Το Thriller είναι κομμάτι του Μάικλ Τζάκσον, το οποίο συνέθεσε ο Ροντ Τέμπερτον. Είναι το έβδομο και τελευταίο single από το έκτο άλμπουμ του καλλιτέχνη, Thriller. Κυκλοφόρησε στις 23 Ιανουαρίου 1984, από την Epic Records. Το τραγούδι εμφανίζεται σε αρκετά απανθίσματα του Τζάκσον, συμπεριλαμβανομένων των άλμπουμ HIStory (1995), Number Ones (2003), The Essential Michael Jackson (2005), και Michael Jackson's This Is It (2009). Γράφτηκε από τον Ροντ Τέμπερτον, με παραγωγή του Κουίνσι Τζόουνς. Το τραγούδι, αρχικά, είχε τον τίτλο Starlight, με φωνητικά από τον ηθοποιό Βίνσεντ Πράις.

"Thriller"
Single από Μάικλ Τζάκσον
από το άλμπουμ 'Thriller'
Κυκλοφόρησε23 Ιανουαρίου 1984
Format7", 12", CD single
Ηχογραφήθηκε1982
ΕίδοςFunk, disco[1]
Διάρκεια5:58 (album version)
5:12 (Radio Edit w/Rap)
4:37 (Special Edit)
4:09 (Remixed Short Version)
ΔισκογραφικήEpic Records
ΣυνθέτηςΡόντ Τέμπερτον
ΠαραγωγόςΚουίνσι Τζόουνς
singles των Μάικλ Τζάκσον ανά χρονολογία
We Are the World
(1985)
Thriller
(1984)
P.Y.T. (Pretty Young Thing)
(1983)


The Girl Is Mine
(3)
Thriller
(4)
Beat It
(5)


Man in the Mirror
(8)
Thriller
(9)
Beat It
(10)


I Just Can't Stop Loving You
(8)
Thriller
(9)
Beat It
(10)

Τα όργανα του κομματιού συμπεριλαμβάνουν μια γραμμή μπάσου και συνθεσάιζερ. Στο τραγούδι, τα ηχητικά εφέ όπως το τρίξιμο της πόρτας, οι βροντές, το άκουσμα των ποδιών στο ξύλινο πάτημα, άνεμοι και ουρλιαχτά σκυλιών μπορούν να ακουστούν, και οι στίχοι περιέχουν τρομακτικά θέματα και στοιχεία. Το Thriller έλαβε θετικές κριτικές, αν και το τραγούδι επισκιάστηκε από το μουσικό του βίντεο. Το Thriller έγινε το έβδομο top-ten single του Τζάκσον στο Billboard Hot 100 Chart από το άλμπουμ, ενώ έφθασε στην κορυφή των τσαρτ στη Γαλλία και στο Βέλγιο και στα top ten σε άλλες χώρες.

Το Thriller υιοθετήθηκε σε ένα πολύ επιτυχημένο μουσικό βίντεο, το Michael Jackson's Thriller. Σε 14 λεπτά το βίντεο είναι μεγαλύτερο από το τραγούδι, μαζί με μια αφήγηση, στην οποία συμμετέχουν ο Τζάκσον και η ηθοποιός Όλα Ράι, και η οποία είναι εμπνευσμένη από τις ταινίες τρόμου της δεκαετίας του 1950. Στην πιο εικονική σκηνή του βίντεο, ο Τζάκσον, μαζί με άλλους ηθοποιούς που εμφανίζονται ως ζόμπι, αρχίζουν να χορεύουν. Παρά το γεγονός ότι το βίντεο θεωρήθηκε απόκρυφο και έλαβε κριτική για τις βίαιες εικόνες, το βίντεο έγινε αμέσως διάσημο και έγινε υποψήφιο για έξι MTV Video Music Awards, το 1984, και τελικά κέρδισε τρία. Το 2009, προστέθηκε στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου (ΗΠΑ) από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, και ήταν το πρώτο μουσικό βίντεο που είχε επιλεχθεί.

Προϊστορία

Επεξεργασία

Το Thriller γράφτηκε από τον Ροντ Τέμπερτον, με παραγωγή του Κουίνσι Τζόουνς. Το Thriller αρχικά έλαβε το όνομα Starlight,[2][3] σε αντίθεση με τις άλλες αναφορές για τον τίτλο, που έλεγαν ότι αρχικά ονομάστηκε Starlight Love.[4] Ενώ το κομμάτι ονομαζόταν Starlight, οι κύριοι στίχοι του κομματιού ήταν Starlight! Starlight sun..., αλλά αργότερα το κομμάτι μετονομάστηκε σε Thriller, και ο στίχος άλλαξε σε Thriller! In the night....[5] Ο Τέμπερτον δήλωσε:

Αρχικά, όταν έκανα το demo του Thriller, το ονόμασα Starlight. Ο Κουίνσι μου είπε, Σε πήραμε για να έρθεις με ένα τίτλο για το τελευταίο άλμπουμ, δες τι μπορείς να κάνεις για αυτό το άλμπουμ. Είπα, Τέλεια, και όταν επέστρεψα στο ξενοδοχείο, έγραψα 200 ή 300 τίτλους, και διάλεξα τον τίτλο Midnight Man. Το επόμενο πρωί, ξύπνησα, και απλά είπα τη λέξη... Κάτι στο κεφάλι μου ακούστηκε, αυτός είναι ο τίτλος. Μπορείς να το οραματιστείς στην κορυφή του Billboard. Μπορείς να δεις το εμπόρευμα για αυτή τη μία λέξη, πως πήδηξε έξω από τη σελίδα ως Thriller.[3]

Καθώς ο Τέμπερτον έγραφε το Thriller, δήλωσε ότι «πάντα οραματιζόταν ένα μέρος αφήγησης στο τέλος» του τραγούδι, αλλά δεν ήξερε κάποιον «που θα μπορούσε να το κάνει», μέχρι που αποφάσισα να «έχω κάποιον, μια διάσημη φωνή, στο είδος του τρόμου για να το αναλάβει».[3] Η τότε-σύζυγος του Τζόουν, Πέγκι Λίπτον, η οποία ήξερε τον Βίνσεντ Πράις, πρότεινε τον Πράις για το μέρος με την αφήγηση, και ο Πράις δέχθηκε να βοηθήσει.[3]

Ηχογράφηση

Επεξεργασία
 
Ο Κουίνσι Τζόουνς, παραγωγός του Thriller

Το Thriller, όπως και τα άλλα κομμάτια του άλμπουμ Thriller, ηχογραφήθηκε μέσα σε 8 εβδομάδες από τον Τζάκσον,[6] το 1982. Ο Τζάκσον ηχογράφησε το κομμάτι στα Westlake Recording Studios στο Santa Monica Boulevard, στο Λος Άντζελες, Καλιφόρνια.[3] Ο Μπρούς Σβήντεν, μηχανικός του κομματιού, δήλωσε για την ηχογράφηση του κομματιού:

Όταν αρχίζαμε το Thriller, την πρώτη μέρα στα Westlake, ήμασταν όλοι εκεί και ο Κουίνσι περπατούσε και εγώ, και ο Μάικλ και ο Ρόντ Τέμπερτον, μαζί με άλλους ανθρώπους, τον ακολουθούσαμε. Ο Κουίνσι γύρισε και μας είπε, ΟΚ παιδιά, είμαστε εδώ για να σώσουμε τη βιομηχανία των ηχογραφήσεων. Τώρα, αυτό ήταν πολύ μεγάλη ευθύνη - αλλά το εννοούσε. Και να γιατί αυτά τα άλμπουμ, και ειδικά το Thriller, ακούγονται τόσο απίστευτα. Το βασικό πράγμα είναι ότι όλοι δώσαμε το 150% των δυνάμεων μας - ο Κουίνσι, ως ο διευθυντής της ταινίας, και εγώ, ως διευθυντής της φωτογραφίας, και ήταν δουλειά του Κουίνσι να αναλάβει το καστ. Ο Κουίνσι μπορούσε να βρει τους ανθρώπους και μας έδωσε την έμπνευση να κάνουμε αυτό που κάναμε.[3]

Ο Σβήντεν και ο Τζόουνς δήλωσε ότι ο Βίνσεντ Πράις ηχογράφησε την εισαγωγή και το ραπ για το τραγούδι με δύο προσπάθειες - ο Τζόουνς, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο είναι «δύσκολο», επαίνεσε τον Πράις και περιέγραψε τις ηχογραφήσεις του ως «θαυμάσιες».[3] Ο Σβήντεν δήλωσε όσον αφορά για την ηχογράφηση του κομματιού από τον Τζάκσον, «δοκίμασα όλα τα είδη με τον Μάικλ - για παράδειγμα, μπορούσε να τραγουδήσει το κύριο μέρος φωνητικών και θα το διπλασιάζαμε μια φορά και τότε θα του ζητούσα να κάνει ένα βήμα μακριά από το μικρόφωνο και να το κάνει για τρίτη φορά και αυτό πραγματικά άλλαξε τα ακουστικά στο δωμάτιο και έτσι έδωσε ένα μοναδικό χαρακτήρα στα φωνητικά του Μάικλ - ηχογραφήσαμε μερικά από τα background φωνητικά στα ντους του Westlake».[3]

Το Thriller θεωρείται ως ένα εξαιρετικό τραγούδι της funk και της disco.[1] Το τραγούδι παίζεται στο κλεδί του C♯ Modern Dorian, και στα όργανα συμπεριλαμβάνονται το συνθεσάιζερ, η κιθάρα, η τρομπέτα, το φλικόρνο, το σαξόφωνο, το φλαούτο και το τρομπόνι. Το τραγούδι έχει ως μέσο όρο 120 κτύπους ανά λεπτό.[7] Οι στίχοι και τα ηχητικά εφε στο Thriller περιέχουν τρομερά στοιχεία και θέματα.[8] Σε όλο το τραγούδι, ακούγονται ηχητικά εφέ όπως το τρίξιμο της πόρτας, η βροντή, το περπάτημα με τα πόδια σε ξύλινο πάτωμα, οι ανέμοι και τα ουρλιαχτά των σκύλων. Ο Μπρούς Κάννον, επεξεργαστής των ηχητικών εφέ στο Thriller, είπε ότι, «Πράγματα όπως η αστραπή μπορεί να έρχονται από παλιές ταινίες του Χόλιγουντ - ποτέ δεν θα ξέρουμε από ποιες ταινίες - αλλά οι καλύτεροι επεξεργαστές ηχητικών εφέ πηγαίνουν στην έρημο και βρίσκουν ένα κογιότ, έτσι και εγώ πιστεύω ότι έκανα κάτι εξαιρετικά ωραίο».[3] Η γραμμή μπάσου έχει κάποιες ομοιότητες με το κομμάτι Give It to Me Baby του Ρικ Τζέιμς.[9]

Το Thriller έλαβε θετικές κριτικές. Ο Άσλεϊ Λάσιμον, του AOL's Spinner.com, σημείωσε ότι το Thriller «έγινε η υπογραφή του Τζάκσον» και περιέγραψε «τη γραμμή μπάσου, με τα θανατηφόρα φωνητικά του Μάικλ και τις κομψές κινήσεις» ως «παραγωγό ενός τρομερά μεγάλου single».[10] Ο Τζων Παρέλς, της The New York Times, σημείωσε ότι τα κομμάτια Billie Jean, Beat It, Wanna Be Startin' Somethin' και «η ταινία για το Thriller», ήταν τα κομμάτια, σε αντίθεση με το «χνουδάτο» P.Y.T., ήταν αυτά τα «hits που έκαναν το Thriller ένα παγκόσμιο κρούστη - μαζί με την παρουσία στη σκηνή και στα βίντεο του Τζάκσον, οι ακροατές πρέπει να συμφώνησαν με την προθυμία του να παραδεχτεί την τρομοκρατία».[11]

Η Ανν Πάουρς, από τη Los Angeles Times, περιέγραψε το Thriller ως «επαρκώς groovy» με στίχους που «φαινομενικά υψώθηκαν από ένα παιδικό τρομαχτικό παραμύθι».[12] Μετά τον θάνατο του Τζάκσον, το AOL's Radio Blog κυκλοφόρησε ένα κατάλογο, ονόματι «10 Best Michael Jackson Songs», βάζοντας το Thriller στην 1η θέση.[4] Το 2009, η Μελίσσα Καμπρέρα, του AOL Radio Blogs, έδωσε στο Thriller την 4η θέση στον κατάλογο «Top 100 '80s Songs».[13] Η Έλιοτ Γκλάζερ, του AOL's Radio Blogs, έδωσε στο Thriller την 1η θέση στον κατάλογο «Top 1984 Songs».[5] Το Thriller έλαβε επίσης τη 2η θέση στους κατάλογος «10 Best Halloween Songs» και «10 Best Party Songs», του AOL's Radio Blog.[14][15]

Επιτυχία στα τσαρτ

Επεξεργασία

Πριν την επίσημη air-play κυκλοφορία του Thriller, το 1983, έφθασε στην 1η θέση του Billboard Dance Music/Club Play Singles Chart.[16] Το κομμάτι κυκλοφόρησε στις 23 Ιανουαρίου 1984 και έγινε το έβδομο, και τελευταίο Billboard Hot 100 top-ten single από το άλμπουμ Thriller. Στη δεύτερη εβδομάδα κυκλοφορίας του Thriller, στις 11 Φεβρουαρίου 1984, το τραγούδι έφθασε στην 20η θέση του Billboard Hot 100.[17] Μετά από 3 εβδομάδες κυκλοφορίας, στις 18 Φεβρουαρίου 1984, το Thriller μπήκε στο top-ten, στην 7η θέση, 13 θέσεις πιο πάνω σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.[17] Την επόμενη εβδομάδα, στις 3 Μαρτίου 1984, το Thriller μπήκε στο top-five, στην 4η θέση, η οποία ήταν και η καλύτερη θέση του κομματιού στο τσαρτ.[18] Το τραγούδι έγινε χρυσό από τη RIAA στις 4 Δεκεμβρίου 1989, για πωλήσεις 500.000 αντίτυπων στις ΗΠΑ - τόσα χρειάζεται ένα κομμάτι για να γίνεται χρυσό μετά το 1989.[19][20] Στις 4 Δεκεμβρίου 1989, το τραγούδι έγινε πλατινένιο από τη RIAA για πωλήσεις ενός εκατομμυρίου αντίτυπων - τόσα χρειάζεται ένα κομμάτι για να γίνει πλατινένιο μετά το 1989.[20] Ο συνολικός αριθμός των ψηφιακών πωλήσεων στις ΗΠΑ, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2010, φθάνει τα 2.432.000.[21]

Στις 25 Φεβρουαρίου 1984, το Thriller έφθασε στους top-twenty στο Hot R&B/Hip-Hop Songs Chart, στη 19η θέση.[22] Την επόμενη εβδομάδα, το τραγούδι έφθασε στην 5η θέση.[22] Στις 10 Μαρτίου 1984, το Thriller έφθασε στην 3η θέση, η οποία ήταν και η καλύτερη του θέση στο τσαρτ.[23] Το Thriller έφθασε [και αυτή ήταν η καλύτερη του θέση], στην 24η θέση στο Billboard's Adult Contemporary Chart.[16] Το Thriller έκανε το ντεμπούτο του στο UK Singles Chart στις 19 Νοεμβρίου 1983, στην 24η θέση, και την επόμενη εβδομάδα έφθασε στη 10η θέση, στις 26 Νοεμβρίου 1983, η οποία ήταν και η καλύτερη του θέση στο Ηνωμένο Βασίλειο - το τραγούδι έμεινε στο τσαρτ για 25 εβδομάδες.[24] Από τις 5 Φεβρουαρίου 1984, το Thriller έφθασε έως την 1η θέση του French Singles Chart - το τραγούδι έμεινε στην κορυφή του τσαρτ για 4 εβδομάδες.[25] Το Thriller επίσης έφθασε στην κορυφή του Belgian VRT Top 30 Chart για 2 εβδομάδες, τον Ιανουάριο του 1984.[26]

Μετά τον θάνατο του Τζάκσον, η δημοτικότητα της μουσικής του αυξήθηκε.[27] Την εβδομάδα θανάτου του Τζάκσον, το Thriller ήταν το καλύτερο σε πωλήσεις κομμάτι του άλμπουμ Thriller και του Τζάκσον στις ΗΠΑ, με πωλήσεις 167.000 αντίτυπων στο Billboard Hot Digital Singles Chart.[27] Στις 11 Ιουλίου 2009, το Thriller έφθασε στη 2η θέση, η οποία ήταν και η καλύτερη θέση του, στο Billboard Hot Digital Singles Chart - το κομμάτι έμεινε στο top-ten του τσαρτ για 3 εβδομάδες.[28] Στο Ηνωμένο Βασίλειο, την εβδομάδα θανάτου του Τζάκσον, το Thriller έφθασε στην 23η θέση,[29] και την επόμενη εβδομάδα, στις 11 Ιουλίου 2009, έφθασε έως την 1η θέση του UK Single Chart.[30] Στις 12 Ιουλίου 2009, το Thriller έφθασε στη 2η θέση του Italian Singles Chart.[31] Το Thriller έφθασε έως την 3η θέση των Australian ARIA Chart και Swiss Singles Chart και έφθασε στην κορυφή του Spanish Singles Charts, για μια εβδομάδα, στις 12 Ιουλίου 2009.[32] Το τραγούδι έφθασε στο top-ten στα German Singles Chart, Norwegian Singles Chart και Irish Singles Chart, φθάνοντας στην 9η, 7η και 8η θέση αντίστοιχα.[32] Το Thriller επίσης έφθασε έως την 25η θέση του Danish Singles Chart, στις 10 Ιουλίου 2009.[33] Στην τρίτη εβδομάδα του Ιουλίου, το Thriller έφθασε στην 11η θέση του Finnish Singles Chart.[34]

Michael Jackson's Thriller (Μουσικό βίντεο)

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Michael Jackson's Thriller

Το μουσικό βίντεο, το οποίο διεύθυνε ο Τζων Λάντις, γυρίστηκε στη Νέα Υόρκη και στο Λος Άντζελες. Σε αντίθεση με τις αναφορές που έλεγαν ότι κόστισε από 800.000 δολάρια[35] μέχρι 1.000.000 δολάρια, ο Λάντις δήλωσε ότι ο προϋπολογισμός του βίντεο ήταν 500.000 δολάρια.[36] Ο Τζάκσον είπε σε μια συνέντευξη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1999, για τα MTV's 100 Greatest Videos Ever Made, για τη δημιουργία του βίντεο:

Η ιδέα μου ήταν να φτιάξουμε μια ταινία μικρού μήκους με συζήτηση ... στην αρχή - μου άρεσε να έχω μια αρχή μια μέση και ένα τέλος, τα οποία ακολουθούσαν μια ιστορία. Είχα εμπλακεί πολύ στη δημιουργία του βίντεο. Έπρεπε να ήταν, ξέρετε, η ψυχή μου. Συχνά, ξέρετε, είναι μια ερμηνεία της μουσικής. [...] Ήταν ευαίσθητο να δουλεύεις σε αυτό επειδή θυμάμαι την αρχική μου προσέγγιση, Πως θα κάνουμε τα ζόμπι και τα τέρατα να χορεύουν χωρίς να φαίνεται κωμικό; Έτσι είπα, Πρέπει να κάνουμε τις σωστές κινήσεις έτσι ώστε να μην γελάμε σε αυτό. Αλλά έπρεπε να το πάρει στο επόμενο επίπεδο. Έτσι μπήκα σε ένα δωμάτιο με τον [χορογράφος

Το μουσικό βίντεο συμπεριλήφθηκε στα παρακάτω βίντεο άλμπουμ: Video Greatest Hits – HIStory, HIStory on Film, Volume II, Number Ones, στο επιπλέον DVD του Thriller 25 και στο Michael Jackson's Vision.

Μετά την κυκλοφορία του βίντεο, κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ 45 λεπτών, το οποίο δείχνει την παραγωγή του βίντεο.[36] Ονόματι Making Michael Jackson's Thriller, αυτό, όπως και το μουσικό βίντεο, είχε προωθηθεί πολύ στο MTV[36] και έγινε το καλύτερο σε πωλήσεις σπιτικό βίντεο, με πωλήσεις 9 εκατομμυρίων αντίτυπων.[37] Το MTV πλήρωσε 250.000 δολάρια για τα αποκλειστικά δικαιώματα να δείχνει το ντοκιμαντέρ - το Showtime πλήρωσε 300.000 για τα συνδρομιτικά δικαιώματα - και η Vestron Video, αναφορικά, πλήρωσε επιπλέον 500.000 δολάρια στην αγορά της κασέττας, σε «μια συμμετοχή στα κέρδη».[36][38]

Το βίντεο ανοίγει με ένα άτομο που ονομάζεται Μάικλ. Ο Μάικλ και το άγνωστο κορίτσι του (Όλα Ρέι) μένουν χωρίς βενζίνη κοντά σε μια σκοτεινή περιοχή. Περπατούν στο δάσος, και ο Μάικλ τη ρωτά αν θα γινόταν το κορίτσι του, αυτή δέχεται και της δίνει ένα δακτυλίδι. Την προειδοποιά, ωστόσο, ότι είναι «διαφορετικός». Εκείνη τη στιγμή εμφανίζεται η πανσέληνος, και ο Μάικλ αρχίζει να μεταμορφώνεται σε ένα τέρας.[35] Το κορίτσι του τρέχει μακριά τρομαγμένη, αλλά αυτός την πιάνει, τη βάζει κάτω και αρχίζει να την ξιφίζει με τα νύχια του. Η σκηνή διακόπτεται και μεταφέρεται σε ένα κινηματογράφο, όπου ο Μάικλ και το κορίτσι, μαζί με άλλους θεατές, παρακολουθούν τη σκηνή της ταινίας που ονομάζεται Thriller. Το κορίτσι του Μάικλ βγαίνει από το θέατρο, με τον Μάικλ να δίνει το ποπ-κόρν του σε ένα άγνωστο, την πιάνει, και της λέει: Είναι απλά μια ταινία. Μετά ο Μάικλ τη ρωτά αν τρόμαξε, εκείνη αρνείται, αλλά ο Μάικλ διαφωνεί. Βγαίνουν από τον κινηματογράφο, με τη μελωδία του ρεφρέν του "Thriller". Περπατούν σε ένα δρόμο, με τον Μάικλ να τραγουδά το Thriller. Περνάνε από ένα κοντινό νεκροταφείο, στο οποίο τα ζόμπι αρχίζουν να βγαίνουν από τους τάφους τους, ενώ ο Βίνσεντ Πράις εκτελεί τον μονόλογο του. Τα ζόμπι περικυκλώνουν τον Μάικλ και το κορίτσι του, και ξαφνικά, ο Μάικλ γίνεται ζόμπι. Τα ζόμπι, τότε, κάτω από τους ήχους της μουσικής αρχίζουν να χορεύουν,[35] ακολουθώντας το κύριο ρεφρέν του Thriller (κατά το οποίο ο Μάικλ επανήλθε στην ανθρώπινη μορφή), τρομάζοντας το κορίτσι του, η οποία αρχίζει να τρέχει. Ο Μάικλ (ο οποίος κατά άγνωστο τρόπο ξανάγινε ζόμπι) και τα υπόλοιπα ζόμπι ακολουθούν το κορίτσι και φθάνουν σε ένα σπίτι. Ο Μάικλ φθάνει κοντά στο κορίτσι, και εκείνη αρχίζει να φωνάζει, μόνο για να ξυπνήσει και να καταλάβει ότι όλο αυτό ήταν ένα όνειρο. Ο Μάικλ, τότε, προσφέρεται να τη συνοδεύσει στο σπίτι. Καθώς βγαίνουν, ο Μάικλ κοιτά την κάμερα, με κίτρινα μάτια, με τον Πράις να ρίχνει το τελευταίο τρομακτικό γέλιο.[35]

Η Λέαζ Γκρίνμπλατ, της Entertainment Weekly, δήλωσε, «Κάθε άποψη από το μιούζικαλ τρόμου διάρκειας 14 λεπτών, το οποίο είχε διευθυνθεί με ανατριαχιστικό-κωμικό τρόπο από τον Τζων Λάντις, είναι πέρα από εικονικό, με το κόκκινο σακάκι του Μάικλ και τον χορό των ζόμπι και τη διήγηση του Βινσέντ Πράις».[39] Παρά το γεγονός ότι έλαβε παγκόσμια αναγνώριση και επαίνους, το βίντεο επίσης αντιμετώπισε κριτική για την πλοκή του. Το 1984, η Εθνική Συμμαχία για την Τηλεοπτική Βία (ΕΣΤΒ) δήλωσε ότι τα μισά από τα 200 μουσικά βίντεο του MTV ήταν «πολύ βιαία», και τοThriller συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο, όπως και το ντουέτο του Τζάκσον με τον Πωλ ΜακΚάρτνεϊ, Say, Say, Say.[2] Η The Los Angeles Times ανέφερε ότι ο Δόκτωρας Τόμας Ραντέκι, Πρόεδρος της ΕΣΤΒ, δήλωσε, «Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τους νεαρούς ακροατές του Thriller να λένε, Αν ο Μάικλ Τζάκσον μπορεί να τρομοκρατεί το κορίτσι του, γιατί να μην το κάνω και εγώ;»[2] Το μουσικό βίντεο ήταν υποψήφιο για 6 βραβεία στα 1984 MTV Video Music Awards, κερδίζοντας τελικά 3 βραβεία.[40] Το Thriller κέρδισε το Viewers Choice, το Best Overall Performance και το Best Choreography - αλλά έχασε το Best Concept Video, το Best Male Video και το Video Of The Year.[40] Το μουσικό βίντεο συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο Greatest Video στο VH1: 100 Greatest Videos, το 2001.[41] Το MTV ονόμασε το βίντεο ως το Greatest Music Video Ever Made στον κατάλογο MTV: 100 Greatest Music Videos Ever Made, το 1999.[42]

Ζωντανές εμφανίσεις

Επεξεργασία

Ο Τζάκσον εκτέλεσε το Thriller σε όλες τις τρεις solo παγκόσμιες περιοδείες του. Παρά το γεγονός ότι ο Τζάκσον εκτέλεσε πολλά τραγούδια από το άλμπουμ Thriller, το τραγούδι Thriller δε συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο κομματιών των Τζάκσον 5 για την περιοδεία Victory Tour, το 1984. Ο Τζάκσον εκτέλεσε το Thriller κατά την πρώτη παγκόσμια περιοδεία του ως solo καλλιτέχνη, ονόματι Bad World Tour, η οποία διήρκεσε 16 μήνες, από το 1987 μέχρι το 1989, με συνολικά 123 συναυλίες.[43] Το Thriller επίσης εκτελέστηκε κατά τη δεύτερη παγκόσμια περιοδεία του Τζάκσον, ονόματι Dangerous Tour, η οποία συγκέντρωσε 3.5 εκατομμύρια ανθρώπους. Η περιοδεία ξεκίνησε το 1992, και έπρεπε να διαρκέσει ολόκληρο το 1993, αλλά μετά από 69 συναυλίες, ακυρώθηκς λόγω των προβλημάτων υγείας του Τζάκσον και το άγχος από τις κατηγορίες για παιδική σεξουαλική κακοποίηση.[44][45][46] Ο Τζάκσον εκτέλεσε το Thriller[47] σε όλα τις 82 συναυλίες της τρίτης, και τελευταίας, περιοδείας, ονόματι HIStory World Tour. Κατά τη διάρκεια του Bad Tour, και στα δύο μέρη, το σακάκι είχε φώτα που αναβόσβηναν στη μέση και στο τέλος του κομματιού.[48] Ο Τζάκσον σχεδίαζε να εκτελέσει το Thriller στις 50 συναυλίες της τέταρτης περιοδείας του, ονόματι This Is It, από το 2009 έως το 2010.[49][50] Για την εκτέλεση του κομματιού από τον Τζάκσον, σχεδίαζε να το εκτελέσει στη σκηνή, να μπει σε ένα κουτί παρόμοιο με τάφο, με 3-D εφέ.[50][51][52] Σύμφωνα με κατάλογο που κυκλοφόρησε τον Μάρτη του 2009, το Thriller ήταν το τελευταίο κομμάτι στις συναυλίες 16 τραγουδιών,[53] αλλά στην ταινία Michael Jackson's This Is It, ο κατάλογος περιέχει 18 τραγούδια με τελευταίο το Man In The Mirror.[54][55]

Επανεκτελέσεις και χρήση στη λαϊκή κουλτούρα

Επεξεργασία

Το Thriller έχει εκτελεστεί από διάφορους καλλιτέχνες μετά το 1984.

Δεκαετία του 2000

  • Το 2001, ο Τζο Ντόλτσε εκτέλεσε το κομμάτι για το απάνθισμα Andrew Denton's Musical Challenge.[56]
  • Το 2003, το ροκ συγκρότημα Aereogramme εκτέλεσε το Thriller για το Livers & Lungs EP.[56]
  • Το 2003, το γερμανικό συγκρότημα Maybebop επανεκτέλεσε το κομμάτι για το άλμπουμ Heiße Luft.[57]
  • Το 2004, το συγκρότημα χρησιμοποίησε στοιχεία από το Thriller στο The Way It Is.[58]
  • Το 2007, ο Ίαν Μπράουν εκτέλεσε το Thriller.[59] Ο Άμος Μπάσαντ και ο Νικ Κατούτσι, του NYMag.com, σχολίασαν ότι «πριν απορρίψεις» το τραγούδι, αν «δοκίμασες να το ακούσεις» η εκδοχή του Μπράουν είναι «στην πραγματικότητα πολύ καλή».[59][60]
  • Το συγκρότημα Tigerstyle κυκλοφόρησε ένα bhangra remix του κομματιού και μαζί με το χορευτικό συγκρότημα Signature το εκτέλεσαν στον ημιτελικό της δεύτερης χρονιάς του Britain's Got Talent (Μάης 2008).[61]
  • Το 2008, το γερμανικό συγκρότημα Wise Guys ηχογράφησε μια α καπέλα εκδοχή του κομματιού ως Schiller για το άλμπουμ Frei!. Η χορογραφία βασίστηκε στο βίντεο του Μάικλ Τζάκσον για το κομμάτι και στο The Hostage του Φρίντριχ Σίλερ.[62][63]
  • Το 2008, το Thriller επανεκτελέστηκε από τον Μπεν Γκίμπαρντ, κύριο τραγουδιστή των Death Cab for Cutie και The Postal Service.[64]
  • Το 2008, οι Gothminister επανεκτέλεσαν το κομμάτι για το άλμπουμ Happiness in Darkness.[56]
  • Τον Οκτώβριο του 2009, η Ιμότζεν Χιπ εκτέλεσε το κομμάτι για το BBC Radio 1 Live Lounge.[10]

Το μουσικό βίντεο του Thriller επηρέασε πολλές τηλεοπτικές σειρές και ταινίες.[65] Ο χορός στο βίντεο είχε μιμηθεί στις ταινίες Donga (1985), Coming to America (1988), The Malibu Beach Vampires (1991), Dead & Breakfast (2004), Bo! in the USA (2006), I Am Zombie Man (2007) και Si j'étais toi (2007) και σε ένα επεισόδιο της σειράς Alvin & the Chipmunks.[65] Το τραγούδι ακούγεται στην ταινία Doogal (2006) και εκτελέστηκε στο επεισόδιο Soultaker της τηλεοπτικής σειράς Mystery Science Theater 3000.[65]

Κληρονομιά

Επεξεργασία

Μετά την επιτυχία του βίντεο του Thriller, το Χόλιγουντ άρχισε μια εκστρατεία παραγωγής μιας ταινίας για το τραγούδι Billie Jean, επίσης από το άλμπουμ Thriller - παρόλο αυτά τα σχέδια δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.[2] Ο Βίννι Μαρίνο του ABC News δήλωσε ότι η επιλογή του μουσικού βίντεο του Thriller ως «Greatest Video of All Time» ήταν «μη μυαλωμένη» και σημείωσε ότι το Michael Jackson's Thriller «συνεχίζει να θεωρείται το μεγαλύτερο βίντεο όλων των εποχών από όλους».[41] Ο Γκίλ Κάουφμαν, του MTV, περιέγραψε το βίντεο του Thriller ήταν «εικονικό» και ένιωσε ότι ήταν μια «από τις πιο διαρκείς κληρονομιές» του Τζάκσον.[37] Ο Κάουφμαν επίσης σημείωσε ότι το μουσικό βίντεο ήταν μια «ταινία μικρού μήκους που έφερε την επανάσταση στα μουσικά βίντεο» και «έκανε πιο ισχυρή τη θέση του Τζάκσον ως από τους πιο φιλόδοξους, επαναστατικούς ποπ καλλιτέχνες όλων των εποχών».[37] Ο Στηβ Πικ, του About.com, δήλωσε ότι το Thriller είναι ένα από τα 8 καλύτερα κομμάτια του Τζάκσον στη δεκαετία του 1980.[66] Ο Πάτρικ Κέβιν Ντέι και ο Τοντ Μάρτενς, της The Los Angeles Times, δήλωσαν:

Η φαινομενική επιτυχία του Thriller οδήγησε στη διάλυση των φυλετικών φραγμών στα ράδιο των εποχών. Το WPLJ, ένας «άσπρος» σταθμός της Νέας Υόρκης, έπαιξε το Beat It λόγω της παρουσίας του Έντι Βαν Χάλεν. Το τραγούδι προκάλεσε αντιδράσεις στο κοινό που δεν ήθελε «μαύρη» μουσική στον σταθμό. Το MTV επίσης είχε μια φήμη καναλιού που προτιμούσε τη μουσική των λευκών, και η μεγάλη προώθηση των βίντεο του Τζάκσον βοήθησε στην ανακούφιση των κριτικών.[2]

Τον Δεκέμβριο του 2009, το μουσικό βίντεο του Thriller επιλέχθηκε από το Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των ΗΠΑ από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, και έγινε το πρώτο μουσικό βίντεο που εγκαταστάθηκε.[67] Το Μητρώο εξήγησε, «εξαιτίας του τρόπου που άλλαξε η βιομηχανία της ηχογράφησης, πιστεύουμε ότι θα ήταν καλό να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη μιας προηγούμενης ριζοσπαστικής αλλαγής, η οποία ήταν η ανάπτυξη του μουσικού βίντεο»[37] και περιέγραψε το βίντεο ως το «πιο γνωστό μουσικό βίντεο όλων των εποχών».[68] Ο Συντονιστής του Εθνικού Συμβουλίου Διατήρησης Κινηματογράφου, ο οποίος αποφάσισε την εισαγωγή στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου, Στηβ Λέγκετ, σημείωσε ότι μουσικό βίντεο έπρεπε να είχε εισαχθεί εδώ και χρόνια, αλλά επιλέχτηκε κυρίως λόγω του θανάτου του Τζάκσον τον ίδιο χρόνο.[69] Σε μια ψηφοφορία του Myspace, το 2010, στην οποία συμμετείχαν 1.000 χρήστες, το Michael Jackson's Thriller ανακηρύχθηκε το βίντεο με τη μεγαλύτερη επιρροή, από τον κατάλογο 20 μουσικών βίντεο.[70]

Προσωπικό

Επεξεργασία

Τσαρτ (1983/1984) Καλύτερη
θέση
Belgian VRT Top 30[26] 1
Canadian Singles Chart[71] 3
French Singles Chart[25] 1
Irish Singles Chart[72] 4
Spanish Singles Chart 1
UK Singles Chart[24] 10
US Billboard Hot 100[16][18] 4
US Hot R&B/Hip-Hop Songs (Billboard)[16][23] 3
US Adult Contemporary (Billboard)[16] 24
US Dance Music/Club Play Singles (Billboard)[16] 1
Τσαρτ (2009) Καλύτερη
θέση
Australian ARIA Charts[32] 3
Belgium 30 Back Catalogue Singles Chart (Wallonia)[73] 2
Belgium 30 Back Catalogue Singles Chart (Flemish)[74] 3
Danish Singles Chart[33] 25
European Hot 100 Singles[75] 16
Finnish Singles Chart[32][34] 11
French Digital Singles Chart[76] 3
German Singles Chart[32] 9
Norwegian Singles Chart[77] 7
Irish Singles Chart[32] 8
Italian Singles Chart[31] 2
Japan Singles Top 100[32] 41
New Zealand Singles Chart[32] 12
Spanish Singles Charts[32] 1
Swedish Singles Chart[32][78] 10
Swiss Singles Chart[32] 3
UK Singles Chart[30] 12
US Digital Songs (Billboard)[28] 2

Κατάλογος κομματιών

Επεξεργασία

  • Album Version - 5:58
  • Instrumental Version - 5:58
  • Radio Edit w/Rap - 5:11
  • Special Edit - 4:37
  • Remixed Short Version - 4:09
  • Def Thrill Mix - 7:22
  • Danny Tenaglia Remix (δεν κυκλοφόρησε)

Παραπομπές

Επεξεργασία
Παραπομπές
  1. 1,0 1,1 Jones, Jel D. Lewis (2005). Michael Jackson, the king of pop: the big picture : the music! the man! the legend! the interviews : an anthology. Amber Books Publishing. σελ. 6. ISBN 097497790X. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2010. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Patrick Kevin Day, Todd Martens (18 Φεβρουαρίου 2008). «25 'Thriller' facts». The Los Angeles Times. The Los Angeles Times. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Peter Lyle (25 Νοεμβρίου 2007). «Michael Jackson's monster smash». Telegraph.co.uk. Telegraph Media Group Limited. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  4. 4,0 4,1 AOL Radio Staff (26 Ιουνίου 2009). «10 Best Michael Jackson Songs». AOLRadioBlog.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  5. 5,0 5,1 Eliot Glazer (25 Σεπτεμβρίου 2009). «Top 1984 Songs». AOLRadioBlog.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  6. Simon Vozick-Levinson (18 Φεβρουαρίου 2008). «Quincy Jones' 'Thriller' Memories». EW.com. Time Warner Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  7. «Thriller - Michael Jackson Digital Sheet Music (Digital Download)». MusicNotes.com. Alfred Publishing Co. Inc. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2010. 
  8. George, p. 23
  9. «Review of "Anthology" by Rick James». 
  10. 10,0 10,1 Ashley Lasimone (28 Οκτωβρίου 2009). «Clash of the Cover Songs: Michael Jackson vs. Imogen Heap». Spinner.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  11. Jon Pareles (1987-09-03). «Critic's Notebook; How Good Is Jackson's 'Bad'?». NYTImes.com. http://www.nytimes.com/1987/09/03/arts/critic-s-notebook-how-good-is-jackson-s-bad.html?n=Top%2fReference%2fTimes%20Topics%2fPeople%2fJ%2fJackson%2c%20Michael. Ανακτήθηκε στις 2010-01-25. 
  12. Ann Powers (15 Φεβρουαρίου 2008). «Nine reasons why Jackson masterpiece remains a 'Thriller'». SouthCoastToday.com. Dow Jones Local Media Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2010. 
  13. Melissa Cabrera (24 Νοεμβρίου 2009). «Top 100 '80s Songs». AOLRadioBlog.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  14. Sara D. Anderson (16 Σεπτεμβρίου 2009). «10 Best Halloween Songs». AOLRadioBlog.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  15. Lindsey Weber (13 Οκτωβρίου 2009). «10 Best Party Songs». AOLRadioBlog.com. AOL Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 «Allmusic ((( Thriller > Charts & Awards > Billboard Singles )))». Allmusic.com. Rovi Corporation. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  17. 17,0 17,1 «Week of February 18, 1984». Billboard. Nielsen Business Media, Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  18. 18,0 18,1 «Week of March 3, 1984». Billboard.com. Nielsen Business Media, Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  19. «Michael Jackson - Thriller -Single». RIAA.com. Recording Industry Association of America. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  20. 20,0 20,1 «Rock Music, etc., Terms». Georgetown College. 26 Οκτωβρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2010. 
  21. «Chart Watch Extra: Songs From The Last Century - Chart Watch». New.music.yahoo.com. 24 Σεπτεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2010. 
  22. 22,0 22,1 «Week of March 3, 1984». Billboard.com. Nielsen Business Media, Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  23. 23,0 23,1 «Week of March 10, 1984». Billboard.com. Nielsen Business Media, Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  24. 24,0 24,1 «Chart Stats - Michael Jackson- Thriller». ChartStats.com. The Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  25. 25,0 25,1 «Toutes les Chansons N° 1 des Années 80». Infodisc.fr. Dominic Durand / InfoDisc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  26. 26,0 26,1 «Michael Jackson - Thriller». Top30-3.radio2.be (στα Dutch). VRT - Auguste Reyerslaan. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  27. 27,0 27,1 Ed Christman, Antony Bruno, (2 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson Music Sales Surge Could Last For Months». Billboard.com. Nielsen Business Media, Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  28. 28,0 28,1 «July 11, 2009». Billboard.com. Nielsen Business Media. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  29. «Chart For Week Up To 04/07/2009». ChartStats.com. The Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  30. 30,0 30,1 «Chart For Week Up To 11/07/2009». ChartStats.com. The Official Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  31. 31,0 31,1 «Classifica settimanale dal 06/07/2009 al 12/07/2009». Fimi.it (στα Italian). Federation of the Italian Music Industry. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  32. 32,00 32,01 32,02 32,03 32,04 32,05 32,06 32,07 32,08 32,09 32,10 «Michael Jackson - Thriller - Music Charts». Acharts.us. aCharts.us. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  33. 33,0 33,1 «Track Top 40 - July 10, 2009». Hitlisterne.dk. IFPI Danmark & Nielsen Music Control. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  34. 34,0 34,1 «Suomen virallinen lista - Singlet». Ylex.yle.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 Mike Celizic (26 Απριλίου 2008). «'Thriller' video remains a classic 25 years later». Today.MSNBC.com. MSNBC Interactive. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  36. 36,0 36,1 36,2 36,3 Mike Celizic (28 Απριλίου 2008). «Director: Funds for 'Thriller' were tough to raise». Today.MSNBC.com. MSNBC Interactive. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 Gil Kaufman (30 Δεκεμβρίου 2009). «Michael Jackson's 'Thriller' Added To National Film Registry». MTV.com. Viacom. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  38. Jay Cocks, Denise Worrell, Peter Ainslie, Adam Zagorin (1983-12-26). «Sing a Song of Seeing». Time.com (Time Inc). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-08-20. https://web.archive.org/web/20090820032442/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,926425-3,00.html. Ανακτήθηκε στις 2010-01-22. 
  39. Leah Greenblatt (3 Ιουλίου 2009). «The Greatest Videos». EW.com. Time Warner Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  40. 40,0 40,1 «MTV Video Music Awards - 1985». MTV.com. Viacom. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  41. 41,0 41,1 Vinny Marino (2 Μαΐου 2001). «VH1 Names '100 Greatest Videos of All Time'». ABCNews.com. The Walt Disney Company. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  42. «MTV: 100 Greatest Music Videos Ever Made». RockOnTheNet.com. Rock On The Net. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  43. Halstead 2003
  44. Grant, p. 149
  45. Grant, pp. 168–169
  46. Taraborrelli, p. 504
  47. Nisid Hajarl (20 Σεπτεμβρίου 1996). «The King of Pap». EW.com. Time Warner Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  48. «Michael Jackson Kicks Off HIStory Tour In Prague». Chicago Tribune. 3 Σεπτεμβρίου 1996. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2010. [νεκρός σύνδεσμος]
  49. Daniel Kreps (13 Μαρτίου 2009). «Michael Jackson Sells Out 50 London Shows as Controversy Brews On Secondary Market». Rolling Stone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  50. 50,0 50,1 Own Gleiberman (28 Οκτωβρίου 2009). «Michael Jackson's This Is It (2009)». EW.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  51. Richard Corliss (2009-10-28). «Michael Jackson's This Is It Review: He's Still a Thriller». Times.com (Time Inc). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-10-31. https://web.archive.org/web/20091031084202/http://www.time.com/time/arts/article/0,8599,1932860-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 2010-01-24. 
  52. Michael R. Blood (29 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson's Last Video: One Of The Sets Was A Cemetery». HuffingtonPost.com. HuffingtonPost.com, Inc. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2010. 
  53. «Michael Jackson's London O2 Arena setlist revealed». NME.com. IPC Media. 12 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  54. «Amazon.com : This Is It : Michael Jackson: Music». Amazon.com. Amazon.com, Inc. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2010. 
  55. «Michael Jackson's This Is It (The Music That Inspired the Movie)». iTunes.Apple.com. Apple Inc. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2010. 
  56. 56,0 56,1 56,2 56,3 56,4 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2011. 
  57. http://www.audiopuzzle.com/discovery/maybebop/heisse-luft/thriller/#overview
  58. http://www.whosampled.com/sample/view/3985/The%20Prodigy-The%20Way%20It%20Is_Michael%20Jackson%20feat.%20Vincent%20Price-Thriller/
  59. 59,0 59,1 Amos Barshad, Nick Catucci (10 Ιουλίου 2009). «Song of the Summer: Michael Jackson Rarities, Remixes, Covers and More!». NYMag.com. New York Media LLC. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  60. http://www.nme.com/nme-video/youtube/id/KOVcSHgGHwc
  61. http://www.youtube.com/watch?v=iJfVqpXZueI&feature=related
  62. http://de.wikipedia.org/wiki/Frei!#Titelliste
  63. http://www.laut.de/Wise-Guys/Schiller
  64. Marvin Marks (28 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson Thriller Covers». MusicByDay.com. Music By Day. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  65. 65,0 65,1 65,2 «Thriller: Movie Connections». IMDb.com. IMDb.com Inc. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  66. Steve Peake. «Top 10 Michael Jackson Songs of the '80s». 80Music.about.com. The New York Times Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  67. Alex Dobuzinskis (30 Δεκεμβρίου 2009). «Jackson "Thriller" film picked for U.S. registry». Reuters.com. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010. 
  68. Dave Itzkoff (2009-12-30). «‘Thriller’ Video Added to U.S. Film Registry». NYTimes.com (The New York Times Company). http://www.nytimes.com/2009/12/31/arts/music/31arts-THRILLERVIDE_BRF.html. Ανακτήθηκε στις 2010-01-23. 
  69. «Michael Jackson's Thriller added to US film archive». BBC News. 2009-12-31. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8435911.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-01-22. 
  70. «'Thriller' voted most influential pop video». MSNBC. 2 Μαΐου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2010. 
  71. «Top Singles - Volume 40, No. 1, March 10, 1984». RPM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2010. 
  72. «Search Results: Thriller». IrishCharts.ie. Irish Recorded Music Association. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2010. 
  73. «30 Back Catalogue Singles - July 4, 2009». UltraTop.be. Hung Medien. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  74. «30 Back Catalogue Singles - July 18, 2009». UltraTop.be. Hung Medien. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2010. 
  75. http://www.billboard.com/charts/hot-100#/artist/michael-jackson/chart-history/4902?f=349&g=Singles
  76. Download France Single Top 50 «Download Single Top 50 - 04/07/2009» Check |url= value (βοήθεια). Lescharts.com. Hung Medien. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
  77. «Michael Jackson: Thriller - VG-lista. Offisielle hitlister fra og med 1958». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2011. 
  78. «Veckolista Singlar - Vecka 29, 17 juli 2009». Sverigetopplistan.se. Grammofon Leverantörernas Förening. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2010. 
  79. 79,0 79,1 79,2 79,3 79,4 «Michael Jackson - Thriller (Chanson)». Lescharts.com. Hung Medien. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2010. 
Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία