Αγνή Σορέλ

βασιλική ερωμένη του Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας

Η Αγνή (Ανιές) Σορέλ (1422 - 9 Φεβρουαρίου 1450), γνωστή από Dame de beauté (Κυρία της ομορφιάς), ήταν αναγνωρισμένη ερωμένη του Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας, από την οποία απέκτησε τέσσερις κόρες.[9] Θεωρείται η πρώτη επίσημα αναγνωρισμένη βασιλική ερωμένη ενός βασιλιά της Γαλλίας. Ήταν το θέμα πολλών σύγχρονων ζωγραφικών έργων και έργων τέχνης, όπως η Παναγία και το Παιδί του Ζαν Φουκέ που περιβάλλεται από τους αγγέλους.

Αγνή Σορέλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Agnès Sorel (Γαλλικά)
Προφορά
Γέννηση1422 (περίπου)[1][2][3]
Fromenteau Castle
Θάνατος9  Φεβρουαρίου 1450[4]
Λε Μενίλ-σου-Ζυμιέζ
Αιτία θανάτουδηλητηρίαση από υδράργυρο
Τόπος ταφήςCollégiale Saint-Ours de Loches[5]
ΨευδώνυμοDame de Beauté
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΜέσα Γαλλικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΚυρία επί των τιμών[7]
royal mistress
καλλιτεχνικό μοντέλο
Οικογένεια
ΣύντροφοςΚάρολος Ζ' της Γαλλίας
ΤέκναΚαρλόττα του Βαλουά
Μαρία του Βαλουά[8]
Jeanne de Valois[8]
ΓονείςJean Soreau[8] και Catherine de Maignelais[8]
ΣυγγενείςΑντουανέτα ντε Μαινιελαί (ξαδέρφη) και Jeanne de Maignelais (ξαδέρφη)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
 
Απεικόνιση της Αγνής Σορέλ από τον Ζαν Φουκέ. Δίπτυχο του Μελέν: Ένθρονη Παρθένος Γαλακτοτροφούσα, 1450-1455, Βασιλικό Μουσείο των Καλών Τεχνών της Αμβέρσας.

Γεννημένη το 1422, ήταν κόρη του Ζαν Σορώ και της Κατρίν ντε Μαινιελαί και είχε τέσσερις αδερφούς.[10] Η Αγνή ήταν 20 ή 21 ετών όταν πρωτοεμφανίστηκε στον Βασιλιά Κάρολο. Εκείνη την εποχή, κατείχε μια θέση στο νοικοκυριό του Ρενέ Α΄ της Νεαπόλεως, ως κυρία των τιμών στη σύζυγό του Ισαβέλλα της Λωρραίνης. Στη συνέχεια, η Αγνή Σορέλ συνέχισε να υπηρετεί ως κυρία επί των τιμών της Μαρίας του Ανζού, σύζυγο του Καρόλου και νύφη της Ισαβέλλας. Σύντομα έγινε ερωμένη του.[11] Ο Βασιλιάς της παραχώρησε το Κάστρο του Λος (όπου είχε πειστεί από την Ιωάννα της Λωρραίνης να στεφθεί Βασιλιάς της Γαλλίας) ως ιδιωτική κατοικία της.

Σύντομα, η παρουσία της έγινε αισθητή στην αυλή του Σινόν και η παρουσία της φέρεται να βοηθούσε τον βασιλιά από παρατεταμένη κατάθλιψη. Είχε πολύ ισχυρή επιρροή στον βασιλιά, και αυτό, μαζί με τα ασυνήθιστα γούστα της, κέρδισε πολλούς ισχυρούς εχθρούς στο βασίλειο. Η Σορέλ θα γίνει η πρώτη επίσημα αναγνωρισμένη βασιλική ερωμένη ενός Γάλλου βασιλιά.[12]

Η Αγνή δημιούργησε σκάνδαλο στο βασίλειο, ειδικά για τη διάδοση της μόδας των φορεμάτων με χαμηλή κοπή. Αυτή η συμπεριφορά μιμήθηκε όσο και περιφρονήθηκε. Ο Ζαν Ζουβεναλ ντες Υρσέν, αρχιεπίσκοπος του Ρεμς, συμβούλεψε τον βασιλιά να διορθώσει τη μόδα των "μπροστινών ανοιγμάτων μέσω των οποίων βλέπει κανείς τις θηλές και τα στήθη των γυναικών"[13].

Παιδιά και θάνατος

Επεξεργασία

Η Αγνή γέννησε τέσσερις κόρες από τον βασιλιά:

  • Μαρί Μαργκερίτ, που πιθανότατα γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1444[14].
  • Σαρλότ ντε Μπρεζέ, που παντρεύτηκε τον Ζακ ντε Μπρεζέ[15] (ο γιος τους, Λουί ντε Μπρεζέ, παντρεύτηκε την Νταϊάν ντε Πουατιέ, μια μελλοντική βασιλική ερωμένη)
  • Ζαν

Ενώ ήταν έγκυος με το τέταρτο παιδί τους, ταξίδεψε από τον Σινόν στα μέσα του χειμώνα για να ακολουθήσει τον Κάρολο στην εκστρατεία του 1450 στο Ζυμιέζ, θέλοντας να είναι μαζί του ως ηθική υποστήριξη. Εκεί, ξαφνικά αρρώστησε, και μετά τον τοκετό, αυτή και η κόρη της, που γεννήθηκε πρόωρα[16], πέθαναν στις 9 Φεβρουαρίου 1450.[17] Ήταν 28 ετών.[17] Ενώ η αιτία του θανάτου αρχικά θεωρήθηκε δυσεντερία, ο Γάλλος ιατροδικαστής επιστήμονας Φιλίπ Σαρλιέ πρότεινε το 2005 ότι η Αγνή πέθανε από δηλητηρίαση από υδράργυρο.[18] Δεν είπε γνώμη για το εάν δολοφονήθηκε.[18] Ο υδράργυρος χρησιμοποιούταν μερικές φορές σε καλλυντικά παρασκευάσματα ή για τη θεραπεία σκουληκιών και τέτοια χρήση μπορεί να είχε προκαλέσει το θάνατο της Σορέλ. Θάφτηκε στην Εκκλησία του Αγίου Ουρς στο Λος. Η καρδιά της θάφτηκε στο Αββαείο Βενεδικτίνων του Ζυμιέζ.[19]

Ο γιος του Κάρολου, ο μελλοντικός Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας, ήταν σε ανοιχτή εξέγερση εναντίον του πατέρα του κατά τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. Εικάζεται ότι είχε δηλητηριάσει την Αγνή για να αφαιρέσει την αδικαιολόγητη για αυτόν επιρροή της στον βασιλιά. Υποτίθεται επίσης ότι ο Γάλλος χρηματοδότης, ευγενής και υπουργός Ζακ Κερ τη δηλητηρίασε, αν και αυτή η θεωρία θεωρείται ευρέως ότι ήταν μια προσπάθεια απομάκρυνσης του Κερ από το γαλλικό βασίλειο.

Η ξαδέρφη της, Αντουανέτ ντε Μαινιελαί πήρε τη θέση της ως ερωμένη στον βασιλιά μετά το θάνατό της.

Κληρονομιά

Επεξεργασία
 
Πορτρέτο της Αγνής Σορέλ κατά τον 16ο αιώνα.

Η Αγνή Σορέλ παίζει σημαντικό ρόλο στην Κόρη της Ορλεάνης (La Pucelle d'Orléans) του Βολταίρου.[20] Δύο ρωσικές όπερες από τα τέλη του 19ου αιώνα την απεικονίζουν επίσης, μαζί με τον Κάρολο Ζ΄: το έργο του Πιοτρ ίλιτς Τσαϊκόφσκι Η Κόρη της Ορλεάνης ("The Maid of Orleans") και τον Σαρακηνό ("The Saracen") του Σέζαρ Κιουί.[21][22] Το όνομα της Σορέλ χρησιμοποιήθηκε ως όνομα για δύο ρούχα, το μπούστο Αγνή Σορέλ, και το κορσάζ Αγνή Σορέλ, καθώς και ένα στυλ μόδας που πήρε το όνομά της επίσης, το στυλ Αγνή Σορέλ, το οποίο περιγράφεται ως στιλ ντυσίματος «πριγκίπισσα».[23]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11947863g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 124516793. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Γαλλικά) Encyclopædia Universalis. Encyclopædia Britannica Inc.. agnes-sorel. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. data.bnf.fr/fr/11947863/agnes_sorel/.
  5. 5,0 5,1 Ανακτήθηκε στις 22  Ιανουαρίου 2021.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11947863g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  9. Wellman 2013, p. 44.
  10. Wellman 2013, p. 39.
  11. Wellman 2013, p. 40.
  12. Wellman 2013, p. 25.
  13. Delany 1998, p. 108-109.
  14. Vale 1974, p. 92.
  15. Wellman 2013, p. 191.
  16. [Deblauwe 2013] Jacques Deblauwe (Dr), De quoi sont-ils morts ?, Flammarion - Pygmalion, coll. « Franck Ferrand présente », 2013, sur data.over-blog-kiwi.com (ISBN 978-2-7564-1002-9, lire en ligne [archive]), p. 64.
  17. 17,0 17,1 Monks 1990, p. 10.
  18. 18,0 18,1 Charlier 2006.
  19. Le Maho 2012, p. 22.
  20. Severin, Nelly H. (1976). "Voltaire's Saint Joan: A Burlesque on Saints and Chastity". The South Central Bulletin. 36 (4): 150–152. doi:10.2307/3188316. JSTOR 3188316.
  21. Haegeman, Marc (2013). "Tchaikovsky - The Maid of Orleans". Classical Net. Retrieved 6 February 2020.
  22. Neff, Lyle (July 1996). "The Saracen". Opera Glass. Stanford University. Retrieved 6 February 2020.
  23. Cumming, Cunnington & Cunnington 2010, p. 2.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Agnès Sorel στο Wikimedia Commons