Αιτωλός

πρόσωπα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Αιτωλός είναι γνωστά 3 πρόσωπα καταγόμενα από την Ηλεία, οι:

  1. Αιτωλός ο Ενδυμίωνος, 4ος μυθικός βασιλιάς της Ήλιδας, γιος του Ενδυμίωνα και της νύμφης Ιφιάνασσας, αδελφός του Παίονα επώνυμου της Παιονίας, του Επειού -επώνυμου των Επειών- και της Ευρυκύδας. Γυναίκα του ήταν η Προνόη, κόρη του Φόρβου, και παιδιά του ο Πλευρών -επώνυμος της Πλευρώνας- και ο Καλυδών, επώνυμος της Καλυδώνας. Αναγκάστηκε να φύγει από την Ηλεία όταν σε αγώνα δρόμου για την διαδοχή στον θρόνο νίκησε ο Επειός, τότε ο Παίονας έφυγε και πήγε στην περιοχή που πήρε το όνομα του, την Παιονία, ο Αιτωλός σκότωσε τον Άπι γιο του Φορωνέα και κατέφυγε στην χώρα των Κουρήτων. Εκεί τον φιλοξένησαν οι Λαοδόκος και ο Πολυποίτης, γιοί του Απόλλωνα και της Φθίας, ο Αιτωλός τους σκότωσε και έγινε βασιλιάς της περιοχής δίνοντας της το όνομα του, Αιτωλία.[1]
  2. Αιτωλός ο Οινέως, γιος του Οινέα απόγονος του προηγούμενου.[2] και ο
  3. Αιτωλός ο Οξύλου, γιος του βασιλιά Όξυλου και της Πιερίας, αδελφός του Λάιου και εγγονός του Θόαντα.[3]

Πηγές Επεξεργασία

  1. (7,6) Ἐνδυμίωνος δὲ καὶ νηίδος νύμφης, ἢ ὥς τινες Ἰφιανάσσης, Αἰτωλός, ὃς ἀποκτείνας Ἆπιν τὸν Φορωνέως καὶ φυγὼν εἰς τὴν Κουρήτιδα χώραν, κτείνας τοὺς ὑποδεξαμένους Φθίας καὶ Ἀπόλλωνος υἱούς, Δῶρον καὶ Λαόδοκον καὶ Πολυποίτην, ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τὴν χώραν Αἰτωλίαν ἐκάλεσεν. (7,7) Αἰτωλοῦ δὲ καὶ Προνόης τῆς Φόρβου Πλευρὼν καὶ Καλυδὼν ἐγένοντο, ἀφ᾽ ὧν αἱ ἐν Αἰτωλίᾳ πόλεις ὠνομάσθησαν. Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Α΄
    λέγοντες Ἐνδυμίωνι λαβόντι Ἀστεροδίαν γυναῖκα--οἱ δὲ τὴν Ἰτώνου τοῦ Ἀμφικτύονος Χρομίαν, ἄλλοι δὲ Ὑπερίππην τὴν Ἀρκάδος--, γενέσθαι δ' οὖν φασιν αὐτῷ Παίονα καὶ Ἐπειόν τε καὶ Αἰτωλὸν καὶ θυγατέρα ἐπ' αὐτοῖς Εὐρυκύδαν. ἔθηκε δὲ καὶ ἐν Ὀλυμπίᾳ δρόμου τοῖς παισὶν ἀγῶνα Ἐνδυμίων ὑπὲρ τῆς ἀρχῆς, καὶ ἐνίκησε καὶ ἔσχε τὴν βασιλείαν Ἐπειός: καὶ Ἐπειοὶ πρῶτον τότε ὧν ἦρχεν ὠνομάσθησαν. [5] τῶν δὲ ἀδελφῶν οἱ τὸν μὲν καταμεῖναί φασιν αὐτοῦ, Παίονα δὲ ἀχθόμενον τῇ ἥσσῃ φυγεῖν ὡς πορρωτάτω, καὶ τὴν ὑπὲρ Ἀξιοῦ ποταμοῦ χώραν ἀπ' αὐτοῦ Παιονίαν ὀνομασθῆναι.[...] Παυσανίου Ηλειακά Α΄
  2. Τυδεὺς Οἰνέως ΑἰτωλόςΑπολλόδωρου Βιβλιοθήκη Γ΄
  3. [4] τῷ δὲ Ὀξύλῳ Πιερίαν μὲν τῇ γυναικὶ ὄνομα εἶναι λέγουσι, πέρα δὲ τὰ ἐς αὐτὴν οὐ μνημονεύουσιν. Ὀξύλου δὲ γενέσθαι παῖδάς φασιν Αἰτωλὸν καὶ Λαί̈αν Παυσανίου Ηλειακά Α΄