Άρτα Ντομπρόσι
Η Άρτα Ντομπρόσι (αλβανικά: Arta Dobroshi, 2 Οκτωβρίου 1980 -) είναι Αλβανοκοσοβάρα ηθοποιός του κινηματογράφου. Είναι, επίσης, η πρώτη γυναίκα ηθοποιός από το Κόσοβο, που περπάτησε στο κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ των Κανών,[1] του Φεστιβάλ του Βερολίνου και του Sundance,[2] καθώς επίσης και η πρώτη που υπήρξε υποψήφια στα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
| Άρτα Ντομπρόσι | |
|---|---|
.jpg) H Ντομπρούσι το 2013 | |
| Γέννηση | 2 Οκτωβρίου 1980 Πριστίνα, Γιουγκοσλαβία (σημερινό Κοσσυφοπέδιο) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Κοσσυφοπέδιο Αλβανία |
| Σπουδές | Δραματική Ακαδημία Πριστίνα |
| Ιδιότητα | Ηθοποιός |
| Εν ενεργεία | 2005 έως σήμερα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία
Η Άρτα Ντομπρούσι γεννήθηκε στη Πριστίνα, της Γιουγκοσλαβίας, από Αλβανοκοσοβάρους γονείς. Λάμβανε μαθήματα υποκριτικής ακόμα κι όταν πήγαινε δημοτικό,[3] ενώ παρακολούθησε και μαθήματα υποκριτικής στην Ακαδημία Τεχνών και Υποκριτικής στην Πριστίνα, για τέσσερα χρόνια.[4] Στα πρώτα βήματά της ξεκίνησε να εμφανίζεται στο θέατρο και σε μικρού μήκους ταινίες, ενόσω ήταν ακόμα μαθήτρια εκεί. Όταν ήταν 15 ετών, πήγε στις ΗΠΑ, εξ αιτίας ενός προγράμματος ανταλλαγής μαθητών, κι εκεί έπαιξε σε θεατρικά.[4]
Η Ντομπρόσι ήταν εξαιρετικά εργατική, γνωστό επίσης ήταν ότι έκανε πρόβες για έναν ρόλο έως και 8 ώρες τη μέρα.[4] Μετά το πρώτο της έτος στην Ακαδημία κλιμακώθηκε ο Πόλεμος του Κοσόβου, τότε οι γονείς της φυλακίζονται από τις Σερβικές αρχές, μετά από προσπάθειά τους να ανοίξουν έναν αλφανόφωνο πανεπιστήμιο.[5] Το 1999, συμβαίνει κάτι τραγικό για αυτήν: Σέρβοι στρατιώτες ξεκίνησαν να πυροβολούν σε ένα μπαρ στην Πριστίνα, σκοτώνοντας σχεδόν όλους τους πελάτες και μαζί με αυτούς έναν καθηγητή της και μία φίλη της από την Ακαδημία.[1] Ενώ ένας άλλος φίλος της γλίτωσε βέβαιο θάνατο, αφού η σφαίρα απλά του τραυμάτισε το κεφάλι.
Κατά τη διάρκεια αυτής τη περιόδου η Ντομπρόσι βρίσκεται στη Βόρεια Μακεδονία, βοηθώντας να φτιαχτούν εγκαταστάσεις για τους πρόσφυγες για την International Medical Corps, ενώ εκείνη εργαζόταν κυρίως με τους ανθρώπους που είχαν βαριά τραυματιστεί από τον πόλεμο.[1][5] Όταν ο πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς παραιτήθηκε τον Οκτώβριο του 2000, εκείνη άφησε τη δουλειά της με τους πρόσφυγες και έγινε μεταφράστρια για το ΝΑΤΟ.[5]
Καριέρα Επεξεργασία
Μετά την πολεμική περίοδο, εκείνη ξεκίνησε πάλι την υποκριτική σε τοπικά θέατρα και αλβανικές ταινίες. Μεγάλος ρόλος εκείνη την εποχή ήταν στην βραβευμένη γερμανοαλβανική ταινία Magic Eye του 2005. Το φιλμ αυτό αφορούσε τις καταστάσεις που επικρατούσαν στην Αλβανία το 1997, όπου συγκλονίστηκε από αναταραχές.[6]
Αργότερα βρέθηκε στο Σαράγιεβο, όπου έπαιζε θεατρικά στα βοσνιακά. Εκεί ήρθε σε επαφή με τον Ζαν-Πιερ Νταρντέν, ο οποίος της πρότεινε να πάει στο Κόσοβο, για το κάστινγκ της ταινίας Lorna's Silence.[4] Δύο εβδομάδες μετά το κάστινγκ, τα αδέρφια Ναρντέν την κάλεσαν και της ζήτησαν να πάει στο Βέλγιο για δύο σκηνές στα γαλλικά με τον Ζερεμί Ρενιέ και τον Φαμπρίτζιο Ρονιόνι. Αφού έμαθε τον ρόλο της κι αφού τελειώσαν το γύρισμα, τελικά της δόθηκε ο ρόλος.[4] Κατάφερε να μάθει γαλλικά μέσα σε 2 μήνες πριν τα γυρίσματα.[5]
Η Ντομπρόσι απέκτησε φήμη από τον ρόλο, ο οποίος μάλιστα έλαβε πολύ καλές κριτικές καθώς επίσης τράβηξε και το ενδιαφέρον του παγκόσμιου τύπου. Η ταινία βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κανών, το 2008.[7] Την ίδια χρονιά υπήρξε υποψήφια για τον ρόλο της, στην κατηγορία Καλύτερης Γυναίκας Ηθοποιού. Στην ίδια κατηγορία βρέθηκε υποψήφια σε άλλα δύο φεστιβάλ για αυτόν τον ρόλο: στα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και στο Toronto Film Critics Association Awards, το 2009.[8][9]
Η Ντομπρόσι πρωταγωνίστησε και στην ταινία μικρού μήκους Baby, η οποία σκηνοθετήθηκε από τον Ντάνιελ Μαλόι. Η ταινία κέρδισε BAFTA Καλύτερης Μικρού Μήκους ταινία. Την πρεμιέρα της την είχε κάνει στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου,[10] ενώ επίσης κέρδισε στην ίδια με την παραπάνω κατηγορία και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κορκ.[11] Η ταινία βραβεύτηκε κι από το British Independent Film Awards και από το International Short Film at Flickerfest.[12][13] Η πρεμιέρα της στις ΗΠΑ έγινε στο Φεστιβάλ Sundance. Η Ντομπρόσι επαινέθηκε ξανά για την ερμηνεία της και κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στο 24fps International Short Film Festival.[14]
Στη συνέχεια έκανε κι άλλες ταινίες όπως το Late Bloomers στο πλευρό των Ουίλιαμ Χερτ και Ιζαμπέλα Ροσελίνι. Αργότερα πρωταγωνίστησε στην ταινία Trois Mondes, η οποία έκανα πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κανών, το 2012.[15] Ενώ αργότερα συνέχισε στις μικρού μήκους ταινίες, έως και το 2017, όπου βρίσκεται στο post-production του Stray.
Πέρα από την υποκριτική έχει υπάρξει και στην επιτροπή του 59ου Διεθνές Φεστιβάλ Βερολίνου.[6] Το 2016, συμμετείχε και στο βίντεο κλιπ του τραγουδιού Massive Attack.[16]
Φιλμογραφία Επεξεργασία
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Notes |
|---|---|---|---|
| 2005 | Magic Eye (Syri magjik) | Viola | Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σκοπίων: Καλύτερη Ηθοποιός |
| 2006 | The Sadness of Mrs. Snajdrova (Smutek paní Snajdrové) | Ema | |
| 2007 | Vera | Artan Minarolli | Vera |
| 2008 | 'Lorna's Silence (Le Silence de Lorna) | Lorna | Υποψήφια Καλύτερη Ηθοποιός στα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου Υποψήφια Καλύτερη Ηθοποιός στο Toronto Film Critics Association Awards Υποψήφια Καλύτερη Ηθοποιός στο Φεστιβάλ Κανών |
| 2011 | Baby | Amira | Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στο 24fps International Short Film Festival |
| 2011 | Late Bloomers | Maya | |
| 2012 | Nëna | Fatmire | |
| 2012 | Trois Mondes | Vera | |
| 2014 | Gently, Gently | Anna | ταινία μικρού μήκους |
| 2015 | Atis | μητέρα | ταινία μικρού μήκους |
| 2016 | Massive Attack: Come Near Me | βίντεο κλιπ | |
| 2017 | Stray | Grace | post-production |
Προσωπική ζωή Επεξεργασία
Η Ντομπρόσι μιλάει αλβανικά, αγγλικά και γαλλικά, ενώ μπορεί να καταλάβει και λίγα σλαβομακεδονικά.[4] Στις 22 Δεκεμβρίου του 2008, η Ντομπρόσι διορίστηκε από το United Nations Development Programme ως Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως για το Κόσοβο.[17] Το UNDP, κρίνοντας από την παλαιότερη φιλανθρωπική της δράση, πίστεψαν ότι η δημοτικότητα που κατέχει θα μπορούσε να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση ορισμένων θεμάτων.
Βραβεύσεις Επεξεργασία
- Shooting Stars Award (2013) — στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου[18]
- Women's International Film and Television Showcase LA 2012, Καλύτερη Ηθοποιός[19]
- Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου 2008, Υποψήφια Καλύτερη Ηθοποιός
- Τoronto Film Critics Association Awards 2009, Υποψήφια Καλύτερη Ηθοποιός
- Skopje International Film Festival, Καλύτερη Ηθοποιός
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Kirchner, Stephanie (2009-03-02). «Kosovo to Cannes: Arta Dobroshi's Journey to The Silence of Lorna». Time Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-04-30. https://web.archive.org/web/20120430003448/http://www.time.com/time/arts/article/0,8599,1881652,00.html. Ανακτήθηκε στις 2012-04-20.
- ↑ Koha (2011-01-19). «Arta Dobroshi Competes at Sundance Film Festival». New Kosova Report. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-04-01. https://web.archive.org/web/20120401151554/http://www.newkosovareport.com/201101192253/Culture-and-Sports/arta-dobroshi-competes-at-sundance-film-festival.html. Ανακτήθηκε στις 2012-04-20.
- ↑ Shoji, Kaori (2009-01-23). «Arta Dobroshi: A role model». The Japan Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-10. https://web.archive.org/web/20121010150419/http://www.japantimes.co.jp/text/ff20090123i1.html. Ανακτήθηκε στις 2012-04-21.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Concannon, Phil (2008-11-30). «Interview - Arta Dobroshi». philonfilm. http://www.philonfilm.net/2008/11/interview-arta-dobroshi.html. Ανακτήθηκε στις 2016-11-04.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Badt, Karin (2009-06-24). «Promising New Actress Arta Dobroshi : "Lorna" in "Silence of Lorna"». huffingtonpost. http://www.huffingtonpost.com/karin-badt/promising-new-actress-art_b_219936.html. Ανακτήθηκε στις 2012-04-21.
- ↑ 6,0 6,1 «Berlin International Film Festival (Berlinale) jury members announced». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ Sander, Daniel (2008-09-29). «Die Grenzenlose» (στα Γερμανικά). Spiegel Online. http://www.spiegel.de/kultur/kino/0,1518,581204,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-10-08.
- ↑ «Nominations for the European Film Awards 2008». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2010.
- ↑ «Toronto Film Critics Awards 2009 Nominations». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ «Edinburgh Award Winners 2010». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ Barry Roche (15 Νοεμβρίου 2010). «Cork festival closes with Coppola film». Irish Times. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «British Independent Film Awards - Nominations announced on Awards Daily». Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ «BABY wins at Flickerfest 2011 in Sydney, Australia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2012.
- ↑ «24fps International Short Film Festival». IMDB. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2012.
- ↑ «Cannes Film Festival». Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2012.
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=KY0TZQTwwbk
- ↑ «Arta Dobroshi announced as UNDP MDG Champion for Kosovo». Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ «Arta Dobroshi - Shooting Star 2013». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2012.
- ↑ WIFTS Award winners Retrieved January, 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία