway Maritime Press. ISBN 0-85177-131-9.
- Brescia, Maurizio (2012). Mussolini's Navy: A Reference Guide to the Regina Marina 1930–45. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-544-8.
- Fraccaroli, Aldo (1968). Italian Warships of World War II. Shepperton, UK: Ian Allan. ISBN 0-7110-0002-6.
- Roberts, John (1980). «Italy». Στο: Chesneau, Roger. Conway's All the World's Fighting Ships 1922–1946. New York: Mayflower Books. σελίδες 280–317. ISBN 0-8317-0303-2.
- Rohwer, Jürgen (2005). Chronology of the War at Sea 1939–1945: The Naval History of World War Two (Third Revised έκδοση). Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-59114-119-2.
- Whitley, M. J. (1988). Destroyers of World War 2: An International Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-85409-521-8.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Leone Pancaldo (ship, 1929) στο Wikimedia Commons