Άγιος Λουκάς Πέλλας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°43′09″N 22°17′43″E / 40.71917°N 22.29528°E / 40.71917; 22.29528

Ο Άγιος Λουκάς είναι οικισμός και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Κρύας Βρύσης, του δήμου Πέλλας, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Πέλλας, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. [1][2] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Γιαννιτσών του νομού Πέλλας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονίας. [3][4]

  • Μέχρι το 1926 ο οικισμός ονομαζόταν Βρεζ. [2]
Άγιος Λουκάς Πέλλας
Η τοποθεσία στον χάρτη της Χώρας
Η τοποθεσία στον χάρτη της Χώρας
Άγιος Λουκάς Πέλλας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΠέλλας
Δημοτική ΕνότηταΚρύας Βρύσης
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό ΔιαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΠέλλας
Έκταση7,109 (η κοινότητα) χλμ2
Υψόμετρο10
Πληθυσμός780 (2021)
Άλλα
Παλαιά ονομασίαΒρεζ
Ταχ. κωδ.58 300

Γεωγραφία Επεξεργασία

Ο Άγιος Λουκάς είναι μεγάλο πεδινό χωριό στο νότιο τμήμα του νομού Πέλλας, στον εύφορο κάμπο της αποξηραμένης λίμνης Γιαννιτσών. Βρίσκεται κοντά στα όρια με τον νομό Ημαθίας, βόρεια της Κρύας Βρύσης και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 10. Απέχει 35 χλμ. περίπου ΝΑ. της Έδεσσας. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 7,109 χμ² (2011). [5][6][3][4][1]

Πληθυσμός Επεξεργασία

Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 1.258
2001 1.524
2011 1.013
2021 780
Πραγματικός (de facto) [3][4][1]
Έτος Πληθυσμός
1961 1.133
1971 1.086
1981 1.053
1991 1.290
2001 1.555
2011 1.010
780

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη» Επεξεργασία

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1918 ως Βρεζ και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Γκόλο Σέλο του νομού Πέλλης. Το 1922 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Βλαω και το 1926 μετονομάστηκε σε Άγιος Λουκάς. Το 1952 ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίου Λουκά. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίου Λουκά και προσαρτήθηκε στον δήμο Κρύας Βρύσης. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Κρύας Βρύσης και προσαρτήθηκε στον δήμο Πέλλης. [2]

Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Κατά την Οθωμανική Περίοδο ο οικισμός βρισκόταν 2 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του σημερινού, αλλά πλημμύρες χειμάρρων οδήγησαν στην μετεγκατάσταση των κατοίκων.

Αξιοθέατα Επεξεργασία

  • Ο ναός του Ευαγγελιστή Λουκά στη βόρεια είσοδο του οικισμού. Είναι μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, πιθανό κτίσμα του 1790 που, παλαιότερα, υπήρξε μοναστήρι. [10]
  • Το ξωκκλήσι των Αγίων Πέτρου και Παύλου, ανατολικά του οικισμού
  • Η πίστα motocross Καρυώτισσας, βορειοανατολικά του οικισμού

Παραπομπές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς , 1963 (ΠΛ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
  • Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
  • eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία