Αζασιλιριδίνη

Η αζασιλιριδίνη (αγγλικά: azasiliridine) είναι οργανική ετεροκυκλική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο, άζωτο και πυρίτιο, με μοριακό τύπο CH₅NSi, αν και συνήθως παριστάνεται με το γραμμικό τύπο του . Είναι η απλούστερη ετεροκυκλική οργανοσιλυλαμίνη.

Αζασιλιριδίνη
Γενικά
Όνομα IUPAC	Αζασιλιριδίνη
Άλλες ονομασίες	Αζασιλακυκλοπροπάνιο Επαζαμεθυλοσιλάνιο Επισιλαμεθαναμίνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος	CH5NSi
Μοριακή μάζα	59,143 amu
SMILES	C1N[SiH2]1
InChI	1S/CH5NSi/c1-2-3-1/h2H,1,3H2
ChemSpider ID	29368698
Δομή
Μοριακή γεωμετρία	τριγωνική ως προς C-Si-N.
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης	6
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο βρασμού	-20,1±23,0°C
Τάση ατμών	3.829,1 mmHg (25°C)
Χημικές ιδιότητες
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης	-58,4±22,6°C
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Ισομέρεια

Με βάση το μοριακό τύπο της (CH₅NSi) έχει τα ακόλουθα έξι (6) ισομερή θέσης:

1. Μεθυλοσιλανιμίνη, με ημισυντακτικό τύπο CH₃SiH=NH.
2. Μεθυλενοσιλαναμίνη, με ημισυντακτικό τύπο CH₂=SiHNH₂.
3. N-μεθυλενοσιλανιμίνη, με ημισυντακτικό τύπο CH₃N=SiH₂.
4. N-μεθυλενοσιλαναμίνη, με ημισυντακτικό τύπο CH₂=NSiH₃.
5. Αμινομεθυλενοσιλάνιο, με ημισυντακτικό τύπο NH₂CH=SiH₂.
6. Ιμινομεθυλοσιλάνιο, με ημισυντακτικό τύπο NH=CHSiH₃.

«Μητρική» και «θυγατρικές» αζασιλιριδίνες

Η αζασιλιριδίνη είναι η «μητρική ένωση» για μια σειρά «θυγατρικών» του παραγώγων, που μαζί με τη «μητρική ένωση», ονομάζονται συλλήβδην «αζασιλιριδίνες». Πρόκειται, δηλαδή, για όλες οι παράγωγες ετεροκυκλικές οργανικές ενώσεις που περιέχουν έναν (τουλάχιστον) σιλιρανικό δακτύλιο, δηλαδή τριμελή ετεροκυκλικό δακτύλιο που περιέχει άτομα τριών (3) διαφορετικών χημικών στοιχείων: άνθρακα (C), αζώτου (N) και πυριτίου (Si).

Πηγές πληροφόησης

1. Παπαγεωργίου, Β.Π., Εφαρμοσμένη Οργανική Χημεία, Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 2005, ISBN 960-260-342-7
2. SCHAUM'S OUTLINE SERIES, «ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ», Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
3. «Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας» Ν. Α. Πετάση 1982
4. Αναστάσιου Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
5. Καραγκιοζίδη Σ. Πολυχρόνη, «Ονοματολογία Οργανικών Ενώσεων στα Ελληνικά & Αγγλικά» Β΄ Έκδοση Θεσσαλονίκη 1991
6. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, «Γενική Οργανική Χημεία», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
7. Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη, «Ειδικά Μαθήματα Οργανικής Χημείας», ΑΠΘ, θεσσαλονίκη 1983
8. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986
9. Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη: «Χημεία Ετεροκυκλικών Ενώσεων», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
10. Διαδικτυακοί τόποι που αναφέρονται στις «Αναφορές και παρατηρήσεις».